به قلم احمدرضا دالوند
با تاسيس دانشکده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران، به مرور اتفاقاتي در هنرهاي تجسمي، خاصه در هنر نقاشي آن روزگار ايران درحال شکل گيري بود. تا پيش از اين، جرياني که هنر غربي را با تکيه بر"مهارت در واقع نمايي"، جايگزين هنرسنتي کرده بود.
با هدايت کمال الملک و درقرن سيزدهم هجري قمري، تقريبا به ارزش حاکم در هنر تبديل شده بود. کمال الملک به حق وجهه بسياري در نزد همه ايرانيان داشت او با داشتن مدرسه کمال الملک و تربيت جواناني مانند حسين شيخ، عليمحمد حيدريان، ابوالحسن صديقي و …. که پس از او همه به اساتيد شاخصي تبديل شدند، غير قابل دسترس بود. اما در تداوم جريان کمال الملکي، تقريباً همه شاگردان استاد به همان شيوه ي آکادميک هميشگي شان وفادار ماندند . جز دوتن که به مکتب امپرسيونيسم گراييدند، مکتبي که تکميل کننده آکادميسم بود. در کشاکش مباحث دانشگاهي و محافل هنري آن روزگار، ميان آکادميسم کمال الملکي و کوبيسم جليل ضياپور، دانشکده هنرهاي زيبا با برنامه ريزي مدرسه بوزار پاريس به کار آموزش مدرنيسم به دانشجويان مشغول بود. بدين معنا که تعدادياز شاگردان کمال الملک مثل استاد عليمحمد حيدريان، همچنين هنرمندان مدرني که از دانشگاه هاي اروپايي به ايران بازگشته بودند و تني چند اساتيد خارجي مدرنيسم را رسميت بخشيدند. هرچند که تضاد و کشاکش صرفا ميان مدرنيسم تازه از راه رسيده و جريان آکادميسم کمالملک، ختم نمي شد و در اين ميان مکتب نگارگري تجديد حيات يافته و تغيير شکل داده ي معاصر نيز در حال شکل گيري بود و با تأسيس هنرستان هايي در اصفهان و تبريز ، احياي هنرهاي سنتي به ظهور هنرمنداني با گرايش به هنرهاي ملي و سنتي انجاميده بود. هنرمندان مهمي چون طاهر زاده بهزاد و ميرزاآقا امامي که کارگاه هاي خصوصي خود را در اين بحبوحه تاسيس کرده بودند . اما جريان مدرنيسم در اين پيچاپيچ با تکيه بر دانشگاه تهران راهش را مي يافت و توفيق بسياري هم داشت. اذهان برخي از دانشجويان نوجوي آن دوران که آمادگي راههاي نرفته داشتند به اين سمت گراييدند. از جمله محسن وزيري مقدم که از همان ابتدا گرايش مدرن خود را در حرف و در عمل در مجامع هنري جا انداخت . به اين معنا که نقدهاي ويرانگر محسن وزيري مقدم بر جريان تابلوهاي انباشته از تصاويري از کاهو و سکنجبين و چهره زنان کولي و نمايش سطحي مضامين به اصطلاح اجتماعي ، که عليرغم ورود مدرنيسم ، در ميان توده مردم هواخواهان زيادي داشت ؛ محلي از اعراب باقي نمي گذاشت . ينابراين شادروان محسن وزيري مقدم در راه تثبيت موج هنر مدرنيستي ، هم با آثار مدرنش و هم با نقد هاي روشنگرش تلاش بسياري کرد. اما نمي توان کتاب" آموزش طراحي" وزيري مقدم را از ياد برد که با چه ذهن منسجمي به آموزش پايه هاي آکادميسم براي هنرجويان تدوين و تاليف کرد. او با اينهمه مي دانست درخت را بايد از ريشه ها و تنه اش شناخت ….
