شاکله «تجسمي فجر» دولتي نيست

مديرکل هنرهاي تجسمي ارشاد مي‌گويد دولتي بودن جشنواره «فجر» يعني برگزارکننده آن دولت است و هزينه‌هاي آن را نيز دولت پرداخت مي‌کند اما در هيچ دوره‌اي، يک فرد دولتي تصميم‌گيرنده آن نبوده است.

اداره کل هنرهاي تجسمي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در سال گذشته، شاهد اتفاقاتي بود که شايد کمتر مديري آن‌ها را در دوره مديريت خود تجربه کرده باشد.

هادي مظفري مدير جواني است که از شانزدهم تيرماه ۹۷ بر مسند مديرکلي هنرهاي تجسمي کشور نشسته است و طي اين دو سال مخالفان و موافقان بسياري داشته است؛ از ماجراي جشنواره تجسمي فجر و تغيير رويکرد آن در دوره يازدهم گرفته تا انصراف و استعفاي دبيران و داوران در دوره دوازدهم. از ادامه‌دار شدن مرمت موزه هنرهاي معاصر تهران تا انتقادها نسبت به اعطاي مجوز به گالري‌ها.

براي اينکه از صحت و سقم ماجراهايي که براي اداره کل تجسمي رخ داده است، مطلع شويم و به صورت شفاف‌تر به بررسي موضوعات مطروحه در مورد انتقادات از اين اداره کل و مديريت هادي مظفري، بپردازيم ميزبان او و سعيد اسلام‌زاده مدير روابط عمومي اداره کل تجسمي در خبرگزاري مهر شديم.

در ادامه بخش اول گفتگوي مهر با هادي مظفري را درباره سرانجام «دوازدهمين جشنواره تجسمي فجر» مي‌خوانيد و در بخش دوم گفتگو به مسائل ديگر اداره کل تجسمي در سال ۹۸ و برنامه‌هاي اين مدير براي سال ۹۹ خواهيم پرداخت.

* در ابتدا در مورد مراسم اختتاميه دوازدهمين جشنواره هنرهاي تجسمي فجر و زمان احتمالي برگزاري آن صحبت کنيد. آيا اين مراسم برگزار خواهد شد؟

هادي مظفري: داوري آثار دوازدهمين جشنواره هنرهاي تجسمي فجر تمام و تقريباً همه برنامه‌هاي مراسم اختتاميه براي برگزاري در تالار وحدت و نهم اسفندماه آماده شده بود اما به دليل شيوع ويروس کرونا و دستوري که از وزارت بهداشت مبني بر تعطيلي تمامي تجمع‌هاي فرهنگي هنري صادر شد، ما هم تمکين کرديم و اين مراسم به تعويق افتاد و اميدوارم هر زمان شرايط عادي شد، اختتاميه را برگزار کنيم و برگزيدگان معرفي و مفاخر هنرهاي تجسمي نيز تقدير شوند.

* آيا به اهدافي که طي دو سال مديريت شما در برگزاري جشنواره تجسمي فجر، درصدد رسيدن به آن‌ها بوديد، رسيده يا نزديک شده‌ايد؟

مظفري: جشنواره تجسمي فجر، نسبت به همه جشنواره‌هاي هنري فجر جشنواره جواني است و طبيعي است که دوره طولاني‌تري را بايد سپري کند تا به ايستگاه مطلوب خودش برسد. اين جوان بودن در عين حال که هنوز به برخي ساختارها دست پيدا نکرده است اما فرصت خيلي خوبي براي اصلاح و بهبود مسير خود در مقاطعي است که نقص‌هايي دارد.

به عنوان مثال، آن چيزي که از سال گذشته کمبود آن در جشنواره احساس شده بود، رابطه نداشتن اين جشنواره با بازار بود که بيشتر آن را تبديل به جشنواره‌اي دانشجويي کرده بود. اين اهداف براي يک جشنواره ملي يا بين‌المللي، اهداف کافي نبود چراکه اين اهداف در جشنواره تجسمي جوانان، جشنواره‌هاي خصوصي و برخي بينال‌ها دنبال مي‌شود.

همچنين جشنواره تجسمي فجر آنچنان که بايد و شايد، جامع‌الاطراف نبود و اصلاح رابطه‌اش با بازار، اصلاح مهمي بود و طبيعتاً با دعوت از گالري‌ها و رفتن به سمت فروش آثار هنري، اولين قدم برداشته شد.

هدف بعدي ما، توجه به بخش علمي و پژوهشي جشنواره بود؛ خانواده تجسمي خانواده بزرگي است و ۱۰ رشته هنري زير يک سقف کار مي‌کنند و مناسبات اينها بايد تعريف شود. اگر توجه کنيد در خيلي از دوره‌هاي جشنواره طي سال‌هاي قبل، جشنواره به سمت بخشي و رشته‌اي شدن رفته و اين بخش‌بندي‌ها در سال‌هايي نيز برداشته شده است. اين رفت و برگشت‌ها نشان‌دهنده اين است که جشنواره تجسمي فجر هنوز در حال کسب تجربه است تا به مسير اصلي خودش برسد.

در دوره دوازدهم جشنواره، علاوه بر اينکه به رشته‌اي بودن جشنواره تاکيد شد و رشته‌اي بودن در اين رويداد باقي ماند اما «گفتگوي بين هنرها» به عنوان موضوع و رويکرد اصلي جشنواره مطرح شد. اين موضوع باعث شد به سمتي حرکت کنيم در عين اينکه در خوشنويسي و مجسمه‌سازي، بين سراميک و نقاشي، هنرهاي جديد و عکاسي و… به تفاوت‌ها قائل هستيم اما بايد به دنبال مسيري باشيم که اين‌ها به هم نزديک‌تر شوند.

اين روند از دوره يازدهم جشنواره تجسمي فجر آغاز شد و در دوره دوازدهم نيز ادامه يافت و فکر مي‌کنم طي کردن اين مسير بين ۵ تا ۱۰ سال زمان نياز دارد تا جشنواره به ايستگاهي که جايگاه واقعي خودش است، برسد.

* با توجه به تعريف اهداف مشخص طي دو سالي که شما مديريت جشنواره تجسمي فجر را عهده‌دار بوديد، براي طي اين مسير و نزديک شدن به هدف رونق بازار هنر و ارتقاي علمي و پژوهشي، چقدر فرصت و تهديد پيش رويتان بوده است؟

مظفري: دوره يازدهم جشنواره تجسمي فجر بود که موضوع بازار با عنوان «چهارسوي هنر» به جشنواره اضافه شد و در دوره دوازدهم، علاوه بر «چهارسوي هنر»، اين فرصت نمايش و فروش آثار براي عموم هنرمندان طرح شد و شايد در عمل به صورت کامل اجرا نشد. شايد سال آينده در اين زمينه بتوان قضاوت بهتري داشت چراکه به نظر مي‌رسد اين موضوع بايد در فراخوان نيز گنجانده شود و شخصي که اثرش را براي جشنواره ارسال مي‌کند، از همان ابتدا اعلام آمادگي خودش را براي اينکه اثرش را براي نمايش و فروش ارائه مي‌کند، مشخص کند.

متن کامل اين گفتگو را در سايت خبرگزاري مهر مطالعه بفرماييد.

پیمایش به بالا