يکي از قديمي‌ترين موزه‌هاي جهان با نام (Ennigaldi-Nanna) شناخته مي‌شود، قدمت اين موزه به سال ۵۳۰ قبل از ميلاد برمي‌گردد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ميراث آريا، موزه‌ها به عنوان مراکزي فرهنگي، هنري و تاريخي نقش بسزايي در تازه کردن حافظه تاريخي بشر امروز دارند. اين مراکز تاريخي و فرهنگي به نوعي ما را با گذشته و آينده پيوند مي‌دهند و به ما نشان مي‌دهند که انسان براي رسيدن به امروز چه مسيري را طي و از چه ايستگاه‌هاي تاريخي عبور کرده است. انسان در اين مسير با گذر از دوره‌هاي مختلف مباحث بسياري را آموخته و به خاطر سپرده است.
در اين گزارش به يکي از قديمي‌ترين موزه‌هاي جهان سر مي‌زنيم. يکي از قديمي‌ترين موزه‌هاي جهان با نام (Ennigaldi-Nanna) شناخته مي‌شود، قدمت اين موزه به سال ۵۳۰ قبل از ميلاد برمي‌گردد.
شاهزاده انيگالدي دختر نبونيدوس، آخرين پادشاه امپراطوري نئو بابل متصدي موزه (Ennigaldi-Nanna) بوده است. موزه (Ennigaldi-Nanna) در نزديکي استان ذي‌قار عراق قرار دارد. در اصل وقتي باستان‌شناسان بخش‌هايي از کاخ و مجتمع معبد را گودبرداري مي‌کردند، متوجه شدند که ده‌ها اثر باستاني با قدمت‌هاي مختلف به صورت مرتب در کنار يکديگر قرار گرفته‌اند. آنها در جريان اين اکتشاف فهميدند که آثار، قطعات موزه‌اي هستند.
لئونارد وولي باستان‌شناس در هنگام کاوش در خرابه‌هاي موزه (Ennigaldi-Nanna) محتويات آن را برچسب‌گذاري کرد. او متوجه شد که بسياري از آثار باستاني قرار گرفته در اين موزه توسط نبونيدوس (آخرين پادشاه سلسله کلداني بابل) حفاري شده و بعضي ديگر از اين آثار از سوي يکي ديگر از پادشاهان بابل کشف شده است. اکثر اين آثار متعلق به منطقه بين‌النهرين هستند.
تاريخچه احداث اولين موزه با آثار مشرق زمين
پژوهشگران و متخصصان موزه داري ؛ بـه دنبال ريشه يابي واژه ي موزه بـه مبداء هلني * بسنده كرده و تاريخ موزه و تاريخگذاري اين پديده را اينگونه تعريف كرده‌اند:
معبد خدايان هنر شعر و موسيقي كه بر فراز تپه‌اي در آتن قرار داشت؛ اولين موزه‌اي است كه در تاريخ موزه‌ها از آن نام برده مي‌شود و موزه آشمولين در شهر آكسفورد، اولين موزه‌اي است كه آثار مشرق زمين را در خود محفوظ نگه داشته است.
اولين موزه در قاره آسيا ؛ موزه آرميتاژ در لنينگراد روسيه اسـت و اولين موزه ايران در سال ۱۲۹۵ ه . ش بـه نام موزه ملي ايران پايه‌گذاري و افتتاح شده است. سال ۱۷۴۶ م . را در تاريخ تحول و تكامل موزه‌ها؛ بايد نقطه عطفي بـه شمار آورد؛ چرا كه در اين سال نويسنده فرانسوي لاخون دوسن ين عقايد و انديشه‌هاي نويني را در مورد موزه عنوان كرد كه موجب تحرك و تسريع در بنيادگيري موزه ها شد. چهار سال پس از آن به سال ۱۷۵۰ ميلادي اولين موزه واقعي جهان در قصر لوكزامبورگ بر پا شد.
هدف از احداث يک موزه چيست؟
۱- يکي از اهداف موزه ،نگه‌داري آثار گذشتگان و نمايش و انتقال آن ها بـه آيندگان .
۲- محاسبه و قياس ميان پديدارهاي تاريخي ؛ عملي ؛ فني ؛ صنعتي و هنري ِ گذشته و حال.
۳- يکيديگر از اهداف موزه کـه ميتوان نام برد،ايجاد و تقويت تفاهم ميان ملل و اقوام اسـت.
۴- شناخت و نمايش سهم اقوال و ملل در فرهنگ و تمدن جهاني .
۵- اعتلاء و التيام ميزان دانش محصلان، دانشجويان، پژوهشگران و … .
۶- جلوگيري از انهدام فرهنگ بومي و ايجاد سدي در برابر فرهنگهاي نامأنوس ،نيز از ديگر اهداف موزه است.
موزه‌هاي ثبت شده و معروف ايران وجهان
در جهان موزه‌هاي مشهور بسياري وجوددارد، هم چون موزه لوور در فرانسه، موزه بريتانيا در لندن، موزه بررا در ميلان، موزه متروپولتين در آمريكا، موزه لنين گراد در روسيه، موزه ايتاليا در رم و ايران باستان در تهران.
موزه ايران باستان: اين موزه كه در سال هاي ۱۶-۱۳۱۴ ش. براي حفظ آثار ملي ؛ اشياء تاريخي و عتيقه ي ايران تأسيس شد پس از تصويب ِ قانون حفظ آثار ملي ؛ درسال ۱۳۰۹ كه بنا بر ان دولت موظف بـه حفظ آثار ملي و بازرسي درآنها بود بنيان نهاده شد . اين موزه ؛ داراي آثار گرانبهايي از تمدن ايران از هزاران سال قبل از ميلاد تا زمان حاضر است.
موزه آستان قدس مشهد: اشياء نفيس آستان مقدس و كتاب هاي ان قبلاً در چند حجره صحن نو قرار داشت تا اين كه درسال ۱۳۱۶ ه. ش از محل درآمد آستان قدس ؛ بناي موزه ي فوق شروع ودر سال ۱۳۲۴ پايان يافت. مساحت ان ۹۳۹۸ متر مربع و داراي نفايس بسياري است، از جمله كتابخانه موزه از كتابخانه‌هاي درجه اول ايران است و از حيث نسخ نفيس خطي قديمي و نسخ منحصر بـه فرد كه در طول چند صد سال گردآوي شده، كم نظير است.
موزه مردم شناسي در تهران: اين موزه درسال ۱۳۱۵ ه. ش تأسيس شد و هدف ِ ان معرفي زندگي طبقات مختلف ايران از دو قرن پيش تا امروز آثار هنري صنايع دستي نوع كار و پيشه‌هاي آنان است.
موزه پارس در شيراز: موزه كنوني پارس، همان باغ حكومتي اسـت كه طرح ان را كريمخان زند ريخته بود تا اين كه در سال ۱۳۱۴ ه . ش اداره كل باستان شناسي، قسمت شمال و شرق باغ را نرده هاي آهني كشيده و كم كم اشياء، آثار تاريخي و نفيس فارس و شيراز را در آن جمع آوري كردند.
علاوه بر موزه‌هاي ياد شده، در رشت، اصفهان، كرمان و ساير استان‌ها و شهرستان‌هاي ايران نيز، اخيرا موزه‌هايي به وجود آمده است كه هر يك از آنها تاريخ مفصل و ارزنده‌اي از زندگي پيشينيان همان نقطه را در بردارد و تمدن اقوام گذشته را روشن مي‌سازد.
منشاء موزه‌ها، خواه در گنجينه‌هاي سلطنتي يا كليسايي ِ قرون وسطا و يا در اطاق‌هاي كوچك ِ حاوي اشياء و نمونه‌هاي كمياب كه در فاصله قرن‌هاي شانزدهم و هجدهم ميلادي جمع آوري شده، نهفته است.
انواع موزه هاي مختلف
اولين گونه بندي كه در ممالك بسياري بـه قوه خود باقي است و همان گونه در اسامي كميته‌هاي تخصصي ايكوم انعكاس دارد، تمايز بين موزه‌هاي هنري ظريفه، هنرهاي كاربردي، باستان شناسي، تاريخ، مردم شناسي، علوم طبيعي، دانش و تكنولوژي، موزه‌هاي منطقه‌اي محلي و موزه‌هاي تخصصي است.