حوضهاي موزه فرش که از حدود دو سال پيش به باغچههاي جنجالبرانگيزي تبديل شده بودند، حالا به گفته مدير اين موزه قرار است دوباره بازسازي شوند و به حالت قبل با همان کاربري حوض برگردند.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، آبان سال ۱۴۰۰ با تصميم مدير وقت موزه فرش، هفت حوضي که در ورودي اين موزه قرار دارند، به باغچه تبديل شدند؛ باغچههايي که قرار بود موقتي باشند. سجاد نوروزيان، مدير وقت موزه فرش در توجيه اين اقدام خود گفته بود: «حوضها به محلي براي تجمع زباله و زيست شبانه کارتنخوابها تبديل شده و همچنين تخليه زباله و فضولات انساني سبب ايجاد فضاي نامطبوع در ورودي موزه شده بود، که از سوي شهرداري منطقه بهطور موقت فضاي داخلي حوضها پس از پاکسازي، گلکاري شد.»
مخدوش کردن هويت حوضهاي موزه فرش انتقادها و اعتراضهاي بسياري را به دنبال داشت، حتي «کامران ديبا» که طراحي محوطه و اين حوضها و نمازخانه موزه فرش را به عهده داشته، در واکنش به تغيير ماهيت حوضها، گفته بود: «تبديل حوضهاي وضوي موزه فرش تنها تغيير ساده يک کاربري نيست، بلکه مخدوش کردن کانسپت مجموعه از وضو تا نيايش است که شامل هفت حوض وضو، نمازخانه (قبلهنما) و نماد دست شهادت است …»
احمد محيط طباطبايي ـ پژوهشگر تاريخ و رييس ايکوم ايران ـ نيز در تفسير کارکرد هفت حوض موزه فرش توضيح داده بود: «زماني که موزه ملي فرش ايران در تهران به عنوان موزه قاليچههاي شهري در ۲۲ بهمن ۱۳۵۶ افتتاح شد، حصار و نردهاي براي تفکيک عمارت موزه از محوطه خيابان وجود نداشت و به همين دليل اين امکان وجود داشت که حوضهاي مقابل آن از آب رونده پر شوند و از طريق چند حوض در نهايت به حوضي روبهروي بناي نمازخانه موزه هدايت شوند. هدف معمار از اين کار، القاي حس وضوخانه براي مخاطب بود. چند جفت کفش پشت نمازخانه و دستي که توسط پرويز تناولي ساخته شده بود به سوي قبله، مجموعهاي را ميساخت که نماد اعتقادات قاليبافان بود.»

اکنون پس از گذشت حدود دو سال از اجراي آن تصميم موقتي، حوضها به باغچههايي کچل تبديل شدهاند که جز خاک باغچه و يکي دو نهال کمجان، چيز ديگري ندارند. ظاهر بعضي از اين حوضها به گونهاي آشفته شده است که مرمت فوري ميطلبد، از طرفي با آنکه در تغيير کاربري حوضها به باغچه اين توجيه آورده شده بود که محوطه، ساماندهي و از حضور افراد بيخانمان پاکسازي شده است، اما همچنان اين محل پاتوق افراد بيخانمان است که غروبها و در سرماي زمستان به آن پناه آورده و در جوارش آتش روشن ميکنند.
مدير موزه فرش اما اکنون ميگويد براي تغيير وضع نابسامان حوضها درخواست اعتبار کرده است.

محمدجواد اينانلو همچنين از انجام مطالعاتي درباره حوضها خبر داده و بيان ميکند: مطالعات مرتبط با حوضهاي موزه به پايان رسيده و قرار است اقدامات لازم از سوي سازمان زيباسازي شهرداري تهران با پيمانکاري، که داراي درجه مرمت است، انجام شود و تا شهريور امسال در دسترس قرار گيرد.
مدير موزه فرش ميگويد حوضها قرار است دقيقا به همان شکل سابق و پيش از تبديل شدنشان به باغچه بازگردند.

اينانلو اين خبر را هم ميدهد که در توافق با شهرداري قرار است حوضها، که اکنون پشت درهاي موزه فرش است، به داخل محوطه موزه وارد شود.
مدير موزه فرش درباره موانع بازسازي اين حوضها که مديران قبلي موزه پيشتر مطرح کرده بودند، اظهار ميکند: درباره ايجاد تغيير در حوضهاي موزه فرش چند مشکل داريم و نميدانيم اگر به آنها دست بزنيم چطور ميشود، براي همين بايد باملاحظه با آنها رفتار کنيم. بخشي از لولهکشي زير حوضها سطحي است که لولههاي چدني بايد خارج و جايگزين شود. قسمت پيچيده کار رسيدن از کف حوض تا لولهکشيهاست. براي انجام دادن اين کار نياز است کف حوض برداشته شود و بر همين اساس ميتوان گفت به نوعي با هندوانه دربسته مواجهيم. البته آمادگي اقدام سريعتر را داريم، اما نميخواهيم بازديدکنندگان نوروزي را تحت تاثير فرايند بازسازي حوضها قرار دهيم.

موزه فرش در ضلع شمالي پارک لاله تهران واقع شده که محل نگهداي فرشها و قاليچههاي نفيس ايراني است. ساختمان موزه ۳۴۰۰ مترمربع مساحت دارد که آذينهاي نماي بيروني آن شبيه دار قالي و اثر عبدالعزيز فرمانفرمائيان است.
عکسها از: سميه حسنلو
