آتليه سيحون، يادگار مرد بناهاي ماندگار

در ضلع غربي تقاطع خيابان جمهوري و ولي‌عصر(عج)، ساختماني قديمي‌ وجود دارد که البته اين روزها اندکي شکل و شمايل امروزي به خود گرفته است و به همين دليل کمتر کسي متوجه ارزشمندي آن مي‌شود.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از همشهري آنلاين،  اين بنا متعلق به «هوشنگ‌سيحون» پدر معماري نوين ايران است که با طراحي‌هاي منحصربه‌فردش، انقلابي در معماري سبک قديم و نوين ايجاد کرد. اين ساختمان که مدتي در اختيار نمايندگي يکي از شرکت‌هاي لوازم الکترونيکي بود و بعدها تخليه و رها شد، اين روزها حال خوشي ندارد و اعضاي شوراي اسلامي ‌شهر تهران تلاش مي‌کنند اين بناي ارزشمند را در فهرست ميراث فرهنگي ثبت و از آن حفاظت کنند.  

 شايد به دليل وجود تابلوي بزرگ شرکت لوازم الکترونيکي است که حتي کاسبان هم اطلاعي از ارزش بناي متعلق به استاد «هوشنگ سيحون» ندارند؛ بنايي که در دهه ۳۰ خورشيدي ساخته شده و محل کار و زندگي استاد معماري ايران بوده است. «رامين حسين‌نژاد» در همان حوالي دفتر تعمير تلفن همراه دارد. از او درباره ساختمان قديمي‌ سيحون سؤال مي‌کنيم که مي‌گويد: «مگر اين بنا قديمي‌است؟ ‌» اين پرسش و نگاه متعجب طبيعي است. نه تنها او، بلکه اکثر کساني که اطراف اين ساختمان کاسبي مي‌کنند و روزي چندين بار از مقابل اين بنا مي‌گذرند داستان و ارزش آن را نمي‌دانند.  

  • معماري ساده، اما خيره‌کننده

بنايي که به آتليه سيحون معروف است، معماري خاصي دارد. اين بنا در عين سادگي بسيار هنرمندانه و با ظرافت طراحي شده است. به قول «بهروز مرباغي» عضو انجمن مفاخر معماري ايران، در تمام ساختمان‌هايي که استاد سيحون طراحي کرده است، رابطه‌اي ميان بافت و بنا وجود دارد که اين رابطه را در طراحي آتليه سيحون هم مي‌توان ديد.  
 بنا به گونه‌اي طراحي شده که هم بيانگر يک بافت مسکوني است و هم در عين حال نشانه‌هاي بافت اداري در آن يافت مي‌شود. به گفته کارشناسان معماري، در ساختمان‌هاي شهري همواره از طرح‌هاي فانتزي استفاده مي‌شود، اما استاد سيحون در ساخت آتليه با استفاده از ترکيب سنگ و آهن تلاش کرده يک سبک مدرن و حتي جهاني ارائه دهد.  
 همين سادگي مصالح و البته طراحي ويژه اين بنا سبب شد که اعضاي شوراي اسلامي‌ شهر تهران مصوبه حفاظت از اين ميراث معاصر را در دستور کار خود قرار دهند.  
  «علي اعطا» سخنگوي شوراي شهر، در خصوص آخرين پيگيري‌هاي انجام‌شده، مي‌گويد: «اين مصوبه در صحن شورا تصويب شده و قرار است شهرداري تهران برنامه‌اي براي حفاظت از اين بناي ارزشمند ارائه دهد. »
 گويا اين ملک به مالک خصوصي واگذار شده است. اعطا با اشاره به اين موضوع مي‌گويد: «اگر ملک مزبور مالک خصوصي داشته باشد و بنا در فهرست ميراث فرهنگي هم ثبت نشده باشد، شهرداري نمي‌تواندکاري انجام دهد. با وجود همه اين مسائل تلاش مي‌کنيم از تخريب اين بنا جلوگيري کنيم. »

  • آشنايي با معماري نوين ايران

هوشنگ سيحون ۳۱ مرداد ۱۲۹۹ در تهران به دنيا آمد. خانواده او در موسيقي سرشناس بودند. پدربزرگ مادري‌اش «ميرزا عبدالله فراهاني» به دليل تجديد نظر در ۱۲ دستگاه موسيقي ايراني و ادغام آنها و ايجاد ۷ دستگاه جديد معروف بود. مادرش «مولود» نام داشت و از نوازندگان تار و سه تار بود و پدرش «ضياءالدين سيحون» از شاگردان استاد فراهاني بود و تار مي‌زد. خانواده هيچ‌گاه او را براي يادگيري موسيقي تحت فشار قرار ندادند و او هم که از همان ابتدا به طراحي علاقه داشت، در همين راه قدم گذاشت.  

  • پيش به سوي معماري

هوشنگ سيحون هدفش را انتخاب کرد و تحصيل در رشته معماري را پيش گرفت. سال ۱۳۲۳ از دانشکده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران فارغ‌التحصيل شد و براي ادامه تحصيل به پاريس رفت و در دانش‌سراي عالي هنرهاي زيباي پاريس مشغول علم‌اندوزي شد و دکتراي هنر گرفت و به ايران بازگشت.  
 سال‌هاي ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۷ رياست دانشکده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران را به عهده داشت و تلاش مي‌کرد دانشجويان را با بردن به نقاط مختلف کشور با فرهنگ و تاريخ کشور بيشتر آشنا کند.  

  • ازدواج با نقاش

پدر معماري نوين ايران اوايل سال ۱۳۳۰ عاشق يکي از دانشجويان خود به نام«معصومه نوشين» مي‌شود و با او ازدواج مي‌کند. نوشين نقاش بود و به همين دليل اين زوج وجه مشترک زيادي با هم داشتند. سيحون ۲۳ سال با نوشين زندگي کرد و حاصل اين زندگي مشترک ۲ فرزند به نام‌هاي مريم و نادر است. سيحون با کمک همسرش نگارخانه‌ سيحون را که يکي از نخستين گالري‌هاي هنري ايران بود، در تهران راه‌اندازي کرد، اما اين زوج پس از گذشت ۲۳ سال از زندگي مشترکشان از هم جدا شدند.  

  • مرگ در ونکوور

او ۲ دهه در شهر ونکوور کانادا زندگي مي‌کرد و هرگز از طراحي و نقاشي دست برنداشت. پدر معماري نوين ايران ۵ خرداد ۱۳۹۳ در سن ۹۴ سالگي به دليل کهولت سن در ونکوور درگذشت.  

  • طراحي‌هاي سيحون

هوشنگ سيحون طراح آرامگاه مشاهيري چون خيام، نادرشاه افشار، فردوسي و کمال‌الملک است. او همچنين طراحي موزه توس در سال ۱۳۴۷، ساختمان مرکزي بانک سپه در ميدان توپخانه تهران، مجتمع آموزشي فرح، ساختمان‌هاي سازمان نقشه‌برداري کشور، کارخانه نخ‌ريسي کوروس اخوان، کارخانه آرد مرشدي، مجتمع آموزشي ياغچي‌آباد، سينما آسيا، سينما سانترال (سينما مرکزي)، کارخانه کانادادراي (زمزم کنوني) در تهران و اهواز و کارخانه يخ‌سازي کورس اخوان را انجام داده است. به دليل طراحي‌هاي بي‌نظيرش به او لقب «مرد بناهاي ماندگار» را دادند و سال ۲۰۱۲ برنده جايزه بيتا شد.

پیمایش به بالا