رونمايي مجدد حوض روغن با حضور هنرمند ژاپني اين اثر در موزه هنرهاي معاصر تهران برگزار شد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از هنرآنلاين، نشست خبري مرمت و بازنگري اثر ماده و فکر (حوض روغن)، روز شنبه 29 مهرماه با حضور نوريوکي هاراگوچي هنرمند ژاپني، محمدعلي زارع رئيس موزه هنرهاي معاصر و جمعي از علاقه‌مندان اين اثر در موزه هنرهاي معاصر برگزار شد.
زارع در ابتداي اين برنامه با اشاره به اينکه هاراگوچي هفته گذشته براي نظارت بر مرمت اثر حوض روغن وارد ايران شد گفت: وقتي هاراگوچي با اثر خود مواجه شد شور و شعفي در وجود او موج مي‌زد. او در کشورهاي ديگر هم چنين اثري خلق کرده بود اما تنها نمونه‌اي که هنوز در محل خود باقي مانده متعلق به موزه هنرهاي معاصر تهران است.
زارع ادامه داد: سال 1356 با توجه به نمونه‌اي که کارشناسان موزه در آلمان ديده بودند تصميم گرفته شد که چنين اثري براي موزه هنرهاي معاصر نيز ساخته شود. آن زمان کارکنان موزه هم در ساخت اثر و پر کردن آن با روغن نقش داشتند. "ماده و فکر" تنها اثر موزه است که وارد گنجينه نشده و هر روز در معرض ديد بازديدکنندگان و کارمندان است و در طول 40 سال گذشته عده زيادي با اين حوض خاطره دارند.
پس از آن هاراگوچي با ابراز خوشحالي از حضور در ايران و ديدن اثرش گفت: برايم بسيار باعث تعجب بود که بعد از 40 سال اين اثر را سالم ديدم. حضور در ايران و ارتباطي که با ايراني‌ها برقرار کردم براي من تجربه جديد و مفيدي بود. بين ايران و ژاپن مسافت طولاني وجود دارد اما از طريق اين اثر ارتباط فرهنگي و معنوي شکل گرفته است.
او با بيان اينکه "ماده و فکر" يک کار انتزاعي است گفت: هميشه تلاش مي‌کنم خودم را در اثرم نشان ندهم و به همين دليل امکان دارد بين نظري که من در مورد يک اثر دارم با نظر بيننده در مورد آن تفاوت وجود داشته باشد. چيزي که براي من بسيار مهم است عمل جسمي است و پرداختن به نظريه چندان اهميتي ندارد. نکته مهم ديگر زمان است. همانطور که مي‌بينيد 40 سال پيش مردم اين اثر را مي‌ديدند و احساسي راجع به آن داشتند و امروزه هم قابل ديدن و درک کردن است. اين يک نقش مهم براي هنرمند است که در زمينه اجتماع نقشي را پيدا کند.
هاراگوچي ادامه داد: ماده‌اي که براي ريختن در حوض استفاده کردم روغن سوخته است. قبل از آن در چهارچوب هنر مجسمه‌سازي از اين ماده استفاده نشده بود ولي من از آن استفاده کردم. البته استفاده از روغن هيچ معناي خاصي نداشت و مهم انتقال احساس به بيننده است. حوض روغن شکل خيلي ساده‌اي دارد و لازم نيست در مورد آن فکر کنيد، کافي است احساسي به شما منتقل شود. اين نکته بسيار مهم و شيوه کاري من است.
او با بيان اينکه علاقه دارد اثر ديگري در ايران خلق کند گفت: حدود 20 حوض روغن در کشورهاي مختلف ساختم اما فقط در ايران اين اثر سالم مانده است. در ژاپن و 5 کشور ديگر نيز اين اثر در انبار نگهداري مي‌شود و قابل مشاهده براي مردم نيست. وقتي "ماده و فکر" را در موزه هنرهاي معاصر ديدم احساس کردم از 40 سال پيش زمان متوقف شده و فقط من پير شده‌ام.
هاراگوچي در مورد فعاليت‌هاي هنري خود در اين سال‌ها نيز گفت: در حوزه‌هاي مختلف کار مي‌کنم و دوست ندارم يک سبک خاص براي خودم انتخاب کنم. در واقع هر اثر براي من يک آزمايش است.
او در مورد مشخصات حوضي که در تهران ساخته شد گفت: قبل از ساخت هر کدام از آثار به محل رفته و آنجا را بررسي مي‌کنم تا بر اساس آن ابعاد و فرم را طراحي کنم. وقتي وارد موزه هنرهاي معاصر شدم متوجه شدم در قسمت پاييني 8 ستون وجود دارد و اندازه حوض را بر اساس فضاي داخلي آن انتخاب کردم. طول و عرض اين حوض 6.40 در 4.20 سانتيمتر و عمق آن 18 سانتيمتر است که با 5 هزار ليتر روغن پر شده است. اين کار بزرگترين نمونه از حوض‌هايي است که ساختم.
او ضمن تشکر از رياست موزه و کارکنان آن براي کمک در مرمت اثر، در مورد مراحل اين کار گفت: ابتدا روي سطح حوض تراز گذاشتيم و متوجه شديم در اين 40 سال هيچ تغييري نکرده است. اما اشياء زيادي مانند سکه داخل آن ريخته شده بود که جمع‌آوري شد. در طول اين 40 سال حدود 3 سانتيمتر از حجم روغن کاسته شده بود که با اضافه کردن 800 ليتر روغن سطح آن به اندازه اوليه رسيد.
هاراگوچي در مورد دليل استفاده از روغن سوخته نيز گفت: به صورت اتفاقي از اين ماده استفاده کردم. در آموزش آکادميک مجسمه‌سازي معمولا از موادي مانند سنگ، برنز و… استفاده مي‌شود ولي من قصد داشتم از ماده‌اي متفاوت استفاده کنم. ابتدا به آب فکر کردم اما نمونه‌هايي از آن قبلا وجود داشت. تصميم گرفتم از روغن و ترکيب آن با رنگ سياه استفاده کنم اما رنگ به مرور زمان ته‌نشين مي‌شد. با توجه به اينکه حتما بايد اين ماده سياه مي‌بود تا اثر مورد نظر من را نشان دهد از روغن سوخته استفاده کردم که کربن زيادي در آن وجود دارد.
در پايان، زارع با اشاره به نحوه دعوت هاراگوچي به ايران گفت: شيرين صباحي براي برگزاري نمايشگاهي به ژاپن دعوت شده بود و آنجا با هاراگوچي ديدار کرد. اين هنرمند که از کودکي تحت تاثير حوض روغن قرار گرفته بود، ارتباطي ميان موزه و هاراگوچي برقرار کرد تا براي مرمت اثرش به ايران بيايد.
پس از آن رونمايي مجدد اين اثر پس از 40 سال با حضور هنرمند، مسئولان موزه و جمعي از علاقه‌مندان در کنار حوض روغن برگزار شد. بخش پاياني اين برنامه نيز به جلسه پرسش و پاسخ هنرمندان مجسمه ساز با هاراگوچي اختصاص داشت.
مطالب مرتبط: