در گفتگو با علی بوذری مطرح شد؛
اصلیترین نیاز جامعه تصویرگری، مسئله امنیت شغلی است
«اگر ناشران بدانند که قیمت کار تصویرگری در یک استاندارد مشخص، یکسان است، میدانند که اگر با یک تصویرگر به نتیجه نرسند ناچارند با تصویرگر بعدی نیز با همین شرایط کار کنند.» این را علی بوذری ضمن تشریح برنامههای انجمن تصویرگران ایران و اهمیت نشان آبان، در گفتگویی اختصاصی با خبرنگار گالری آنلاین مطرح کرد.
در ادامه خوانندۀ گفتگو با مدیرعامل انجمن تصویرگران ایران به بهانه برگزاری هفته تصویرگری 1397 در خانه هنرمندان ایران، هستید.
بوذری توانایی انجمن تصویرگران ایران در پاسخگویی به نیازهای اعضای انجمن را از چند محور موردبررسی قرارداد و گفت:
بخشهایی که در این رابطه میتوان اشاره کرد یکی نیاز اصلی و یکی نیاز بنیادی در مسئلۀ تصویرگری ایران است. زمانی که انجمن در سال 1382 تأسیس شد، بسیاری از مسئولان چیزی از مفهوم تصویرگری نمیدانستند؛ اما انجمن با برگزاری نمایشگاهها، سمینارها و شرکت در جلسات گوناگون و همکاری با نهادهای مختلف سیاستگذار فرهنگی و هنری توانست این مفهوم را جا بیندازند و تصویرگری را از تصویربرداری و عناوین مشابهی که وجود دارد تفکیک کند و تصویرگری را بهعنوان یک شغل مستقل و تصویرگر را بهعنوان یک پدیدآورندۀ اصلی کتاب معرفی نماید.
شاید این دلیلی بوده که از همان ابتدا عنوان نمایشگاه سالانه انجمن را نیز «ما تصویرگر هستیم» برگزیدیم چون موضوع تصویرگر بودن را مطرح کنیم و در مورد این موضوع به صحبت بنشینیم.
به نظر من اینیکی از کارهایی بوده که دوستان در هیئتمدیرههای مختلف در درازمدت روی آن کارکردهاند و امروزه ما به نتایج خوبی رسیدهایم و مردم با شنیدن این جمله که «ما تصویرگر هستیم» متعجب ما را نگاه نمیکنند.
وی همچنین افزود: انجمن در طول سال نمایشگاههای مختلفی برگزار میکند، برگزاری نمایشگاههای داخلی و خارجی که خود میتواند در معرفی هرچه بیشتر اعضای انجمن به جامعه ناشرین و جامعه تولیدکنندگان کتاب و رسانههای دیگری که به کار تصویرگری ارتباط دارد مؤثر باشد.
همچنین سمینارها و نشستهای مختلفی برگزارشده است که از آن جمله میتوان سلسله نشستهایی تخصصی تحت عنوان «اتاق روشن» اشاره کرد. یکی از مهمترین این نشستها، نشستی بود که در سال گذشته در کنار برنامه هفته تصویرگری برگزار شد. همایش کتابهای تصویری که در سال 1396 برگزار شد را شاید بتوان یکی از بزرگترین برنامههای انجمن درزمینۀ تئوریزه کردن مبانی تصویرگری به شمار آورد. مجموعه مقالات این همایش امسال به مناسبت هفته تصویرگری 97 منتشرشده و اکنون در اختیار علاقهمندان است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: انجمن توانسته تمام اعضایش را بیمه کند. تمامی اعضای انجمن اعم از اعضای پیوسته و اعضای وابسته، بیمه هنرمندان هستند که بازنشستگی را هم شامل میشود.
بوذری همچنین اعلام کرد: اصلیترین نیاز جامعه تصویرگری، مسئله امنیت شغلی است؛ تا زمانی که هنرمند تصویرگر این اطمینان خاطر را نداشته باشد که میتواند از طریق این شغل ارتزاق کند، برای او این شغل یک کار تفننی خواهد بود. ما جلسات مختلفی در مورد نظام صنفی تصویرگران و همینطور در مورد امنیت شغلی تصویرگران با نهادهای مختلفی مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داریم تا بتوانیم هرچه بیشتر تصویرگری را بهعنوان یک شغل ایمن و امن برای هنرمند مطرح کنیم.
ما تصویرگران درجهیک و خوبی داریم که واقعاً اشتیاق این کار رادارند که تماموقتشان را صرف کار تصویرگری کنند اما به دلایل مختلف ازجمله دلایل مالی ناچارند در کنار کار تصویرگری شغلهای دیگری مثل تدریس در دانشگاه، انجام کارهای گرافیکی و یا نقاشی و... داشته باشند.
این هنرمند ضمن تأکید بر اینکه این تنها کار انجمن نیست، اینیک بسیج همگانی از طرف تصویرگرها، ناشران، نهادهای مختلف و البته انجمن است، بیان کرد:
تصویرگران نیز باید به مباحثی متعهد باشند؛ اگر ناشران بدانند که قیمت تمام تصویرگران در یک استاندارد مشخص، یکسان است، میدانند که اگر با یک تصویرگر به نتیجه نرسند ناچارند با تصویرگر بعدی نیز با همین شرایط کار کنند.
متأسفانه تصویرگران در بعضی موارد این قوانین را رعایت نمیکنند و با شرایط نامناسب و قیمتهای پایین که حتی در شأن کار تصویرگری هم نیست، کارشان را انجام میدهند و این نهتنها به تصویرگر لطمه میزند بلکه به جامعه تصویرگری نیز لطمه وارد میکند.
بوذری در ارتباط با استقبال هنرمندان برای شرکت در هفته تصویرگری ۹۷ اظهار داشت: ما افتتاحیه بسیار باشکوهی داشتیم و هرساله این افتتاحیه پربارتر میشود. هنرمندان بیشتری علاقهمندند در افتتاحیه حضور پیدا کنند و حتی از قبل برای روز ۱۵ آبان که روز تصویرگری نامگذاری شده برنامهریزی میکنند.
وی افزود: به نظر میآید بعدازاین چند سالی که ما به شکل مستمر این برنامه را انجام میدهیم، این روز و این هفته تصویرگری در تقویم هنرمندان تصویرگر جای خود را بازکرده است.
من میبینم که در دانشگاههای مختلف، دانشگاه تهران و دانشگاه یزد و ...، در حال برگزاری برنامه تصویرگری هستند، همچنین کارگاه آموزشیها و نشستهای مختلفی برگزار میکنند.
وی افزود: هرساله تصویرگران و هنرمندان بیشتر از قبل علاقهمندند در این برنامه شرکت کنند تاجاییکه از اواخر تابستان در مورد هفته تصویرگری پیگیری و سؤال میکنند، چراکه برای تصویرگران هم مسجل شده که اینیک فرصت ارزشمند و استثنایی است تا کارشان دیده شود. شرکت کردن در این برنامه، شرکت در یک برنامه حرفهای است که گاهی به شهرستانهای مختلف فرستاده میشود و هرساله نیز برنامهها گستردهتر و متنوعتر میشود.
بوذری در رابطه با آموزش تصویرگری در انجمن اینچنین گفت: یکی از برنامهها کلاسهای تخصصی تصویرگری انجمن است که سالهاست در حال برگزاری است.
وی افزود: این کلاسها به شکل دورهای برای تربیت تصویرگر حرفهای برنامهریزیشدهاند و به فراخور شرایط و فراخور تغییراتی که در جامعه هنری پیش میآید این کلاسها نیز بهروز میشوند.
بخش دوم نیز کارگاههای موردی است که با حضور تصویرگران ایرانی و خارجی برگزار میشود. افراد زیادی از ایتالیا، لهستان، چک و ... به ایران آمدند و کارگاههای مختلفی را برگزار کردند و این خود فرصتی بود برای تصویرگران تا بیشتر با شیوه آموزشی و شیوه کاری که در خارج از ایران اتفاق میافتد آشنا بشوند.
علاوه بر این به دلیل پیشنهادهایی که انجمن از طرف نهادهای مختلف دارد، اعضای انجمن را برای برگزاری کارگاههایی که در مناسبتهای مختلف در شهرستانها وجود دارد معرفی میکند. برگزاری برنامههایی در شهرستانها نیز باعث میشود که تنها تهران مرکز تصویرگری نباشد و برای مخاطبینی که در شهرستانها هم هستند برنامههایی اجرا شود.
بوذری در ارتباط با ارزش و اهمیت جایزه نشان آبان، گفت: جایزه نشان آبان نشان حرفهای تصویرگری است که از طرف انجمن تصویرگران اهدا میشود. من فکرمیکنم تصویرگران هرچه بیشتر علاقهمندند که در مورد نتیجه داوری بدانند و این نشان جای خود را بازکرده است.
یک سال پس از اهدای نشان آبان، نمایشگاهی از آثار برندگان آن نشان برگزار میشود و این خود به جامعه تصویرگری نشان میدهد افراد منتخب چه ویژگیهایی داشتند که توانستند نشان آبان را دریافت کنند.
بوذی نکته حائز اهمیت نشان آبان را چنین تشریح کرد: این نشان فقط به اعضای انجمن تصویرگران اهدا میشود؛ بنابراین اگر در جلسات داوری، هیئتداوران فردی را برگزینند که عضو انجمن نیست و یا عضویت وی به پایان رسیده، ناچار به حذف آن فرد هستیم. به همین دلیل عضویت در انجمن، بهعنوان تنها نهاد رسمی درزمینۀ تصویرگری در ایران، بسیار اهمیت دارد.
بوذری در پاسخ به اینکه آیا با نگاه به آثار هنرمندان تصویرگر جوان میتوان شاهد دوران طلایی بود، گفت:
ما هرروز با جوانان پویایی مواجه هستیم که بیشتر به سمت این رشته جذب میشوند. دوستانی که در دانشگاهها و همینطور در نمایشگاهها با ما صحبت میکنند و میخواهند در این زمینه فعالیت کنند و آثاری را شاهدیم که بسیار خلاقانه هستند. نسل جدید هنرمندان به شکل کلی در ایران بسیار تحت تأثیر فضای مجازی قرار دارند. هرروز با تصاویر و منابع بصری بمباران میشوند و بهسختی هنرشان شکل میگیرد و شخصی میشود.
شما وقتی تصاویر را میبینید، تصاویر زیبایی است ولی درعینحال تصاویر شخصی نیست به این معنی که میتوان ردپای هنرمندان مختلف را در تصاویر هنرمندان جوان ببینیم.
این مسئله نهتنها در بخش تصویرگری بلکه در بقیه زمینههای هنرهای تجسمی به چشم میخورد.
بوذری در ادامه «چالش هنرمند بودن» را بسیار بااهمیت دانست و توضیح داد:
اینکه شما چطور بتوانید تأثیرات بیرونی و تأثیراتی که از هنرمندان دیگر میگیرید را جذب کرده و از فیلتر شخصیتان رد کنید و تبدیل به یک اثر هنری جدید کنید اهمیت دارد.
هیچ هنرمندی در دنیا نمیتواند از تأثیرپذیری فارغ باشد، همه هنرمندان از ابتدا تا الآن تحت تأثیر هنرمندان پیشین و هنرمندان همعصر خودشان قرارگرفتهاند، ولی اینکه چگونه این تأثیرپذیری از فیلتر شخصی خود هنرمند رد شود و به یک کار شخصی شده، منحصربهفرد و ویژه تبدیل شود، کار دشواری است.
وی همچنین گفت: حدود ۱۵ تا ۲۰ سال گذشته دسترسی به منابع و منابع بصری به این شکل وجود نداشت، هر کتاب یا کاتالوگی که میآمد باید از کتابخانه کانون یا کتابخانه شورای کتاب کودک یا جاهای مختلف دیگر تهیه میشد اما امروزه هر نمایشگاهی برگزار میشود تا چند ثانیه پس از افتتاحیه میتوانید تمامکارها را در اینترنت پیدا کنید.
بوذری در پایان افزود: این موضوع درعینحال میتواند خوب باشد و هنرمندان میتوانند بیشتر با کارهای هنرمندان مختلف در جهان آشنا بشوند اما درعینحال میتواند گرفتاریهایی را هم به وجود آورد، هنرمندان آنقدر تحت تأثیر قرار بگیرند که نتوانند این تأثیر را هضم کنند و تبدیل به یک کار شخصی بکنند.