مشاور هنري بانک پاسارگاد درباره مناقشاتي که ميان اين بانک و فرهنگستان هنر درباره مالکيت ۵۰۰ اثر هنري وجود داشت، ميگويد: دادگاه [اوليه] حقانيت بانک پاسارگاد را در اين زمينه تاييد و رأي خود را صادر کرده است.
مرداد ماه سال ۹۶ محمد علي معلم دامغاني که در آن دوران رياست فرهنگستان هنر را بر عهده داشت، با انتشار پيامي آغازگر بحثهايي ميان فرهنگستان هنر و بانک پاسارگاد درباره مالکيت چند صد اثر هنري شد. او از ۵۰۰ تابلو نقاشي حاضر در اين فرهنگستان سخن به ميان آورده و گفته بود «شرکت "پارس آريان" به سرپرستي آقاي امين تفرشي مدعي مالکيت آن است، که ادعاست و بايستي اثبات شود.»
حالا پس از گذشت بيش از يک سال از آغاز اين بحثها و اتمام رياست محمد علي معلم دامغاني در فرهنگستان هنر پس از ۹ سال، غلامرضا نامي ـ مشاور هنري بانک پاسارگاد ـ درباره سرنوشت اين آثار به ايسنا ميگويد: دادگاه رأي خود را داده و حقانيت بانک را مطرح [تاييد] کرده است؛ البته اين موضوع در مرحله تجديد نظر به سر ميبرد و هنوز نميدانيم نتيجه چه شده است.
او در پاسخ به اين پرسش که آيا با رييس جديد فرهنگستان در اين زمينه صحبتي انجام شده است يا نه؟ بيان ميکند: با رييس جديد فرهنگستان هنر صحبتهايي انجام شده و انشاءالله در اين روزها به توافق کامل ميرسيم.
نامي درباره آثاري که ادعا ميشد مسروقه يا قلابي هستند، اظهار ميکند: تمام تحقيقات انجام شده است. در اين دو سال از سوي فرهنگستان به تمامي موزهها و کلکسيونر اعلام شد که اگر اثري در اين مجموعه، قلابي است يا از آنها دزديده شده است، اطلاع بدهند؛ که هيچ جايي موردي را اعلام نکرد.
نامي همچنين درباره سرنوشت نمايش اين آثار بعد از فرهنگستان هنر ميگويد: انشاءالله که مسائل حل شود، اما آنچه مسلم است موزه بانک از فرهنگستان به جاي ديگري منتقل و بار ديگر باز خواهد شد. بانک اين آثار را نخريده که در انبار نگه دارد. ما سير تاريخ هنر معاصر ايران با اين آثار به نمايش گذاشتيم؛ البته هنوز مکان جديد براي اين کار مشخص نشده است.
مروري بر اين ماجرا و چند اظهار نظر
چند روز پس از انتشار پيام معلم دامغاني، غلامرضا ناميبه عنوان مشاور هنري بانکدر واکنشي به اين پيام بيان کرد: «اين بانک در دوران رياست ميرحسين موسوي در فرهنگستان هنر، قراردادي را با موسسه فرهنگي و هنري صبا بست که زير نظر فرهنگستان هنر است و آثار برخي هنرمندان را خريداري کرد که همانجا به عنوان موزه و محل نمايش آثار، نگهداري ميشد. "پارس آريان" شرکت سرمايهگذاري اين بانک است که به رييس فرهنگستان هنر نامه نوشت و ليستي را ضميمه نامه کرد و توضيح داد، اموال درجشده که در فرهنگستان نگهداري ميشوند، به اين بانک متعلقاند، اما رييس فرهنگستان همان ليست را منتشر کرد و اجازه خروج آثار را هم نميدهد.»
در ادامه آيدين آغداشلو ـ نقاش ـ هم درباره اين ماجرا بيان کرد: «در سال ۱۳۸۷ بنا بر سفارشي که از طرف بانک دريافت کردم، چند قرارداد با اين بانک امضا و سپس آثارم را تکميل کردم و تحويل بانک دادم و پول خودم را هم از طرف قرارداد گرفتم. ضمنا اسناد خريد و فروش آثار تماما با حضور من و آقاي امين تفرشي، به نمايندگي از طرف بانک امضا و تحويل داده شد.»
در اين ميان معلم دامغاني به اظهارات آغداشلو واکنش نشان داد و جوابيه اي را براي انتشار به ايسنا فرستاد.
در ادامه اين ماجرا حجت اماني – سرپرست پيشين موسسه فرهنگي هنري صبا وابسته به فرهنگستان هنر –که در پي اين اتفاقها از سِمت خود برکنار شد، بيان کرد: پيش از آنکه من در فرهنگستان حضور پيدا کنم، شرکت يادشده با فرهنگستان هنر قرارداد داشت و سال به سال تمديد ميشد. تا جايي که به خاطر دارم، آقاي معلم هفت سال اين قرارداد را تمديد کرده و هر کاري، با اجازه او انجام شده است. او حتي براي نمايش اين آثار نيز حقالاجاره ميگرفت و اين حقالاجاره صرف پرداخت حقوق و بيمه کارمندان موسسه صبا ميشد که زير نظر فرهنگستان هنر است.
اماني درباره اينکه مشخصا سندي وجود دارد که تأييد کند آثار موجود در فرهنگستان هنر به چه کسي متعلق است؟ توضيح داد: «من اسناد بانک را نديدهام و فرهنگستان هنر نيز گالري خود را تحت عنوان اجاره در اختيار شرکت «پارس آرين» قرار داده است. بانک پاسارگاد ابتدا با ۱۳۰ اثر شروع کرد و در اين مدت، آثاري را خريد و به آن مجموعه اضافه کرد که در نهايت به يک مجموعه ۵۰۰ اثري تبديل شد. من با اين موضوع که مالک آثار چه کساني هستند، کاري ندارم؛ مشخصا مساله من اين است که چرا قراردادي تمديد شده که مشکل داشته است؟ اگر مشکلي وجود داشته، چرا در سالهاي قبل حاضر به تمديد آن شده و حالا با آن مخالفت کردهاند؟!»
او همچنين گفت: «تا جايي که من اطلاع دارم، قراردادي که سال گذشته با شرکت مذکور امضا شد، مبلغ ۳۰۰ ميليون تومان به عنوان حقالاجاره در سال بود و رييس فرهنگستان درخواست کرد که اين مبلغ براي اجاره فضا و خدمات نمايشگاهي به يک ميليارد تومان افزايش يابد. در اين ميان، يا بانک نميخواست اين مبلغ را بپردازد يا واقعا در توانش نبود. آنها حتي با درخواست افزايش ۵۰ ميليون توماني هم بهعنوان اجاره، اظهار کردند که دچار مشکل ميشوند. آقاي معلم به من گفت، ميگويند مبلغ تابلوها زياد است، پس شرکت بايد مبلغ يک ميليارد تومان براي آنها بپردازد. ما با بانک و عوامل شرکت «پارس آرين» اين موضوع را مطرح کرديم؛ اما آنها گفتند در چنين شرايطي هيأت مديره نميپذيرد. با هر منطقي هم که حساب کنيم، نميتوان حقالاجاره ۳۰۰ ميليون توماني را در يک ساله به يک ميليارد تومان رساند.»
تمامي اظهارات ياد شده از سوي غلامرضا نامي، آيدين آغداشلو و حجت اماني در گفتوگوهاي مجزا با ايسنا، منتشر شدهاند.