بازگشایی خانه صدراعظم ناصرالدین‌شاه در تهران پس از پنج سال
درهای خانه میرزا آقا خان نوری، صدراعظم ناصرالدین شاه که به «خانه امام جمعه» نیز معروف است، با پایان فاز نخست مرمت آن پس از حدود پنج سال، بازگشایی شد.
به گزارش گالری آنلاین به نقل از ایسنا، خانه صدراعظم ناصرالدین شاه، در حوالی میدان امام خمینی (ره) و بازار تهران، خیابان ناصرخسرو، در کوچه امام جمعه واقع شده است. این بنا، حدود ۴۰ سال به میرزا آقاخان نوری، دومین صدر اعظم ناصرالدین شاه ملقب به «اعتمادالدوله» تعلق داشت که بعدها (۱۲۸۵شمسی) شخصی با نام سیدابوالقاسم، داماد مظفرالدین‌شاه آن را خرید و در آن ساکن شد.
معماری این بنا به دوران قاجار مربوط بوده است، که دارای تزئینات آینه‌کاری، نقاشی روی گچ‌بری و اورسی‌هایی است که این عمارت اعیانی را در رده باارزش‌ترین و نفیس‌ترین خانه‌های تاریخی تهران قرار داده است.
این خانه در دهه پنجاه در اختیار وزارت فرهنگ و هنر بود و اکنون در مالکیت صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیاء و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی (زیر مجموعه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی) است که برای مرمت و بهره‌برداری با کاربری پذیرایی و فرهنگی، سال ۱۳۹۷ به مزایده گذاشته شد، اما اواخر سال ۱۳۹۸ به سرمایه‌گذار خصوصی آن واگذار شد.
نیما پَرَن‌فر، بهره‌بردار و سرمایه‌گذار خانه تاریخی امام جمعه که پیش از این، خانه تاریخی آقاجان‌نسب بابل را نیز احیا کرده بود، پیش‌تر گفته بود: هزینه اولیه برآورد شده برای مرمت این خانه حدود ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان بود، ولی بیش از ۳۲ میلیارد تومان برای آن هزینه شده است.
اتاق آئینه‌کاری این خانه قرار است به مرکز عرضه صنایع دستی فاخر ایرانی اختصاص یابد و بخشی از آن نیز به مرکز پذیرایی تبدیل می‌شود.
به گفته سرمایه‌گذار «خانه صدراعظم»، این عمارت در زمان آقاخان نوری، صدراعظم ناصرالدین‌شاه، حدود ۲۵ هزار متر وسعت داشته است که اکنون هزار متر از آن باقی مانده است. بنای روبه‌روی این خانه یک مدرسه بود که بعد از تغییر بافت اجتماعی منطقه تعطیل و اکنون به انبار تبدیل شده است.
پرن‌فر، احیاگر و سرمایه‌گذار خانه صدراعظم (خانه امام جمعه) در آیین بازگشایی این عمارت قاجاری که یکشنبه ۲۰ آبان‌ماه با حضور شهردار منطقه ۱۳ و تعدادی از اعضای شورای شهر تهران برگزار شد، گفت: خوشحالیم که مشکل بروکراسی این بنا حل شد و ما سرانجام توانستیم این بنا را بعد از چهار سال مرمت کنیم.
این سرمایه‌گذار تاکید کرد: بناهای تاریخی باید بتوانند هزینه‌های نگهداری خود را درآورند، وگرنه این بناها پایدار نمی‌مانند و خراب می‌شوند.
شهاب طلایی، رئیس صندوق حفظ و احیا با اشاره به تفاسیر و برداشت‌های مختلف شهرداری‌ها که در راستای حفاظت و احیای بناهای تاریخی نیست، گفت: حرکتی که در تهران برای احیا شروع می‌شود مدلی است برای الگوگیری شهرداری‌های سراسر کشور. در دولت چهاردهم برنامه‌ریزی کرده‌ایم که برای مالکان خصوصی بناهای تاریخی که حدود ۱۰ هزار واحد است، تمرکز بر تدوین آیین‌نامه‌های حفاظت و احیا باشد تا جریان مرمت و احیا را تسهیل کند و دستورالعمل‌هایی در این‌باره تدوین کنیم.
او اضافه کرد: یکی دیگر از درگیری‌های ما، مالکیت دستگاه‌های دولتی بر بناهای تاریخی است. بنا داریم با انگیزه‌ای که در دولت وجود دارد، به جریان احیا و مرمت این بناها شتاب ببخشیم.
طلایی ادامه داد: موضوعی مطرح است که بهره‌بردار بنای تاریخی باید از این بنا سود ببرد تا زمانی که نگاه به سرمایه‌گذار از نوع همکار نباشد، استقبالی در سراسر کشور از سوی سرمایه‌گذاران صورت نمی‌گیرد.
وحیدرضا انارکی محمدی، شهردار منطقه ۱۲ نیز در آئین گشایش این خانه، گفت: برای توسعه خانه‌های تاریخی مانع نباشیم، کمک کنیم. در ماه‌های گذشته ۱۵ خانه تاریخی تحویل شده است، که حمام تاریخی کاشف‌السلطنه و خانه امام جمعه در بازار تهران از آن جمله است و تا پایان سال توسط مدیریت شهری و بخش خصوصی تلاش می‌شود ۱۰ خانه تاریخی دیگر تحویل شهروندان شود.
او اضافه کرد: ساختمان بلدیه تهران کمتر از ۶۵ روز دیگر تقدیم مردم می‌شود. خانه هوشنگ مرادی کرمانی و مجموعه‌های تاریخی دیگر نیز قرار است در ماه‌های آینده تقدیم مردم شود. نزدیکترین آنها هتل ۱۰۰ ساله «گیلان نو» است که نزدیکترین بنا برای بهره‌برداری است.
شهردار منطقه ۱۲ با بیان اینکه بسته تشویقی نوسازی، مصوبه خوبی بود که نیاز دارد نهادهای حاکمیتی همکاری بیشتری داشته باشند، قول داد: ما آمادگی داریم به هر خانه تاریخی در جغرافیای منطقه ۱۲ در صورت داشتن تأیید میراث فرهنگی، ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت مجوز دستی بدهیم.
خانه صدراعظم یا امام جمعه که یکشنبه ۲۰ آبان‌ماه پس از مرمت و تغییر کاربری به پذیرایی و فرهنگی بازگشایی شد، سال ۱۳۷۵ با شماره ۱۷۷۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.