رئيس مؤسسه فرهنگي، هنري و پژوهشي صبا، ضمن اعلام آغاز به کارِ خانه خلاق و نوآوري «هنر و فرهنگ» در اين مؤسسه، سرفصل برنامهها و فعاليتهاي اين خانه خلاق را تشريح کرد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از روابطعمومي فرهنگستان هنر، بهنام زنگي، رئيس مؤسسه صبا، درباره هدف تشکيل اين خانه ذيل فعاليتهاي مؤسسه گفت: خانههاي خلاق و نوآوري گونهاي از نهادهاي مديريت دانش و تجربه و فناورياند که وظيفه شناسايي و تشويق و حمايت از ايدهها، نوآفرينها (استارتآپها)، شرکتهاي خلاق و افراد يا فرايندهاي خلاق و نوآور را بر عهده دارند تا از طريق خود خانه و شتابدهندههاي مستقر در آن، با مجاورت و در کنار هم قرارگرفتن آموزش و هدايت، بتوانند به کسبوکار و توليد محصول و در نتيجه خلق ارزش و ثروت دست يابند.
خانههاي خلاق ميتواند به شناسايي بازار، بازارسازي و توسعه بازار منجر شود
به گفته زنگي، ظرفيتهاي چشمگيري در حوزه صنايع خلاق در ايران وجود دارد که نيازمند مديريت و شناسايي و حمايتاند. اقتصاد مقولهاي بهروزشونده و علمي است؛ لذا مطالعه و ارزيابي اقتصاد فرهنگ و صنايع خلاق و زيربخشهاي متنوع آن توسط مراکزي چون خانههاي خلاق ميتواند به شناخت و تحليل نيازها، شناسايي بازار، بازارسازي و توسعه بازار منجر شود.
او با اشاره به جايگاه و مسئوليت فرهنگستان هنر و به تبع آن، مؤسسه صبا در سپهر فرهنگ و هنر ايران تأکيد کرد: راهاندازي خانه خلاق و نوآوري هنر و فرهنگ در مؤسسه صبا ميتواند شناسايي و ساماندهي و مديريت نوآوريهاي مرتبط به هنر و فرهنگ ايران را تسريع کند و از طريق خدمات آموزشي، مشاورهاي، دفتري و تجهيزاني، ايدههاي خلاق را تا مرحله بلوغ آنها، که تبديلشدنشان به شرکتهاي مستقل است، همراهي کند.
زنگي به ويژگيهايي خانه خلاق «هنر و فرهنگ» اشاره و تصريح کرد: خانه خلاق و نوآوري «هنر و فرهنگ» جزء خانههاي خلاق بسيار جوان در ميان بيش از صد خانهاي است که با مجوز معاونت علمي و فناوري رياستجمهوري تأسيس شدهاند. ما ضمن آسيبشناسي فعاليت خانههاي موجود تلاش کردهايم از تجارب موفق يا ناکام اين خانهها، در تدوين راهبردها و برنامههاي عملياتي خانه هنر و فرهنگ، بيشترين بهره را ببريم.
از تجارب ديگر خانهها براي تقويت اين خانه بهره برديم
او افزود: با توجه به غناي فرهنگي و هنري ايران، يکي ظرفيتهاي بسيار امن کشور، در ايجاد ثروت و اشتغال و توليد، توجه به حوزه صنايع نرم بهويژه صنايع فرهنگي است. تنوع و تکثر دستاوردهاي بومي حوزه صنايع فرهنگي در ميان اقوام و خردهفرهنگهاي ايران، زمينهاي بسيار ارزشمند است که با مديريت مناسب ميتواند به توزيع عادلانه فرصتهاي اشتغال و ايجاد ثروت در اقصي نقاط کشور کمک کند. از طرف ديگر، از آنجا که در محصولات و توليدات حوزه هنر و فرهنگ نوعي زبان و بيان مشترک در جوامع انساني وجود دارد، هر گونه کمک به توسعه صنايع فرهنگي و نرم ميتواند به ارتقاي حضور فعالان فرهنگي ايراني در جامعه بينالمللي منجر شود. اين امر طبعاً علاوه بر خلق ثروت و افزايش سهم کشور از بازار جهاني صنايع فرهنگي، به تقويت حضور فرهنگ غني کشور در عرصههاي خارجي کمک ميکند.
از پشتوانه پُر ارزش فرهنگستان هنر برخورداريم
به گفته رئيس مؤسسه صبا، از جمله امتيازات خانه «هنر و فرهنگ» و وجه تمايز آن با ديگر خانههاي خلاق موجود تمرکز بر حوزه اختصاصي فرهنگ و هنر است. ديگر مزيت رقابتي خانه خلاق و نوآوري هنر و فرهنگ اين است که ما از پشتوانه پُرارزش فرهنگستان هنر برخورداريم. فرهنگستان هنر سرمايه اجتماعي و فرهنگي بيهمتايي دارد. اين سرمايه که تاکنون در راستاي اهداف سازماني فرهنگستان، در جهت توسعه و تعالي هنر و فرهنگ قرار داشته است، از طريق خانه خلاق ميتواند براي توسعه صنايع خلاق فرهنگي نيز به کار گرفته شود. از اين طريق، شرکتهاي نوپا، ايدهها، افراد خلاق، نوآفرينها و شرکتهاي خلاق حوزه هنر و فرهنگ و حتي شتابدهندهها ميتوانند از سرمايه فرهنگستان هنر براي تقويت خود استفاده کنند.
منشور فعاليتها، ساختار و اساسنامه اين خانه تدوين شده است
او از پايان طراحي ساختار، تدوين منشور فعاليت، تدوين اهداف و چشمانداز خانه خلاق هنر و فرهنگ خبر داد و گفت: در مراحل تهيه اسناد بالادستي خانه هنر و فرهنگ، بر شناسايي نيازها و ضرورتها و جنبههاي مغفول يا مهجور حوزه صنايع فرهنگي کشور، که بخش خصوصي توان يا تمايلي براي ورود جدّي به آنها نداشته، تأکيد کردهايم؛ لذا ضمن تهيه نقشهاي از نقاط آسيبپذير و شکننده موجود در اين حوزه، فهرستي از اولويتها که خانه هنر و فرهنگ ميتواند در پايدارسازي و تداوم حيات آنها نقشي مؤثر ايفا کند تهيه شده است.
حدود ده شتابدهنده با ما همکاري خواهند کرد
زنگي افزود: به همين منظور، دَه شتابدهنده پيشبيني و طراحي شدهاند که با توجه به امکانسنجي و نيازسنجي در حوزه صنايع فرهنگي اولويتبندي شدهاند. بر همين اساس، از بين دَه شتابدهنده، سه شتابدهنده به شرح زير در اولويت قرار گرفتند: نخست، شتابدهنده «اسباببازي و سرگرمي» که مذاکرات اوليه براي استقرار آن انجام شده است. دوم، شتابدهنده «بستهبندي» است که جزء نيازهاي ضروري صنعت و بازار صنايع فرهنگي است و دچار فقدان و ضعف آنيم؛ در حالي که ميتواند ارزش افزوده بالايي براي محصولات فرهنگي ايراني ايجاد کند. سوم، شتابدهنده «هنرهاي تجسمي» است که تقريباً بزرگترين گردش مالي را در ميان صنايع فرهنگي در دنيا دارد و به نظر ميرسد ميتواند با ظرفيتي چشمگير به اقتصاد هنر و فرهنگ کشور کمک کند.
رئيس مؤسسه صبا، در اين باره که مخاطبان خانههاي خلاق چه کساني و در چه گروه سني ميتوانند باشند، عنوان کرد: طبيعتاً هيچ محدوديت سني در خانههاي خلاق وجود ندارد و هر فرد، با هر شغل و سن و تحصيلاتي، ميتواند در اين خانه فعاليت کند. در خانههاي خلاق، مبنا ايدههاي نوآوارانه و خلاقانه است و از آنجا که بروز و ظهور خلاقيت عمدتاً در دوره جواني و نوجواني صورت ميگيرد، پيشبيني ميکنيم خانه خلاق هنر و فرهنگ بهزودي ميزبان دهها و صدها جوان خلاق و نوآور در حوزه صنايع فرهنگي باشد.
او در پاسخ به اين پرسش که آيا فعاليت خانه هنر و فرهنگ بيشتر در حوزه تجسمي است يا ميتواند در ديگر حوزههاي هنري نيز باشد، خاطرنشان کرد: اينکه صبا بيشتر در زمينه هنرهاي تجسمي فعاليت ميکند به دليل ساختار کالبدي و ظرفيتهاي نمايشگاهي آن است؛ اما اساسنامه و مأموريت سازماني ما شامل آموزش و پژوهشِ هنر نيز هست. طبيعتاً براي تخصصيترشدن فعاليتها، فضاي تجسمي فضاي بهتري بوده و صبا تجارب درخشاني در اين حوزه دارد. بر همين اساس، تلاشمان براي تخصصگرايي و تمرکز خانه بر حوزه هنرهاي تجسمي است. هر يک از شتابدهندهها نيز به نحوي با هنرهاي تجسمي مرتبطاند. بهعنوان مثال، بستهبندي در چارچوب هنرهاي تجسمي جاي ميگيرد و اسباببازي نيز، از منظر زيباييشناسي، ماهيتي تجسمي دارد و بخش مهمي از آن، از جمله شکل و طراحي سازه، در پيوند با هنرهاي تجسمي قرار دارد. اساساً خانه خلاق هنر و فرهنگ تلاش ميکند پيوندهاي ناگسستني گرايشهاي مختلف هنر را روشنتر و مستحکمتر و ضرورت آنها را بيش از پيش براي فعالان صنايع فرهنگي مشخص کند.
نشان خانه خلاق هنر و فرهنگ طراحي و تابلوهاي آن نيز نصب شده است
بهنام زنگي درباره طراحي نشان خانه خلاق هنر و فرهنگ توضيح داد: در طراحي نشان خانه، تلاش شده است تا علاوه بر جنبههاي زيباييشناختي نشان، پويايي و تکاپو و تنوع و تکثر در آن تداعي شود و مجموع پويشهاي فرمي داخل نشان به هويتي منسجم مانند خانه ختم شود. اين نشان روي تابلوهاي روبهبيرون خانه خلاق نصب شده و گرافيک محيطي داخلي خانه نيز در حال طراحي و پيادهسازي است.
او همچنين درباره اساسنامه اين خانه توضيح داد: کتابچهاي براي اين کار تدوين شده و خانه خلاق و نوآوري «هنر و فرهنگ» اولين خانهاي است که برنامهها، ظرفيتها، چشمانداز و اهداف خود را تدوين و در قالب يک کتاب منتشر کرده است.