متروي نيويورک با ۴۷۲ ايستگاه و مسيري به طول ۴۰۰ کيلومتر، نه‌تنها يکي از شلوغ‌ترين سيستم‌هاي حمل‌ونقل جهان بلکه بزرگ‌ترين فضاي هنري شهري محسوب مي‌شود. برنامه «هنر و طراحي» سازمان حمل‌ونقل کلانشهر (MTA) در چهار دهه اخير، بيش از ۴۰۰ اثر هنري دائم را در ايستگاه‌هاي اين شبکه ايجاد کرده است.
به گزارش گالري آنلاين، ايرنا به نقل از تارنماي خبري روزنامه فايننشيال تايمز نوشت، متروي نيويورک با بيش از يک ميليارد سفر در سال، فراتر از يک سيستم حمل‌ونقل عمومي، به بزرگ‌ترين گالري هنري شهر تبديل شده است. اين شبکه که ۲۴ ساعته فعاليت دارد، ميزبان صدها اثر هنري از هنرمندان مشهور جهان از جمله يوکو اونو، الکس کاتز و نيک کيو است. آثار موجود عمدتاً از کاشي، فلز و شيشه‌هاي رنگي ساخته شده و بخشي از برنامه «هنر و طراحي» سازمان حمل و نقل کلانشهر نيويورک/ MTA به شمار مي‌روند؛ برنامه‌اي که از ۴۰ سال پيش براي بازسازي چهره مترو آغاز شد.
يکي از برجسته‌ترين آثار، موزاييک ۴۳۵۰ مترمربعي «آن هميلتون» در ايستگاه کورتلندت استريت است که پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تخريب و در سال ۲۰۱۸ با طراحي جديد بازگشايي شد. اين اثر که ترکيبي از اعلاميه استقلال آمريکا و اعلاميه جهاني حقوق بشر است، فضايي متفاوت و آرامش‌بخش را در ايستگاهي پر رفت‌وآمد ايجاد کرده است. هميلتون درباره اثر خود مي‌گويد: اين واژه‌ها آرمان‌هايي را نشان مي‌دهند که در زندگي عمومي و روابط اجتماعي دنبال آن هستيم.
آثار هنري در مقابل چالش‌هاي مترو
با وجود استقبال عمومي از اين طرح، آثار متروي نيويورک بايد دوام بالايي داشته باشند. فرد تومازلي، هنرمندي که مجموعه موزاييکي «چيزهاي وحشي» را در ايستگاه خيابان ۱۴ منهتن طراحي کرده، مي‌گويد: اين‌جا متروي نيويورک است؛ آثار هنري در معرض هر نوع آلودگي و آسيب قرار دارند. براي همين، مواد اوليه اين آثار به گونه‌اي انتخاب مي‌شوند که نياز به مرمت مداوم نداشته باشند و کارکنان مترو آن‌ها را تميز نگه مي‌دارند.
فرآيند انتخاب و ساخت آثار
کميسيون هنر سازمان حمل و نقل کلانشهر نيويورک از طريق فراخوان عمومي، هنرمندان را به ارسال طرح‌هاي پيشنهادي دعوت مي‌کند. پس از بررسي، فيناليست‌ها انتخاب شده و براي ارائه طرح‌هاي اختصاصي هر ايستگاه دعوت مي‌شوند. کلويي باس، يکي از هنرمنداني که در سال ۲۰۲۱ براي ايستگاه لوريمِر استريت انتخاب شد، سه موزاييک شامل تصويري از يهوديان ارتدکس، گروهي از نوجوانان و دو مرد در حال گفت‌وگو طراحي کرد. هر سه اثر با يک جمله مرتبط شده‌اند: هر زمان که زير بار دلتنگي فرو مي‌روم، به خود دلداري مي‌دهم که زندگي ديگري را شناخته‌ام و شايد باز هم بشناسم.
باس براي اجراي طرح خود با استيون ميوتو، استاد موزاييک‌کاري همکاري کرد. ميوتو که از دهه ۱۹۸۰ با سازمان حمل و نقل کلانشهر نيويورک همکاري کرده، مي‌گويد: موزاييک، يک رسانه کاملاً متفاوت است. ما اثر هنري را عيناً کپي نمي‌کنيم، بلکه آن را به اين روش ترجمه مي‌کنيم. آثار در استوديو روي شبکه‌اي از توري چسبانده شده و سپس مانند يک جورچين در ايستگاه نصب مي‌شوند.
هنر در دل تاريخ مترو
برنامه «هنر و طراحي سازمان حمل و نقل کلانشهر نيويورک» در دهه ۱۹۸۰، زماني که متروي نيويورک به دليل مشکلات فني و امنيتي در وضعيت بحراني قرار داشت، راه‌اندازي شد. در آن زمان، ريچارد راويچ، رئيس وقت آن سازمان، پروژه‌اي ۱۴ ميليارد دلاري را براي بازسازي مترو پيشنهاد کرد که بخشي از آن به هنر اختصاص يافت.
جانشين او، باب کايلي، علاوه بر بهبود امنيت و نوسازي قطارها، بودجه بيشتري را به اين پروژه تزريق کرد. امروز، يک درصد از هزينه ساخت يا بازسازي هر ايستگاه صرف هنر مي‌شود.
اگرچه در گذشته ديوارها و قطارهاي مترو پوشيده از ديوارنوشته بود؛ سازمان حمل و نقل کلانشهر نيويورک ترجيح داد با اجراي آثار هنري رسمي، چهره ايستگاه‌ها را تغيير دهد. پس از حذف آخرين قطار گرافيتي‌شده در سال ۱۹۸۹، يکي از شهروندان بهنيويورک تايمز گفت: سازمان حمل و نقل کلانشهر نيويورک بايد بيشتر نگران جرم و جنايت باشد تا زيبايي ظاهري. هيچ‌کس تاکنون از يک گرافيتي آسيب نديده است.
مترو، پل ارتباطي ميان مردم و هنر
سال گذشته، موزه متروپوليتن نيويورک سه اثر دائم سازمان حمل و نقل کلانشهر نيويورک را در نمايشگاه «فرار به مصر» معرفي کرد، اما بازديدکنندگان براي ديدن اين آثار بايد به ايستگاه ۱۲۵ استريت هارلم مراجعه مي‌کردند. آکيلي توماسينو، معاون موزه مدرن متروپوليتن، مي‌گويد: اين آثار نه‌تنها بازتابي از جوامع محلي‌اند، بلکه تجربه روزانه ساکنان آن مناطق را شکل مي‌دهند.
نيکلاس بام، مدير «صندوق هنر عمومي» نيويورک، نيز معتقد است مترو يکي از مهم‌ترين فضاهاي فرهنگي شهر است: نيويورکي‌ها آپارتمان‌هاي کوچک را تحمل مي‌کنند، چون فضاي عمومي شهر سرشار از هنر است. در نتيجه، متروي نيويورک نه‌تنها راهي براي جابه‌جايي، بلکه مکاني براي تجربه فرهنگي است که روزانه ميليون‌ها نفر را با هنر آشنا مي‌کند.