نگاهي بر آثار پل سزان

«پل سزان» را بيشتر براي خلق تابلوهاي نقاشي «طبيعت بي‌جان» مي‌شناسيم. سيب‌ها و پرتقال‌هايي با اشکال هندسي که روي ميز قرار داده شده‌اند، نخستين تصاويري هستند که از آثار اين نقاش فرانسوي در ذهن تداعي مي‌شوند. با اين حال «سزان» پرتره‌هاي زيادي خلق مي‌کرد، اما با اين رويکرد که به انسان همچون يک سوژه يکسان نگاه مي‌کرد و حين خلق پرتره به جزئيات روانشناختي نمي‌پرداخت.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، در اواخر قرن نوزدهم ميلادي، پست امپرسيونيسم در فرانسه ظهور کرد. «وينسنت ون‌گوگ» و «پل سزان»‌،‌ نقاش فرانسوي از پيشگامان اين جنبش هنري بزرگ بودند که ويژگي بارز آن نوع خاص به‌کارگيري ضربات قلم‌مو، رويکردي آوانگار به چشم‌انداز و استفاده از رنگ‌هاي سرزنده بود.

«سزان» علاوه بر نقشي که به عنوان يک هنرمند پست امپرسيونيست مهم ايفا کرد،‌ به عنوان پدر «فوويسم» و پيشگام «کوبيسم» نيز شناخته مي‌شود. با توجه اهميت «سزان‌»‌ در اين ژانرهاي پيشرو،‌ از اين هنرمند به عنوان يکي از تاثيرگذارترين شخصيت‌هاي تاريخ هنر مدرن ياد مي‌شود.

«پل سزان» هنرمندي بود که برايش طبيعت، اشياء و مردم همگي دنياي مادي واحدي را شکل مي‌دهند که با استفاده از رنگ مي‌توان آن را بازخلق کرد. در ادامه به معرفي پنج پرتره‌ کمتر ديده‌شده از اين هنرمند مي‌پردازيم.

«پسر و جليقه قرمز» (۱۸۸۹)

«سزان»‌ در مجموع چهار پرتره رنگ روغن از اين پسر ايتاليايي با جليقه قرمز و در ژست‌هاي متفاوت خلق کرد. اين نقاشي در فوريه سال ۲۰۰۸ از يک بنياد «E.G. Bührle» در زوريخ ربوده شد. اين نقاشي که ۹۱ ميليون دلار ارزش داشت، گران‌ترين نقاشي آن موزه محسوب مي‌شد. خوشبختانه اين نقاشي در آوريل ۲۰۱۲ در صربستان پيدا شد.

«مادام سزان در صندلي دسته‌دار قرمز»‌ (۱۸۷۷)

همسر «سزان» سوژه بيشترين نقاشي‌هاي او بود. «سزان» حدود ۳۰ پرتره از او خلق کرد. اين تابلو که يکي از نخستين پرتره‌هاي «سزان»‌ محسوب مي‌شود، رويکرد هنر مدرن در آثار «سزان»‌ را به نمايش مي‌گذارد. «سزان»‌ گفته بود: «مي‌خواهم از امپرسيونيسم هنري به قدرتمندي هنر موزه‌ها بسازم.»

«زن سالمند و رزاري» (۱۸۹۵)

به گفته «خواکيم گاشه»‌،‌ نويسنده و شاعر، سوژه اين نقاشي راهبه‌اي سابق که از صومعه خارج شده بود و پيش از آن که «سزان» او را به عنوان خدمتکار استخدام کند، سرگردان شده بود. «گاشه» اين نقاشي را در سال ۱۸۹۶ در خانه خانوادگي «سزان» پيدا کرد.

«گوستاو جفروي» (۱۸۹۵)

«گوستاو جفروي» منتقد هنري بود که نقاشي‌هاي «سزان»‌ را تحسين مي‌کرد. «سزان»‌ در بهار ۱۸۹۵ براي تشکر از او پيشنهاد داد که پرتره او را خلق کند. سزان نقاشي صورت و دست‌ها را تا آخرين لحظه به تعويق انداخت و با ناتمام گذاشتن آن‌ها تابلو را ارائه کرد. شکل جفروي يک مثلث قوي در مرکز نقاشي تشکيل مي‌دهد. محيط ـ کتاب‌ها، جوهردان، گل رز، مجسمه، همگي در کنار هم فعاليت‌ها و سليقه اين سوژه را بدون پيچيدگي به مخاطب نشان مي‌دهند.

«مردي که پيپ مي‌کشد» (۱۸۹۲)‌

«سزان»‌ سه نسخه از «پائولين پائولت» را حين پيپ کشيدن و تکيه داده به آرنج دستش خلق کرده است. نقاش به سوژه حالتي آرام و محکم و بدون هيچ‌گونه ژست يا بيان مي‌دهد که اتفاقا به سوژه جاذبه خاصي مي‌بخشد. يک ترکيب بي‌جان کوچک، متشکل از مقداري ميوه و دو بطري نيز، پشت آرنج او ديده مي‌شود. سوژه کلاهش را روي سرش عقب انداخته‌ و کت و شلوارش با رنگ‌هاي طيف خاکستري رنگ‌آميزي شده است.

«سزان» که بود؟‌

«پل سزان»‌ در سال ۱۸۳۹ ميلادي در «اکس-آن-پرووانس»، شهري در جنوب فرانسه متولد شد. او که بيشتر در اين شهر کار و زندگي مي‌کرد،‌ مدت زماني هم در پاريس صرف مي‌کرد و با هنرمندان امپرسيونيستي همچون «مري کسات» و «کلود مونه» معاشرت مي‌کرد.

«سزان»‌ با اينکه صميمانه با اين هنرمندان همکاري مي‌کرد، خود را يک هنرمند امپرسيونيست تلقي نمي‌کرد. «پل سزان» به‌رغم هنرمندان امپرسيونيست، نقاشي کردن در کارگاه را به نقاشي کردن در فضاي باز ترجيح مي‌داد و از به کارگيري ضربات خودانگيخته و فوري اجتناب مي‌کرد. او همچنين علاقه‌اي به ثبت لحظات زودگذر از سوژه‌هايش ـ يکي از ويژگي‌هاي کليدي امپرسيونيسم ـ نداشت و بر نمادگرايي و محتوا بيش از سبک تمرکز داشت.

«سزان»‌ در نتيجه اين رويکرد هنري، زيبايي‌شناسي منحصر به فردي را ايجاد کرد که از زيبايي‌شناسي معاصرانش متمايز بود.

«سزان»‌ در نخستين سال‌هاي فعاليت هنري از کاردک نقاشي براي خلق تابلوهايي با بافت سنگين استفاده مي‌کرد. با اين حال، «سزان» پس از کار در کنار امپرسيونيست‌ها، الهام گرفت که روش‌هاي جديد استفاده از رنگ را امتحان کند.

او نيز همچون ساير هنرمندان امپرسيونيست از روش ضربات‌ قلم‌مو شکسته استفاده کرد. با اين حال، او قلم‌موهاي سريع و طرح‌واره‌اي که مشخصه امپرسيونيسم‌هاست را کنار گذاشت و «ضربه‌هاي سازنده» را به کار مي‌گرفت تا فرم‌هاي هندسي ايجاد کنند.

اين هنرمند در نقاشي‌هايش اغلب تصويرهاي خلاقانه‌تر از يک محيط را به ترکيب‌بندي‌هاي واقع‌گرايانه ترجيح مي‌داد. اين امر به‌ويژه در تصويرهاي طبيعت بي‌جان او مشهود است که اغلب ميوه‌ها، بطري‌ها و ديگر اشياء روزمره را روي ميزهاي کج‌شده و چروک‌شده به نمايش مي‌گذارند.

از جمله مهم‌ترين آثار هنري او به «ورق‌بازان» مي‌توان اشاره کرد. در حوالي ۱۸۹۰ ميلادي بود که «سزان»‌ مجموعه‌ از نقاشي‌هاي پنج‌عددي را خلق کرد که «ورق‌بازان» نام داشتند. با اينکه اين تابلوهاي نقاشي با تمرکز بر يک موضوع نقاشي شده بودند، اما در تعداد نفراتي که در آن‌ها نقاشي‌شده و سبک به کار رفته متفاوت بودند.

پیمایش به بالا