هادی مظفری: دچار بحران جدی جشنواره‌ها در عرصه هنرهای تجسمی هستیم / نظام صنفی هنرمندان باید ایجاد شود / حقوق حوزه تجسمی سال‌ها مورد توجه قرار نگرفته است.

به گزارش گالری آنلاین به نقل از روابط عمومی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد، نشست خبری هادی مظفری، مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روز سه‌شنبه ١٣ شهریور ماه با حضور خبرنگاران رسانه‌ها در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.

مظفری درباره نشست‌هایی که در این مدت با انجمن‌های هنری داشته است گفت: از همان ابتدای کار فکر کردم که باید به سراغ انجمن‌های تجسمی بروم. تفاوت این حوزه با سایر بخش‌های معاونت هنری در این است که آنها با یک انجمن مواجه هستند ولی ما با ٧ انجمن تجسمی و ٢ حوزه نگارگری و کاریکاتور سر و کار داریم. نشست‌های بسیار ارجمندی داشتیم و امروز می‌توانم ادعا کنم تقریبا با مسائل جدی انجمن‌ها آشنا شده‌ام.

او در پاسخ به سوالی درباره گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران گفت: موزه هنرهای معاصر تهران و گنجینه آن از بحث‌های مهم حوزه تجسمی است. اعلام شده که ٣٢٥٩ اثر ثبت شده در موزه هست و ٥١٢ اثر نیز وجود دارد که به صورت امانت در موزه قرار دارند و شرایط ثبت و ورود آنها به گنجینه در حال بررسی است. در سال‌های گذشته تلاش شد تا آثار ثبت شده گنجینه، در سامانه دولتی جام که مربوط به ثبت آثار هنری نهادهای مختلف است، ثبت شوند. اما چون آن سامانه بیشتر بر اساس آثار میراث فرهنگی طراحی شده است، امکان ثبت درست آثار موزه وجود نداشت. ظرف یک ماه گذشته مشاوری را انتخاب کردیم که تخصص کافی در زمینه بانک اطلاعاتی دارد و از ایشان خواستیم سامانه‌ای را برای موزه ثبت کند. در مرحله اول تمام آثار با مشخصات کامل در این سامانه ثبت می‌شوند و ظرف مدت ٢ ماه گزارش این کار اعلام خواهد شد. پس از آن اسناد خریداری یا هدیه بودن آثار بررسی می‌شود و سپس معاینه حضوری آثار توسط کارشناسان انجام می‌شود. دوره کامل پروژه ٦ ماه به طول می‌انجامد و پس از آن گزارش کامل کار ارائه خواهد شد.

مظفری درباره نظارت بر گالری‌ها گفت: در حوزه فرهنگ و هنر دو نوع نظارت وجود دارد. یک نوع آن که در سینما، کتاب و... اعمال می‌شود به این شکل است که برای انتشار یا اکران باید مجوز از ارشاد دریافت شود. در نوع دوم که برای مطبوعات اعمال می‌شود، مسئولیت نظارت بر عهده مدیرمسئول رسانه است. درباره گالری‌ها نیز از نظارت نوع دوم استفاده می‌شود و مسئولیت آثار نمایش داده شده بر عهده مدیر گالری است.

مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی افزود: بر اساس آمار ٢٦١ گالری در تهران و ٢٧٣ گالری در شهرستان‌ها مجوز فعالیت دارند. اما اگر وظیفه هنرمند را که معرفی هنرمند به جامعه و گردش آزاد اقتصاد هنر است در نظر بگیریم، تنها ٦٠ تا ٧٠ گالری در کشور هستند که به این کار مشغول هستند. سهم ایران ١,٥ درصد از گالری‌های دنیا است و ما وضعیت مناسبی از نظر تعداد گالری‌ها داریم، اما باید تعداد گالری‌های فعال را بالا ببریم و اگر مدیران گالری‌های فعال در کنار هم قرار بگیرند می‌توانند اتفاقات خوبی را رقم بزنند.

مظفری درباره برگزاری جشنواره‌های مختلف تجسمی گفت: ما دچار بحران جدی جشنواره‌ها هستیم و در حوزه تجسمی این بحران پر رنگ‌تر است. ٨٣ جشنواره تجسمی توسط بخش خصوصی و دولتی در کشور برگزار می‌شود و اگر روزهای سال را تقسیم بر آنها کنیم، زمان محدودی برای هر کدام می‌ماند که باعث می‌شود اثرگذاری چندانی نداشته باشند. تعداد زیاد جشنواره‌هایی که در سال‌های گذشته نتوانستند اثرگذار باشند باید تعطیل یا در هم ادغام شوند. فقدان خلاقیت در جشنواره‌ها دیده می‌شود و همه آنها به یک شکل برگزار می‌شوند، در حالی که قرار بود هر کدام از آنها نوآوری داشته باشند.

او درباره مرمت موزه هنرهای معاصر تهران گفت: ٩٨ روز از آغاز کار گذشته و ١١٦ روز دیگر تا پایان کار باقیست و تا به حال یک و نیم میلیارد تومان برای آن هزینه شده است. در موزه ١٦٠ جبهه کاری وجود دارد و در مجموع ٢١ درصد پیشرفت کار داشته‌ایم که طبق برنامه باید ٣٣ درصد می‌بود. این درصد اختلاف قابل قبول است و تا پایان شهریور جبران می‌شود. طبیعی است وقتی برای مرمت موزه‌ای با عمر ٤٠ سال اقدام می‌شود، با گشودن بخش‌هایی متوجه مشکلاتی شوند که مدت کار را کمی افزایش دهد. از سوی دیگر شرایط اقتصادی دچار تحول شده و این مسئله در روند کار تاثیر می‌گذارد.

مظفری درباره بیمه آثار گنجینه گفت: تا زمانی که ارزش آثار به شکل دقیق مشخص نباشد امکان بیمه کردن آنها نیست. در بسیاری از موزه‌های دنیا هم به دلیل ارزش بالای آثار، امکان بیمه واقعی آنها وجود ندارد. اما مشاوری را مامور کرده‌ایم که این حوزه را بررسی کند و در صورتی که اعتبار لازم را داشته باشیم این کار را انجام خواهیم داد.

او درباره برگزاری حراج‌های هنری افزود: حراج یکی از ضروریات اقتصاد هنر در تمام دنیا است. اما بخشی از مشکلات ما به این برمی‌گردد که در کشور آرت‌فر نداشتیم و مستقیم به سراغ حراج رفتیم. در یک روند درست باید گالری‌ها هنرمندان را کشف کنند و بعد آن افراد به آرت‌فر راه پیدا کنند و پس از ارزیابی شدن به حراج راه پیدا کنند. نفس حراج ضرورت دارد و حراج‌های سال‌های اخیر به اقتصاد هنر کمک زیادی کرده است، اما پله‌های اولیه آن طی نشده است.

مظفری درباره موضوع واگذاری موزه گفت: زمانی که این موضوع مطرح شد با واکنش به موقع هنرمندان مواجه شد و بعد با پیگیری مسائل اداری امیدوارم پرونده آن بسته شده باشد.

او درباره برگزاری دوسالانه‌های تجسمی اضافه کرد: سال گذشته انجمن‌ها دور هم جمع شدند و توافق کردند که در یک سال ٤ بی‌ینال و سال دیگر ٥ بی‌ینال برگزار شود. اگر به این تعداد، دو جشنواره تجسمی فجر و تجسمی جوان را هم اضافه کنیم، سالانه حدود ٧ رویداد بزرگ خواهیم داشت، اما واقعا از نظر ساختاری امکان چنین کاری را داریم؟ هر رویداد چند ماه کار جدی و با برنامه‌ریزی نیاز دارد. یکی از دستاوردهای نشست با انجمن‌ها این بود که شاید لازم نباشد تمام ٩ شاخه تجسمی، بی‌ینال برگزار کنند و به عنوان مثال "ده روز با عکاسان" انجمن عکاسان یا "سرو نقره‌ای" انجمن طراحان گرافیک، چیزی از بی‌ینال کم ندارد. برگزاری بی‌ینال کار دولت نیست و انجمن‌ها باید خودشان این کار را انجام دهند، اما با تعدد رویدادها در طول سال کیفیت آنها حفظ می‌شود؟

مظفری با اشاره به اینکه در طول سال‌های گذشته مرکز هنرهای تجسمی نتوانسته به اندازه مرکز نمایش، موسیقی و... در عرصه مرتبط با خودش تاثیرگذار باشد، گفت: عدم وجود ساختار در مرکز هنرهای تجسمی مهم‌ترین چالش من است. اعتقاد جدی من این است که کارکنان یک مرکز نباید تصمیم گیرنده نهایی یک حوزه باشند و بخش عمده تصمیم‌گیری باید به عهده انجمن‌ها و جامعه هنرمندان باشد.

او درباره جشنواره هنرهای تجسمی فجر گفت: فاصله این جشنواره با جشنواره‌های فیلم، تئاتر و موسیقی بسیار زیاد است. این جشنواره ١٠ دوره و جشنواره‌های دیگر بیش از ٣٠ دوره سابقه دارند و همین دیرتر رفتن به سراغ هنرهای تجسمی باعث شده فاصله غیرقابل انکاری به وجود آید. نشستی که با بزرگان عرصه هنرهای تجسمی داشتیم به این منظور بود که بتوانیم در یک دوره زمانی، مشکلات جشنواره را حل کنیم. در سال‌های گذشته بخشی از اعتماد هنرمندان به این جشنواره مخدوش شده و باید این اعتماد را برگردانیم تا همه هنرمندان در آن حضور داشته باشند.

مظفری در پایان این جلسه با اشاره به اینکه حقوق حوزه تجسمی سال‌ها مورد توجه قرار نگرفته است گفت: این موضوع باید جبران شود و امسال لطف وزیر ارشاد هم شامل ما شد و با وجود اینکه اعتبار سایر حوزه‌ها ثابت ماند، اعتبار حوزه تجسمی ٣٠ درصد افزایش داشت.

مظفری افزود: خواسته‌های جامعه هنری زمانی تحقق پیدا می‌کند که نظام صنفی هنرمندان ایجاد شود. یکی از ضروریات برای توجه به حقوق هنرمندان وجود یک نظام صنفی است. در حوزه تجسمی حتی نهادی مانند خانه موسیقی، خانه نمایش و... نداریم. این خانه‌ها می‌توانند سازمان نظام هنرمندان را شکل دهند و همانطور که در سایر اصناف اتفاق می‌افتد، بررسی تمام مسائل داخل صنف بر عهده این سازمان است. به صورت جدی این خواسته باید مطرح شود و وزیر ارشاد هم دستور ایجاد تشکیلاتی برای پیگیری آن را داده است. حوزه‌ای که پول به آن وارد شود با چالش‌های زیادی مواجه می‌شود و در زمینه هنر نیز همین‌طور است. بنابراین باید کارشناسان حقوقی آشنا به هنر برای بررسی مسائل وجود داشته باشند و در دادگستری هم افرادی با سواد هنری به بررسی مشکلات بپردازند.