تاثير عضويت درشبكه هاي اجتماعي(تلگرام) برعملكرد هنرمندان نقاش (بخش ششم)

معرفي ويژگي هاي هريک از گروه هاي هفت گانه:

1)کاربران ماهر:

      اين گروه فعال ترين و حرفه اي ترين و کليدي ترين گروه کاربران شبکه‌هاي اجتماعي هستند و ميانگين در آمد آنها نيز بيشتر از بقيه کاربران است. آنها پس از ورود به شبکه‌هاي اجتماعي به سرعت با محيط انطباق و تمايل دارند با اشخاص جديد در اين سايت‌ها ارتباط برقرار کنند. معمولا اعضاي اين گروه، وبلاگ هاي شخصي دارند و در توئيتر هم کاربران فعالي محسوب مي شوند. اين گروه از کاربران در هر جايي از جمله از خانه و محل کار به شبکه‌هاي اجتماعي متصل مي شوند ولي بيشتر زمان استفاده‌شان از اين سايت‌ها در محل کار است. اغلب آنها جنبه منفي استفاده از شبکه‌هاي اجتماعي را «اتلاف وقت زياد» در اين سايت‌ها مي دانند. تعداد اين دسته کاربران در آمريکا حدود 24 ميليون نفر و ميانگين سني آنها 27 سال تخمين زده شده است (سايت آندرسون آناليتيکس به نقل از مولايي، دنياي کامپيوتر و اطلاعات شماره 87).

 2)کاربران به دنبال سرگرمي:

اين گروه  کساني هستند که استفاده اي تفنني از شبکه‌هاي اجتماعي دارند. براي اين گروه از کاربران، شبکه‌هاي اجتماعي تبديل به بخشي از زندگي آنها شده است و هر روز به اين سايت‌ها مراجعه مي‌کنند. سرگرمي و تعامل با دوستان دو انگيزه اصلي آنها براي مراجعه روزانه به شبکه‌هاي اجتماعي هستند. در تماس بودن با دوستان و خانواده دليل اصلي آنها براي پيوستن به اين شبکه‌هاست. بخشي از اين کاربران به تدريج و با آشنا شدن با فضاي اين سايت‌ها، آنها را براي مقاصد کاري نيز به کار مي‌گيرند تا کم کم به گروه «کاربران ماهر» بپيوندند. در آمريکا نيمي از اين گروه «ماي اسپيس» را مفيدترين شبکه اجتماعي مي‌دانند و از آن استفاده بيشتري مي کنند. ميانگين سني اين گروه 29 سال است و تعداد آنها نيز 29 ميليون نفر تخمين زده مي شود. شايد بتوان بيشتر کاربران شبکه‌هاي اجتماعي در ايران را ذيل اين گروه قرار داد (عزت زاده، 1394، 44).

3)کاربران فراغتي:

   کاربران فراغتي گروه ديگري از کاربران شبکه‌هاي اجتماعي هستند که نسبتاً استفاده کمتري از سايرين دارند. کاربران فراغتي اغلب از طرف دوستان، اعضاي خانواده، همکاران و يا ساير آشنايان به شبکه‌هاي اجتماعي دعوت شده اند. آنها کاربران به نسبت منفعل سايت‌هاي شبکه اجتماعي محسوب مي شوند که دريافت و توليد کمتري در اين رسانه ها دارند. اين گروه با تأخير و صرف زمان قابل توجهي با اين شبکه‌ها به عنوان محيطي جديد انطباق پيدا مي کنند و اغلب تمايل دارند با دوستان و اعضاي خانواده‌شان در ارتباط باشند. اکثر آنها «فيس بوک» را ارزشمندترين شبکه اجتماعي مي دانند و تمايل کمتري به ساير رسانه‌هاي اجتماعي نشان مي دهند. تخمين زده مي شود در آمريکا 21 ميليون نفر در اين گروه قرار مي‌گيرند که ميانگين سني آنها 45 سال است (همان).

4)کاربران تجاري:

کاربران تجاري اين سايت‌ها را هدفمندتر به کار مي گيرند. آنها نسبت به استفاده از اين شبکه‌ها برخوردي حسابگرانه و منطقي دارند. آنها از شبکه‌هاي اجتماعي استفاده مي کنند چون ارزش شبکه‌سازي مجازي را دريافته اند و به مزايا و کاربردهاي مفيد آن در زندگي و تجارتشان پي برده اند. اين گروه اغلب «لينکدين» را ارزشمندترين شبکه اجتماعي مي دانند.(همان) ميزان استفاده آنها از رسانه‌هاي اجتماعي چند روز در هفته است و اين سايت‌ها را در مواردي از قبيل سفرهاي بين المللي، ورزش و آموزش به کار مي‌گيرند. ميانگين سني اين افراد 33 سال و تعداد آنها حدود 35 ميليون نفر تخمين زده مي شود (همان).

5)کاربران پر مشغله:

   گروهي از کاربران اينترنتي که عموماً از شبکه‌هاي اجتماعي استفاده نمي کنند «کاربران پر مشغله» هستند. اين کاربران ديدگاه منفي نسبت به رسانه هاي اجتماعي ندارند و تنها به دليل محدوديت زمان است که کاربر جدي اين سايت‌ها به شمار نمي آيند. از اين رو اين گروه همواره در معرض پيوستن به شبکه‌هاي اجتماعي قرار دارند و برخي از آنها از تعدادي از رسانه هاي اجتماعي در سطح محدودي استفاده کرده‌اند يا مي کنند. ويژگي هاي اين گروه شبيه به «کاربران فراغتي» است. اين گروه از کاربران اغلب در برابر اين سؤال که چرا به عضويت شبکه‌هاي اجتماعي در نيامده ايد پاسخ مي دهد که بدون اين سايت‌ها نيز با افرادي که برايشان  اهميت دارند در تماس هستند و لزومي به استفاده از شبکه‌هاي اجتماعي احساس نمي‌کنند. ميانگين سني اين گروه از کاربران 45 سال است و تخمين زده مي شود 32 ميليون نفر در اين دسته قرار مي گيرند (عزت زاده، 1394، 45).

6)کاربران نگران:

    گروه ديگري که شبکه‌هاي اجتماعي را در استفاده اينترنتي شان به کار نمي گيرند «کاربران نگران» هستند. اين گروه ترديدهايي درباره وضعيت امنيت و حريم خصوصيشان در اين شبکه‌ها دارند. اين دسته کاربران پس از « کاربران پر مشغله» دومين گروهي هستند که اغلب سرانجام به شبکه‌هاي اجتماعي مي‌پيوندند. آنها معمولاً پس از دريافت چند دعوت نامه از منابع مورد اعتمادشان به شبکه‌هاي اجتماعي مي‌پيوندند و در دسته ي «کاربران فراغتي» قرار مي گيرند. اين گروه بيشترين مصرف رسانه هاي سنتي از قبيل تلويزيون و مجلات را دارند و در مواجه با رسانه هاي جديد دچار کمي ترديد و نگراني مي شوند. شايد ميانگين سني بالاي اين گروه کاربران از دلايل محافظه کاري نسبي آنها باشد. ميانگين سني اين گروه 53 سال و تعداد آنها حدود 30 ميليون نفر است (همان).

7)کاربران بدبين:

     آخرين گروه کاربران اينترنتي که از شبکه‌هاي اجتماعي استفاده نمي کنند « کاربران بدبين» هستند. اين گروه کمترين تمايل و رغبت را براي استفاده از شبکه‌هاي اجتماعي دارند. تعدادي از اين کاربران استفاده کنندگان حرفه اي برخي ديگر از ابزارهاي تکنولوژي و اينترنتي هستند ولي ديدي منفي نسبت به شبکه‌هاي اجتماعي دارند. آنها هيچ نگراني بابت مسائلي از قبيل حريم خصوصي در محيط شبکه‌هاي اجتماعي ندارند ولي شبکه‌هاي اجتماعي را غير مفيد و استفاده از آنها را بيهوده توصيف مي کنند. ميانگين سني اين گروه 49 سال است وتعداد آنها حدود 16 ميليون نفر تخمين زده مي شود (همان).

2-2: پيشينه پژوهش

اين بخش در دو قسمت پيشينه تحقيقات خارجي مرتبط و پيشينه تحقيقات داخلي مرتبط تهيه شده است.

1-2-2.پيشينه خارجي پژوهش                                                 

• پايان نامه اي با عنوان «کانال هاي محتوي براي متون رسانه‌هاي اجتماعي» توسط کريستانا ساپر[1] در سال 2012 در مقطع دکتري فلسفه دانشگاه MIT انجام شده است که بر روش يادگيري سيستمي استخراج داده هاي کاربران رسانه‌هاي اجتماعي تمرکز دارد. در اين پژوهش طيف وسيعي از احساسات و جنبه هاي مختلفي از داده ها استفاده شده است تا کانال‌هايي محتوي رسانه‌هاي اجتماعي مشخص شوند. فرضيه اصلي اين کتاب آن است که ساختار محتوي در کانال‌هاي رسانه‌هاي اجتماعي متفاوت و توسط کاربران توليد کننده محتوي تامين شود. اين ساختار افراد را قادر مي‌سازد تا داده هاي شخصي و عمومي خود را از يکديگر جدا مي‌نمايد. اين پايان نامه بر روي متن و محتوي تحقيق کرده است و به شبکه افراد مورد بررسي نپرداخته و در حقيقت محتوي را تجزيه و تحليل نموده است (عزت زاده، 1394، 37).
•  پايان‌نامه «طراحي تعاملات اجتماعي براي رسانه‌هاي اجتماعي» توسط ميچال سايکردکس^[2] در سال 2012 در مقطع دکتري روانشناسي دانشگاه مازريک دفاع شده است. اين پايان نامه بر جنبه‌هاي روانشناختي و روان شناسي رسانه‌هاي اجتماعي و بر اصول روان شناختي و روان شناسي براي طراحي رسانه‌هاي اجتماعي تاکيد و تمرکز دارد. سايکردکس بر تجربه کاربري براي طراحي ساختار رسانه اجتماعي تاکيد دارد که در آن تعاملات اجتماعي ديده مي‌شود. اين پژوهش معتقد است که طراحي ها و چارچوب هاي توسعه براي جهان آنلاين هميشه در حال تغيير است. از قضا اکانت‌هاي جعلي که در رسانه‌هاي اجتماعي وجود دارد، بعد اجتماعي آن را نشان مي دهد. ترک بافت اجتماعي در اجتماعات رسانه‌هاي اجتماعي نه تنها به تکامل جامعه کمک نمي‌کند، بلکه تاثيرات ويرانگري در طول عمر رسانه‌هاي اجتماعي به جا گذاشته است. بنابراين رسانه‌هاي اجتماعي نمي‌توانند بدون در نظر گرفتن تجارب اجتماعي عامل توسعه باشند (عزت زاده، 1394، 37).
• در گزارشي از جزاير اورکني در دورترين سواحل شمالي کشور اسکاتلند که پراکندگي جمعيت از نظر جغرافيايي بسيار زياد است، خصوصاً در زمستان که دستيابي به آموزش بسيار دشوار مي‌شود، دانشگاه «هايلندز و آيلندز» در اسکاتلند با ايجاد مراکز يادگيري کوچک تحت يک شبکه اجتماعي مجازي، درصدد حل اين مشکل بر آمده است. جلسات مشترک ويديويي به دانش آموزان و معلمان در نواحي مختلف اجازه مي‌دهد، که هم زمان با استفاده از WIFI با هم ارتباط برقرار کنند، اين مقوله عامل ايجاد احساس جمعي مطلوب در اورکني شده است، در حالي که در گذشته جوانان بسياري مجبور به ترک جزاير با هدف دستيابي به آموزش مي‌شدند (همان).
• هدف قرار دادن دانشجويان در فيس بوک (براي تبليغات) عنوان پژوهشي است که در سال 2012 در نشريه "ELSEVIER" در وب سايت "Sciencedirect" به چاپ رسيد. در اين پژوهش در حالي که به رشد فزآينده مصرف فيسبوک پرداخته است، به هدف بررسي نفوذ و اثر گذاري تبليغات و فروش از طريق بازاريابي بر روي قشر جوان بر جوانان 18 تا 25 ساله تحقيق صورت پذيرفته است. تحقيق دو مرحله اي از دانشجويان 18 و 25 ساله نشان مي‌دهد که هزينه تبليغات بازاريابي براي قشر جوان از طريق شبکه فيس بوک تا اندازه زيادي ناکام مانده است. اين تحقيق خاطر نشان مي‌کند که غير از در تماس بودن با دوستان و اقوام، کاربران فيس بوک در درجه اول توسط سه تمايل برانگيخته مي‌شوند:

در زندگي ديگران دخالت کنند؛

يک هويت متمايز براي خود ايجاد کنند؛

طبق تمايلات خودشيفتگي دروني خود عمل کنند. اين انگيزه ها باعث مي‌شوند انتظارات کمي از تبليغ‌کنندگان وجود داشته باشد، زيرا به نظر مي‌رسد که کاربران از تبليغات فيس بوک خوششان نمي‌آيد و از تلاش هاي بازاريابان براي برند سازي سرباز مي‌زنند.

نتايج پژوهش فوق دلايل استفاده کاربران (18 تا 25 ساله) از شبکه اجتماعي فيس بوک را به شرح زير بيان مي دارد:

فيس بوک: مشهور است، اما آيا براي تبليغ کنندگان نيز مفيد است؟

استنباط هاي ما درباره استفاده از فيس بوک چگونه به دست آمده است؟

چرا 18 تا 25 ساله ها از فيس بوک استفاده مي کنند؟

استفاده از فيس بوک به عنوان يک برنامه کم خطر و با کنترل بالا؛

استفاده از فيس بوک براي سرک کشيدن به امور شخصي دوستان و ديگران؛

استفاده از فيس بوک براي برندسازي شخصي؛

استفاده از فيس بوک به عنوان تلويزيون من.

و در نهايت براي محققان راهکارهاي زير را عنوان بندي مي‌کند:

ياد بگيريم قدرت فيس بوک را مهار کنيم.

ترويج تعامل کاربر محور؛

مشارکت احساسي و دروني کاربران؛

مفهوم سازي فيس بوک براي کاربران به جهت يافتن جايگاه درست اين شبکه در ميان کاربران.

• پايان نامه کارشناسي ارشد با عنوان «ساماندهي فرهنگ ارتباطات مجازي در رسانه‌هاي اجتماعي» در سال 2011 در دانشگاه فلوريدا امريکا توسط نيکولاس ريگ انجام شد. نتايج نشان داد که افراد در رسانه‌هاي اجتماعي، ارتباطات مجازي خود را که ارتباطي مبهم و غير شفاف است، سامان مي‌دهند و يک خويشتن منعطف به وجود مي‌آورند. اين پايان نامه قصد دارد تا توضيح دهد چگونه در تعاملات مناسکي، پيوستگي هاي جديدي به‌وجود مي‌آيد و در ادامه پيشرفت در اين ارتباطات تکنولوژيک نزديک، يک هويت مجازي و يک جامعه مجازي محصور شده، براي مذاکرات را شکل مي‌دهد. ايجاد و پربارتر کردن اعمال مجازي، تأثير بسيار بالايي بر درک ما از خويشتن و در همه ارتباطات ما با ديگران خواهد داشت؛ و در نهايت اين گفتگوهاي مجازي بر شرايط آفلاين ما هم تأثيرات مهمي خواهند گذاشت و افراد را در دوره ريجيتال قرار خواهد داد. (عزت زاده، 1394، 41)

جدول–2-2- محبوب‌ترين موارد استفاده از شبکه‌هاي اجتماعي در سال 2011 (درصد)

محبوب‌ترين موارد استفاده از شبکه‌هاي اجتماعي*	انگليس	فرانسه	آلمان	ايتاليا	امريکا	استراليا
برقراري ارتباط با دوستان و اقوام	85	84	69	84	90	89
سرزدن به کامنت‌ها، عکس‌ها و اطلاعات مشترک گروه‌هاي دوستي	52	45	50	48	59	58
ارتباط مجدد با افرادي که با آنها کمتر تماس است	49	46	61	58	61	57
آپلود عکس	44	21	32	40	49	40
ارتباط با ديگران و ابراز علاقه‌مندي‌هاي مشترک	27	25	30	44	28	25
وقايع و رخدادهاي محلي	26	18	38	33	27	19
اخبار و اطلاعات سرگرم کننده و آموزشي	23	29	23	20	21	21
آپلود فيلم	17	13	9	23	18	14
چک کردن اطلاعات وقايع جهاني و منطقه‌اي	16	13	19	30	15	21
چک کردن اطلاعات گروه‌هاي عضو	16	10	13	26	10	13
چک کردن اطلاعات تخصصي تجاري و خبري	13	13	24	27	17	14
اطلاعات شبکه‌هاي تجاري و بازاريابي مجازي	7	5	5	12	8	9
محبوب‌ترين موارد استفاده از شبکه‌هاي اجتماعي*	انگليس	فرانسه	آلمان	ايتاليا	امريکا	استراليا
برقراري ارتباط با دوستان و اقوام	85	84	69	84	90	89
سرزدن به کامنت‌ها، عکس‌ها و اطلاعات مشترک گروه‌هاي دوستي	52	45	50	48	59	58
ارتباط مجدد با افرادي که با آنها کمتر تماس است	49	46	61	58	61	57
آپلود عکس	44	21	32	40	49	40
ارتباط با ديگران و ابراز علاقه‌مندي‌هاي مشترک	27	25	30	44	28	25
وقايع و رخدادهاي محلي	26	18	38	33	27	19
اخبار و اطلاعات سرگرم کننده و آموزشي	23	29	23	20	21	21
آپلود فيلم	17	13	9	23	18	14
چک کردن اطلاعات وقايع جهاني و منطقه‌اي	16	13	19	30	15	21
چک کردن اطلاعات گروه‌هاي عضو	16	10	13	26	10	13
چک کردن اطلاعات تخصصي تجاري و خبري	13	13	24	27	17	14
اطلاعات شبکه‌هاي تجاري و بازاريابي مجازي	7	5	5	12	8	9

^* نتايج تحقيق در اکتبر 2011 بر مبناي مراجعه به شبکه‌هاي اجتماعي به عنوان نمونه در کشور انگلستان با مطالعه 517 نفر در فرانسه با 717 نفر در ايتاليا با 841 نفر، در آلمان با 658 نفر، در امريکا با 778 نفر، در استراليا با 755 نفر با عنوان «شما روزانه صفحه پروفايل خود و شبکه‌هاي اجتماعي مجازي را چگونه رصد مي‌کنيد».

• بيشترين دلايل استفاده عمومي از شبکه‌هاي اجتماعي در برقراري ارتباط با دوستان و اقوام است. اين عنوان نتيجه آخرين تحقيقي است که شبکه «اين ديپندد» در بين 85 نفر از کاربران شبکه‌هاي اجتماعي در انگليس در اکتبر 2011 در بررسي دليل استفاده از پروفايل شخصي کاربران شبکه‌هاي اجتماعي صورت گرفت. نتايج نشان داد جوانان بيشترين کاربران شبکه‌هاي اجتماعي در تمام زمينه ها هستند و در اين ميان بيشترين دليل استفاده از پروفايل‌هاي شخصي مشاهده کامنت ها، عکس ها و ديگر اطلاعات به اشتراک گذاشته شده بين دوستان مي باشد. بيشترين حجم ارتباط با افراد با 52 درصد و کمترين حجم عدم ارتباط در بين جوانان 49 درصد شناسايي شد و بيشترين فعاليت رايج در پروفايل کاربران انگليسي آپلود عکس با 44 درصد شناسايي شد. در ديگر کشورها نمونه مشابه فعاليت کاربران انگليسي تنها در استراليا ديده شد و کاربران کشورهاي فرانسه، آلمان و ايتاليا و امريکا در رده هاي بعدي ارتباطات با موضوعات مشابه يعني چک کردن کامنت‌ها و عکس ها و اطلاعات مبادله شده قرار گرفتند. در مطالعه مجدد کمترين ارتباط در استفاده عمومي از شبکه‌هاي اجتماعي به کاربران آلماني 61 درصد و سپس کاربران ايتاليايي 58 درصد تعلق گرفت و به ترتيب رتبه هاي اول و دوم را کسب نمودند  (عزت‌زاده، 1394، 38).
• پايان نامه دکتري سئونگ چو در دانشگاه نيوجرسي در سال 2010 با عنوان "مقايسه الگوهاي استفاده از شبکه اجتماعي در امريکا و ژاپن؛ مطالعه موردي فيس بوک و مبناي نظري اين تحقيق مبتني بر دو چارچوب نظري، مبتني بر فرهنگ هاي ملي به دسته هاي فردگرايي – اشتراک گرايي و فرهنگ هاي با رفتار بالا و فرهنگ هاي با رفتار پايين (Hall, 1976) بهره برده است. در اين تحقيق که با چند روش از جمله پيمايش و تحليل محتوي صورت پذيرفته است، اين نتيجه به‌دست آمده که الگوهاي به‌کارگيري شبکه‌هاي اجتماعي (فيس بوک در آمريکا و ساي ورد در کره جنوبي) در دو کشور کره جنوبي و آمريکا با يکديگر تفاوت دارد. اينکه افراد حاضر در هر کدام از فرهنگ هاي انتخاب شده، تا چه حد ارتباطات را از طريق شبکه‌هاي اجتماعي جايگزين ارتباطات چهره به چهره قرار مي دهند، تا چه حد به آن اعتماد مي‌کنند و تا چه حد در گروه هاي مجازي مشارکت مي کنند، تا چه حد خود را به صورت عمومي اظهار مي‌نمايند و … (عزت زاده، 1394، 39).

نويسنده: مينا نادري