سرپرست هيأت کاوش چهارباغ عباسي اصفهان گفت: در اکتشافات خيابان آمادگاه و ميدان انقلاب، کف فرش آجري دوره صفوي، سنگفرش آجري دوره قاجار، بقايايي از هزارۀ چهارم پيش از ميلاد و بقايايي از دورۀ ساساني به‌دست‌آمده است.
به گزارش گالري آنلاين يه نقل از محسن جاوري اظهار کرد: در کاوش‌هايي که روبروي خيابان آمادگاه و ميدان انقلاب انجام شد با حفاري کف تاريخي خيابان چهارباغ، داده‌ها و مستنداتي متعلق به دوره صفوي ازجمله کف فرش آجري و همچنين سنگفرش آجريِ دوره قاجار که روي بخش صفوي اضافه‌شده بود، به دست آمد.
وي ادامه داد: در کاوش محل روبروي خيابان آمادگاه، چند آبراهه کشف شد که مرتبط با تقسيم آب در دوره صفوي بوده است. آبي که از بخش مياني چهارباغ جاري مي‌شده به سمت اين آبراه مي‌آمده به‌طوري‌که يک نهر رو به سمت شرق، يک نهر رو به غرب و يکي هم از مرکز رد مي‌شده است.
اين باستان‌شناس خاطرنشان کرد: کشفيات ميدان انقلاب هم ادامۀ اين سنگفرش است و اين لايۀ آجرفرش و لايۀ سنگفرش، همچنان تا انتهاي چهارباغ ادامه داشته است.
سرپرست هيأت کاوش در چهارباغ اصفهان (در محدوده ايستگاه آمادگاه و ميدان انقلاب) در خصوص کشفيات انتهاي سي‌وسه‌پل نيز گفت: کشفيات انتهاي سي‌وسه‌پل ادامۀ کف‌فرش چهارباغ است، چرا که بنده در سال ۱۳۸۰ منتهي‌اليه يعني دقيقاً قسمتي که چهارباغ به دهانه ورودي سي سه پل متصل مي‌شد را کاوش کردم و همين کف فرش را با همين مشخصات و با همين لبه‌هاي سنگي پيدا کردم.
وي افزود: تعدادي از اين سنگ‌ها در جاي خودش حفاظت شد و اگر دهانۀ ورودي سي‌وسه‌پل را ببينيد يک سنگفرش کف آن است؛ اين سنگفرش بر اساس مستنداتي بود که ما از همين‌جا داشتيم و روي اين کف به دست آمد و مجدداً احيا شد.
جاوري به هدف از کاوش‌ها در چهارباغ اشاره کرد و ادامه داد: هدف از اين کاوش اين بود که قبل از اينکه داده‌ها براي هميشه مدفون بشوند اطلاعات لازم دربارۀ آن‌ها را به دست آورده و مستندسازي کنيم تا ببينيم وضعيت داده‌هاي ما به چه ترتيب بوده است.
اين باستان‌شناس تأکيد کرد: بر اساس همين کشفيات مهم که در قسمت‌هايي مثل ميدان انقلاب و آمادگاه به‌دست‌آمده، ويتريني طراحي و تهيه و اين کشفيات در روز با نور طبيعي و در شب با نورپردازي نمايش داده خواهد شد تا همگان اين قسمت تاريخي شهر يعني دورۀ تحولي و تاريخي صفوي و قاجار را ببينند.
وي در خصوص سرنوشت کشفيات جديد در آمادگاه و ميدان انقلاب گفت: قسمت‌هاي مهم مثل بخشي که روبروي خيابان آمادگاه و ميدان انقلاب به‌دست‌آمده، داخل شيشه خواهد رفت و بايد به‌صورت ابدي در اين ويترين باقي بماند؛ ضمن اينکه اطلاعات مربوط به اين کشفيات و آن دوره را به‌صورت نوشتاري و با چند زبان و همراه با عکس ارائه خواهيم داد تا مردم بتوانند در حين عبور از چهارباغ اين اطلاعات را ببينند و وقتي به اين قسمت‌ها مي‌رسند براي آن‌ها اين علامت سؤال ايجاد شود که تاريخ چهارباغ چه بوده است.
جاوري افزود: بسياري از شهرهاي دنيا مثل رم، پاريس، وين و لندن و… هم داراي بخش تاريخي و هم مدرن هستند؛ يعني يک بخش تاريخي با احيا و مرمت‌هايي که انجام‌شده به بخش امروزي و مدرن متصل شده است و قسمت مدرن بدون آسيب زدن به بخش تاريخي، جايگاه خودش را حفظ کرده است و ما نيز بايد در اصفهان مثل آن‌ها عمل کنيم.
لايه‌نگاري تا عمق چهار متري در چهارباغ
اين باستان‌شناس به کشفيات مربوط به هزاره چهارم قبل از ميلاد در چهارباغ و همچنين دوره ساساني اشاره و تصريح کرد: يکي از نکاتي که در بحث باستان‌شناسي شهر اصفهان وجود دارد اين است که مقداري نسبت به شناخت دوره‌هاي گذشته در اصفهان دچار ضعف بوده‌ايم و به همين دليل من در يکي از ترانشه‌هايي که در چهارباغ ايجاد کردم، يک گمانه عمقي حفر کرده و تا عمق چهار متري پايين رفتم.
وي افزود: داده‌هاي بسيار مهمي از اين حفاري به‌دست‌آمده که براي تاريخ اصفهان اهميت دارد و به‌اين‌ترتيب لايه‌نگاري مستندشناسي براي شهر اصفهان خواهيم داشت.
سرپرست هيأت کاوش در چهارباغ اصفهان که پيش‌ازاين نيز به سرپرستي وي در ميدان عتيق اصفهان لايه‌نگاري مستندشناسي انجام‌شده بود، ادامه داد: لايه‌نگاري عميق در چهارباغ، اطلاعات بسيار ذي‌قيمتي را به ما داد؛ ازجمله اينکه بقايايي از هزارۀ چهارم پيش از ميلاد، يعني شش هزار سال قبل و همچنين بقايايي از دوره ساساني را در چهارباغ پيدا کرديم و اين کشفيات به ما نشان مي‌دهد که شهر اصفهان به لحاظ تاريخ شهرسازي چگونه بوده است.
جاوري گفت: هرچند قبلاً و در سال ۱۳۷۶ کشفيات ديگري هم در قسمت‌هاي منتهي‌اليه غربي اصفهان انجام داده بودم ولي اين کشفيات جديد در چهارباغ و در مرکزي‌ترين بخش اصفهان به‌دست‌آمده که بقايايي از دوره تاريخي ازجمله سفالينه‌هاي دورۀ ساساني و هزاره چهارم پيش از ميلاد و تعداد قابل‌توجهي استخوان و بقاياي جانوري متعلق به شش هزار سال قبل است که بعد مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
اين باستان‌شناس تصريح کرد: تمام اين داده‌ها از يک ترانشۀ عمقي به‌دست‌آمده که براي تاريخ شهر هم به لحاظ باستان‌شناسي و تاريخ‌گذاري و هم به لحاظ وضعيت زيست‌شناختي يا بوم‌شناسي اصفهان در شش هزار سال قبل اهميت بسياري دارد و قطعاً نتايج اين مطالعات منتشر خواهد شد.
علمدار عليان، مسئول باستان‌شناسي اداره کل ميراث‌فرهنگي اصفهان تيرماه ۱۳۹۷ در گفتگويي اعلام کرده بود که هيچ لايه باستاني در چهارباغ وجود ندارد.
اين کارشناس ارشد اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري اصفهان آذر ماه ۱۳۹۸ نيز با بيان اينکه تقريباً بخش عمده‌اي از چهارباغ عباسي تاکنون کاوش شده است، گفت: ما در سال ۱۳۹۳ سه ترانشه ۲۲ متري را ايستگاه انقلاب در محدوده مياني بين خيابان عباس‌آباد تا سيدعليخان در نظر گرفتيم و شروع به حفاري لايه‌لايه کرديم. تصور ما اين بود که حتماً در اين محور مياني به حوض و آب‌نما و فواره‌هاي صفوي برخورد مي‌کنيمT اما اولين چيزي که به آن برخورديم لوله پليکا و آجر و کابل‌هاي برق فشارقوي بود. زير اين لوله به ساختار تاريخي خورديم که وقتي از کنار آن پايين رفتيم شاهراه اصلي آب اصفهان که زماني از شمال به جنوب کشيده شده بود را يافتيم که البته سنگفرش محور مياني آن را تخريب کرده بود.
وي همچنين گفته بود: در بخشي از همين ترانشه يک گمانه عميق زديم و انتظار داشتيم زير لايه آجر و سنگ، با توجه به مجاورت چهارباغ با زاينده‌رود، داده‌هاي پيش‌ازتاريخ را پيدا کنيم، بنابراين شش متر پايين رفتيم اما متأسفانه داده‌اي پيدا نکرديم و به اين جمع‌بندي رسيديم که صرفاً طي اين تحقيقات در اين محدوده همان کف فرش و کف‌سازي‌ها را داريم.