همه چيز از يک غواصي شروع شد، وقتي مربي غواص و شاگرد او که از قضا باستان‌شناس هم بود براي تمرين به دل آب‌هاي خليج‌فارس در محدوده قشم زدند و با شي‌ء محراب‌مانندي مواجه شدند که به واسطه قرار گرفتن آن روي تکه‌هاي مرجاني ته دريا و لايه‌هاي جرم و جلبک‌هاي پوسته‌شده روي آن، احتمال قديمي بودن آن برايشان مطرح شد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، با طرح اين احتمال که چنين شيئي در خليج‌فارس مي‌تواند يک شي‌ء نويافته باشد که نياز به بررسي‌هاي طولاني‌مدتي دارد و بدون هيچ اظهارنظر رسمي درباره قدمت اين شي‌ء، خبر آن به نقل از سمانه لشگري، دانش‌آموخته باستان‌شناسي که آن را به چشم ديده و روي آن انجام بررسي داده بود و به گفته خودش، با پيگيري‌هايي که از منطقه آزاد قشم و ميراث فرهنگي انجام داده بود و هيچ کدام از اين دو دستگاه آن را آشنا نمي‌ديدند، منتشر شد.
بعد از انتشار اين خبر، اسنادي از ساخت اين شي‌ء در سال ۹۲ توسط يک جانباز در استان هرمزگان منتشر شد که حالا خودش هم معتقد است درباره آن درست اطلاع‌رساني درستي انجام نشد. غواص يابنده اين محراب مي‌گويد اين موضوع و همچنين سکوت مسئولان محلي موجب شد تا او آن را به عنوان يک شي‌ء نويافته معرفي کند.
حالا با دو شخص مرتبط با اين شي‌ء، که يکي آن را ته دريا انداخته و ديگري آن را بالا آورده، گفت‌وگو شده و توضيح آن‌ها درباره اين شي‌ء محرابي‌شکل ارائه مي‌شود.
اين اشتباه متوجه مسئولاني است که پاسخ درستي ندادند
سمانه لشگري، دانش‌آموخته کارشناسي ارشد باستان‌شناسي که بعد از ديدن اين شي‌ء و بررسي‌هاي مورد نياز و اطلاع‌رساني به ميراث فرهنگي قشم و مسئولان منطقه آزاد قشم، وجود آن را به عنوان شي‌ء ناشناخته در آب‌هاي خليج‌فارس خبري کرد، در توضيح جداگانه‌اي بعد از اعلام معاصر بودن اين سازه که توسط اسماعيل دلشاد در سال ۱۳۹۲ ساخته شده به ايسنا گفت: ما غواصيم، در محوطه غواصي مي‌کرديم که آن شي‌ء را به صورت اتفاقي ديديم. ما باستان‌شناسان هر چه را مي‌بينيم و فکر مي‌کنيم که از نظر تاريخي اهميت دارد، بررسي و در صورت رسيدن به قطعيتي نسبي، آن مورد را اطلاع‌رساني مي‌کنيم.
او با بيان اين‌که ممکن است هزاران غواص قبل‌تر از او آن شي‌ء را ديده باشند و شايد براي برخي جذاب نبوده که هيچ بحثي درباره آن مطرح نکرده‌اند توضيح داد: با اين وجود طبيعي است که وجود چنين شيئي براي افراد ديگري مانند من کنجکاوي برانگيزد. اولين کار اين بود که تصاوير و فيلم‌هايي را که گرفته بودم به اساتيد باستان‌شناس و غواص خود نشان دادم؛ اما هيچ کس نمي‌دانست آن چيست. بعد از اين قضيه من اين گزارش را مکتوب کردم و با توجه به تصاويري که داشتم، با آقاي دشتي‌زاده – رييس ميراث فرهنگي منطقه آزاد قشم – و آقاي زارعي – معاونت گردشگري ميراث فرهنگي قشم – ارتباط گرفتم، با آن‌ها در جلسات حضوري صحبت کردم و عکس‌ها و فيلم‌ها کاملا مشخص و واضح بودند و تمام اطلاعات، سايز، متريال و… را گفتم. اما آن‌ها گفتند نه چنين چيزي را تا کنون ديده‌اند و نه شنيده‌اند و درباره آن هيچ اطلاعاتي ندارند.
لشگري با اشاره به جست‌وجوهايي که در شبکه‌هاي جست‌وجوگر مانند گوگل داشته تا شايد بتواند قبل از رسانه‌اي کردن آن، اطلاعاتي به دست آورد، اما تلاش‌هايش بي‌نتيجه بوده است، گفت: اين قصور و کم‌کاري ميراث فرهنگي و منطقه آزاد قشم است که هيچ نام و نشاني از اين شي‌ء را در اختيار پژوهشگر قرار ندادند. در اين شرايط من گزارش خود را مکتوب کردم، اقدامي که در باستان‌شناسي طبق چيزي که آموخته‌ام، يک شيوه کارِ درست و مناسب است. چون يک اثر را ديده‌ايم که ظاهرا قدمت دارد و هيچ کس اطلاعي از آن ندارد و المان‌هاي موجود روي آن مذهبي و فرهنگي هستند که مي‌تواند اين مفهوم را برساند؛ "در باستان‌شناسي مدرن دنيا، اين اثر باستان‌شناسانه است".
او با بيان اين‌که المان‌هاي قرارگرفته کنار يکديگر روي اين شي‌ء براي استادان او بسيار عجيب بوده است، افزود: برخي المان‌هاي استفاده‌شده روي اين شي‌ء اصلا عُرف نبوده‌اند، مانند الماني که براي اسلام مشخص شده بود. معمولا زماني‌که بخواهيم براي نشان دادن شيعه الماني انتخاب کنيم از کلمات مقدسي مانند «الله» يا «علي» استفاده مي‌کنيم، يا اگر قرار باشد طبق رسوم سني‌گري کلمه‌اي استفاده شود، تصوير ماه کشيده مي‌شود، اما در اين شي‌ء طاق ضربي کشيده‌اند. در صحبت‌هايي که با رييس پژوهشکده باستان‌شناسي داشتم، براي وي نيز بسيار عجيب بود که چطور چنين المان‌هايي کنار هم قرار گرفته‌اند.
او با اشاره به اين‌که در فيلم‌هاي منتشرشده از سوي آقاي دلشاد، فرم و شکل کامل مشخص نيست و همه تصاوير از کنار گرفته شده‌اند، بيان کرد در صحبت با اسماعيل دلشاد به وي اعتراض کرده که چرا هيچ خبر يا نکته درستي از اقدام وي منتشر نشده که وي نيز اين اشتباه را متوجه مسئولان سابق منطقه آزاد قشم دانسته است.
مسئولان سابق منطقه آزاد قشم براي نهايي شدن کار سنگ‌اندازي کردند
اسماعيل دلشاد – مسئول سابق کميته غواصي استان فارس – که سال ۱۳۹۲ اين شي‌ء را ساخته و در منطقه‌اي مشخص در آب‌هاي خليج‌فارس قرار داده است، به ايسنا گفت: به دنبال ايده‌اي که در ذهن خود داشتم، فکر کردم به واسطه آن‌چه در قرآن آمده که «ما کل حيات را از آب آفريديم»، اديان مختلف چطور مي‌توانند دور يکديگر نيايش کنند، آن‌هم با توجه به ديدي که در برخي از کشورهاي اروپايي نسبت به دين اسلام به وجود امده است، با اجازه مراجع تقليد براي نخستين بار در تاريخ اسلام، نماز جماعت را در زير آب برگزار کرديم که براي انجام اين کار، نياز به انجام اقداماتي بود.
او گفت: اين محراب بعد از ساخته شدن در سال ۱۳۹۲، به وسيله جرثقيل تا پلاژ زيتون در منطقه منتقل شد و همان جا داخل آب قرار گرفت و جلو کلوب‌هاي غواصي نصب شد، به همين دليل نيز به غواصان عضو اين کلوب اطلاع داديم که اين محراب اين‌جاست، در آن زمان برخي از شبکه‌هاي خارجي و شبکه قرآن هم خبر آن را منتشر کردند.
دلشاد انجام اين اقدامات را نخست ساخت محرابي با دو و نيم تن وزن دانست که نشان دهد نمايندگان چهار دين معرفي‌شده در قرآن کريم در کنار يکديگر در حال عبادت هستند و توضيح داد: محرابي مشخص به شکل کره زمين و در وسط طرح ساخته و قرار شد تا نماد چهار دينِ معرفي‌شده در قرآن يعني يهوديت، مسيحيت، دين زرتشت و اسلام در دو گروه سني و شيعه را دور يک محراب جمع کنيم و آن‌ها عبادت ديني خود را دور اين محراب به جا آورند، به همين واسطه و در قدم دوم در مکاتبه با مسئولان اين چهار دين از آن‌ها خواستيم تا هر کدام يک نماينده معرفي کنند، که اين کار نيز انجام شد، بنابراين به نمايندگان معرفي‌شده در جزيره قشم آموزش غواصي داديم.
او با اشاره به اين که هر کدام از نمايندگان اديان با پوشيدن رداي دين خود به زير آب رفته و در محراب اين جسم که در مرکز دايره قرار گرفته است، عبادت کردند، گفت: نماينده کليمي‌ها کتاب تورات خود را که پرس شده بود، زير آب برده و نماز خواند، نماينده مسيحي‌ها صليب کشيد و دعا کرد و نماينده زرتشتي‌ها نيز به روش خود و نماينده مسلمانان در دو بخش شيعه و سني هر کدام به روش خود در زير آب نماز خواندند.
دلشاد ادامه داد: هدف اين بود که يک کار مذهبي انجام شود، سختي‌هاي زيادي براي اجرايي شدن اين کار به ما وارد کردند، به خصوص مديران منطقه آزاد سابق و ديگر مسئولان که هيچ همکاري‌اي با ما نداشتند و فقط براي اجرايي شدن کار سنگ‌اندازي کردند، در نهايت شايد به همين دليل هم اطلاع‌رساني درستي انجام نشد.