گفتار سوم از برنامه گفتارهای کوبه با موضوع "تاریخِ تاریخ معماری ایران" برگزار می شود
«تاریخِ تاریخ معماری ایران: روایت شکل گیری تاریخ معماری ایران در ابتدای قرن چهاردهم هجری شمسی» موضوع گفتار سوم کوبه سه شنبه 13 آذرماه در خانۀ وارطان برگزار می شود.
به گزارش گالری آنلاین، این برنامه با حضور علی پوررجبی ساعت 16 در خانۀ گفتمان شهر (خانۀ وارطان) به نشانی میدان فلسطین، خیابان طالقانی غربی، پلاک ۵۱۴ برگزار می شود.
درک ما از تاریخ معماری ایران؛
دربارۀ گفتار سوم کوبه با موضوع «تاریخِ تاریخِ معماری ایران؛ روایت شکلگیری تاریخ معماری ایران در ابتدای قرن چهاردهم هجری شمسی»:
درک ما از معماریمان هرچه که باشد، چه سنتگرایانه و چه عارفانه، و چه فرمگرایانه یا بومگرایانه، ریشه در پژوهشها و آثار و نوشتههای پیشینیان ما دارد؛ پیشینیانی که زمانی به دیدۀ عبرت و برای اثبات گذار بودن زندگی به آثار تاریخی مینگریستند و زمانی برای اثبات برتری قومیشان و زمانی دیگر برای نقد تمدنشان. زمانی هنر ایران را مملو از لحظههای عیش و عشرت و لذات دنیوی دیدهاند و زمانی دیگر همین هنر را تجلیگاه جلوۀ جمال الهی. این تفسیرهای متفاوت و گاه متضاد از هنر ایرانی درک ما را از معماری ایران ساختهاند.
به هر اندازه که کالبد معماری برای ما مهم است درک ما از این کالبد نیز به همان اندازه مهم است. هرقدر که معماری تاریخ دارد درک ما از معماری نیز تاریخ دارد. بنابراین اگر میتوان تاریخ معماری نوشت، میتوان «تاریخ درک معماری» را هم نوشت.
گفتار سوم کوبه با عنوان «تاریخِ تاریخِ معماری ایران» در واقع شرح مبسوط پایاننامۀ من با عنوان «ریشهها و زمینههای تفسیرهای نو از معماری ایران» است. این پایاننامه در پاسخ به این پرسش شکل گرفت که آنچه ما از معماریمان میفهمیم، نخستین پیشزمینهها و حتی اولین پرسشها دربرخورد با معماریمان چگونه و تحت تأثیر کدام متنها و اندیشهها شکل گرفتهاند؟ درک ما از معماری خودمان چگونه ساخته شده است؟ اولین پژوهشها دربارۀ معماری ایران حول چه پرسشهایی شکل گرفتهاند و چه پاسخی به این پرسشها داده شده است؟ هدفم از این پژوهش یافتن پیشفرضهایی است که در طول صد سال گذشته نگاه ما را به معماری خودمان ساختهاند و هدف نهاییام ارائۀ تصویری منسجم از تاریخ درک ما از معماری ایران بوده است.
راه یافتن پاسخ پرسشهایم مطالعۀ آثار اولین پژوهشگران معماری ایران که در قرن سیزدهم و ابتدای قرن چهاردهم شمسی فعال بودهاند و درک پیشزمینههای ذهنی آنها بوده است. در واقع این پژوهش بررسی خشت اولِ بنای «مطالعۀ معماری ایران» است؛ خشت اولی که کسانی چون فلاندن و کوست و هرتسفلد و گدار و پوپ و مصطفوی و بهرامی بر زمین گذاشتهاند و امروز بنایی بلندبالا شده است.
علی پوررجبی