شباهت تخيلي سفالينه هفت‌هزارساله با کرونا

يک باستان‌شناس با تشبيه نقش سفالينه‌ هفت‌هزارساله منقش به پايکوبي کشاورزانِ جنوب و شمال ايران دور تا دور خرمنِ برداشت‌شده از محصولات‌شان به کروناويروس، آن را به اتحاد مردم براي شکست کرونا تعبير کرد.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، نرگس ممبيني – کارشناس ارشد باستان‌شناسي و مدرس دانشگاه – مي‌گويد: از حدود ۱۰ سال گذشته تا امروز، روي بازآفريني نقوش باستاني تمرکز دارم. در زمان مطالعه‌ کتاب «فن و هنر سفال‌گري» نوشته‌ «فائق توحيدي» در يک صفحه با تصوير سفالي روبه‌رو شدم که نقوش رويِ آن شبيه تصوير گرافيکي ويروس کرونا بود. اين اتفاق انگيزه‌اي شد تا مفهوم تصوير دقيق روي سفال را با وضعيت کنوني دنيا بررسي کنم.

او با اشاره به تصوير اصلي روي سفال که رقص و پايکوبي مردم را بعد از برداشت محصول‌شان نشان مي‌دهد، ادامه مي‌دهد: مراسم‌هاي بومي جشن خرمن معمولا در شمال و جنوب بعد از برداشت خرمن برگزار مي‌شود. خرمن برداشت‌شده در وسط قرار مي‌گيرد و کشاورزان به رقص و پايکوبيِ برداشتِ خرمن خود مي‌پردازند.

او با بيان اين‌که در اين تصوير مي‌توان چنين تصويري را به ذهن متبادر کرد که ويروس در وسط خرمن قرار مي‌گيرد و اتحاد مردم براي شکست آن، در نهايت جشن و پايکوبي را به دنبال دارد، تاکيد مي‌کند: با توجه به تصوير خرمن‌هاي برداشت‌شده که به گونه‌اي در ذهنم يادآور تصوير کروناويروس بود، تصميم گرفتيم تصوير روي سفال را به تصوير ويروس تشبيه کرده و در قالب يک شعار فرهنگي با طراحي پوستري، همبستگي و اتحاد مردم را براي شکستِ اين ويروس نشان دهيم.

ممبيني اين سفالينه‌ نخودي هفت‌هزارساله را که امروز در موزه لوور فرانسه نگهداري مي‌شودمتعلق به محوطه‌اي تاريخي به نام «موسيان» در ۱۵۰ کيلومتري شوش باستان مي‌داند و ادامه مي‌دهد: اين تصوير بسيار زيبا با ترسيم نقش انسان و حالت ايستادن افراد در کنار يکديگر و دست به دست هم بيانگر مراسم بومي، رقص و نوعي همايش از جوامع پيش از تاريخ و اعتقادشان براي سپاسگزاري از برداشت محصول و خرمن در آن دوران بوده است.

او با طرح اين پرسش که «آيا مردم آن دوران مي‌دانستند علت فراواني محصول، اتحاد، تلاش و همبستگي خودشان بوده است» بيان مي‌کند: همان‌طور که در نقش سفالينه‌ها نيز ديده مي‌شود، نقشي که با تخيل ساخته مي‌شود در حقيقت بخشي از قدرت تصويرسازي انسان به شمار مي‌آيد که توانايي انديشه‌ورزي را افزايش مي‌دهد. در واقع يکي از دغدغه‌ها در هر زمينه‌اي يافتن چرايي و چگونگي اتفاقات و موجوديت عناصر است.

اين مدرس دانشگاه هدف از اين تعاريف را معرفي نقش سفالينه‌اي هفت‌هزارساله مي‌داند که انگيزه تخيل يک باستان‌شناس در لزوم حفظ اتحاد جوامع امروزي براي مبارزه با بحران کرونا و بيماري کوويد ۱۹ است و مي‌گويد: اگر بتوان تفکر مردم آن دوران را به اين روزگار راه داد و همان‌طور که آن‌ها دست به دست هم دادند تا با اتحاد و همبستگي به محصول فراوان برسند، جوامع جهان امروز نيز مي‌توانند با اتحاد، همبستگي و برخورداري از فرهنگ گذشتگان، به‌زودي دوران بيماري حاصل از ويروس کرونا را پشت سر گذاشته و همان جشن و پايکوبي را که در واقع نوعي نيايش است به‌زودي در سراسر دنيا به جا آورد.

ممبيني با تاکيد بر اين که براي رسيدن به نتيجه‌اي درست نسبت به طرح اصلي خود با باستان‌شناساني مانند «مصطفي ده‌پهلوان» – استاد باستان‌شناسي و رييس موسسه باستان‌شناسي دانشگاه تهران – ، «آرمان شيشه‌گر» – باستان‌شناس پيشکسوت دوره تاريخي –  و «علي هژبري» – معاون تالار دوره تاريخي موزه ملي ايران – مشورت کرده است، ادامه مي‌دهد: در صحبت با آقاي ده‌پهلوان به اين نتيجه رسيديم که با انجام اقدامي فرهنگي و نسبت آن به دوره‌هاي تاريخي مردم را به رعايت اصول بهداشتي و متحد شدن براي شکست کروناويروس تشويق کنيم.

پیمایش به بالا