پرسبوک در نهمين دوره ى خود با ارجاعى به جنگلهاي هيرکاني و بوم شناسي آن؛ همچون دوره هاي پيشين اهداف بلند مدتى را جهت حفظ محيط زيست، ميراث كهن سرزمين ايران – جهان را آغاز و هنرمندان خلاق و نوگرا را دعوت به همکاري در پروژه اى فضا محور كرده است. اين دوره با همکاري انجمن هنرهاي تجسمي مازندران و حمايت اداره کل هنرهاي تجسمي با کيوريتوري ندا درزي در منطقه درزيکُلا و بخشي از جنگل هاي هيرکاني و دودانگه ساري صورت مي‌گيرد.
چشم‌انداز
ادبيات کهن و نوين ايران داراي ارجاعات بسيار به زيست بوم متنوع ايران مي‌باشد. هر چند بيشتر در قالب شعر به اين موضع پرداخته شده اما با تعريف ژان پل سارتر؛ حکم شعر، حکم نقاشي و پيکرتراشي و آهنگسازي است. ما نمي‌توانيم منکر تاثير محيط زيست در شکل گيري آثار هنري ماندگار و فاخر شويم. در نقد و بررسي هر اثر توجه به ويژگي اقليمي و شرايط فرهنگ و اجتماعي متاثر از زيست بوم هنرمند را نبايد فراموش کرد و در اين جاست که به «نقد بوم گرا» يا اکوکرتيسيسم نياز داريم.
نقد بوم گرا به چگونگي انعکاس رابطه انسان و محيط فيزيکي در آثار ادبي و هنري مي پردازد. در عين حال رابطه دين، اخلاق، زبان و جنسيت با محيط زيست را بررسي مي نمايد. يکي از اهداف اين نقد پر رنگ ساختن دغدغه حفظ محيط زيست و اصلاح رابطه انسان با طبيعت از طريق ادبيات، فرهنگ و زبان است.
پرسش‌ها
طي سه دوره ي اخير پرسبوک با تمرکز بر جغرافيايي خاص سعي بر آن کرده تا با طرح مسائلي فاصله‌ي بين هنرمندان با زيست بوم جامعه را کمتر کند؛ انتخاب اين مسائل بيشتر بر پايه دغدغه‌هاي مهم اجتماعي و محيط زيستي بوده است که مفهوم نقادي بوم‌گرا را در آن ميتوان به شادگي مشاهده کرد.
در اين دوره نيز با توجه به هم زماني ثبت جهاني جنگل هاي هيرکاني، اين پرسش‌ها مطرح شده است:
• چگونه ميتوان با فرهنگسازي پايدار مانع تخريب بيش از حد جنگل شد؟
• هنرمند پيشرو و منتقد بعنوان يک فعال محيط زيستي با چه شگردي مي تواند در سطحي گسترده، عامل بازدارنده تخريب ها يا اهميت باز آفريني يک موقعيت شود؟
• وظيفه هنرمند در قبال تغييرات زيست محيطي با نگاه به مفهوم نقد بوم گرا چگونه بايد باشد؟
سالانه‌ي امسال پرسبوک محل عرضه ديدگاه هاي گسترده و متنوع به اين پرسش‌ها خواهد بود.
اهداف
• توجه ويژه هنرمندان بعنوان فعالان اجتماعي به جنگلهاي هيرکاني و ره آورد قابليتهاي زيباشناختى- پژوهشي قابل تأمل درآن
• آشنايي هنرمندان با زيست بوم طبيعي جنگلهاي هيرکاني و پرداختن به اين مهم که از دريچه نگاه يک «بوم نگار» چگونه به ثبت هيرکاني بپردازند.
• ترويج هنر مشاركتى و كار گروهى
• تشويق هنرمندان جوان ايران به پيشبرد هنر زيست محيطي و اهميت توجه به دغدغه هاى محيط زيست
• تاكيد بر اهميت حوزه هاى فرهنگى متفاوت در ايران
• جلب توجه افكارعمومى به اين واقعيت كه جنگلهاي هيرکاني صرفا شرايطي توريستى ندارد بلكه رخدادهاى اين چنين ميتواند براى اولين بار به بخشى از هويت فرهنگى و بقاي خطه ي شمال ايران تبديل شود.
• توجه به اين مهم که جنگلهاي هيرکاني ميراثي ايراني-جهاني براي نسلهاي آتي نيز است و ترويج اين فرهنگ به ساير نقاط ايران و جهان تضميني بر اهميت وجود آن در آينده است.
جغرافياي امسال
نوار شمالي کشور ايران پوشيده از جنگلهايي است که در ايران به «جنگلهاي شمال» معروفند. اين اکوسيستم ها که از چشم انداز و گونه هاي گياهي و جانوري ويژه اي برخوردار هستند در جنوب درياچه کاسپين (خزر) قرار گرفته اند و از جمله جنگل هاي پهن برگ و خزان کننده به شمار مي روند که در دنيا، آن ها را به نام کاسپيني – هيرکاني (Caspian Hyrcanian mixed( forest يا جنگلهاي هيرکاني مي شناسند.
جنگلهاي هيرکاني که با توجه به ويژگي هاي ارزشمند و انحصاريش اخيرا از طرف يونسکو به ثبت جهاني رسيده است يک زيست‌منطقه در زيست‌بوم جنگلهاي مختلطِ پهن‌برگِ حاشيهٔ جنوبي درياي خزر به مساحت ۵۵٬۰۰۰ کيلومتر مربع است که در حاشيهٔ جنوبي و جنوب غربي درياي خزر در بخش‌هايي از ۵ استان شمالي ايران قرار گرفته و در دو کشورِ ايران و جمهوري آذربايجان است. اين جنگل از منطقه هيرکان جمهوري آذربايجان آغاز و تا استان گلستان در ايران امتداد دارد و در ايران مورد حفاظت مشترک سازمان محيط زيست و سازمان ميراث فرهنگي است. اين جنگل با قدمت حدود ۴۰ ميليون سال يکي از ارزشمندترين جنگلهاي جهان به‌شمار مي‌آيد و از آن به عنوان موزه طبيعي ياد مي‌شود.
جنگلهاي هيرکاني ازنظر جامعه شناسي گياهي (فيتوسوسيولوژي) جوامع گياهي ارزشمندي با درختان و درختچه ها و گياهان ويژه را بخود اختصاص داده است. در چشم اندازهاي اين سرزمين از ارتفاعات پايين (جلگه) تا ارتفاعات بالا دست، گونه هاي درختان و درختچه هاي زير وجود دارند: بلوط (بلند مازو)، شمشاد، توسکا، لرگ، انجيلي، ممرز، افرا، نارون، زبانگنجشک، گيلاس وحشي، بارانک، سرخدار، نمدار، خرمندي، آزاد و راش که مشهورترين و گسترده ترين گونه درختي جنگلهاي کوهستاني هيرکاني است، بالاتر از راشستان ها گونه هاي درختان اوري، لور، کرب، سروهاي کوهي و بالاخره مراتع ييلاقي. اين اکوسيستم هاي جنگلي زيستگاه حدود ۱۰۰ گونه پستاندار و ۲۹۶ گونه پرنده مي باشند.
از گونه هاي پرندگان ساکن در اکوسيستم جنگلهاي هيرکاني مي توان به گنجشک سانان، سار، دارکوب، اردک نوک پهن، قرقاول خزري، کبک، بلدرچين، کبوتر جنگلي، شاهين، قوش، دال، قرقي، اردک خاکستري، عقاب و جغد اشاره کرد و از گونه هاي پستانداران ساکن در اين زيست بوم مي توان مرال، شوکا، پلنگ، گرگ، گراز، خرس قهوه اي، روباه سردم سياه، شغال، سمور، تشي، خارپشت، موش جنگلي، خرگوش، گربه وحشي، گورکن و اسبچه خزر را نام برد.
اهميت جنگل هاي هيرکاني تنها از بعد قدمت آن نيست بلکه اين جنگلها علاوه بر تامين اکسيژن، در ذخيره مقادير بسيار زياد آب، حفاظت از بافت خاک و جلوگيري از جاري شدن سيل نقش بسيار مهمي دارند.
اما آنچه که علي رغم ثبت جهاني يونسکو حيات اين موزه زنده را تهديد مي کند و نابودي آن را به دنبال دارد، بهره وري بي رويه از منابع چوب و قطع درختان براي ساخت و ساز و استفاده در صنايع چوب، دفن زباله ها، احداث سدها و بزرگراه هاست که کمر به نابودي يکي از کهن ترين جنگل هاي جهان بسته است.
هنرمندان مدعو
• دعوت ازهنرمندان پيشرو حوزه تجسمي با گرايش هاي بينا رشته اي جهت برگزاري کارگاه ها و اجراهاي محيطي
• هنرمندان مدعو: مهديه ابوالحسن، گروه برجاس، فريبا بروفر، زيبا پشنگ، فريده شاهسواراني، سعيدخالقي، مجيد ضيايي، حميد فاتح، نگار فرجياني، اسماعيل قنبري، بهنام کامراني، مهسا کريمي زاده، الهه مقدمي، محمود مکتبي، تهمينه ميرمطهري، تکتم همتي
• حضور در کارگاه‌ها مبتني بر زيست بوم جنگل و ثبت هنرمندانه اي آن تنظيم شده است.
رهيافت
• نتيجه‌ى فرا ملي اين پروژه در قالب عكس، فيلم و كتاب ثبت مى شوند.
• آثارمنتخب درمجموعه دنياي آرزو، ساري نمايش داده خواهند شد. زمان و محل آن متعاقبا اعلام خواهد شد.
شرايط شرکت در کارگاه ها
• ھنرمندان ايراني جهت شرکت در کارگاه ها رزومه و مجموعه اي از آثار قبلي خودرا نيز در يک فايل پي دي اف تا تاريخ ۵ آبان براي ايميل دبيرخانه پرسبوک به نشاني persbookart@gmail.com ارسال مي کنند.
• به دليل اينکه که برگزاري اين کارگاه ها و پروژه ي هنرمندان نيز مکان محور است، مواد مصرفي مورد نياز ھنرمند به عهده خود ھنرمند خواهد بود، با توجه به اينکه جنگل بستر اجراي آثار است، مواد مصرفي نبايد هيچگونه آسيبي به طبيعت وارد کند.
از آنجا که ظرفيت هر کارگاه بيش از۳۰ نفر نيست، تا تاريخ ۵ آبان ثبت نام ها بر اساس رزومه و نمونه آثار انتخاب مي گردند . برنامه کارگاه ها طي يک هفته در ۲ نوبت متوالي صورت مي پذيرد، هنرمندان ملزم به انتخاب ۲ کارگاه مرتبط در چهار روز اول مي باشند. چنانچه هنرجوياني مي خواهند از کارگاه هاي نوبت دوم بهرمند شوند، بطورجداگانه ثبت نام مي گردند. شهريه هر کارگاه روزانه ۲۰۰ هزارتومان (کارگاه چهار روزه ي دوم ۶۰۰هزار تومان) مي باشد. هزينه اقامت و پذيرايي بر عهده شرکت کننده و شبي۱۰۰ هزار تومان بابت اقامت و پذيرايي هست که مجموع آن به شماره کارت ندادرزي – بانک پارسبان ۶۲۲۱۰۶۱۱۰۱۸۶۴۷۸۵ مي گردد و کد رهگيري به همراه فايل رزومه براي ايميل پرسبوک ارسال مي گردد. جزئيات اطلاعات دز فايل پي دي اف کارگاه در اختيار شرکت کننده قرار داده مي شود.
نحوه‌ي برگزاري
•اقامت و پذيرايي در فضاي برگزاري پروژه از تاريخ ۷ تا ۱۶ آبان ۹۸ در منطقه درزيکُلا مي باشد.
• در اين مدت يک هفته اي علاوه بر تشکيل کارگاه ها ،هنرمندان مدعو به اجراهاي محيطي آثار هنري خود خواهند پرداخت سعي بر آن است که با فرهنگ بومي ساکنان حاشيه هيرکاني، تجربه جنگلبانان، مراسم خاص اين منطقه جهت حفظ و نگهداري درختان، نوع تغذيه طبيعي و اورگانيک برخاسته از شيوه زندگي، آشنا شده و ره آورد سفر خود را بگونه‌اي بينا رشته‌اي به شکل آثار هنري متفاوت به ثبت برسانيم.
• تا تاريخ ۲۰ بهمن ۹۸ طرح هاي نهايي ملهم از شرايط همزيستي، دريافتها و کاوش ها بصورت شخصي يا گروهي از جنگلهاي هيرکاني را اجرا شده و آثار نهايي با مشاوره ي اساتيد کارگاه ها و کيوريتور پروژه جهت نمايش عموم انتخاب مي شوند.
• ماحصل منتخبي از اين کارگاه به همراه تصاويري از اجراهاي محيطي هنرمندان مدعو در يک (کتاب هنرمند (artists-book) مستند سازي مي گردند. و تواما با پخش فيلم مستند اين رويداد در دنياي آرزو، ساري به نمايش در مي آيد.
کارگاه ها و مباحث، چهار روز اول:
• دکتر بهنام کامراني/ عنوان مبحث: آرتيست بوک واسکيچ بوک/ سه شنبه ۷ آبان/ ساعت ۱۹ تا۲۰:۳۰
• جنگل شناسي هيرکاني/ چهارشنبه ۸ آبان/ ساعت ۹ تا ۱۲
• دکتر بهنام کامراني/ طراحي امروز/ چهارشنبه ۸ آبان/ ساعت ۱۴ تا ۱۸
• نگار فرجياني/ گوشه هاي سبز( کارگاه رايگان براي کودکان و نوجوانان)/ چهارشنبه تا جمعه، ۸ تا ۱۰ آبان/ ۹ تا ۱۳- ۱۴ تا ۱۸
• الهه مقدمي/ اکوپرينت/ پنجشنبه ۹ آبان/ ۹ تا ۱۲:۳۰ – ۱۴ تا ۱۸
• تکتم همتي/ عنوان مبحث: گونه هاي گياهان هيرکاني در پارچه هاي بازيافتي / پنجشنبه ۹ آبان/ ساعت ۱۹ تا ۲۰:۳۰
• تکتم همتي/ بازيافت پارچه/ جمعه ۱۰ آبان/ ۹ تا ۱۳- ۱۴ تا ۱۸
• مهديه ابوالحسن/ ساخت کاغذ خلاق (برگ، گياه، کاغذهاي بازيافتي و رنگهاي طبيعي)/ شنبه ۱۱ آبان/ ۹ تا ۱۲:۳۰ – ۱۴ تا ۱۸
کارگاه و مبحث/ چهار روز دوم:
• محمود مکتبي/ فلسفه و اجراي هنر زيست محيطي/ يکشنبه تا چهارشنبه ۱۲ تا ۱۵ آبان / ۹ تا ۱۲:۳۰ – ۱۴ تا ۱۸
• محمود مکتبي/ عنوان مبحث: چرا در ايران هنر زيست محيطي نداريم؟/ دوشنبه ۱۲ آبان/ ساعت ۱۹ تا۲۰:۳۰
نشست ها:
• مجيد ضيايي/ تجربه‌هايي پيرامون هنر مشارکتي و پروژه‌هاي مکان-ويژه/ پنجشنبه ۱۶ آبان/ ساعت ۱۴ تا ۱۴:۴۵
• اميد قجريان/ هنر معاصر و مراقبت/ پنجشنبه ۱۶ آبان/ ساعت ۱۴:۴۵ تا ۱۵:۳۰
• جواد حسنجاني/ کانتکست چيست؟/ پنجشنبه ۱۶ آبان/ ساعت ۱۵:۳۰ تا ۱۶:۱۵
• زروان روح بخشان/ نسبت انسان و طبيعت در هنر/ پنجشنبه ۱۶آبان/ ساعت ۱۶:۱۵ تا ۱۷
جهت کسب اطلاعات بيشتر به سايت پرسبوک مراجعه نماييد.