ماجراي ۳۰ تابلوي موزه جهاني هنرهاي ديني امام علي(ع) اخيراً در صدر خبرها قرار گرفته است و برخي از رسانه‌ها با عبارت «تابلوها گم شده‌اند» سبب تشويش اذهان عمومي شده‌اند.
به گزارش گالري آنلاين، ايسنا به نقل از همشهري آنلاين نوشت، اگرچه پس از انتشار خبرهاي نادرست در اين زمينه، مسئولان سازمان فرهنگي و هنري شهرداري تهران توضيحاتي ارائه داده‌اند، اما منتقدان همچنان بر طبل دروغين خود مي‌کوبند. مهرداد باقري، رئيس سازمان فرهنگي و هنري شهرداري تهران در گفت‌وگو با همشهري به‌صراحت مي‌گويد که تابلوهاي موزه امام علي(ع) گم نشده و به‌صورت قانوني در رويدادهاي مختلف اکران شده‌اند و آثاري که خواهان داشته‌اند، طي فرايند قانوني فروخته شده‌اند. او درخصوص فرايند و چرايي فروش تابلوها بيشتر توضيح مي‌دهد.
اساساً چرا سازمان فرهنگي و هنري شهرداري تهران به موضوع موزه و تابلو ورود کرده است؟
سازمان فرهنگي و هنري، بازوي فرهنگ و هنر مديريت شهري است و اکثر گالري‌ها، نگارخانه‌ها، موزه و خانه‌موزه‌هاي شهرداري تهران توسط سازمان فرهنگي و هنري راهبري مي‌شود و از اين‌رو آثار هنري در اختيار اين سازمان قرار دارد.
آيا تبادل يا فروش آثار هنري مرسوم و قانوني است؟
موزه‌ها محل نمايش آثار ارزشمند هنري هستند؛ ارزشمندي هنري در گرو موجوديت ارزش‌هاي هنري، اعم از فني و تکنيکي، مضموني، محتوايي، قدمت و… هستند. هرچند که اکثر آثار هنري که در موزه نگهداري مي‌شوند داراي قدمت ديرينه هستند. موزه‌ها براي اينکه به‌روز باشند نياز دارند آثار را با يکديگر تبادل کنند. اين تبادل گاهي به‌صورت داخلي و گاهي هم به‌صورت تبادلات خارجي انجام و اين کار سبب بقا و حيات هنري موزه‌ها مي‌شود. آثار هنري فراواني هم که توسط هنرمندان خلق مي‌شود، در گالري‌هاي داخلي و خارجي نمايش داده مي‌شود و افرادي که خواهان تهيه اثر هنري باشند، با مراجعه به آنها نسبت به خريد آثار هنري اقدام مي‌کنند. عمدتاً افراد در منازل و يا محل کار خود آثار هنري دارند که در مالکيت شخص آن‌هاست. نقاشي، نقاشيخط، خوشنويسي، تذهيب و عکس فرم‌هايي که خانواده‌هاي ايرانيان با نصب آنها در محل زندگي خود تمايلات زيبايي‌شناسانه خود را جلوه مي‌دهند.
مردم اين آثار را از کجا تأمين مي‌کنند؟
مراکز خرد و کلان بي‌شماري وجود دارد که محل تأمين آثار هنري است. امروز نگارخانه‌هاي شهر تهران و نگارخانه‌هاي مستقر در فرهنگسراهاي متعلق به شهرداري تهران، يکي از پررونق‌ترين مکان‌هاي نمايش و فروش آثار هنرمندان است. اين رونق و بازگشت به دوران پرشکوه فعاليت نگارخانه‌هاي شهر تهران، محصول سياست‌هاي توسعه‌اي سازمان فرهنگي و هنري در دوره جديد مديريت شهري است. فهرست نمايشگاه‌هاي پرشماري که در طول ۲ سال گذشته در اين نگارخانه‌ها برگزار شده، در فضاي مجازي قابل مشاهده و رصد است.
براي فروش تابلوها، نيازي به مجوز شوراي شهر نداشتيد؟
سازمان فرهنگي و هنري، يک رکن در شهرداري تهران است؛ مانند ديگر سازمان‌ها، اين سازمان هيأت‌مديره دارد و انجام فعاليت‌ها، نيازمند طي فرايندهاي قانوني ازجمله مصوبه هيأت‌مديره است. در هيأت‌مديره سازمان ناظر به گزارش شوراي ساماندهي آثار هنري تصميم گرفته شد، ناظر به ساماندهي آثار موزه‌ها و نيز رفع خلأهايي که در نتيجه نبود آثار هنري از برخي چهره‌هاي شاخص هنري وجود دارد، درخصوص آثاري که تعدد موضوعي و يا کميت آثار يک هنرمند وجود دارد، تبادل آثار از طريق تهاتر، فروش و يا خريد اثر جديد اقدام شود که بر همين منوال اقدام شده است
چگونه به ايده فروش تابلوها يا به‌طور کلي آثار هنري رسيديد؟
از ابتداي شروع به‌کار در سازمان فرهنگي، شورايي براي ساماندهي آثار هنري شهرداري تهران تشکيل داديم که استادان شناخته شده در حوزه هنرهاي تجسمي عضو آن هستند. در راستاي بررسي‌هاي انجام شده توسط اين شورا، ابتدا براي ساماندهي آثار اقدام به شناسايي آنها کرديم؛ پس از آن آثار به لحاظ موزه‌اي و هنري تفکيک شدند و در مرحله سوم موضوع بروز کردن آنها از طريق تبادل و تهاتر يا فروش آثار موجود و خريد آثار جديد را پيگيري کرديم.
چه ضرورتي براي فروش تابلوهاي موزه امام علي(ع) بود؟
موزه جهاني هنرهاي ديني امام علي(ع)، يک موزه موضوعي است که از سال‌هاي گذشته آثار فراواني در آن جمع‌آوري شد و البته بخشي از اين آثار بي‌ارتباط با موضوع موزه بوده و در گنجينه آن نگهداري مي‌شد. از سوي ديگر، آثار ارزشمندي در کل کشور و حتي جهان وجود دارد که مرتبط با موزه امام علي(ع) هستند و اين موزه به آنها دسترسي ندارد؛ بنابراين پس از شناسايي و طبقه‌بندي تخصصي آثار تهاتر، تبادل و خريد آثار جديد در دستور کار قرار گرفت.
فرايند فروش يا تبادل تابلوهاي موزه امام(ع) چگونه سپري شده است؟
شوراي ساماندهي آثار هنري سازمان فرهنگي به هيأت‌مديره سازمان فرهنگي پيشنهاد داد تا اين سازمان براي توسعه ظرفيت و بازار آثار هنري، وارد اين عرصه شود و براساس مصوبه هيأت‌مديره اجازه داده مي‌شود تا خلأهاي موزه امام علي(ع) تکميل شود. براي اين کار لازم بود تا با ساير نهادهاي فعال در اين موضوع هم‌افزايي شود و بر اين اساس با برخي از آنها تفاهمنامه همکاري منعقد شده است.
تفاهمنامه انجام شد؟
بله. نخستين تفاهمنامه مشترک منعقد شد و براساس آن مقرر شد که علاوه بر شرکت دادن آثار در نمايشگاه‌ها و اکران‌هاي داخلي، براي شرکت در رويدادهاي خارجي برنامه‌ريزي شود. نخستين رويداد خارجي که رويداد معتبر هنري است، در ارديبهشت ۱۴۰۳ در کشور امارات و شهر دوبي انجام شد؛ ۳۰تابلو از موزه امام علي(ع) و بخش قابل‌توجهي اثر ديگر از ساير نهادها در اين رويداد ارائه شد. در اين رويداد ۲ اثر متعلق به شهرداري تهران خواهان داشت که مطابق ضوابط اين رويداد، فرايندهاي آن انجام شد.
آيا کارشناسي قيمت تابلوها انجام شده بود؟
چون قرار بود در اکران داخلي و خارجي آثار فروخته يا تهاتر شوند، لازم بود قيمت‌گذاري تابلوها انجام شود که اين کار توسط کارشناسان رسمي تعيين و توسط هيأت کارشناسي ۵ نفره که در تفاهمنامه تعيين شده بود، مصوب شد؛ نهادهاي نظارتي شهرداري نيز ناظر کل اين فرايند بوده‌اند.
مبلغ تابلوهاي فروخته شده به چه حسابي واريز شد؟
مبلغ ۲تابلوي فروخته شده، طبق تفاهم انجام شده بايد ۱۵روز پس از فروش، به‌حساب سازمان فرهنگي و هنري واريز مي‌شد که اين کار در زمان مقرر صورت گرفته است.
عايدي فروش تابلوها در کجا هزينه مي‌شود؟
هدف از تهاتر و فروش تابلوها، توسعه و تکميل خلأهاي موزه امام علي(ع) است؛ ازاين‌رو بايد به ميزان تابلوهايي که فروخته مي‌شود، تابلوهاي جديد خريداري شود؛ بنابراين خريد آثار متناسب با مأموريت شهرداري تهران و موزه امام علي(ع) در دستور کار قرار گرفته و در حال انجام است.
تابلوهاي فروخته نشده در کجا نگهداري مي‌شوند و اکنون چه وضعيتي دارند؟
۲۸ تابلوي ديگر در اختيار سازمان هستند و برنامه‌ريزي جهت حضور مؤثرتر در ديگر اکران‌هاي داخلي و خارجي در حال انجام است.