ثبت “مورددار”هاي تهران

وزير ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي لوح ثبتي پنج اثر تاريخي تهران را که در طول سال‌هاي گذشته عرصه و حريم آن‌ها مخدوش شده يا حتي احتمال تخريب‌شان وجود داشت، امضا کرد؛ تا براي حفاظت از آن‌ها پيگيري‌هاي جدي‌تري انجام شود.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، "ساختمان موسوم به جيپ بليز" در خيابان اکباتان تهران، تير ماه امسال در فهرست مزايده‌هاي منتشر شده‌ي شرکتي دولتي در روزنامه‌هاي کثيرالانتشار ديده شد. بنايي تاريخي که متعلق به شرکت ماشين‌سازي جيپ که توسط وارطان در دوره پهلوي دوم ساخته شد، اما از حدود ۳۰ سال گذشته متروکه مانده بود، بعد از کاربري‌اش به عنوان دفتر شرکت جيپ، مدتي نيز دفتر فروش داروهاي کارخانه «لدرولي» خاندان خسروشاهي بود و پس از آن هرچند در مالکيت شرکت پارسا درآمد، اما فقط مدت کوتاهي دفتر اين شرکت بود و سپس متروکه شد.

ساختماني که از نظر پلان معماري، بخصوص معماري مدرن در بين معماري‌هاي همدوره خود مطرح بود، قيمت پايه‌ي آن در زمان مزايده، دو هزار و ۶۶۳ ميليارد ريال اعلام شده بود.هر چند مزايده‌ي يک بناي تاريخي به منزله‌ي تخريب آن نخواهد بود اما در اين ميان يک نکته اين احتمال را قوي‌تر مي‌کند که مالک بعدي بتواند راحت‌تر براي تخريب آن قدم بردارد. هر چند بهمن ۱۳۹۱ محسن علمدار – معاون وقت ميراث فرهنگي اداره کل ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران – در گفت‌وگو با ايسنا اعلام کرده بود: ساختمان «جيپ» در خيابان اکباتان در هشتمين همايش شوراي سياست‌گذاري ثبت شد، اما هيچ شماره و تاريخِ ثبتِ رسمي از اين بناي تاريخي در ميراث‌ فرهنگي استان تهران وجود نداشت.

اکنون علي‌اصغر مونسان -وزير ميراث فرهنگي – لوح ثبتي اين بناي تاريخي را قرار گرفته در ميدان امام خميني ، خيابان اکباتان، بين خيابان سعدي و ملت (ضلع شمالي خيابان اکباتان) را به شماره ۳۲۵۵۳ در تاريخ پنجم مرداد ۱۳۹۸ امضا کرده است.

"دژ تاريخي رشکان"، يادگار اشکاني‌ها در طول سال‌هاي گذشته، يکي از بي‌پناه‌ترين آثار تاريخي است که به جز ماشين‌آلات روغني، کثيف و سنگين کارخانه‌هاي اطرافش، هيچ چيز ديگري را به چشم نمي‌بيند، به جز حضور گاه و بيگاه گردشگراني که از سال‌هاي دور از وجود چنين اثر تاريخي در اين محوطه آگاه‌اند.
 شايد ثبت ملي اين محوطه‌ي تاريخي و ارزشمند که با توجه به حضور باستان‌شناسان در دهه‌هاي گذشته، گمان مي‌رفت تاريخ ثبت ملي آن به نيم قرن قبل برگردد، بتواند زنگِ هشدارها را براي جلوگيري از هر نوع تخريب در اين محوطه آرام‌تر کند و حتي امکانِ فروش بليت ورودي براي اين تپه‌ي ۲۳۰۰ ساله را از گردشگران فراهم کند، البته بعد از برداشتن  نخستين قدم‌ها براي  حفاظت از اين دژ باستاني چند هزار ساله.

مونسان سرانجام لوح ثبتي، دژ تاريخي رشکان در شهرستان ري، بخش مرکزي، شهر ري، صفائيه، خيابان رشکان، را که  ۲۶ تير امسال به شماره ۳۲۵۴۶ ثبت شده بود، را امضا کرد.

حميد فرخ‌نژاد – بازيگر سينما – يکي از نخستين کساني بود که نسبت به وضعيت"پادگان ۰۶ "در منطقه ۳ خيابان پاسداران بين گلستان دهم و خيابان شهيد حسين بطاحي به عنوان يک اثر تاريخي در دل تهران، هشدار داد.

او مهر دو سال گذشته در صفحه شخصي خود در اينستاگرام نوشت: «سه سال است هر روز مي‌بينم چه بلايي سر «پادگان ۰۶» مي‌آيد، درختاني که آب به خود نمي‌بينند و بناهاي قديمي که از بي‌توجهي فرتوت شده‌اند و هيچ‌کس به فکرشان نيست.» محوطه‌اي نظامي در چهارراه پاسداران تهران که سربازانِ آموزشي‌اش آن‌جا را «جهنم سبز» مي‌ناميدند و او سرانجام طاقت‌اش تاق شد و نسبت به اين محوطه‌ي نظامي و تاريخي اظهار نگراني کرد و نسبت به آن‌چه در طول سه سال گذشته از وضعيت اين پادگان ديده بود، هشدار داد.

هشداري که هر چند بعد از ثبت ملي اين اثر تاريخي يعني ۱۰ ارديبهشت امسال به شماره ۳۲۵۱۵ بود اما سرانجام لوحِ اين اثر تاريخي هم با امضاي وزير وزارتخانه ميراث فرهنگي به دستگاه‌هاي ذيربط ابلاغ شد تا شايد حفاظت از آن محوطه‌ي تاريخي هم بهتر انجام شود.

"بانک ملي شعبه دانشگاه تهران" نيز از دخل و تصرف‌هاي گاه و بيگاه هر چند کمتر از ديگر بناهاي تاريخي تهران، مستثني نبوده است. آبان سال ۱۳۹۴ مسوولان بانک تصميم گرفتند فقط يک عمل به ظاهر زيبايي روي بناي «بانک ملي» انجام دهند، اقدامي که نمي‌دانستند با انجامش نه تنها زيرابرويش را برنمي‌دارند بلکه چشمش را کور مي‌کنند، به اندازه‌اي که معماران نگران را مجبور به تحصن کردند.

هر چند در آن زمان «بانک ملي» شعبه دانشگاه تهران، ثبت ملي نشده بود، اما به واسطه‌ي قرارگرفتن‌اش در حريم درجه دو «دانشگاه تهران»، انجام هر اقدامي براي اين بنا نيازمند رعايت مقررات و ضوابط خاص خود بود و هشدارها باعث شدند تا همتي مديرعامل بانک ملي ايران دستور توقف فوري اين اقدام و برگرداندن نماي شعبه مذکور به همان حالت قبلي را بدهد.

در حال حاضر نيز با ثبت بانک ملي خيابان انقلاب، روبه‌روي دانشگاه تهران، بين خيابان ابوريحان و خيابان دانشگاه در فهرست آثار ملي در هشتم مرداد امسال به شماره ۳۲۵۹۵ وزير ميراث فرهنگي لوح ثبتي ان را امضا کرد.

"مجموعه سلطنت‌آباد"، در خيابان پاسداران، خيابان شهيد حسين بطاحي که ۱۰ ارديبهشت امسال شماره‌ي ثبتي ۳۲۵۱۶ را گرفت، از مجموعه تسليحاتي است که سازمان صنايع دفاع در دوره پهلوي اول ساخته است، اين مجموعه  که در عرصه‌ي کاخ‌هاي سلطنت‌آباد قرار دارد، سوله‌هاي صنعتي بزرگي را شامل مي‌شود که براي ساخت تسهيلات نظامي استفاده مي‌شد. 

در هر کدام از پنج لوح ثبتي که وزير وزارتخانه ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي به صورت جداگانه امضا کرده و نسخه‌ي اصلي آن به دفتر انوشيروان محسني بندپي – استاندار تهران – فرستاده شده؛ نوشته شده است: «در اجراي بند (ج) ماده واحده قانون تشکيل سازمان ميراث فرهنگي کشور مصوب ۱۳۶۴ مجلس شوراي اسلامي و بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه سازمان ميراث فرهنکي کشور مصوب ۱۳۶۷ مجلس شوراي اسلامي مبني بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غيرمنقول فرهنگي – تاريخي در فهرست آثار ملي و فهرست‌هاي ذيربط، مراتب ثبت اثر فرهنگي – تاريخي …. ( نام اثر و موقعيت جغرافيايي آن) که پس از طي تشريفات قانوني لازم به شماره ثبت (-) در تاريخ (-) در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است، ابلاغ مي‌شود.

اثر مذکور تحت حفاظت و نظارت اين سازمان است و هر گونه دخل و تصرف يا اقدام و عملياتي که منجر به تخريب يا تغيير هويت آن شود، برابر مواد ۵۵۸ لغايت ۵۶۹ از کتاب پنجم قانون مجازات‌هاي اسلامي، تعزيرات و مجازات‌هاي بازدارنده، جرم محسوب مي‌شود و مرتکب مشمول مجازات‌هاي قانوني خواد شد و مرمت و بازسازي اثر صرفا با تاييد و نظارت اين سازمان ممکن خواهد بود.

خواهشمند است دستور فرماييد مراتب جهت اطلاع و اجرا به مقامات و مسوولان ذيربط در استان، ابلاغ و از نتيجه اين سازمان را مطلع کنيد.»

همچنين پي‌نوشت اين لوح‌هاي ثبتي به دفتر ۲۴ مسوول ديگر فرستاده مي‌شود؛ «معاون رييس جمهور و رييس سازمان برنامه و بودجه کشور»، «دادستان عمومي و انقلاب استان تهران، جهت آگاهي و دستور انعکاس مراتب ثبت به مراجع قضايي»، «رييس دادگستري استان تهران»، «مدير کل منابع طبيعي و آبخيزداري استان تهران»، «فرماندار شهرستان تهران براي لحاظ کردن در طرح‌هاي توسعه و عمران»، «مدير کل راه و شهرسازي استان تهران براي اطلاع و لحاظ کردن ضوابط در تهيه و اجراي طرح‌هاي توسعه و عمران منطقه مربوط»، «رييس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران»، «مدير بنياد مسکن انقلاب استان تهران براي لحاظ کردن در طرح‌هاي توسعه و عمران»، «فرماندهي نيروي انتظامي شهرستان تهران»، «رييس اداره ثبت و اسناد و املاک شهرستان تهران»، «شهردار تهران براي لحاظ کردن در طرح‌هاي توسعه و عمران»، «رييس شوراي شهر تهران»،« رييس پژوهشگاه ميراث فرهنگي»، «معاون ميراث فرهنگي وزارتخانه»، «معاون گردشگري وزارتخانه»، «معاون سرمايه‌گذاري وزارتخانه»، «امور حقوقي و مجلس»، «مشاور وزير و مدير کل دفتر رياست»، «مديرکل روابط عمومي و اطلاع‌رساني وزارتخانه»، «مدير کل دفتر ثبت آثار تاريخي وزارتخانه»، «مدير کل دفتر حفظ و احياي بناها و بافت‌ها و محوطه‌هاي تاريخي»، «مدير کل امور حقوقي و املاک»، «فرماندهي يگان حفاظت وزارتخانه»، «مدير کل ميراث فرهنگي استان تهران»، «مدير مرکز اسناد و کتابخانه ملي» و «رييس گروه ثبت آثار فرهنگي تاريخي».

پیمایش به بالا