موزه بریتانیا مجموعه بی‌نظیر چاپ‌های پیکاسو را به نمایش می‌گذارد
این نمایشگاه نتیجه دو دهه جمع‌آوری هدفمند و پیوسته است و موزه بریتانیا را به‌عنوان نهادی معرفی می‌کند که به دنبال فراتر رفتن از شهرت خود در ارائه نمایشگاه‌های تاریخی است.
Pablo Picasso, Still life under the lamp (1962). © Succession Picasso, DACS, London 2024
به گزارش گالری آنلاین، اولین محل اقامت دائمی پابلو پیکاسو در پاریس، یک ساختمان فقیرنشین در محله مونمارتر بود. این ساختمان که به دلیل ناپایداری‌اش در هوای بد، «قایق رخت‌شویی» لقب گرفته بود، محل سکونت گروهی از هنرمندان فقیر بود و همین محیط، پیکاسو را در میان طبقات فرودست جامعه قرار داد. این دوره، «دوره آبی» پیکاسو نام دارد، که با نقاشی‌های تک‌رنگ و اندوهناک شناخته می‌شود. اما یک اثر چاپی از همان زمان نیز به‌خوبی روح این دوره را به تصویر می‌کشد.
اثر «یک غذای فقیرانه» (۱۹۰۴) با تمسخر شکوه و رونق کافه‌های امپرسیونیستی، یک زوج نحیف و اندوهگین را به تصویر می‌کشد که حالت تسلیم و ناامیدی‌شان با همدردی خاصی ترسیم شده و نشان می‌دهد که هنرمند از تجربه‌های شخصی خود الهام گرفته است. این اثر که با استفاده از یک صفحه رویی بازیافتی ساخته شد، اولین تلاش جدی پیکاسو در زمینه چاپ‌سازی بود؛ رسانه‌ای که در هفت دهه بعدی سایه‌ای از کارهای دیگر او بود و گاه تأثیر مستقیمی بر آن‌ها داشت.
Pablo Picasso, The frugal meal (1904). © Succession Picasso, DACS, London 2024
پیکاسو در طول زندگی هنری خود نزدیک به ۲۵۰۰ اثر چاپی تولید کرد. شاید این موضوع برای کسانی که بیشتر با نقاشی‌ها و مجسمه‌های او آشنا هستند، شگفت‌انگیز باشد، اما با توجه به عادات پرکار و همه‌جانبه پیکاسو، جای تعجب نیست. اکنون، نمایشگاه بزرگی در موزه بریتانیا به نام «پیکاسو: چاپ‌ساز» برگزار شده تا این جنبه کمتر شناخته شده از آثار او را به تصویر بکشد. این نمایشگاه حدود ۱۰۰ اثر چاپی از جمله حکاکی‌ها، لیتوگرافی‌ها، آکوآتینت‌ها و لینوکات‌ها را گرد آورده و نشان می‌دهد که چگونه پیکاسو با وجود آموزش محدود رسمی، این رسانه را به‌طور گسترده‌ای کاوش کرده است.
Pablo Picasso, Leaping bulls (1950). © Succession Picasso, DACS, London 2024
این نمایشگاه نتیجه دو دهه جمع‌آوری هدفمند و پیوسته است و موزه بریتانیا را به‌عنوان نهادی معرفی می‌کند که به دنبال فراتر رفتن از شهرت خود در ارائه نمایشگاه‌های تاریخی است. در سال ۲۰۱۶، این موزه با خرید ۱۹ اثر چاپی انتزاعی اعلام کرد که «آخرین شکاف مهم» در مجموعه آثار چاپی پیکاسو را پر کرده است. نیکولاس کالینان، مدیر موزه، در آستانه برگزاری این نمایشگاه مدعی شد که این مجموعه «بزرگ‌ترین مجموعه چاپ‌های پیکاسو در بریتانیا» است. با بیش از ۵۰۰ اثر چاپی، این ادعا اغراق‌آمیز به نظر نمی‌رسد.
پیکاسو به‌طور متناوب و شدید به چاپ‌سازی می‌پرداخت، و دو دوره چاپ‌سازی مشهور او در این نمایشگاه به‌طور کامل به نمایش درآمده‌اند که پر از شور، خمیدگی و فریب هستند. اولین دوره متعلق به «مجموعه ولار» است، که نام خود را از دلال هنری‌ای گرفته که در سال ۱۹۳۰ سفارش ۱۰۰ حکاکی نئوکلاسیک از پیکاسو داد (هرچند پیکاسو هفت سال طول کشید تا آن‌ها را تکمیل کند). این آثار به اساطیر کلاسیک و همچنین به استادان قدیمی چاپ اشاره دارند. برای مثال، «فائون در حال برهنه کردن یک زن» (۱۹۳۶) با اثر رمبرانت از ژوپیتر و آنتیوپ بازی می‌کند و به سمت انتزاع پیش می‌رود.
دومین دوره معروف چاپ‌سازی پیکاسو «مجموعه ۳۴۷» نام دارد، که به تعداد آثاری اشاره دارد که او در یک دوره هفت‌ماهه در سال ۱۹۶۸ خلق کرد. موزه بریتانیا مجموعه کامل این آثار را دارد، اما با توجه به اینکه این آثار تکراری هستند—پیکاسو گاهی در یک روز تا هشت چاپ خلق می‌کرد—فقط ۲۸ اثر به نمایش گذاشته شده‌اند. این آثار پر از ارجاعات اروتیک و خیالی هستند و موجودات، سینه‌ها و نوارهای سیاه رنگ در آن‌ها به چشم می‌خورد. در یکی از مشهورترین آثار این مجموعه، «پیکاسو، آثارش و مخاطبانش» (۱۹۶۸)، پیکاسو مسن خود را به‌طور مستقیم با مخاطب روبرو می‌کند.
Pablo Picasso, Pike II 1959 © Succession Picasso, DACS, London 2024
کاترین داونت، کیوریتور چاپ‌های مدرن و معاصر، گفت: «[چاپ‌های پیکاسو] نشان‌دهنده درک عمیق او از این رسانه و تمایل او به آزمایش و نوآوری بود. چاپ‌سازی برای پیکاسو تبدیل به هنری شد که از طریق آن می‌توانست داستان بگوید و افکار یا ایده‌هایش را دنبال کند. تعداد کمی از هنرمندان به‌اندازه او در قرن بیستم به این رسانه کمک کرده‌اند.»