عصيانگري که هنر مدرن ايران را متحول کرد

بهمن محصص، نقاش، مجسمه‌ساز و مترجم، يکي از تأثيرگذارترين هنرمندان مدرن ايران است که آثارش هنوز هم روح معترض و آزادانديش او را بازتاب مي‌دهند. او که در سال ۱۳۰۹ در رشت به دنيا آمد، از همان ابتدا مسير متفاوتي را در پيش گرفت؛ چه در سبک هنري‌اش، چه در نگاهش به جامعه و سياست.  

به گزارش گالري آنلاين، محصص را مي‌توان نقاش آشفتگي و اغتراب دانست؛ کسي که انسان را در هيئتي مسخ‌شده و در مواجهه‌اي تراژيک با جهان اطرافش به تصوير کشيد. آثار او سرشار از ارجاعات اسطوره‌اي و ادبي‌اند، اما در عين حال، نقدي تند و بي‌پرده به سرنوشت انسان معاصر، سرکوب‌هاي اجتماعي و سياست‌هاي حاکم در دوران خود نيز هستند.  

"بدون‌عنوان"/ اثر بهمن محصص/ رنگ‌روغن روي بوم/ 1345

زبان بصري منحصر‌به‌فرد

محصص با ترکيب فيگورهاي دفرمه، فضاي سوررئاليستي و رنگ‌هاي تخت، جهاني خلق کرد که هم استعاري بود و هم تکان‌دهنده. تأثير پابلو پيکاسو و فرانسيس بيکن در آثارش مشهود است، اما او اين الهام‌ها را با دغدغه‌هاي شخصي خود پيوند زد و زباني منحصربه‌فرد در هنر مدرن ايران ساخت.  

محصص هيچ‌گاه از گفتن حقيقت ابايي نداشت. چه در نقاشي‌هايش که انسان را در هيئت موجوداتي ناقص و ناتوان ترسيم مي‌کرد، و چه در مجسمه‌هايش که ارجاعي مستقيم به اسطوره‌هاي کهن و وضعيت سرکوب‌شده انسان ايراني بودند.  

او پس از انقلاب به ايتاليا مهاجرت کرد و تا پايان عمرش در رم ماند. دوري از ايران اما باعث نشد که ارتباطش با هويت ايراني قطع شود. در آثارش همچنان سايه‌هايي از تاريخ، اسطوره‌ها و فرهنگ ايران ديده مي‌شود، اما در قالبي کاملاً مدرن و جهاني.  

"پرنده"/ اثر بهمن محصص/ برنز / 1350

 ميراث بهمن محصص

بهمن محصص نه‌تنها هنرمندي برجسته، بلکه شخصيتي پيشرو و عصيانگر بود که هيچ‌گاه در قالب‌هاي ازپيش‌تعيين‌شده نگنجيد. او هنر را به‌عنوان ابزاري براي بيان اعتراض، آشکار کردن حقيقت‌هاي تلخ و شکستن کليشه‌ها به کار برد.  

امروز، در سالروز تولد او، بازخواني آثارش بيش از هر زمان ديگري ضروري است؛ چراکه او همچنان يکي از صداهاي مهم هنر معاصر ايران باقي مانده است؛ صدايي که سانسور نشد و خاموشي نگرفت.

"ني لبک زن نشسته "/ اثر بهمن محصص/ برنز/ 1357

"بدون عنوان "/ اثر بهمن محصص/ آبرنگ و مرکب روي مقوا/ 1338

"شخصيت ش.۱"/ اثر بهمن محصص/ رنگ روغن روي بوم/ 1308

"مينوتور"/ اثر بهمن محصص/ رنگ روغن روي بوم/ 1307

"سگ و مرد: قدرت"/  اثر بهمن محصص/ برنز/ 1356

پیمایش به بالا