رئيس اداره اطلاعات فرهنگي و حفاظت فني کتابخانه و موزه ملي ملک از اجرايي شدن طرح پايش و اقدامات حفاظتي ادواري مجموعه فرش و گليم اين موزه در سال ۱۴۰۳ خبر داد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، محمد حق‌گو با اشاره به اهميت و ضرورت اجراي اين طرح گفت: طرح پايش، يکي از نکات کليدي و نجات‌دهنده در حفظ و نگهداري از آثار تاريخي به‌ويژه آثار حساسي همچون فرش و انواع دست‌بافته‌هاست که با توجه به مواد آلي به کار رفته در آن‌ها نسبت به فرآيندهاي فرسايش و تهديدات بيولوژيک، آسيب‌پذيري بيشتري دارند و نيازمند مراقبت و توجه ويژه هستند.
او اضافه کرد: پايش دائم و اقدامات ادواري در بازه‌هاي زماني کوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلندمدت مي‌تواند هدف‌هاي اصلي در اين راستا را تأمين کرده و به آن‌ها جهت دهد.
حق‌گو بيان کرد: تمام تلاش ما در کتابخانه و موزه ملي ملک نيز بر اين است تا با رعايت تمام استانداردها و پايبندي به فعاليت‌هاي برنامه‌ريزي شده و يا در صورت لزوم انجام اقدامات اضطراري و فوري، عملکردي تأثيرگذار در زمينه حفظ و نگهداري از آثار و گنجينه‌هاي ارزشمند مجموعه گرانسنگ ملک داشته باشيم.
او با بيان اينکه آثار کتابخانه و موزه ملي ملک يادگارهاي کم‌نظير و بي‌بديلي از فرهنگ و هنر اين مرز و بوم هستند، گفت: گنجينه‌هاي اين مجموعه با نيت پاک و متعالي حاج حسين آقا ملک گرد آمده و بر آستان مقدس حضرت رضا(ع) وقف شده است.
رئيس اداره اطلاعات فرهنگي و حفاظت فني کتابخانه و موزه ملي ملک افزود: پس از درگذشت اين واقف بزرگ اين گنجينه توسط ديگر فرهنگ‌دوستان و نيک‌انديشان غنا و کمال بيشتري يافته است که بي‌شک، اين موضوع نيز بر اهميت و حساسيت وظايف ما در حفظ، نگهداري و معرفي آن‌ها افزوده است.
حق‌گو در ادامه درباره اهداف اجراي اين طرح، بيان کرد: ساماندهي دست‌بافته‌هاي موجود در مخازن و فرش‌هاي در معرض نمايش در سالن‌هاي موزه و اقدامات حفاظتي پيشگيرانه در مورد فرش‌ها و گليم‌ها، از جمله اهداف اجراي طرح ساماندهي بود.
او اضافه کرد: از ديگر اهداف اجراي اين طرح مي‌توان به شناسايي آثار با آسيب‌هاي بيولوژيک فعال (در صورت وجود)، تکميل کردن شناسنامه فن‌شناسي و آسيب‌شناسي آثار، تهيه آمار و اولويت‌بندي مرمت آثار در صورت لزوم و چيدمان ترتيبي آثار با ليبل‌هاي مشخص براي دسترسي آسان اشاره کرد. تمام اين موارد با حضور و نظارت کارشناسان مجرب مجموعه در اين حوزه عملياتي شد.
انجام اقدامات حفاظتي و مرمتي
همچنين زهرا نيکويي، کارشناس حفاظت آثار کتابخانه و موزه ملي ملک نيز درباره اقدامات حفاظتي و مرمتي در اجراي اين طرح، گفت: در اين‌راستا، مواردي همچون بازبيني، هوادهي، گردگيري در هواي آزاد، بررسي آسيب‌شناسي آثار براي اطمينان از عدم وجود عوامل آسيب بالقوه و بالفعل، غبارروبي مکانيکي و مکشي و بخارشويي براي حذف احتمالي لارو حشرات به‌ويژه در ميان درزها و محل‌هاي دوخت، انجام شد.
او اضافه کرد: همچنين مي‌توان به انجام اقداماتي نظير اجراي محلول ضد بيد کاملاً گياهي در دو سطح رو و پشت فرش، اجراي ساپورت و کاورهاي حفاظتي آغشته به مواد ضد بيد، لول کردن آثار و اجراي پوشش نهايي با لفاف‌هاي پلي‌پروپيلن، ضدعفوني و نظافت قفسه‌هاي نگهداري، انتقال به مخازن و استانداردسازي وضعيت نگهداري و نصب ليبل‌هاي مصور و مقاوم روي آثار، اشاره کرد.
انجام اقدامات مستندنگاري
محمدعلي بدري، کارشناس اطلاعات فرهنگي کتابخانه و موزه ملي ملک نيز درباره مستندنگاري و ساماندهي آرشيو اين مجموعه در راستاي اجراي اين طرح، گفت: تهيه چک ليست‌هاي اوليه بر اساس سوابق، شناسنامه‌ها و اطلاعات پايگاه داده، کنترل اطلاعات آثار با موجودي مخازن، اندازه‌گيري مجدد، شماره‌گذاري و تهيه فهرست دقيق آثار، منتخبي از اقدامات در اين حوزه بود.
او به انجام اقدامات ديگري همچون عکاسي از گليم‌هاي فاقد تصوير (چهار قطعه)، تکميل اطلاعات اوليه فرش‌ها، طراحي تگ‌هاي ويژه و مقاوم براي بازشناسي آثار، تکميل اطلاعات آثار فاقد داده‌هاي پيشين و اصلاح اطلاعات پيشين يا ورود اطلاعات و ثبت آثار جديد در بانک آثار، اشاره کرد.
موزه ملک همچنين اعلام کرد با توجه به اقدامات صورت گرفته در اين دوره و کنترل‌ها و بازبيني‌ها و نظافت ادواري کوتاه‌مدت، برنامه جامع کنترل آفات و تأمين شرايط محيطي استاندارد براي نگهداري آثار، اجراي طرح جامع پايش و اقدامات حفاظتي بلندمدت مجموعه فرش و گليم موزه ملک در پنج سال آينده يعني در سال ۱۴۰۸، انجام خواهد شد.