گزارشي از ريزش سقف يک بناي هخامنشي

يک کنشگر ميراث فرهنگي ريزش بخشي از سقف آرامگاه اردشير دوم هخامنشي در ميراث جهاني پارسه يا همان تخت جمشيد را گزارش کرد و گفت: اين يادگار هخامنشيان با تهديدي جدي روبه‌رو است.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، بر سينه کوه مهر (رحمت) دو آرامگاه مشرف به محوطه تخت جمشيد (پارسه) منسوب به اردشير دوم (۴۰۴-۳۵۸ قبل از ميلاد) و اردشير سوم (۳۵۸-۳۳۷ قبل از ميلاد) هخامنشي حجاري شده است. پيش‌تر درباره نفوذ رطوبت در آرامگاه اردشير سوم هشدار داده شده بود و اينک سياوُش آريا، کنشگر و فعال ميراث فرهنگي براساس عکس‌هايي که چندماه پيش از داخل آرامگاه اردشير دوم گرفته شده است، وضعيت سقف آن را وخيم اعلام کرد.  

اين کنشگر ميراث فرهنگي وضعيت آرامگاه اردشير دوم در تخت جمشيد را براي ايسنا اينگونه تشريح کرد: «اين روزها خبرهاي ناگوار و تلخي از ميراث جهاني پارسه (تخت جمشيد) به گوش مي‌رسد که سبب دل‌نگراني عميق کنشگران و کارشناسان ميراث فرهنگي و باستان‌شناسان شده است. از جمله مي‌توان به راه‌اندازي دوبارۀ کارخانۀ سنگ‌شکن در حريم درجه دو پايگاه جهاني پارسه، پديداري نم و رطوبت در آرامگاه اَردشير سوم هخامنشي و شکستن حريم درجه يک ميراث جهاني پارسه به بهانۀ توسعۀ گردشگري اشاره کرد. همين موضوع، انگيزۀ نگراني‌هاي شديدي در ميان دوستداران ميراث فرهنگي شده است.

اما در پيِ بارندگي‌هاي شديد بهار گذشته بخشي از سقف آرامگاه اَردشيردوم هخامنشي در جنوب کوه مهر (رحمت) از درون ريزش کرده و يادگار هخامنشيان را با تهديد جدي رو به رو کرده است.

ورودي آرامگاه اردشير دوم هخامنشي، تخت جمشيد (پارسه)

سخن درخُورنگرش و نکتۀ شگفت‌انگيز و پرسش برانگيز داستان آن است که اين ريزش بر پايۀ شواهد و بررسي‌ها در بهار امسال رخ داده و مسئولان پايگاه جهاني پارسه تا کنون دربارۀ آن سخني به ميان نياورده و آگاهي‌رساني نکرده‌اند. بدتر از همه، اين که تا کنون هيچ‌گونه عمليات مرمتي و حفاظتي روي آن انجام نداده و يادگار هخامنشيان را به حال خود رها کرده‌اند.

ريزش بخشي از سقف آرامگاه اردشير دوم
 عکس‌ها چندماه پيش (۱۴۰۳) از اين آرامگاه گرفته شده است

آنچه نياز به يادآوري و ضروري بوده، اين است که با آغاز نخستين بارندگي‌ها در پاييز و زمستان پيش‌رو، بي‌گمان بخش‌هاي ديگري از سقف آرامگاه اَردشير دوم فرو خواهد ريخت و آب به درون آن رِخنه کرده و چالشي بزرگ براي يادگار هخامنشيان به شمار مي‌آيد و خطري بزرگ در کمين آن خواهد بود. همچنين کارشناسان ميراث فرهنگي و باستان‌شناسان بسيار دل نگران آسيب ديدن و خَدشه‌دار شدن ميراث هخامنشيان در اين محوطۀ جهاني هستند.

هم‌اينک بايد چشم به‌راه بود و ديد که آيا اين بار مسئولان پايگاه جهاني پارسه، فکري به حال دشواري‌هاي فراوان پديد آمده در اين مجموعۀ بي‌همتا و بسيار اَرزشمند جهاني خواهند کرد.

به هر روي، يکي از با ارزش‌ترين و بزرگ‌ترين يادگارهاي سنگي کشورکه نگين هنر، معماري و تمدن ايران به شمار مي‌آيد با وجود همۀ حساسيت‌ها در خطر قرار گرفته است و جا دارد مسئولان ميراث فرهنگي استان و کشور چاره‌اي ريشه‌اي و درماني بلندمدت را براي آن درنظر بگيرند تا در برابر آيندگان خداي ناکرده سرخورده و سرافکنده نباشيم.

«پارسه» که ما آن را تخت جمشيد مي‌خوانيم، از ديرباز به عنوان نگيني از هنر و معماري جهان باستان شناخته شده و افراد بي‌شماري از دوستداران تاريخ، جغرافيا، باستان‌شناسي و مشوقان هنر و معماري آن را به چشم خويش ديده و پسنديده‌اند. پارسه را همۀ کارشناسان پشتوانه و آبروي فرهنگي ايران مي‌دانند که شناسنامۀ ملي و هويتي مردم به شمار مي‌آيد.

در درون آرامگاه اَردشيردوم سه گور سنگي کَنده‌اند و کالبد مردگان را در درون آن‌ها جاي داده و روي هر يک از آن‌ها دري سنگي و محدب انداخته‌اند تا راه هرگونه نفوذي را ببندند.

ميراث جهاني پارسه در ۵۷ کيلومتري شهر شيراز جاي دارد و از بخش‌هاي گوناگوني از جمله، دروازۀ ملل يا همۀ تمدن‌ها، کاخ صدستون، خزانه، موزه، کاخ آپادانا، کاخ تچر يا تالار آينه، کاخ هديش و آرامگاه‌هاي اَردشيردوم و اَردشيرسوم هخامنشي تشکيل شده است. مجموعۀ جهاني پارسه ارزشمندترين و بي‌همتاترين يادمان ملي و جهاني کشور به شمار مي‌آيد و سالانه مورد بازديد بي شمار گردشگران خارجي و داخلي است.»

پیمایش به بالا