يک پژوهشگر و زبان شناس از خوانش بخش‌هايي از سنگ‌نبشته «سراب سياه» به خط پهلوي ساساني اطلاع داد. پيش‌تر درباره نابودي اين کتيبه که در سرچشمه رودخانه و تالاب قرار دارد و بخشي از سال زير آب مي رود و خطوط آن درحال محو شدن است، هشدار داده شده بود.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، ابوالحسن اتابکي، پژوهشگر آزاد از وضعيت کتيبه ساساني سراب سياه که در معرض نابودي قرار دارد، خوانش اين سنگ نبشته را براساس عکس‌هايي که سياوس آريا ـ پژوهشگر و کنشگر ميراث فرهنگي در استان فارس ـ در اختيار او قرار داده، انجام داده است. او گفت: متن اين سنگ نبشته بسيار آسيب ديده و عکس‌هايي از آن در اختيار ما قرار گرفته بود، پس ناچار بوديم از روي همين تصاوير به خوانش آن بپردازيم. دشواري ديگر درباره اين عکس به خاطر آن بود که کسي که اين عکس‌ها را تهيه کرده و آن را سياقلم کرده آشنايي چنداني به خطوط پهلوي نداشته که اين امر هر پژوهشگري را دچار خطاي خوانش مي‌کند.
او ادامه داد: از آنجا که تنها همين عکس‌هاي يک دهه پيش در اختيار ما است و خود سنگ‌نبشته دوره ساساني نيز در اين ۱۰ سال به شدت آسيب ديده پس نتيجه کار را بايد از روي همين تصاوير داوري کرد.
اتابکي گفت: اين نخستين خوانش از بخش گسترده کتيبه سراب سياه شهرستان رستم است که بي‌ترديد مي‌تواند در آينده تعاريف ديگري بوسيله ديگر پژوهشگران ارايه شود. اما اين خوانش راهگشاي نويني براي ديگر محققان است تا به نتايج بهتري از معناي اين سنگ‌نبشته دست يابند.
ترجمه بخشي از اين سنگ‌نوشته که ابوالحسن اتابکي انجام داده، چنين است:
۱. اين تقسيم کردن آب (بوسيله) يک مجراي آب (منگ)
۲. از چشمه زهاب (سرچشمه) به کشيدن
۳. آبها … فراز باغ
۴. اين پاداش
۵. کار … (به) آيين ايزدادن
۶. شادان / کامياب، پرگوهر؟
۷. …………………………………
۸. ………………………………….
۹. ………………………………….
اين پژوهشگر گفت: مهم‌تر از خوانش اين کتيبه، پايندگي و نگهداري آن است که ميراث گران‌بهايي براي نسل‌هاي آينده است و اين آثار و ديگر آثار ارزشمندي که از نياکان ما باقي مانده، تداعي‌کننده فرهنگ کهن ملتي است که هزاران سال در اين خاک ريشه دارند.
درباره بازشناسي سنگ نبشتۀ پهلوي ساساني «سَراب سياه» شهرستان رستم، گفته شده است: شهرستان رستم از شهرستان‌هاي نوبنياد استان است که در سمت شمال غربي استان فارس جاي دارد و مرکز آن شهرستان مَصيري است. سنگ نبشتۀ پهلوي ساساني «سَراب سياه» در اندازۀ حدودي ۱۱۰ در ۱۰۰ سانتي متر با فاصلۀ ۱ متر و نيمي از سطح آب تراشيده شده است. هرچند در گذشته، اين چشمه و تالاب در سطحي بالاتر و نزديک سنگ نبشته بوده و هنوز هم در زمان فصل پر بارش يادگار ساسانيان به زير آب مي‌رود. سنگ نبشته در ۹ رَج (سطر) و به دبيرۀ پهلوي ساساني کتيبه‌اي تراشيده شده است.
به گفته قامت محمودي، مديرکل ميراث فرهنگي شهرستان رستم، که اين سنگ‌نبشته در حدود سال ۱۳۹۰ در فهرست ميراث ملي ثبت شده است. اين کتيبه بخشي از يک صخره است که سرچشمه رودخانه و تالاب سراب سياه بوده است و حدود ۵ ماه از سال از آب بيرون است و خطوط آن بر اثر فرسايش درحال محو شدن است.