مونۀ فراموششده: بازگشت دخترخوانده کلود مونه به صحنهی هنر
بلانش هوشده-مونه، دخترخواندهی کلود مونه، نهتنها دستیار وفادار و همراه او در خلق آثار امپرسیونیستی بود، بلکه خود هنرمندی با استعدادی چشمگیر بود. اکنون، نمایشگاهی در آمریکا تلاش دارد تا جایگاه فراموششدهاش را در تاریخ هنر بازیابد و آثار درخشانش را به جهانیان معرفی کند.
به گزارش گالری آنلاین، بلانش هوشده-مونه بهندرت در تاریخ هنر شناخته شده است. اما او نهتنها به کلود مونه، ناپدریاش، کمک میکرد بلکه آثار مستقل برجستهای نیز خلق کرده است – اغلب با موضوعاتی مشابه آثار او.
کومه کاه در ژیورنی، درختان صنوبر در حاشیهی آب، صبحگاه بر رودخانهی سن. این عناوین نقاشی فقط یک نام را به ذهن میآورند – کلود مونه بزرگ، خالق بازتابهای لرزان نور و فضا که سنگبنای امپرسیونیسم بهشمار میرود.
اما درحالیکه مونه از این موضوعات نقاشی کرده، این آثار درواقع متعلق به بلانش هوشده-مونه (۱۸۶۵–۱۹۴۷)، دخترخوانده و بعدها عروس او هستند. او در کنار مونه نقاشی آموخت و آثارش را از طریق گالریهای برجستهی پاریس به نمایش گذاشت و فروخت. بهترین آثار او هنرمندی را نشان میدهند با چنان نبوغی که این سؤال پیش میآید چگونه او از حافظهی تاریخی حذف شده است.
Claude Monet's Morning on the Seine near Giverny (1897) and Blanche Hoschedé-Monet's Morning on the Seine (c 1896) (Credit: Alamy/ Collection of Alice and Rick Johnson)
اکنون نمایشگاهی جدید و یک مونوگرافی همراه آن – اولین در نوع خود – تلاشی برای بازگرداندن اعتبار هنری اوست. نمایشگاه «بلانش هوشده-مونه در نور» در موزه هنر سیدنی و لوییس اسکنزی در ایندیانا، ۴۰ نقاشی از او را در کنار دفترچه طراحیها، عکسها و نامهها گردآورده تا نهتنها اعتبار امپرسیونیستی او را تثبیت کند، بلکه نقش او به عنوان دستیار و همراه مونه در سفرهای نقاشی فضای باز را نیز نشان دهد – تنها کسی در میان فرزندانش، چه بیولوژیکی و چه ناتنی، که عشقی مشابه به نقاشی داشت.
سختی بیرون کشیدن هوشده-مونه از دل تاریخ، با این واقعیت که کمتر از ۳۰۰ اثر او در مجموعههای عمومی نگهداری میشود، پیچیدهتر شده است. در فرانسه، نزدیکترین مکان به ژیورنی، موزهی سابق ورنون، بیشترین آثار او را در اختیار دارد – هشت نقاشی و یک پاستل – و سال گذشته همزمان با ۱۵۰مین سالگرد امپرسیونیسم، شجاعانه به موزه بلانش هوشده-مونه تغییر نام داد. در همین حال، موزهی اورسهی پاریس تنها دو اثر از او دارد – که هیچکدام در حال حاضر به نمایش گذاشته نشدهاند.
هیچکدام از آثار هوشده-مونه در مجموعههای عمومی بریتانیا وجود ندارد، و در آمریکا نیز تنها یک اثر با عنوان «بیدهای گریان بر برکه نیلوفر آبی در ژیورنی» در موزه هنر کلمبوس در اوهایو نگهداری میشود. نمایشگاه ایندیانا درواقع اولین نمایشگاه انفرادی او در خاک آمریکا است و نشانهای از رشد تدریجی شهرت اوست.
جولیا لوِی، رئیس بخش حراج آثار مدرن در ساتبیز نیویورک میگوید: «گرچه آثار بلانش هنوز نسبتاً ناشناخته و در بازار کمتر ارزیابی شدهاند، اما بهوضوح در حال جلب توجه مجموعهداران و نهادهای هنری است.»
زمانیکه بلانش وارد زندگی کلود شد
بلانش، دختر اوژن هوشده، تاجر ثروتمند و علاقهمند به هنر پیشرو بود. نقاشانی چون مانه، رنوار، کایبوت، کاسات و البته مونه از مهمانان همیشگی او بودند. او در یازدهسالگی با کلود مونه آشنا شد، زمانیکه پدرش از مونه خواست چند تابلوی بزرگ برای منزلشان نقاشی کند.
او بعدها در یادداشتهایی نوشت: «یادم هست که آمد. او را به عنوان یک هنرمند بزرگ معرفی کردند، با موهای بلند. از همان ابتدا حس خوبی نسبت به او داشتم چون مشخص بود که از بچهها خوشش میآید.»
Claude Monet's Stacks of Wheat (End of Summer) and Blanche Hoschedé-Monet's The Small Grainstacks (Credit: Art Institute of Chicago, Collection of Alice and Rick Johnson)
مونه بعدها با همسر هوشده، آلیس، و شش فرزند او از جمله بلانش، در یک خانه مشترک در کنار همسر و دو فرزندش زندگی کرد. پس از مرگ همسر مونه، رابطهای عاطفی میان او و آلیس شکل گرفت که بعدها به ازدواج انجامید.
بلانش خیلی زود در نقاشی پیشرفت کرد و همراه مونه به نقاشی در طبیعت میرفت. او تابلوهایش را در کنار آثار ناپدریاش میکشید، و حتی قایق نقاشی او را هم هدایت میکرد. برخی از آثار او مستقیماً با مناظر مشابه نقاشیهای مونه مقایسه میشوند، اما سبک او واضحتر و تاکید بیشتری بر واقعیت داشت.
فیلیپ پیگه، نتیجهی خواهر بلانش و مورخ هنری، میگوید: «او بیشتر نگران ثبت آنچه میدید بود تا احساساتی کردن تصویر. آثارش ترکیببندیهایی سنجیده و محکم دارند.»
Claude Monet's Spring in Giverny (1890) and Blanche Hoschedé-Monet's Shadows on the Meadow (Credit: Clark Art Institute/ Alamy)
در سال ۱۸۹۷ با پسر مونه، ژان، ازدواج کرد و مدتی از نقاشی فاصله گرفت تا از شوهر بیمارش مراقبت کند. پس از مرگ ژان، به ژیورنی بازگشت و در کنار مونه باقی ماند – زمانیکه مونه نگران کاهش بیناییاش بود و کار بر روی «نیلوفرهای آبی» بزرگش را شروع کرده بود.
حضور او مایهی دلگرمی مونه بود و به او نیرویی داد تا پروژههای بزرگ پایانیاش را دنبال کند. او هرگز دست به آثار مونه نزد و میگفت: «این کار توهین به او بود.» پس از مرگ مونه، بلانش در ژیورنی ماند، از باغ و خانه مراقبت کرد و دوباره شروع به نقاشی نمود.
در سال ۱۹۲۷ اولین نمایشگاه انفرادیاش را در گالری برنهیم-ژون در پاریس برگزار کرد. منتقدی نوشت: «او بیش از یک وارث است، یک نام بزرگ را دوباره زنده کرده است.»
The photo from July 1915 captures Claude Monet working at a painting, with Blanche by his side (Credit: Collection of Philippe Piguet-Claude Monet)
شاید بلانش را بتوان دنبالهدار امپرسیونیسم دانست – درخشش نهایی یک جریان هنری – اما بزرگترین میراث او، وفاداری تمامعیارش به کلود مونه بود. رنه گیمپل، دلال هنری، نوشت: «بدون او، کلود مونه در انزوایی میمرد که او را از پای درمیآورد. این بلانش بود که او را برای ما زنده نگاه داشت. نسل آینده نباید او را فراموش کند.»
نمایشگاه «بلانش هوشده-مونه در نور» تا ۱۵ ژوئن در موزه هنر اسکنزی، ایندیانا ادامه دارد.
In this 1887 painting, Monet depicts Blanche at her easel (Credit: LA County Museum of Art/ Mr and Mrs George Gard De Sylva Collection/ Museum Associates/ LACMA)