مريم درويش: گالري‌هاي ايراني با حضور در آرت‌فر دوبي نمايشي پر قدرت از هنر ايران را ارائه کردند.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از هنرآنلاين، دوازدهمين دوره نمايشگاه هنر دوبي از 1 تا 4 فروردين 1397 در کشور امارات برگزار شد. نمايشگاه آرت دوبي يک رويداد هنري بين‌المللي است که محل عرضه آثار هنري خاورميانه، آفريقا و جنوب آسيا است و در سال‌هاي گذشته به محل اجتماع هنرهاي معاصر منطقه تبديل شده است. آرت‌فر دوبي در اين دوره ميزبان ۱۰۵ گالري از ۴۷ کشور جهان بود و ايران نيز با حضور 5 گالري در اين رويداد مشارکت داشت.
گالري‌هاي آريا، خاک، دستان، محسن و آب انبار با حضور در اين رويداد و نمايش آثاري از هنرمندان منتخب خود تلاش کردند، توانمندي‌هاي هنرهاي تجسمي ايران را به مخاطبان بين‌المللي معرفي کنند. در ادامه گفته‌هاي مديران اين گالري‌ها را از تجربه حضور در آرت دوبي بخوانيد.
مخاطبان خارجي هنرمندان مدرنيست ايراني را بسيار خوب مي‌شناختند
آريا اقبال، مدير گالري آريا در گفت‌وگو با هنرآنلاين گفت: گالري آريا تنها غرفه ايراني در بخش هنر مدرن آرت‌فر دوبي بود که با آثار طبيعت بي‌جان 8 هنرمند مدرنيست در اين نمايشگاه حضور داشت. سهراب سپهري، منوچهر يکتايي، فريده لاشايي، پروانه اعتمادي، ليلي متين دفتري، گارنيک درهاکوپيان، بهمن محصص و کمال الملک هنرمندان منتخب گالري آريا بودند که آثار آنها در آرت دوبي ارائه شد. دليل حضور کمال الملک در اين مجموعه آن است که به نظر ما او آغازگر تفکر مدرنيست در ايران بود و اگر اين مسير را شروع نمي‌کرد شايد نگاه مدرنيستي ديرتر در ايران آغاز مي‌شد.
اقبال افزود: گالري آريا به طور مشخص در زمينه هنر مدرن ايران فعاليت مي‌کند و اگرچه در زمينه هنر معاصر نيز فعال است، اما تمرکز ما بر بازخواني هنر مدرن است. مسئولان آرت دوبي هم با توجه به شناختي که از فعاليت ما داشتند از گالري آريا دعوت کردند تا هنر مدرن ايران را معرفي کند.
او با اشاره به نحوه انتخاب اين هنرمندان گفت: ملاک ما پيدا کردن طبيعت بي‌جان‌هايي از هنرمندان مدرنيست بود و با توجه به اينکه چند سال است به صورت جدي درباره اين آثار مطالعه مي‌کنيم، مجموعه درخشاني را انتخاب کرديم که فروش موفقيت‌آميزي هم داشت.
اين گالري‌دار افزود: بيشتر مخاطبان ما غير ايراني بودند و نکته جالبي که وجود داشت اين بود که بعضي از آنها هنرمندان مدرنيست ايراني را بسيار خوب و دقيق مي‌شناختند و با علاقه و دقت درباره آنها صحبت مي‌کردند. حضور در اين رويداد باعث شناخته‌تر شدن گالري شد و ارتباط‌هاي خوبي با مجموعه‌داران و گالري‌هاي غير ايراني ايجاد کرديم.
اقبال درباره بازخوردهاي اين نمايشگاه گفت: نظرات مسئولان نمايشگاه و بازديدکنندگان نشان مي‌دهد که گالري آريا بهترين غرفه بخش مدرن نمايشگاه بود. البته سال گذشته هم چنين بازخوردي را داشتيم اما نکته مهم اين است که امسال تعداد بازديدکنندگان ايراني کمتر بود و اين نظر از مخاطبان خارجي به دست آمد.
مدير گالري آريا درباره حضور گالري‌هاي ايراني در اين رويداد گفت: حتما اگر تعداد بيشتري گالري ايراني در اين رويداد هنري حضور داشتند، مي‌توانستند نمايانگر بخش بزرگتري از هنر ايران باشند، اما در مجموع حضور گالري‌هاي ايراني بسيار درخشان و قدرتمند بود.
حضور در آرت‌فرها بستري براي فعاليت هنرمند در فضايي جديد
ياسمن متين‌فر مدير گالري آب انبار با بيان اينکه امسال با آثار 7 هنرمند در آرت دوبي حضور داشتند گفت: آثار منتخب رضا عابديني، رضا آرامش، ديويد بچلر، مجيد فتحي‌زاده، آويش خبره‌زاده، ساناز مزيناني و کامران يوسف‌زاده در اين رويداد به نمايش درآمد. از ميان هنرمندان زيادي که با گالري همکاري دارند افرادي را انتخاب کرديم که به نوعي معرفي‌نامه گالري و نمايانگر ويژگي‌هاي هنرمنداني است که با آنها کار مي‌کنيم.
متين‌فر با اشاره به اينکه براي دومين بار در اين رويداد حاضر شدند افزود: به نظر من برگزاري آرت فر دوبي اتفاق خوبي است، چون اين رويداد بين‌المللي در نزديک‌ترين محل به تهران قرار دارد و فرصت خوبي است که هنر ايران در آن ديده شود. امسال آثار نمايش داده شده کيفيت خوبي داشتند و ما هم بازخورد خوبي از مخاطبان خود گرفتيم.
او درباره نحوه انتخاب هنرمندان توسط گالري آب انبار گفت: يکي از نکات مهم آن بود که هم‌نشيني آثار هنرمندان در کنار يکديگر از نظر بصري فضايي جذاب به وجود بياورد. از سوي ديگر گالري آب انبار هر سال برنامه شرکت در چند آرت‌فر را دارد و در هر کدام از آنها گروهي از هنرمندان خود را شرکت مي‌دهد.
متين‌فر افزود: هر گالري در طول کار خود با هنرمنداني همکاري مي‌کند که نمايانگر سليقه و رويکرد آن هستند و در نتيجه ممکن است آثار اين هنرمندان در مسائل بنيادين به يکديگر نزديک باشد. بنابراين آثاري که از چند هنرمند در کنار هم به نمايش درآمده است، نمي‌توانند کانسپت خيلي دور از هم داشته باشند. ما در چيدمان غرفه هم به اين نکته توجه کرديم که کدام آثار در کنار هم قرار بگيرند تا از نظر بصري بيشتر هماهنگ باشند.
او درباره بازخوردهاي حضور گالري آب انبار در آرت‌دوبي گفت: حضور بعضي از هنرمندان شناخته شده‌تر مانند واي زي کامي توجه مخاطبان را جلب مي‌کرد. در عين حال هنرمندان جوان‌تر هم مورد توجه قرار گرفتند و مخاطبان درباره آنها کسب اطلاع مي‌کردند. در مجموع اين نمايشگاه مخاطبان متفاوتي داشت و علاوه بر کشورهاي عربي، بازديدکنندگان اروپايي نيز در اين رويداد حضور داشتند.
متين‌فر ادامه داد: حضور در آرت‌فرها قطعا تاثيرات زيادي در فعاليت گالري‌ها دارد چون فضايي است که کيوريتورها، هنرمندان مختلف و مخاطبان هنر در آن حضور دارند و اين رويداد شروعي مي‌شود براي ايجاد ارتباط‌هاي جديد و پيگيري فعاليت هنري گالري‌ها و هنرمندان مختلف. پيش از اين هم ما در در چند آرت فر حضور داشتيم و موفقيت‌هاي زيادي به دست آورديم. ممکن است اين اتفاقات به فروش آثار منجر نشود اما بستري براي فعاليت هنرمند در فضايي جديد ايجاد مي‌کند.
مدير گالري آب انبار ادامه داد: سال گذشته 7 گالري ايراني و امسال 5 گالري در آرت دوبي حضور داشتند که فعاليت بسيار خوب و قدرتمندي داشتند. هر قدر تعداد اين گالري‌ها بيشتر باشد و کيفيت آثار آنها بهتر باشد حضور هنر ايران پر رنگ‌تر خواهد بود و کم‌کم تصوير بهتري از اتفاقات هنري ايران در نگاه ساير مخاطبان بين‌المللي ايجاد مي‌شود.
هنر کتاب‌سازي ايراني در آرت‌فر دوبي
هرمز همتيان مدير گالري دستان درباره پروژه‌ي "مصورنامه" که در آرت‌فر دوبي به نمايش درآمد گفت: پروژه مصورنامه يک کار کيوريتوريال است که چند سالي است در گالري دستان روي آن کار مي‌کنيم و تيم کيوريتوري اين پروژه متشکل از آريا کسايي، اشکان زهرايي و من است.
او با اشاره به اينکه آثار 15 هنرمند در اين مجموعه نمايش داده شد افزود: نکته مهم در اين پروژه، هنرمنداني است که در آن حضور دارند. اردشير محصص، علي اکبر صادقي، فريدون آو، پويا افشار، شهريار احمدي، محسن احمدوند، محمدحسين غلامزاده، ملودي هژبر، فرشيد ملکي، ايمان راد، کورپور، پي بک، فرح اصولي، نيکزاد نجومي و امين منتظري هنرمنداني هستند که آثار آنها براي حضور در پروژه مصورنامه انتخاب شد.
همتيان افزود: ايده محوري اين نمايشگاه به هنر کتاب‌سازي در ايران برمي‌گردد و بر اين اساس آنچه نمايش داده شد مانند کتاب‌هاي بزرگي بود که توسط مخاطب ورق مي‌خوردند. در اين مجموعه 2 اثر نقاشي قاجاري متعلق به قرن 19 ميلادي نيز وجود داشت و کل مجموعه اشاره‌اي به سنت کتاب‌سازي ايراني و نقاشي‌هايي که در کتاب‌ها، به‌خصوص در دوره صفوي جاي مي‌گرفت، داشت. دستان به منابع خوبي در اين حوزه دسترسي داشت و هنرمنداني با آثار بسيار جذاب در آن جاي گرفتند که از استادان شناخته شده تا جوانان در اين ميان قرار داشتند و اين موضوع به ما اجازه داد طيف گسترده‌اي از هنرمندان را به مخاطبان معرفي کنيم. با توجه به اين که پروژه کيوريتوري شده بود، آثار انتخاب شده با يکديگر همخواني داشتند.
اين گالري‌دار با بيان اينکه آرت‌فر دوبي فرصتي براي کساني است که قصد دارند هنر منطقه را بشناسند، ادامه داد: غرفه گالري دستان بازخورد خيلي خوبي از جانب کيوريتورها و منتقدان دريافت کرد و مطالبي در مجلات معتبر درباره آن نوشته شد. اجراي ساختاري غرفه توسط محمد حسين غلامزاده انجام شد و طراحي صفحات کتاب را استوديو کارگاه به انجام رساند. اين پروژه گسترده‌ترين کاري بود که گالري دستان تا به حال در آرت‌فرها انجام داده است.
او با اشاره به چهارمين حضور گالري دستان در آرت‌فر دوبي گفت: مخاطب ايراني براي ما در درجه اول اهميت قرار دارند اما قصد داشتيم مخاطبان بيشتري داشته باشيم و مخاطب خارجي را هم درگير کار خود کنيم. به همين دليل علاقه داريم در کنار آرت‌فر دوبي در رويدادهاي ديگر هم شرکت کنيم و بر همين اساس بلافاصله بعد از اين رويداد در آرت بازل هنگ کنگ شرکت کرديم و آثاري از سام سميعي را نمايش داديم. آرت بازل با قدمت زيادي که دارد از اعتبار بيشتري برخوردار است و مخاطبان بيشتري را جذب مي‌کند.
همتيان درباره حضور گالري‌هاي ايراني در آرت‌فر دوبي گفت: غرفه‌هاي ايراني جزء مهم‌ترين شرکت‌کنندگان نمايشگاه بودند که آثار خيلي خوبي را ارائه دادند. اميدوارم اين حضور پر قدرت ادامه پيدا کند و در ساير رويدادهاي هنري هم قابل مشاهده باشد. معمولا گالري‌هاي ايراني در نسخه‌هاي مختلف آرت‌بازل (بازل سوييس، مايامي آمريکا و هنگ‌کنگ) حضور ندارند و در آرت‌بازل هنگ‌کنگ هم تنها گالري دستان حضور داشت، در حالي که در اين رويدادها توجه زيادي به هنر ايران مي‌شود و لازم است گالري‌هاي بيشتري حضور داشته باشند تا بتوانند هنر ايران را به خوبي معرفي کنند.
همتيان ادامه داد: حضور در آرت‌فرها براي گالري‌هاي جواني مثل ما دشوار است و زحمت بسياري به همراه دارد. اما همکاري با همه افرادي که با گالري دستان در اين دو رويداد مشارکت داشتند نشان داد که پتانسيل همکاران ايراني براي برگزاري اين کارها بسيار خوب است و بايد از تمام کساني که در تيم گالري دستان و خارج از آن به حضور ما در آرت فر دوبي و آرت بازل هنگ کنگ کمک کردند، تشکر کنم.
همتيان درباره برنامه‌هاي بين‌المللي آينده دستان گفت: در ارديبهشت ماه، در آرت‌فر فريز نيويورک شرکت خواهيم کرد و ارائه‌اي از آثار دو دوره‌ي کاري اردشير محصص خواهيم داشت. براي ما باعث افتخار است که اولين گالري واقع در ايران باشيم که در فريز شرکت مي‌کنيم. اين ارائه که ده سال پس از نمايشگاه بزرگ اردشير محصص در موزه آسياسوسايتي برگزار مي‌شود، گفت‌وگويي ميان مجموعه شناسنامه و مجموعه وقايع اتفاقيه اين هنرمند را دربرمي‌گيرد.
برنامه‌ريزي طولاني مدت براي حضور در آرت فرها
احسان رسول‌اف مدير گالري محسن با اشاره به دومين حضور اين گالري در آرت‌فر دبي گفت: گالري محسن در اين دوره نيز همانند سال گذشته به ارائه آثار دو هنرمند جوان پرداخت که با درونمايه و دغدغه‌اي مشترک خلق شده بودند. 8 اثر طراحي از سارا عباسيان به همراه يک حجم از مجيد بيگلري به نمايش درآمد که به مفهوم خشونت در جامعه بشري و زندگي انسان معاصر مي‌پرداخت.
رسول‌اف ادامه داد: هدف ما از يک‌سو معرفي هنرمندان و گالري و از سوي ديگر ايجاد فرصتي براي فروش آثار هنرمندان جوان مستعد ايراني در بازار هنر خاورميانه بود. غرفه ما با استقبال خوبي مواجه شد و نظر مثبت برگزارکنندگان، منتقدان و کيوريتورها را به همراه داشت. در فروش هم موفق عمل کرديم و با توجه به اينکه آثار اين هنرمندان جوان در ميان آثار هنرمندان مطرح بين‌المللي به چشم مي‌خورد، توانستيم به آن سهمي که پيش‌بيني کرده بوديم، دست پيدا کنيم.
رسول‌اف درباره محدودکردن فضاي غرفه به آثار دو هنرمند گفت: شايد اين کار فرصت فروش آثار را کم کند چون شما نمي‌توانيد سليقه‌هاي متنوع را راضي نگه داريد، اما هدف ما معرفي هنرمندان جوان و تلاش براي ايجاد بازاري تثبيت شده براي آنها است. زياد بودن تعداد هنرمندان در يک غرفه در صورتي صحيح است که آن افراد در مارکت تثبيت شده باشند و نيازي به معرفي نداشته باشند، اما قرار دادن تعداد زياد هنرمند جوان در کنار هم نمي‌تواند نتيجه مثبتي داشته باشد. در اين شرايط بهتر است از ارائه‌اي با کيوريتور قوي بهره گرفت تا آثار هنرمندان به چشم منتقدان و کيوريتورها بيايد.
رسول‌اف ادامه داد: در هنر ايران معمولا کارها به صورت مقطعي و کوتاه مدت انجام مي‌شود و شکيبايي کمي براي رسيدن به نتيجه وجود دارد. ولي من فکر مي‌کنم حضور در آرت‌فرها و نتيجه گرفتن از آنها به برنامه‌اي ۵ تا ۷ ساله نياز دارد. شرايط اقتصادي موجود در کشور باعث شده است حضور در آرت‌فرها دشوارتر شود و اين کار مانند تيغ دولبه‌اي است که مديريت آن دشوار است. نکته مهم، حضور مداوم در اين رويدادها است و گالري نبايد از رمق بيفتد. بايد برنامه‌اي بلندمدت براي تثبيت هنرمندان و گالري داشت تا بتوانيم يک مارکت تثبيت‌شده بسازيم.
اين گالري‌دار با اشاره به شرايط سياسي منطقه خاورميانه و تاثير آن بر آرت‌فر دوبي گفت: يکي از بزرگترين خريداران آثار هنري در منطقه قطري‌ها هستند اما امسال به دليل شرايط سياسي هيچ‌کدام از آنها در امارات حضور نداشتند و اين آسيب بزرگي براي فروش آثار بود. از سوي ديگر امارات به دليل شرايط خاص اقتصاديش ماليات‌هايي را وضع کرده که باعث خروج سرمايه‌گذاران از کشور شده است. اين شرايط باعث شد آرت‌فر دبي از نظر اقتصادي وضعيت دلچسبي نداشته باشد.
رسول‌اف ادامه داد: تعداد گالري‌هاي ايراني امسال کمتر از سال گذشته بود اما از نظر کيفيت به مراتب بهتر بود و همه دست‌اندکاران و مخاطبان به اين نکته اذعان داشتند.
رسول‌اف افزود: در اين شرايط دشوار اقتصادي اگر وزارت ارشاد در بحث ارسال آثار با گمرک به توافقي برسد تا هزينه‌ها را کاهش دهند به نفع وضعيت هنر معاصر است. هنرمندان و گالري‌داران وضعيت اقتصادي تثبيت‌شده‌اي ندارند و افزايش قيمت ارز به شدت فعاليت ما را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد و ممکن است ادامه اين فعاليت‌ها ناممکن شود.
