برای جامعه‌ای که سال‌ها در پی تلاش برای دیده‌شدن و حفظ شأن حرفه‌ای‌اش بوده، خبر راه‌اندازی خدمات حقوقی رایگان تنها یک اطلاعیه‌ی صنفی نیست؛ نقطه‌ی عطفی در مسیر حرفه‌ای شدن مناسبات کاری طراحان و بازگشت عزت و رسمیت به حرفه‌ای است که سال‌ها بی‌دفاع مانده بود. پشت این تصمیم انجمن طراحان گرافیک ایران ، ربع قرن انتظار، پیگیری و تجربه‌ی تلخ طراحانی نهفته است که در غیاب حمایت حقوقی، گاه ناچار به سکوت و گذشت شدند.
محمد اردلانی، هنرمند و مسئول روابط عمومی انجمن طراحان گرافیک ایران در گفتگو با گالری آنلاین، از فلسفه این طرح گفت: «سال‌ها بود که نیاز به مشاوره‌ی رسمی حقوقی در انجمن احساس می‌شد. پیش‌تر کارشناسان همکار با دادگستری در دسترس بودند، اما هیچ‌کدام وکیل رسمی دادگستری نبودند. با پیگیری‌های اخیر هیأت مدیره، شرایط برای عقد تفاهم‌نامه با یک وکیل پایه‌یک دادگستری فراهم شد تا اعضا بتوانند از خدمات حرفه‌ای و قابل استناد بهره ببرند».
قابل ذکر است که دغدغه‌ی حقوقی طراحان فقط محدود به مشاوره نیست. مسئله‌ی قراردادها، مالکیت فکری و نقض حق مؤلف، چالش‌هایی هستند که سال‌ها در گفتگوهای صنفی تکرار شده اند. به گفته‌ی این هنرمند: انجمن هر سال نسخه‌ی به‌روزشده‌ای از قرارداد رسمی خود را به همراه تعرفه منتشر می‌کند، اما بسیاری از کارفرمایان از قراردادهای داخلی خود استفاده می‌کنند. اینجاست که نقش وکیل ما پررنگ می‌شود که به اعضا کمک کند تا بندهای حمایتی را بشناسند و بدانند چطور می‌توانند حقوق مادی و مالکیت معنوی اثر خود را حفظ کنند.
در دل این رویکرد جدید، برنامه‌ای آموزشی نیز نهفته است. انجمن قصد دارد به‌زودی سلسله کارگاه‌ها حضوری و آنلاین و ویدیوهای آموزشی در حوزه‌ی امور حقوقی حوزه‌ی دیزاین، همچون قرارداد، مالیات، حقوق مولف، ثبت برند و حقوق آثار دیجیتال برگزار کند. این برنامه نه فقط برای اعضا، بلکه برای جامعه‌ی وسیع‌تری از طراحان قابل استفاده خواهد بود. روابط عمومی انجمن معتقد است آموزش سواد حقوقی یکی از نیازهای مغفول‌مانده‌ی صنف ماست. می‌خواهیم این آگاهی را به زبان ساده و کاربردی منتقل کنیم.
طبیعت دیجیتالی شدن هنر گرافیک نیز در این طرح در نظر گرفته شده است. بخش عمده‌ای از دعاوی و اختلاف‌ها امروز در بسترهای آنلاین رخ می‌دهد، و اردلانی تأکید می‌کند که مشاوره‌ی حقوقی جدید شامل آثار و فعالیت‌های دیجیتال هم می‌شود.
همچنین یکی از نکات مهم در ساختار طرح، تعیین سقف محدود برای هر عضو است. سقفی که شاید در نگاه نخست محدود به‌نظر برسد اما به‌گفته‌ی روابط عمومی انجمن، فلسفه روشنی دارد: هدف این است که عدالت در دسترسی به خدمات حقوقی رعایت شود. این سقف برای کلیه خدمات حقوقی در نظر گرفته شده و همه‌ی اعضا سهم یکسانی از برخورداری از این خدمات خواهند داشت.
اردلانی اذعان داشت انتخاب خانم حورا سپهر به عنوان مشاور حقوقی انجمن نیز تصمیمی اتفاقی نبوده است. ایشان هم تجربه‌ی فعالیت حقوقی دارند و هم شناخت دقیق از فضای کاری طراحان گرافیک. ایشان توسط آقای سعید باباوند، عضو هیئت مدیره، به هیئت مدیره معرفی شدند و همکاری طولانی‌مدت‌شان با انجمن نشان داده که نگاه‌شان فراتر از چارچوب حقوقی صرف است. در واقع ایشان مسائل صنفی را از درون می‌شناسند.
روابط عمومی انجمن در پایان گفت:
این طرح یکی از آرزوهای دیرینه‌ی جامعه‌ی طراحان گرافیک خصوصا اعضای انجمن بوده و نتیجه‌ی سال‌ها امید، تلاش و آزمون و خطاست. خوشحالیم که پس از گذشت بیش از ۲۵ سال از فعالیت انجمن، بالاخره در هیئت مدیره‌ی دهم با مدیریت استاد بهرام کلهرنیا، رئیس هیئت مدیره و مسئول خوشه حقوقی، و پیگیری‌های آقای حامد بیدی، عضو هیئت مدیره، خدمات حقوقی برای همه‌ی اعضای انجمن فراهم شد. امیدواریم در آینده این خدمات گسترده‌تر شود و طراحان گرافیک بدانند که انجمن حامی و پناهگاه حقوق حرفه‌ای اعضاست.
خبرنگار گالری آنلاین: مریم محمدزاده