نخستين کنفرانس ملي شهر ايراني اسلامي

به گزارش گالري آنلاين به نقل از روابط عمومي کنفرانس، شهر و شهرنشيني ، امروزه از مهمترين موضوعات اجتماعي است که مي تواند عناصر فرهنگي و کليه ي فرايند هاي ناشي از تاثير انسان و محيط پيرامون او را دستخوش تغيير و تحول قرار دهد. شهر مفهومي مدني دارد. و ساخت مدنيت و الگوهاي توسعه شهري نيازمند رجوع به منابع ديني نظر يه پردازي، الهام از گذشته و داشته و پيشينه ي تاريخي و متناسب سازي آن با نيازهاي پيچيده و گوناگون انسان معاصر است .

عنوان " شهر اسلامي " برخاسته از يک ضرورت و نياز استراتژيک است. ساختن شهرها ، نحوه اداره آن و تعامل انسانها با يکديگر در منظر اسلام يک مجموعه واحد، پويا، هماهنگ و معناداري است که غايت آن رشد و تعالي انسان و پيدايش زيستگاهي است بر اساس فطرت و در خدمت شکوفايي انسانها.

شهر، موجود زنده اي است که چنانچه از يک الگو و روش واحد و سالم در حرکت رو به رشد خود تبعيت نکند، ناهمگوني و ناسازگاري و گسست عناصر تشکيل دهنده آن و نيز ارتباطات متکثر انسانها، آرامش و بهداشت رواني را مختل و صحنه اجتماع را محلي براي تنازع و آشفتگي قرار داده و کارکردها و نقش هاي مختلف اجتماعي را کند و متزلزل مي سازد.

ويژگي‌هاي شهر اسلامي، همان ويژگي‌هايي است که عقلاء و انديشمندان براي يک شهر آرماني متصور هستند انديشه شهر اسلامي، انديشه جديدي نيست و پيامبر اکرم بسياري از آن قسمت از مباحث شهر اسلامي که مربوط به اخلاق شهروندان و حقوق مردم و تکاليف آنها مي باشد را بر اساس آيات قرآن کريم و اهداف اسلام عزيز بيان کرده و بخش زيادي از آن را در فرصت اندک حکومت خود اجرا نمود.

بي شک اگر انديشمندان و بزرگاني چون ارسطو، ابو نصرفارابي، خواجه نصيرالدين طوسي، خواجه نظام الملک ابن خلدون و غيره در آثار و افکار خود، اتوپيا يا مدينه فاضله را جستجو کرده و مطمح نظر قرار داده اند. بخشي از آن ناظر به ظرفيت وجودي آن در اعتقادات اسلامي و بخشي ديگر گمشده اي بوده است که هر زمان و هرمکاني انسانها به دنبال آن بوده اند.

اگر از تحقق شهر اسلامي سخن به ميان آمده است صرفاً يک ايده پردازي و آرماني دست نيافتني و يا برداشتي جامد و غير واقعي از اسلام نيست.

شهر اسلامي شهري نيست که قط نمادهاي مذهبي در آن رخ بنمايد و دستاوردهاي بشر به ويژه در بخش صنعت به حاشيه رانده شود و به سنت صرف بازگشت شود.

شهر اسلامي به دنبال انتظام و تعادل بين مجموعه عناصر تشکيل دهنده جامعه شهري و ايجاد توازن و هماهنگي در عموم ساختارها، رفتارها و کنش ها و واکنشهاي افراد و سامانه هاي شهري است تا در سايه تعاليم آسماني، آرامش و آسايش توام با تسخير طبيعت و شکوفاترين شهروندان را در زيستگاهي آباد و خدا محور تربيت نمايد.

اسلام دکترين زندگي و آزادگي است و جامعه سازي و تمدن پردازي در ذيل آموزه هاي ديني ، رسالت سترگي است که دست کم چندين دهه کار مستمر نظري و عملي مي طلبد.

و در اين ميان مهندسي شهر اسلامي جز به تعاون همه متفکران مسلمان و نهادهاي علمي و فرهنگي در کليه علوم و فنون و صنايع و تنظيم و تصويب مصوبات قانوني و عزم دولت ها در اجراي آنها به ثمر نخواهد نشست.

در طول قرون گذشته در معماري و شهرسازي و در پرورش عالمان و انديشمندان و عينيت بخشيدن به بخشي از آرمانهاي اسلامي گوي سبقت را از ساير شهرها ربوده است و بسا پيش قراول کاروان هنر و معماري و مکتب ساز طرح و نقش و رنگ در اروپا و آسيا و منشا آفرينش هاي ادبي ، هنري، علمي و معماري و شهرسازي گشته است.

بي شک وجود اين همه ظرفيت هاي بالقوه به عنوان سرمايه هاي اجتماعي، اين شهر را به عنوان پايلوت جهت تحقق شهر اسلامي تبديل نموده است و شايد علت مصوبه هيات محترم دولت جمهوري اسلامي ايران مبني بر ايجاد دبيرخانه دائمي معماري اسلامي در شهر اصفهان عظمت و وسعت نمايش انديشه و تفکر اسلامي در معماري و شهرسازي اين کلانشهر است.

از طرفي سياستهاي کلي ابلاغي برنامه پنجم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي کشور از طرف مقام معظم رهبري به دولت که عنوان مي دارد: هويت بخشي به سيماي شهر و روستا و باز آفريني و روز آمد سازي معماري ايراني – اسلامي بايد يکي از شاخصه هاي برنامه پنجم توسعه باشد. شهرداريها و استانداريها را مکلف به پيگيري مطالبات معظم له کرده است.

ضرورت مسئله

هرچند مفهوم شهر ايراني- اسلامي با تعابير و اصطلاحات مختلفي به مناسبت‌ها و در قالب‌هاي گوناگون مورد تأکيد و استفاده متفکران، صاحب نظران، مديران شهري و مسئولان کشوري بوده، اما هنوز نتيجه و ماحصل دقيق و مدوني از آن ديده نشده است. اين در حالي است که همواره در اسناد و برنامه‌هايي مانند مقررات شهرسازي و معماري، برنامه‌هاي توسعه، سند چشم انداز، برنامه‌هاي پنج ساله شهرداري و … در راستاي اجرايي و عيني کردن مفاهيم و مصاديق آن بر تهيه و تدوين اصول و ضوابطي بر اساس معيارها و ارزش‌هاي اسلامي با هدف رشد و اعتلاي معماري و شهرسازي اسلامي و ايراني تأکيد شده است. اما اين تأکيدها و تذکرها،  چندان نتيجه‌بخش نبوده است، چرا که پس از اندک زماني، يا به سهولت به فراموشي سپرده شده و کوششي در جهت نيل بدان اهداف صورت نپذيرفته و يا اين که پاسخ‌ها و راهکارهاي ناقص و بعضاً ناصحيحي بدان داده شده که اصل مسئله را مخدوش ساخته و در نهايت ضوابط و ارزش‌هاي مشخص و تعريف شده‌اي به وجود نيامده است.

فقدان اصول و تعاريف مذکور و روند رو به رشد توسعه شهرها، باعث شده اين مفاهيم با نوعي سطحي نگري و ساده انديشي مواجه شود و در نتيجه نگاه «ايستا»، «تاريخي» و «تقديس گرايانه» به مفهوم شهر اسلامي در کنار تفکرات مدرن وارداتي در پهنة سرزمين‌هاي اسلامي آثار و نتايج سوء و زيانباري به همراه داشته است.

لذا براي تعريف و تبيين، جلوه‌هاي فرهنگ و انديشه اسلامي در شهرهاي ايراني، انجام پژوهش‌هاي علمي، برگزاري کارگاه‌هاي تخصصي، همايش‌ها و نشست‌هاي علمي بسيار ضروري است و مي‌تواند دستاوردها و راهکارهاي تأثيرگذاري براي تحقق مفاهيم ديني در توسعه شهرها به همراه داشته باشد.

 

 اهداف

  • ·        تبيين مفهوم شهر ايراني ـ اسلامي در دنياي معاصر
  • ·        هم انديشي جهت تدوين پيش نويس منشور شهر ايراني ـ اسلامي
  • ·        ارائه آخرين يافته‌ها و دستاوردهاي اجرايي و کاربردي در احداث نوشهرهاي ايراني

محور هاي کنفرانس :

معماري و شهرسازي:

. شاخص‌ها و مؤلفه‌هاي ﺷﻬﺮ اﯾﺮاﻧﯽ- اﺳﻼﻣﯽ 

. انسان، طبيعت و فناوري در معماري و شهرسازي، شهر ايراني اسلامي

. معنا دهي و نشانه معناشناختي معماري و شهرسازي ايراني اسلامي

. گفتمان کاوي سبک‌هاي معمـــاري و شهرســـازي ايراني اسلامي

فرهنگ و اجتماع:

. فرهنگ، محيط، اقليم و شهرسازي ايراني اسلامي 

. زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮه ﻣﻌﺎﺻﺮ و ﺷﻬﺮ اﯾﺮاﻧﯽ – اﺳﻼﻣﯽ 

. چالش‌ها و موانع تحقق(کالبدي، اجتماعي، فرهنگي) ﺷﻬﺮ ايراني – اﺳﻼﻣﯽ 

. اجتماع‌محوري، فضاي عمومي و اخلاق اجتماعي در شهر ايراني اسلامي

. ﺣﻖ ﺷﻬﺮوﻧﺪي و ﺷﻬﺮ اﯾﺮاﻧﯽ  اسلامي

. معنويت در هنر و معماري و شهرسازي ايراني – اسلامي

هنر  :

. هنر(نگارگري ايراني، نقاشي، صنايع‌دستي، سينما، هنرهاي نمايشي و …) و شهر ايراني- اسلامي

. زيبايي ‌شناسي شهر ايراني- اسلامي

. ادبيات و شهر ايراني- اسلامي

. هنر و شهر آرماني ايراني- اسلامي

تاريخ هاي مهم:

آخرين مهلت ارسال مقالات: 30 بهمن ماه 96

اعلام نتايج نهايي داوري مقالات: 10 اسفندماه 96

زمان برگزاري کنفرانس: 23 و 24 ارديبهشت ماه 97

کسب اطلاعات بيشتر و ارسال مقالات

پیمایش به بالا