روايت امير سماوات از نمايشگاه “دو مايل مانده به مريخ”

فضانورد به مثابه انسان مهاجر و مريخ به مثابه کشورها و سرزمين هاي مهاجر پذير، در مجموعه آثار امير سماوات تحت عنوان دو مايل مانده به مريخ، در گالري نگر به نمايش در آمده است. در ادامه خواننده گفتگوي اين هنرمند با خبرنگار گالري آنلاين باشيد.

امير سماوات (امير رضا سماواتي) کارشناس ارشد نقاشي از هنرهاي زيباي دانشگاه تهران است، وي دو نمايشگاه انفرادي،۱۲نمايشگاه گروهي داخلي و خارجي و گردآوري دو نمايشگاه گروهي را در کارنامه خود دارد. اين هنرمند در زمينه‌هاي نقاشي، گرافيک، تصويرسازي، هنرهاي جديد و موسيقي فعاليت دارد.

سماوات در رابطه با مجموعه "ديوار" بيان کرد:

مجموعه "ديوار" جديدترين و اصلي‌ترين مجموعه من است و بعد از نمايش تعداد اندکي از آن‌ها در دو نمايشگاه گروهي در گالري ژاله و خانه هنرمندان (منتخبين سالانه ورسوس)، اين اولين نمايشگاه انفراديست که با اين مجموعه برگزار مي‌کنم. فرايد شکل‌گيري اين مجموعه هم از سال ۱۳۹۷ آغاز شد.

اين هنرمند تفسير خود را از مفهوم موضوع نمايشگاه "دو مايل مانده به مريخ"  چنين تشريح مي کند:

عنوان اين نمايشگاه، "دو مايل مانده به مريخ" است و به نوعي نمايش وضعيت‌هاي مختلف کاراکتر استعاري منتخب من، يعني فضانورد است، که گويا به سرزميني ديگر، خواسته يا ناخواسته مهاجرت کرده و در وضعيت‌هاي گاها ناخوشايندِ گوناگوني قرارگرفته. فضانورد به مثابه انسان مهاجر و مريخ به مثابه کشورها و سرزمين هاي مهاجر پذير (به اين معني که از مقاصد آينده ساکنين زمين احتمالا مريخ است) دغدغه‌اي مهم براي من و براي بسياري از ما و جهان است.

اين نمايشگاه استيتمنت کوتاهي دارد و تنها شامل يک جمله است. وي در رابطه با استيتمنت نمايشگاه مي گويد:

"خانه را در دوردست مي‌بينم" استيتمنت کوتاه نمايشگاه است. به راستي خانه کجاست، اساسا انسان معاصر خانه‌اي دارد؟ در اين نقاشي‌ها، بسياري از جملات حتي به صورت طعنه آميز، گوياي دغدغه‌هاي عمومي انسان در رابطه با مقوله مهاجرت است.

در اين نمايشگاه هيجده اثر در بخش اصلي نمايشگاه و۲۴اثر، خارج از مجموعه در بخش فرعي نمايشگاه به نمايش درآمده است.

از نظر ابعاد، در مجموعه اصلي، آثاري با ابعاد۱۰۰در۸۰سانتيمتر تا۴در۲/۵متر و در مجموعه جنبي، آثار کوچک اندازه با ابعاد متفاوت در معرض ديد عموم قرار گرفته است.

سماوات در رابطه با متريال هاي مورد استفاده در اين مجموعه بيان کرد:

اين مجموعه، به صورت ترکيب مواد روي بوم، چوب، فلز و برخي اجسام شکل گرفته و در آن‌ها اغلب از مواد و متريال ديوار استفاده شده. مانند سيمان، گچ، فلز، سيم، پلاک، تابلوهاي راهنمايي، پوستر‌ها و…

اين هنرمند با تاکيد بر اينکه  "به‌واقع تفکرات يا آثار هنرمند خاصي مستقيما روي شکل‌گيري اين مجموعه (به لحاظ ساختار خاص فيزيکي) تاثيرگذار نبوده است." افزود:

اما در فرايند انتخاب و توجه بيشتر به مساله مهاجرت (به‌عنوان اشتراک موضوعي آثار)، مشاوره‌هايي با آقاي زاهدي از گالري نگر داشته ام که بسيار تاثيرگذار بود.

سماوات در شيوه کاري خود مفاهيمي را در  فضاي بازسازي شده شهري به مخاطب منتقل ميکند. وي در رابطه با جزييات اين شيوه چنين مي گويد:

در واقع بايد به اين مجموعه از دو منظر پرداخت، يک، موضوع نمايشگاه، که دغدغه‌اي مهم، چه براي مهاجرين، چه براي کشورهاي مهاجرپذير مي‌باشد و مساله‌ايست که به‌نظر مي‌رسد روز به روز  مهم‌تر از پيش خواهد شد. دومين منظر، شيوه اجرا و ساختار فيزيکي نقاشي‌هاست. در واقع اين شيوه اجرا، به نوعي منحصر به خود من است و چارچوب‌هايي دارد که سعي کردم به نوعي امضاي بصري من باشد. البته ۱سال و نيم بعد از شروع اين مجموعه متوجه شدم که در اين شيوه اجرا، اولين نيستم. در عين حال، متوجه تفاوت‌هاي بسيار زيادي از هر نظر بين کارهاي خودم و چند هنرمند محترم ديگر شدم که تا حدودي به لحاظ ظاهري به اين شکل کار مي‌کنند.

نقاشي‌هاي من به‌نوعي بازسازي ديوارهاي شهري و نقوش در هم تنيده روي آن‌هاست که به‌القوه مي‌توانست وجود داشته باشد اما شايد به‌الفعل نه. پس من آن‌ها را عينا با همان متريال و به همان زمختي و با همان شلوغي روي بوم يا بسترهاي ديگر مي‌سازم و در خلال خطوط، گرافيتي‌ها، دست‌نوشته‌ها و… مفاهيم را به مخاطب انتقال مي‌دهم. بسياري از شعار‌ها، جملات، تبليغات و… نيمه کاره هستند و در کادر فرضي اين ديوار به‌طور کامل جا نگرفته‌اند و از همين شيوه، براي طنزآلود کردن يا گاهي هشدارآميز کردن بسياري از جملات ساده و روزمره استفاده کرده‌ام.

اين هنرمند در پاسخ به سوالي مبني بر اينکه، آينده مجموعه "ديوار" به چه شکل خواهد بود؟ گفت:

براي آينده اين مجموعه، اهداف خاصي مشخص کرده‌ام که بيشتر مربوط به شيوه اجرا و به طور خاص بستر و زمينه نقاشي‌هاست. از نظر موضوعي نيز شايد مدت‌ها مفهوم مهاجرت، درکنار بسياري از مفاهيم داغ اجتماعي معاصر همراه من باشد.

سماوات به عنوان سخن آخر به اهميت ديوارها در طول تاريخ زندگي بشر اشاره کرد و بيان کرد:

لازم مي‌دانم به مطلبي مهم اشاره کنم. ديوارها از بدو بشر، حتي ديواره‌هاي غارها، بستري براي ابراز وجود انسان، آرمان‌هايش، شعار‌ها، تبليغات و غيره بوده. امروزه در شبکه‌هاي اجتماعي نيز صفحه اصلي که متشکل از تجميع مطالب و تصاويرِ افراد مختلف در کنار هم است ديوار يا Wall نام دارد. اين مطلب، از زماني که مشغول به نگارش پايان‌نامه کارشناسي ارشد بودم تا الآن همراه من بوده و شاکله اصلي نقاشي‌هايم را شکل‌داده.

همچنين، عنوانِ "دو مايل مانده به مريخ" نيز حاصل هم‌فکري و همکاري من با آرش فلاحي، نوازنده توانمندِ آلبوم موسيقي بيکلامي با همين نام است و همکاري‌هاي مشترک خاصي با نقاشي‌هاي من و آلبوم‌هاي بعديِ اين هنرمند پيشبيني شده.

گفتني است نمايشگاه"دو مايل مانده به مريخ"  از ۱۵مرداد ماه آغاز شده و تا 2 شهريور ماه نيز در گالري نگر به نشاني جنب پل کريمخان، بين ايرانشهر و ماهشهر، پلاک۱۵۴، طبقه اول، واحد دوم ادامه خواهد داشت.

پیمایش به بالا