هنر سفال و سراميک ايران در قطب سراميک فرانسه معرفي شد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، «اوباين» شهري نزديک به مارسي و در جنوب فرانسه است که به خاطر وجود معادن خاک رس، در ساخت سفال و سراميک پيشرو بوده است. قدمت سفال و سراميک سازي اوباين به قرن ١٩ ميلادي برمي گردد، هرچند درحال حاضر بيشتر کارخانهها و کارگاههاي سفالگري آن پس از انقلاب صنعتي تعطيل شده اما همچنان مهمترين مرکز توليد سفال و سراميک در فرانسه به شمار ميآيد.
نمايشگاه جاده ابريشم که از سال ٢٠١٧ در اين شهر برپا شده امسال نيز تمرکز خود را روي سفال و سراميک گذاشته و به معرفي شيوه توليد اين هنر در ايران پرداخته که با استقبال فرانسويها نيز مواجه شده است.
Barbara lepecheux راهنماي فرانسوي آشنا به تاريخ و هنر ايران نيز در اين فرصت، کارگاه آموزشي را درباره تاريخچه سفال و سراميک ايران برگزار کرد و به تفاوت شيوه توليد آن در دورههاي مختلف تاريخي پرداخت. همچنين در بخش ديگري درباره «لعاب» کاشيهايي که بيشتر در مساجد به کار ميرود و عموماً نظر گردشگران خارجي را جلب ميکند، توضيحاتي داده شد.
بر اساس اسناد تاريخي موجود، قدمت سفال ايران به دوازده هزار سال قبل ميرسد.
پيش از برگزاري اين نمايشگاه نيز تور آشنايي با مرکز سفال و سراميک شهر «اوباين» با همراهي هنرمندان ايران و ازبکستان برگزار شد. بر خلاف ايران که در برخي مناطق آن هنوز از روشهاي دستي و سنتي براي توليد سفال و سراميک استفاده ميشود، در اين مرکز روش توليد صنعتي شده است که البته همچنان آن را صنايع دستي قلمداد ميکنند، اين در حالي است که در ايران استفاده از مواد اوليه مصنوعي و دخالت ماشينِ توليد، محصول را از شمار صنايع دستي خارج ميکند.
نمونه ظروف آشپزخانهاي که در منزل فرانسويها استفاده ميشود
پير اوليويه، معمار فرانسوي که مسؤول برگزاري نمايشگاه جاده ابريشم است، توضيح ميدهد که ساخت سفال و سراميک در اين منطقه پس از صنعتي شدن دست خوش تغيير شده و در واقع با از بين رفتن کارگاهها و کارخانههاي توليد سفال در جنوب فرانسه، برخي راه نجات خود را در ماشيني يا صنعتي شدن، ديدند. با اين تغييرات به توليد انبوه رسيدن و به ماندگاري خود کمک کردند.
او در بازديد از تنها کارخانه بازمانده سفال و سراميک اين منطقه (Ravel) که محصولات غالبي در جنوب فرانسه دارد و تقريباً در هر خانه فرانسوي ساکن در اين منطقه توليدات آن مصرف ميشود، گفت: مراکز توليد سفال و سراميک در شهر اوباين از قرن ١٩ (ميلادي) ايجاد شدند که گرايش مردم به اين کار ناشي از وجود خاک رس مرغوب در اين منطقه بود که براي ساخت آجر بسيار مناسب بود. از زماني که ترقي اقتصادي در آئينه منطقه اتفاق افتاد و بيشتر کشاورزان به شهرها روي آوردند، بخشهاي سنتي نيز با دخالت مهندسان روبرو شدند که سفال و سراميک از آن جمله بود.
وي افزود: اوباين، يکي از بزرگترين مراکز توليد آجر و سفال در فرانسه بود که محصولات آشپزخانههاي آن بسيار شناخته شده و پر مصرف بود اما در آغاز قرن بيست نتوانست در برابر صنعتي شدن و همچنين در رقابت با کشورهاي شرقي مثل چين، مقاومت کند بنابراين بسياري از مراکز توليد سفال و سراميک در اين منطقه از مدار خارج و حذف شدند و تنها همين يک کارخانه (Ravel) باقي ماند که آن هم راه نجات و بقاي خود را در صنعتي شدن، ديد.
در کارخانه Ravel علاوه بر کارگاههاي توليد سفال و سراميک که محصولات آنها در مبلمان و تزئينات بيشتر شهرهاي جنوب فرانسه به فور استفاده شده است، سفالهايي مخصوص سقف شيرواني با دستور دو قرن پيش البته با دستگاه توليد ميشود که در تمام خانههاي شيرواني دار استفاده شده است. اولويه، معمار فرانسوي به اهميت اين سفالهادر ساخت خانههاي اين منطقه اشاره کرد و گفت: در سفرهايي که به ايران داشتم ديدم که در معماري خانهها از اين سفالها استفاده شده باشد. شايد به خاطر تفاوت اقليم باشد.
اين در حالي است که سفال بخش از معماري سنتي ايران بوده اما با غلبه معماري غربي و مقرون به صرفه نبودن اين محصول، به ندرت از استفاده ميشود و همين مسأله توليد سفالهاي شيرواني را در معرض انقراض قرار داده است.
کارخانه Ravel با برگزاري موزهاي به نمايش آخرين بازمانده از نخستين محصولات توليدشده در اين منطقه نيز پرداخته که بازديد از آن رايگان است.
آثار موزهاي ravel که قدمت برخي از آنها به قرن پيش ميرسد
آثار موزهاي ravel که قدمت برخي از آنها به قرن پيش ميرسد