«موناليزا»، تابلوي زن رنسانسي که با لبخند رازآلودش قرن‌ها پژوهشگران دوست‌دار هنر را مسحور کرده است، نه تنها معروف‌ترين اثر داوينچي، بلکه مشهورترين نقاشي در تاريخ هنر جهان نيز محسوب مي‌شود، اما اين نقاشي مشهور بارها هدف سرقت و يا حمله قرار گرفته است.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، تابلو نقاشي رنگ روغن «موناليزا» از سال ۱۸۰۴ ميلادي تاکنون در موزه لوور پاريس نگهداري مي‌شود. گمان مي‌رود اين نقاشي که به تصويرگري‌هاي رنسانس از مريم مقدس بسيار شباهت دارد، چهره زني به نام «ليزا گرارديني»، همسر يک تاجر لباس و ابريشم به نام «فرانسسکو ژوکوندو» را به تصوير کشيده است.
«موناليزا» در اوايل قرن بيستم تقريبا هنوز براي افراد خارج از جهان هنر اثري ناشناخته محسوب مي‌شد. اما در سال ۱۹۱۱ يک ماجراي سرقت، اين نقاشي را در مرکز توجه قرار داد. «وينچنزو پروجا» يکي از کارمندان ايتاليايي موزه لوور با هدفِ بازگرداندن اين نقاشي به ايتاليا اين نقاشي را از موزه دزديد. او دو سال اين نقاشي را در آپارتمانش پنهان کرد و سپس آن را به مدير گالري «اوفيتزي» نشان داد که در نتيجه آن «موناليزا» دو هفته در «اوفيتزي» نمايش داده شد. «موناليزا» در نهايت به «لوور» بازگردانده شد و «پروجا» نيز به تحمل شش سال حبس محکوم شد.
اين اتفاق باعث شد «موناليزا»در مرکز توجه قرار بگيرد و مردم آن را به عنوان نمونه‌اي از رنسانس والا مورد تحسين قرار دهند. از آن زمان تاکنون، اين نقاشي هدف خرابکاري‌هايي از جمله پرتاب سنگ و پرتاب رنگ قرمز قرار گرفت که البته به شهرت اين نقاشي افزودند. شهرت اين نقاشي باعث شد تا اخيرا به هدف مجموعه اعترضات فعالان محيط زيستي تبديل شود.
در ادامه به تاريخچه پر هرج و مرج اين شاهکار نگاهي داريم:
۱۹۱۱: سالي که موناليزا ربوده شد
همان‌طور که پيشتر به آن اشاره شد بخشي از شهرت جهاني «موناليزا» با به سرقت رفتن آن در سال ۱۹۱۱ توسط «وينچنزو پروجا» يکي از کارمندان ايتاليايي موزه به وجود آمده است. در آن سال «پروجا» و دو نفر ديگر، خود را در يکي از کمدها لوور پنهان کردند تا موزه تعطيل شود و سپس اين تابلو نقاشي را ربودند. البته «موناليزا» در آن زمان تابلو نقاشي چندان ارزشمندي محسوب نمي‌شد. با پررنگ شدن خبر سرقت اين نقاشي در پاريس و ساير کشورها، «پروجا» ناچار شد اين نقاشي را در آپارتمانش پنهان کند و حدود دو سال بعد او سعي کرد اين نقاشي را در فلورانس به فروش برساند تا به اين طريق بتواند اين گنجينه را به ايتاليا بازگرداند. اين اقدام موفقيت‌آميز نبود؛ چراکه خريدار به مدير گالري «اوفيتزي» اطلاع داد و او نيز اين نقاشي را در اختيار گرفت و پليس را مطلع کرد. در نهايت «پروجا» به شش سال حبس محکوم شد و اين نقاشي نيز به لوور بازگردانده شد.
۱۹۵۶: سالي که يک تکه سنگ به سمت شاهکار «لئوناردو» پرتاب شد
در سال ۱۹۵۶، تابلو نقاشي «موناليزا» نه يک بار بلکه دو بار هدف حمله قرار گرفت. نخست فردي سعي کرد به اين نقاشي آسيب برساند که البته نتيجه‌اي نداشت. سپس يک مرد بوليويايي يک تکه سنگ را به سمت اين نقاشي پرتاب کرد. آن مرد در آن زمان گفته بود: «يک تکه سنگ در جيبم داشتم و ناگهان به ذهنم رسيد که آن را پرتاب کنم». خوشبختانه نقاشي در آن زمان پشت شيشه محافظ قرار داشت. البته اين سنگ باعث شد در نقطه‌اي از نقاشي رنگ جدا شود. کارشناسان در آن زمان موفق شدند اين نقاشي را مرمت کنند و آن را پس از چند روز به محل نمايش بازگردانند.
۱۹۷۴: سالي که شاهکار «لئوناردو» در توکيو هدف حمله قرار گرفت
«موناليزا» به ندرت از لوور خارج شده است و به همين دليل است که ۱.۱۵ ميليون نفر از اين نقاشي در موزه ملي توکيو بازديد کردند. يکي از اين افراد زن ۲۵ ساله ژاپني بود که از ويلچر استفاده مي‌کرد و سعي کرد در نخستين روز نمايش اين نقاشي، در اعتراض به فراهم نبودن شرايط مناسب در موزه براي شهروندان معلول، روي آن را با اسپري قرمز رنگ بپاشد. در نهايت اين نقاشي سالم باقي ماند و شيشه محافظ جلوي اين کار را گرفت.
۲۰۰۹: سالي که با فنجان به جان «موناليزا» افتادند
در سال ۲۰۰۹، در يک روز عادي در موزه لوور، يک زن روس به گالري که «موناليزا» در آن نمايش داده مي‌شد، وارد شد و فنجاني را به سمت اين نقاشي پرتاب کرد. او با فنجاني که زير کيفش پنهان کرده بود وارد موزه شده بود. بار ديگر به لطف شيشه محافظ، «موناليزا» در امان ماند.
۲۰۲۲: سالي که با کيک به «موناليزا» حمله شد
بعد از گذشت بيش از يک قرن از زماني که «موناليزا» ربوده شد، مردي در لباس يک پيرزن در موزه لوور بر روي نقاشي معروف موناليزا اثر «لئوناردو داوينچي» کيک ماليد.
و اما سال ۲۰۲۴: سالي که معترضان محيط زيستي روي «موناليزا» سوپ ريختند
در چند سال اخير اعتراضات اقليمي در موزه‌ها کم نبوده است و فعالان خود را به قاب نقاشي‌ها چسبانده‌اند يا به سمت آثار هنري معروف غذا پرتاب کرده‌اند. در سال ۲۰۲۴ نيز «موناليزا» به جمع آثار هنري ملحق شد که در سال‌هاي اخير هدف حمله معترضان قرار گرفته‌اند. «جيغ» اثر «ادوارد مونک» که در «موزه ملي نروژ» واقع در «اسلو» نگهداري مي‌شود، مجموعه تابلوهاي مشهور «قوطي‌هاي سوپ کمبل» اثر «اندي وارهول» هنرمند نامدار آمريکايي که در «گالري ملي استراليا» نگهداري مي‌شود، دو تابلو نقاشي اثر «فرانسيس گويا» که در موزه «پرادو» نگهداري مي‌شود، «دختري با گوشواره مرواريد»، شاهکار عصر طلايي «يوهانس ورمير» در «موزه مائريتشويس» واقع در «لاهه»، نقاشي گران‌قيمت «کومه‌ها» اثر «کلود مونه» از جمله آثار هنري مشهوري به شمار مي‌روند که در سال‌هاي اخير هدف معترضان قرار گرفته بودند. حتي «آفتاب‌گردان‌ها»ي مشهور «ون‌گوگ» نيز در امان نماندند و دو زن با حمله به تابلوي گران‌قيمت «گل‌هاي آفتاب‌گردان» روي آن سوپ گوجه فرنگي ريختند.