مروری بر " شعور تاریخی معماری ایرانی"

دویست و نود و ششمین گفتمان هنر و معماری با حمایت انجمن مفاخر معماری ایران به بررسی مبحث " شعور تاریخی معماری ایرانی" می‌پردازد.

نشست تخصصی مروری بر " شعور تاریخی معماری ایرانی" به همراه نمایش فیلم برگزار می‌شود.

در این گفتمان هنر و معماری که به بررسی "شعور تاریخی معماری ایرانی" می‌پردازد، سید موسی دیباج وخشایار حضرتی وند سخنرانی خواهند کرد. همچنین در این نشست، بهارک کشانی به عنوان دبیر پنل حضور خواهد داشت.

در توضیح این نشست آمده است: تاریخ معماری ایران، آن گونه که در آثار و بناهای این سرزمین شاهد هستیم، شعور کلی انسانی را در ساختن بسط داده است. در این معماری، انسان به صورت‌های مسکونی، اعم از عبادتگاه، کاخ و خانه، آگاه‌تر شده است. آگاهی انسانی از معماری تدریجی است، اما نه به این معنی که تکامل مراحل آن یک تکامل زمانی است. سعی انسانی و آگاهی او از طبیعتِ منطقیِ مکانِ سکون به اقتضای دیالکتیک مکانی ابنیه و عمارات گوناگون، به عرصه ظهور درآمدهاست. ضرورت، عمیقاً برخاسته از مکان است تا زمان. از این روست که، برای مثال، به رغم گذشت دوره‌های تاریخی، میل به تقلید از نقوش دیوارهای تخت جمشید یا کنگره‌های طاق کسری در معماری ایرانی، همچنان وجود دارد. شعور معماری ایرانی مبتنی بر فرهنگی کلی و فراگیر است که آغاز پیدایش آن به پیش از دوره هخامنشیان و ظهور دولت ایرانی پارس، باز می‌گردد. این شعور کهن با خلاقیت‌هایی در صورت، محتوای اثر هنری معماری همراه بوده است. با این همه، تاریخ معماری ایران چند عصر مهم را دربر می‌گیرد: عصر هخامنشی، عصر ساسانی، سلجوقیان، ایلخانیان، صفوی، افشاری، قاجار، عصر مدرن و عصر معاصر. هر عصر شامل مجموعه‌ای از شهرها، ساختمان‌ها، پروژه‌ها و نظریه‌هاست که در کنار هم پیش رفته است، هر عصر در آثار و دیدگاه‌ها متمایز از عصر دیگر است. اما این تمایز ضرورتاً تابع معنی تعالی و تکامل نیست، به همین دلیل وضع نظریه‌ای جامع و شامل درباره روند، پیشرفت، توقف و تبدیل دوره‌های معماری ایرانی، به همان روشنی که در حرکت تکامل شعور تاریخی می‌بینیم، میسر نیست. نمی‌توان گفت اوج معماری ایران در چه دوره‌ای است، چرا که پایان یک دوره از معماری ایران، به معنای پایان تاریخ آن دوره یا تاریخ معماری ایرانی نیست. اجزای بسیاری از آثاری که در دوره‌های خود، از لوازم ذاتی آن آثار به شمار می‌آمده‌اند، پس از سر آمدن آن دوره، صحنه را ترک گفته‌اند، درحالی‌که برخی از این اجزاء، چه اجزای مربوط به آثار و چه اجزای نظری آثار، به فرایندهای بعدی منتقل شده‌اند. درک عملی فضا، به رغم فقدان درک و فهم نظری همسو با آن، چیزی است که در دوره‌های مختلف تاریخ معماری شاهد آن هستیم. واقعیت این است که فاصله زیادی بین قدرت درک عملی فضا تا توانائی درک نظری مطابق با آن، وجود دارد.

علاقه‌مندان به حضور در این نشست می‌توانند چهارشنبه ۳۰ آبان ماه ۹۷ از ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰ به موزه هنرهای دینی امام علی (ع) واقع در خیابان ولیعصر، بالاتر از ظفر، بلوار اسفندیار، پلاک ۳۵ مراجعه کنند.

logo-samandehi