مجموعه‌اي از آجرهاي تزئيني که قدمت آن به ۷۰۰ سال پيش از ميلاد مي‌رسد و از محوطه باستان‌شناسي در ايران به سرقت رفته بود به طور کامل به ايران بازگشت.
به گزارش گالري آنلاين، ايسنا به نقل از آرت نيوزپيپر نوشت، اخيرا دو آجر بزرگ از اين مجموعه به ايران بازگردانده شده‌اند و پيش‌تر در سال ۱۳۹۹ هم ۴۹ آجر باستاني لعابدار به موزه ملي ايران تحويل مسترد شده بود.
اين ۵۱ آجر لعابدار کشف‌شده که اندازه اغلب آن‌ها تقريباً بيش از ۳۰ سانتي‌متر مربع است، داراي انواع مختلفي از نقوش شامل شيرها و گاوهاي بالدار با سر انسان، چهره‌هاي اساطيري، پرندگان شکاري، گوزن‌ها و طرح‌هاي گلدار يا هندسي هستند که از قلايچي، يکي از مهم‌ترين محوطه‌هاي باستان‌شناسي در غرب ايران واقع در شمال شهر بوکان در نزديکي مرز عراق، به سرقت رفته بودند. قلايچي پايتخت پادشاهي ماناييان بود.
در دهه ۱۹۷۰، کشاورزي از منطقه قلايچي که مشغول شخم زدن بود با اين آجرهاي تزئين‌شده برخورد کرد که احتمالاً متعلق به تالار ستون‌دار ارگ قلايچي است. اين کشف منجر به حفاري‌هاي غيرقانوني بسيار مخرب شد و در برخي موارد از بولدوزر استفاده شد. سرانجام در سال ۱۹۸۵ يک حفاري رسمي نجات آغاز شد اما به دليل تشديد جنگ ايران و عراق به سرعت متوقف شد. براي مدت ۱۴ سال تا ۱۹۹۹ هم حفاري‌هاي غيرقانوني انجام مي‌شد تا زماني که يک حفاري رسمي ديگر کليد خورد اما ماحصل آن تنها کشف قطعات کوچکي از آجرهاي شکسته بود.
در سال ۱۹۹۱ يک فروشنده آثار باستاني ايراني که در سوئيس زندگي مي‌کرد با «جان کرتيس» مسئول بخش خاورميانه موزه بريتانيا در آن زمان، براي فروش مجموعه‌اي از آجرهاي باستاني قلايچي تماس گرفت. «کرتيس» به انباري در چياسو در نزديکي مرز ايتاليا سفر کرد و به فروشنده هشدار داد که ممکن است آجرها به طور غيرقانوني از ايران صادر شده باشند و توصيه کرد که بايد آن‌ها را پس داد، اما اين توصيه‌ها ناديده گرفته شد.
آجرها در اين انبار باقي ماندند اما در سال ۲۰۰۸ صاحبان انبارها پس از پرداخت نشدن صورت‌حساب انبار اقدام کردند. انبار براي توقيف محتويات مجوز گرفت و با پيدا کردن آجرها مقام‌هاي سوئيسي از موضوع باخبر شدند. «کرتيس» همراه با «جرمي اسکات» وکيل مستقر در لندن با موزه ملي تهران تماس گرفتند و در نهايت تهران درخواست رسمي براي بازگشت اين آثار را ارائه کرد.
کشف اين آجرهاي تزئين‌شده منجر به تجديد نظر در مورد تمدن مانايي شد چرا که نشان مي‌دهد مردم آن هنرمندان بسيار ماهري بوده‌اند. طرح‌هاي آن‌ها همچون گاوهاي بالدار با سر انسان نيز حاکي از تاثير گرفتن فراوان از آشوري‌ها است.
قرار است با بهبود شرايط کرونايي، نمايشگاهي از اين آجرهاي باستاني تزئيني ابتدا در موزه حقيقي بوکان و سپس در موزه ملي ايران برگزار شود.