علاوه بر تاکيد معاون ميراث فرهنگي کشور براي لزوم ايجاد «موزه دريانوردي» در اين سرزمين غني از تاريخ، مديرکل موزه ملي ايران از ساختِ دو ويترينِ استاندارد براي نمايش آثار مرتبط با دريانوردي در موزه ملي ايران خبر داد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، هزاران سال ارتباط انسان و دريا در ايران در قالب نمايشگاه «انسان و دريا» و با نمايش ۱۶۰ اثر تاريخي مرتبط با دريانوردي در موزه ملي ايران مرور شد؛ نمايشگاهي که قرار است در طول دو ماه فعاليت در گالري موقت موزه پيش از تاريخ موزه ملي ايران، آثار تاريخي از محوطه‌هايي مانند سيراف، ديوار گرگان، هرمز، قشم، چغاميش و شوش را به نمايش درآورده است. در واقع اين مجموعه بيش از ۳۰ هزار سال از پيشينه ارتباطي انسان و دريا از دوره پارينه سنگي جديد تا اواخر دوره قاجار را روايت مي‌کند.
در آيين افتتاح اين نمايشگاه که يکشنبه – ۲۴ بهمن – در موزه ملي ايران برگزار شد، جبرييل نوکنده – مدير کل موزه ملي ايران – در سخناني گفت: ايرانيان از دوره پارينه‌سنگي يعني بيش از ۳۰ هزار سال تلاش کردند تا از مواهب دريايي برخوردار باشند، انسان حدود شش هزار و ۲۰۰ سال قبل مردمي بود که در حوزه دريا شروع به کنترل دريا و بهره‌برداري مناسب از آن کرد که اين شواهد در دوره هخامنشي به اوج خود رسيد.
او با بيان اينکه در نمايشگاه "انسان و دريا" قصد داريم تلاش نياکانمان براي کشف پديده‌هاي مهم دريايي را مرور کنيم، افزود: علاوه بر اسناد دوره هخامنشي که از حفر کانال سوئز و سندهاي مربوط به آن دوره، آثار وجود دارد، از سوي ديگر آثار دوره اشکاني و ساساني در صدر اسلام و بناهاي مهم دوره تاريخي از کاسني تا خليج فارس و از سيراف تا درياي کاسپي همگي امروز شواهدي از تجارت‌هاي گسترده با کشورهايي مانند چين و کره در گذشته را نشان مي‌دهند.
وي در بخش ديگري از صحبت‌هايش با اشاره کشف کاشي‌هاي دوره تاريخي «جزيره مينک» در کاوش‌هاي انجام شده در جزيره هرمز، بيان کرد: به واسطه‌ي وجود اين شواهد تلاش کرديم تا مشتي از خروارها اطلاعات تاريخي از صنعت دريانوردي در گذشته را به بهانه نمايشگاه «انسان و دريا» نشان دهيم.
او به فعاليت‌هاي سازمان بنادر کشور، پژوهشگاه اقيانوس‌شناسي، معاونت ميراث فرهنگي و پژوهشگاه ميراث فرهنگي در حوزه دريانوردي اشاره کرد و گفت: اميدواريم با حضور اين نهادهاي پژوهشي کارگروهي تشکيل شود تا بيشتر بتوانيم در اين حوزه فعاليت کنيم براساس شواهد موجود ما از نعمت دريا غافل مانده‌ايم، در واقع به دريا پشت کرده‌ايم، هر چند در موزه‌هاي مختلف کشور شواهد زيادي از دريا وجود دارد.
نوکنده سازمان بنادر و دريانوردي را پيشنهاد دهنده‌ي برگزاري اين نمايشگاه معرفي کرد و افزود: بر اساس هماهنگي‌هاي انجام شده سازمان بنادر هزينه‌ي ساخت دو ويترين مخصوص آثار تاريخي دريايي را تقبل کرد که اين ويترين‌ها براساس استانداردهاي ويترين در دنيا ساخته شده‌اند و قرار است يکي از آن ها در موزه ايران باستان و ديگري در موزه دوران اسلامي قرار گيرد.
مدير کل موزه ملي ايران همچنين اعلام کرد: اين موزه امادگي دارد تا آثار تاريخي مربوط به همه سازمان‌ها و وزارتخانه‌هاي تخصصي علاقمند به نمايش آثار تاريخي حوزه‌هاي تخصصي خود نمايشگاه‌هاي مشابه برگزار کند، که در صورت تمايل آن‌ها با انتخاب آثار تخصصي ان حوزه‌ها نمايشگاه‌هاي اعلام شده را برگزار مي‌کنيم.
نوکنده تاکيد کرد: در صورتي که موزه ملي ايران حمايت مالي داشته باشد، باتوجه به هماهنگي‌ها براي بازسازي موزه ايران باستان، ويترين‌هاي موزه را مي‌توانيم به استانداردهاي ملي و منطقه‌اي نزديک کنيم.
او باستان‌شناسي در حوزه‌ي زير آب را علمي جوان در دنيا ناميد و گفت: اين علم در دنيا حدود ۳۰ سال قدمت دارد، از سوي ديگرپژوهشگاه ميراث فرهنگي کشور نيز پژوهش‌هايي در حوزه درياي کاسپين و خليج فارس انجام داده است، با توجه به وجود اين ثروت عظيم در حوزه‌ي دريا اميدواريم بتوانيم به سرعت وارد اين حوزه شويم.
او با اشاره به اين که در حوزه باستان شناسي زيرآب در آغاز راه هستيم، از وجود آثار باستان شناسي زير آب در موزه‌هاي مختلف کشور و به خصوص ملي ايران خبر داد.
از پايگاه خليج فارس تا موزه دريانوردي در کشور
محمد حسن طالبيان – معاون ميراث فرهنگي وزارتخانه ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي – در سخناني با خوب ارزيابي کردن عملکرد نهادهاي اجرائي، سازمان‌ها و دستگاه‌ها براي پرداختن به تاريخ و گذشته‌ي خود، بيان کرد: در حال حاضر تجربه‌هاي زيادي در حوزه دريانوردي داريم، موضوع حائز اهميتي که در دنيا به آن توجه زيادي مي‌شود.
او با اشاره به وجود حدود ۳۰ هزار سال سايت تاريخي در حوزه خليج فارس و حوزه‌هاي دريايي، به تاريخ پيوسته‌ي اين تجربيات از گذشته تا امروز به عنوان يک گنجينه‌ي فوق‌العاده اشاره کرد و افزود: نياز به ايجاد يک موزه دريانوردي و تاريخ آن در کشور به وضوح مشخص است.
وي همچنين با اشاره به امکان نمايش حدود سه هزار شي تاريخي در فضاهاي موزه‌اي موزه ملي ايران، بيان کرد: اگر هر نهاد و دستگاه متولي بتواند تاريخ خود را نمايش دهد، اين يک اتفاق فوق‌العاده خواهد بود.
طالبيان همچنين نسبت به لزوم ايجاد پايگاه خليج فارس تا درياي مکران و درياي کاسپين تاکيد کرد.
لزومِ تداوم همکاري‌هاي ميراث فرهنگي و سازمان بنادر
محمد راستاد – مدير عامل سازمان بنادر و دريانوردي کشور – نيز در سخناني با بيان اينکه اعتقاد داريم ايرانيان با دريا ارتباط بسيار قوي داشته‌اند، اظهار کرد: با رونمايي از اين گنجينه، اميدواريم تداوم همکاري‌ها با بخش‌هاي مختلف ميراث فرهنگي به خصوص موزه‌اي ادامه‌دار باشد.