زيرساخت مديريتي وزارت فرهنگ در قالب ساختار «پنجره ملي خدمات دولت هوشمند» فرآيند تازه صدور مجوزها در عرصه فرهنگ و هنر است که طي ماه‌هاي اخير پيش روي فعالان اين عرصه قرار گرفته است.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از مهر، يکي از فعاليت‌هاي مهمي که طي ماه‌هاي اخير تمامي دستگاه‌هاي دولتي مکلف به اجراي آن شده‌اند، فرآيندي موسوم به «پنجره ملي خدمات دولت هوشمند» است که تقريباً تمامي خدمات دولتي در همه امور اداري و صنفي مربوط به وزارتخانه‌ها در زير مجموعه اين ساختار قرار مي‌گيرند. چارچوبي که در حوزه فرهنگ و هنر با عنوان «زير ساخت مديريت هوشمند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي» يا «پنجره خدمات واحد وفا» پيش روي فعالان عرصه فرهنگ، هنر، رسانه، قرآن و عترت گرفته و آنها را به نوعي ملزم ساخته که از مدتي قبل ارتباطات اداري و فعاليت‌هاي خود در ارتباط با وزارت فرهنگ را در اين پنجره واحد ثبت کند.
ساختاري تقريباً پيچيده و البته اجتناب‌ناپذير که پيش‌بيني مي‌شد در همين ابتداي کار به دليل مشکلات و باگ هاي متعددي که در ساختار فني و طراحي آن وجود داشت و دارد، اهالي فرهنگ و هنر را با چالش‌هاي زيادي رو به رو کند اما گويا در فرآيند پرسرعت الکترونيکي شدن خدمات که تمام دنيا با آن مواجه است، راه گريزي وجود ندارد و هنرمندان و فعالان اين عرصه مي‌بايست وارد فصل جديدي از فعاليت‌هاي صنفي خود در حوزه صدور مجوزها و ديگر ساختارهاي اداري شوند که مي‌تواند براي آنها دربرگيرنده تجربيات تلخ و شيريني باشد که آزمون و خطاي آن هم امري اجتناب‌ناپذير است.
البته طي ماه‌هاي گذشته افرادي که بر اساس قوانين جديد مي‌بايست با اين سامانه در ارتباط باشند، با فراز و نشيب‌هاي فراواني رو به رو بوده‌اند که اگرچه در گام‌هاي نخستين فعاليت اين فرآيند، طبيعي به نظر مي‌آيد، اما گويا به دليل برخي از مشکلات فني و پيچيدگي‌هاي مرتبط، مراجعه‌کنندگان را با چالش‌هايي مواجه کرده که انتظار مي‌رود به زودي توسط متصديان امر مرتفع شود.
آغاز داستان يک پنجره فرهنگي و هنري در دولت هوشمند!
بر اساس آنچه در تعريف «زير ساخت مديريت هوشمند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي» موسوم به «پنجره خدمات واحد وفا» عنوان شده، اين فرآيند «سکوي تعاملي وزارت فرهنگ با فعالان فرهنگي» و «درگاه اعتبار بخشي به کسب و کارهاي فرهنگي» است که از مدتي پيش همچون ساير نهادها و مجموعه‌هاي دولتي در واحدهاي خدمت دهنده وزارت ارشاد راه‌اندازي شده است. چارچوبي که در حوزه فعاليت‌هاي «سازمان امور سينمايي»، «بنياد ملي بازي‌هاي رايانه‌اي»، «نهاد عمومي کتابخانه هاي کشور»، «ستاد عالي کانون‌هاي فرهنگي هنري مساجد»، «معاونت امور فرهنگي»، «معاونت امور هنري»، «معاونت امور اطلاع رساني و مطبوعاتي»، «معاونت امور حقوقي و امور مجلس»، «معاونت قرآن و عترت»، «مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضاي مجازي»، «دبيرخانه هيأت رسيدگي به امور مراکز فرهنگي»، «دفتر توسعه اقتصاد فرهنگ و هنر» تعريف مي‌شود.
ساختار «پنجره واحد خدمات وفا»، درگاهي براي ارائه اطلاعات و اخذ مجوز و خدمت به صورت الکترونيکي از مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است که هدفش ارائه بهتر خدمات اين وزارتخانه به فعالان حوزه فرهنگ و هنر و رسانه است. در واقع بر اساس تعريف و چشم‌اندازي که در اين زمينه طراحي شده، «پنجره خدمت» درگاهي است که متقاضيان اخذ مجوز و خدمت مي‌توانند با يک بار ثبت نام و احراز هويت، به تمامي سامانه‌هاي صدور مجوز و خدمات الکترونيکي دسترسي پيدا کنند.
در اين درگاه سعي شده تا اطلاعات جامعي از انواع مجوزها و خدمات، قوانين و مقررات مرتبط با ارائه خدمت، اطلاعات تماس کليه دفاتر و ادارات کل که ارائه دهنده خدمت و همچنين فهرست مجوزهاي صادره با امکان مشاهده وضعيت اعتبار آنها را در اختيار عموم مخاطبان گذاشته شده است. اين در حالي است که امکان گفتگوي برخط (چت) با بخش پشتيباني فراهم شده است و غير از اين مخاطبان بعد از ثبت نام و ورود مي‌توانند سوالات خود را درباره موارد مربوط به اخذ خدمت سوال کنند و يا مشکلي فني را که در سامانه‌اي مشاهده کرده‌اند ثبت کنند.
البته با توجه به اختلالات و اتفاقاتي که چندي پيش براي سامانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي پيش آمد، متقاضيان اخذ خدمت و مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و زير مجموعه‌هاي متصل به آن لازم است در پنجره واحد خدمات وفا ثبت‌نام کرده و احزار هويت الکترونيک شوند. اين در حالي است که تمامي افرادي حقيقي و حقوقي که مي‌خواهند مجوز و يا خدماتي را به صورت الکترونيکي دريافت کنند، مي‌توانند در پنجره واحد ثبت نام کنند.
البته بر اساس آنچه عنوان شد، منظور از شخصيت حقيقي، يک فرد ايراني است که داراي تابعيت ايران و کد ملي باشد. منظور از شخصيت حقوقي هم، شرکت‌ها و مؤسسات خصوصي است که داراي شناسه ملي از ثبت شرکت‌ها هستند ضمن اينکه دستگاه‌هاي دولتي يا نهادهاي عمومي يا ديگر نهادهاي حاکميتي هستند نبايد در پنجره واحد ثبت نام کنند و بايد با نامه رسمي درخواست خود را براي عضويت در پنجره واحد حضوري اعلام کنند.
تشريح موضوعات خدمت رساني يک سيستم تازه تغيير پيدا کرده
«مؤسسات و مراکز فعاليت‌هاي فرهنگي هنري»، «آثار و محصولات فرهنگي هنري»، «اماکن، بسترها و ابزارهاي عرضه فرهنگي و هنري»، «آموزش و توانمندسازي فعالان فرهنگي و هنري»، «ارتباطات فرهنگي رسانه‌اي بين‌المللي» و «حمايت از فعاليت‌هاي فرهنگي هنري» عنوان سرفصل‌هايي است که در حوزه موضوعات خدمت‌رساني مديريت هوشمند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي موسوم به «پنجره خدمات واحد وفا» تعريف شده است.
بر اساس مطالب مندرج در سامانه «صدور پروانه نشر»، «صدور پروانه فعاليت کانون تبليغاتي»، «صدور مجوز تأسيس موسسات فرهنگي»، «صدور مجوز تأسيس واحد فرهنگي ديجيتال»، «صدور پروانه فعاليت کانون تبليغاتي»، «صدور پروانه انتشار رسانه»، «صدور مجوز تأسيس کانون فرهنگي هنري مسجد»، «صدور مجوز انتشارات دولتي»، «صدور مجوز فعاليت نشر بازي‌هاي رايانه‌اي»، «پروانه مؤسسات سينمايي»، «صدور مجوز اعطاي نمايندگي کانون آگهي و تبليغاتي»، «صدور مجوز تأسيس شعبه کانون آگهي و تبليغاتي»، «صدور پروانه فعاليت مؤسسات فرهنگي»، «صدور گواهي ثبت رسانه بر خط»، «صدور پروانه فعاليت کتاب خانه‌هاي مساجد»، «صدور فعاليت دفتر رسانه»، «تغيير پروانه انتشار رسانه» و «صدور مجوز انتشار و اجراي آثار موسيقايي» در ذيل موضوع «مؤسسات و مراکز فعاليت‌هاي فرهنگي هنري» آمده‌اند.
طي ماه‌هاي گذشته افرادي که بر اساس قوانين جديد مي‌بايست با اين سامانه در ارتباط باشند، با فراز و نشيب‌هاي فراواني رو به رو بودند که اگرچه در گام‌هاي نخستين فعاليت اين فرآيند، طبيعي به نظر مي‌آيد، اما گويا به دليل برخي از مشکلات فني و پيچيدگي‌هاي مرتبط، مراجعه کنندگان را با چالش‌هايي مواجه شدند که انتظار مي‌رود به زودي توسط متصديان امر مرتفع شود
در موضوع«آثار و محصولات فرهنگي» نيز که فرآيند برخي از آنها مانند ديگر بخش‌ها فعلاً به صورت حضوري صورت مي‌گيرد، «صدور پروانه اجراي نمايش»، «پروانه انتشار بازي رايانه‌اي»، «صدور پروانه فيلمسازي»، «صدور پروانه انتشار نرم افزار محتوايي»، «آثار موسيقايي و تاييده تشکيل گروه موسيقي»، «صدور مجوز ساخت و نصب مجسمه و يادمان در ميادين و اماکن عمومي»، «صدور مجوز انتشار نشريه داخلي»، مجوز طرح تبليغاتي، صدور مجوز محتواي پيامکي، پروانه ساخت آثار غير سينمايي، مجوز تک آهنگ يا آلبوم، مجوز اجراي زنده موسيقي در اماکن عمومي، تاييديه شعر، ترانه و کلام، مجوز آثار تصويري و نماهنگ، مجوز «اجراي زنده صحنه‌اي»، «مجوز اجراي صحنه‌اي گروه‌هاي خارجي در داخل کشور»، «تاييد اعزام گروه‌هاي ايراني به خارج از کشور»، «صدور مجوز برگزاري مسابقات، جشنواره‌ها و نمايشگاه‌هاي فرهنگي هنري»، «صدور معرفي نامه بيمه فعالان حوزه فرهنگ و هنر»، «صدور مجوز عرضه برخط آثار ديداري و شنيداري»، «صدور گواهي ثبت نرم افزارهاي رايانه‌اي»، «صدور تاييديه محتواي ژورنال‌هاي مد و لباس»، «صدور تاييديه محتواي آهنگ‌هاي پيشواز» و «صدور تاييديه چاپ آگهي سازمان‌هاي دولتي» مورد توجه قرار گرفته‌اند.
مواردي که تک‌تک آنها دربرگيرنده فرم‌ها و توضيحات جداگانه اي است که در سامانه «پنجره خدمات واحد وفا» براي آن توضيحات و فرم‌هاي مجزايي تعريف شده است.
در ذيل موضوع «اماکن، بسترها و ابزارهاي عرضه فرهنگي و هنري» نيز مواردي چون «پروانه چاپخانه و واحدهاي وابسته»، «صدور پروانه نمايش فيلم»، «صدور مجوز تأسيس نگارخانه»، «صدور مجوز فعاليت کتابخانه عمومي»، «صدور مجوز فعاليت بازيگاه»، «رسيدگي و پاسخگويي به شکايت از دارندگان مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي»، «صدور مجوز ساخت و بهره برداري سالن نمايش فيلم»، «صدور گواهي ثبت گروه‌هاي نمايشي»، «اعطاي دسترسي به بانک مقالات رسانه‌هاي خارجي»، «برگزاري رويدادهاي فرهنگي هنري»، «پاسخ به استعلام حوزه فرهنگ و هنر»، «تصويب پيشنهاد نام گذاري روزها و مناسبت‌هاي خاص براي درج در تقويم رسمي کشور»، «صدور مجوز ساخت و بهره صدور مجوز فعاليت کتابخانه عمومي» مورد توجه قرار گرفته است.
براساس اين گزارش «دور مجوز تأسيس آموزشگاه هنري»، «صدور مجوز تأسيس آموزشگاه سينمايي»، «صدور مجوز برگزاري دور ه‌هاي آموزش مهارتي، فرهنگي و هنري»، «صدور کارت صلاحيت تدريس مربيان آموزشگاه‌هاي آزاد هنري»، «صدور کارت صلاحيت طراحان مد و لباس»، «صدور معرفي نامه جهت فيلمبرداري نماهنگ ها»، «صدور معرفي نامه هنرمندان جهت عضويت در مؤسسه هنرمندان پيشکسوت»، «صدور معرفي نامه فعاليت خبرنگاران خارجي در شهرستان‌ها»، «صدور کارت مدير مسئولي نشريات»، «صدور کارت حرفه‌اي روزنامه نگاري»، «صدور کارت خبرنگاري بين‌المللي»، «صدور کارت مدير مسئولي کانون تبليغاتي»، «صدور معرفي نامه انجام پروژه‌هاي دانشجويي در حوزه فرهنگ و هنر»، «صدور معرفي نامه مراجعه به اماکن و مراکز اقليت‌هاي ديني کشور»، «صدور معرفي نامه جهت معافيت گمرکي ورود ماشين آلات چاپ»، «صدور معرفي نامه اخذ تسهيلات بانکي فعالان حوزه فرهنگ و هنر»، «صدور معرفي نامه جهت عضويت در صنوف فرهنگي و هنري»، «صدور معرفي نامه به صندوق اعتباري هنر»، «صدور کارت مديريت سينما ««برگزاري دوره‌هاي آموزشي حوزه فرهنگ و هنر «» و «صدور تاييديه هنري» در موضوع«آموزش و توانمند سازي فعالان فرهنگي و هنري» مورد توجه قرار گرفته‌اند.
مديريت هوشمند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي موسوم به «پنجره خدمات واحد وفا» در بخش«ارتباطات فرهنگي رسانه‌اي بين‌المللي» موضوعاتي نظير «صدور مجوز تأسيس دفتر نمايندگي رسانه‌هاي خارجي»، «صدور مجوز واردات محصولات فرهنگي»، «صدور مجوز فعاليت براي رسانه‌هاي خارجي»، «صدور مجوز ترخيص محصولات فرهنگي»، «صدور مجوز صادرات محصولات فرهنگي»، «اصلاح مجوز واردات محصولات چاپي»، «صدور مجوز واردات ماشين آلات»، «صدور مجوز استفاده از تجهيزات ماهواره» را در ذيل اين بخش قرار داده که فعالان اين عرصه مي‌بايست از اين مجرا نسبت به انجام امور اداري خود اقدامات لازم را انجام دهند، اقداماتي که مانند ديگر بخش‌ها فعلاً در دو قالب حضوري و غيرحضوري صورت مي‌گيرد تا معايب و نواقص اين بخش نيز مرتفع شوند.
«پنجره خدمات واحد وفا» در بخش«حمايت از فعاليت‌هاي فرهنگي هنري» هم موضوعاتي چون «تسهيلات حمايتي از فعاليت‌هاي فرهنگي و هنري»، «صدور گواهي ثبت اثر ادبي و هنري»، «صدور پروانه مالکيت فيلم سينمايي»، «تخصيص رده سني بازي‌هاي رايانه‌اي»، «ارائه آمار و اطلاعات در حوزه فرهنگ و هنر»، «ارائه مشاوره‌هاي فني و محتوايي به توليدکنندگان و فعالان حوزه فرهنگ و هنر»، «حمايت از پژوهش‌ها و مطالعات فرهنگي هنري»، «اعطاي نشان‌هاي حوزه فرهنگ و هنر»، «صدور تاييديه فعاليت‌هاي فرهنگي»، «صدور مدرک تخصصي حفظ قرآن کريم»، «صدور تاييديه ترجمه قرآن کريم و متون تخصصي قرآني»، «صدور تأييد فعاليت و کسب و کارهاي فرهنگي و هنري خانگي» را در سامانه گنجانده است که هرکدام مشتمل بر جزئياتي است که فعالان هر عرصه فرهنگي و هنري مي‌توانند با مراجعه به آن از نحوه خدمت رساني هر کدام اطلاعاتي را به دست آورد.
ذکر اين نکته نيز مهم است که در اين ساختار که تعدادي از موضوعات آن نيز به دليل برخي از نقايص فني هنوز به صورت کامل در اين مديريت قالب هوشمند قرار نگرفته، بخش‌هاي مربوط به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي متعهدند که بدون تبعيض و بر اساس قانون و مقررات شرايط متقاضي را بررسي کرده و در صورت داشتن شرايط مندرج در مقررات در کوتاه‌ترين زمان ممکن خدمت را به متقاضي ارائه دهد.
در اين چارچوب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي متعهد است اطلاعات کافي از نحوه اخذ خدمت را به کليه متقاضيان با شفافيت کامل ارائه دهد. اين در حالي است که زمان استفاده از خدمات الکترونيکي براي متقاضيان ۲۴ ساعته و براي هفت روز هفته بوده و زمان انجام بخش اداري بر اساس بخش نامه‌هاي دولت براي دستگاه‌هاي اجرايي است.
به هر ترتيب زير ساخت مديريت هوشمند بسياري از فعاليت‌هاي مرتبط با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مدت زمان محدودي است که فعاليت خود را آغاز کرده و هنوز در مرحله آزمون و خطا قرار دارد، شرايطي که اکنون با وضعيت اختلالات اينترنتي کشور در هفته‌هاي اخير مي‌تواند سرمنشا ظهور و بروز مشکلاتي باشد که اهالي فرهنگ و هنر براي انجام امور اداري مرتبط با وزارت فرهنگ با آن رو به رو مي‌شوند. کما اينکه در حوزه موسيقي نه در روزهاي گذشته بلکه در ماه‌هاي اخير مشکلات متعددي وجود داشته که موجب شده هر از چندگاهي صاحبان آثار موسيقايي انتقاداتي را به اين فرآيند وارد نمايند.
شرايطي که قطعاً پيش بيني آن براي مسئولان مرتبط محرز و اجتناب‌ناپذير بود و به نظر مي‌آيد بايد هر چه زودتر نسبت به رفع معايب و مشکلات آن اقدامات عاجلي صورت پذيرد که بتوان فضاي موثرتري براي خدمت رساني به اصحاب فرهنگ و هنر پديد آورد.