اين دوسالانه در دوره اي از تاريخ در تهران رخ ميدهد که اولين دوسالانه ي چاپ دستي موزه هنرهاي معاصر به دلايل بيشماري از ادامه باز مانده است. به همين دليل نه تنها مرور علل باز ماندن دوسالانه قبلي از ادامه بلکه بررسي دقيق امکانات و ويژگي هاي جامعه ي هنري ايران بسيار لازم است.
در سده هاي نوزدهم و بيستم، با توجه به جايگاه اجتماعي هنر در بعضي شهرهاي مهم جهان، دوسالانه ها در بستري جهاني به وجود آمدند و تا به امروز گسترش يافته اند و نميتوان نقدي برايشان در نظر نداشت ولي همين شيوه نيز فعلا (با فاصله اي قابل تآمل) دور از دسترس جامعه هنري ايران به نظر ميرسد. چرا که بستر اوليه شکلگيري اين ماجراي وسيع در ايران وجود ندارد.
فقدان انجمن چاپگران ايران، نا آشنايي درصد قابل ملاحظه اي از مديران هنري و مخاطبان با اين مديوم، فقدان اتحاديه و صنف براي تسهيل همکاري هاي سيستماتيک بين گالري ها، عدم برنامه ريزي نهادهاي گردشگري کشور براي آشنايي گردشگران با هنر معاصر ايران، سکوت نهادهاي دولتي براي تشکيل و حمايت تشکل هاي مربوط، عدم حمايت بنگاه هاي اقتصادي قدرتمند ايران از جمله شرکتهاي مهم و بانک ها از هنر و بسياري از تفاوتهاي بنيادي که شهري مثل تهران ميتواند با شهرهاي مهم جهان که توانايي برگزاري هاي دوسالانه هاي معتبر جهاني را دارند داشته باشد، جزو محدوديت هايي اساسي هستند که بايد براي مديريت هر اتفاق مهم هنري در نظر داشت و دست به انعطاف پذيري براي پاسخگويي به نيازهاي خاص و اوليه در اين شهر و کشور زد.
بر خلاف دوسالانه هاي مطرح جهاني که با ساختار سده نوزدهمي و در ادامه بينال ونيز وارد عرصه هنري آن زمان شدند و تا به امروز هم فعاليتشان را ادامه ميدهند – و با فرمي سنتي وابستگي مهمي هم به حاکميت شهريشان (شهرداري ها، دولت شهرها و دولت ها) دارند – "دوسالانه چاپ دستي ۲۶" کاملا بر اساس علاقه شخصي و خصوصي شکل گرفته و همين امر عامل وجود بسياري از تفاوت ها در شيوه اجرايي اين اتفاق ميباشد و اين انعطافي که اين فرم جديد در اختيار برگزار کنندگان ميگذارد بايد در کل پروسه ي اجراي آن نيز در نظر گرفته شود.
در برنامه ريزي توليد اين اتفاق در تلاش براي رايگان بودن تمام خدمات به هنرمندان بوديم، اين امر گر چه باعث راحتي بيشتري براي هنرمندان ميشد ولي اهميت محدوديت سرمايه را نيز يادآور ميشد.
ملاحظه ي اين محدوديت ما را از در نظر گرفتن لزوم همکاري و همراهي با نهادهاي مرتبط ديگر براي تکميل اين فرايند بلند مدت غافل نکرده است و دبيرخانه در تلاش براي ارتباط دقيق و مستمر خارج از مرزهاي جغرافيايي و فرهنگي براي ايجاد بستري براي مواجهه ي فراملي با آثار خواهد بود تا دورنمايي چندلايه براي اين اتفاق هنري داشته باشيم.
وسعت کم ، لزوم وجود اتفاقات وسيعتر و حتي با فرمي سنتي را از بين نميبرد و حتي اميدواريم بتواند انگيزه اي در ايجاد يک اتفاق بزرگتر نيز به دست اندر کاران تزريق کند اما به خودي خود و مستقلاً يک تجربه و نوعي نگرش متفاوت است تا از امکانات و منابع متفاوتي بهره گيرد و انطباق بيشتري با نيازهاي جامعه داشته باشد.
علاوه بر قابليت جابجايي اين جشنواره و امکان اجراي همزمان آن در ديگر گالري هاي داخل و خارج از کشور، جنبه ي ديگر اين دوسالانه ايجاد امکان نمايش بهينه آثار به مخاطبان گسترده تر و همچنين امکان معرفي بيشتر و بهتر اين مديوم هنري به بازار هنر ايران ميباشد تا شاهد شرايط حرفه اي تري براي هنرمندان چاپگر ايران باشيم.
با توجه به فقدان ملزومات اصلي يک دوسالانه با ويژگيهاي مرسوم و لزوم ايجاد نمونه اي در دسترستر و پوياتر با نگاهي دقيقتر به شرايط هنر معاصر ايران، دوسالانه چاپ دستي ۲۶ با طرح موضوع و دعوت بنده از مهرداد ختايي در بهمن ۹۴ آغاز و در نهايت در مرداد ماه ۹۵ به صورت رسمي کليد خورد.
در اين دوسالانه تعداد نامحدودي از هنرمندان آماتور و حرفه اي چاپ دستي، مورد قضاوت پنج تن از داوران متخصص و صاحب سلايق متنوع در اين عرصه، قرار ميگيرند و نهايتا ۵۰ اثر چاپ دستي با محدوديت مشخص تکنيکي به نمايش گذاشته ميشوند.
براي اين دوره دو بخش رقابتي در نظر گرفته شده است. بخش نخست آزاد و بخش ديگر با موضوع "آلودگي" خواهد بود. آلودگي، مشتمل بر تمامي جوانب مفهومي از جمله آب و هوايي، محيط زيستي، صوتي، تصويري ، روحي و رواني و … خواهد بود.
و البته دبيرخانه اعلام آمادگي براي همکاري با تمام نهادها و اشخاص ديگر فعال در اين حوزه را نيز دارد تا هر نهادي به وسع خود و با هدفي مشترک کاري در خور هنر و هنرمندان معاصر ميهن مان انجام دهد.
سليمان محمدي
دبير اجرايي دوسالانه چاپ دستي ۲۶
گالري ۲۶