اولين نمايشگاه هنرمند ايراني ساکن نيويورک در ايران

براي نخستين‌بار در ايران آثاري از کامران يوسف‌زاده (واي. زي. کامي) هنرمند ايراني ساکن نيويورک در گالري آب انبار به نمايش درمي‌آيد.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايلنا، ياسمن متين‌فر مدير گالري آب‌انبار درباره‌ي نمايشگاهي که براي نخستين بار در ايران برگزار مي‌شود، گفت: براي اين نمايشگاه، کارها به‌گونه‌اي انتخاب شده‌اند که از تمام دوره‌هاي کاري هنرمند آثاري وجود داشته باشد. تعداد آثار به نسبت کارهايي که کامران يوسف‌زاده در طول فعاليت هنري‌اش خلق کرده، زياد نيست ولي ۱۸ اثري که ما براي اين نمايشگاه تدارک ديده‌ايم، شامل دوره‌هاي مختلف کاري اين هنرمند است. جديدترين کار اين نمايشگاه مربوط به سال ۲۰۱۷ است و قديمي‌ترين کار به سال ۱۹۸۸ برمي‌گردد. تمامي آثار نيز براي فروش گذاشته مي‌شود.

او با اشاره به سکونتِ هنرمند در نيويورک گفت: کامران يوسف‌زاده، در روز افتتاحيه‌ي نمايشگاه در ايران حضور خواهد داشت و فرداي آن روز، به نيويورک بازمي‌گردد؛ به همين خاطر در برنامه‌هاي ما، مراسم سخنراني‌ پيش‌بيني نشده، ولي از کتاب هنرمند که با همکاري نشر هنر معاصر منتشر شده، رونمايي خواهد شد. اين کتاب کامل‌ترين کتابي است که تا به‌ حال، در ۴۰۰ صفحه درباره‌ي اين نقاش منتشر شده، و اکثر آثار يوسف‌زاده را دربرمي‌گيرد. دو متن ضميمه‌ي کتاب است که يکي به قلم رابرت استور و ديگري به قلم بابک احمدي است. مقاله‌ي استور پيش‌تر نيز در يکي از کتابچه‌هاي هنرمند منتشر شده بود و حالا به دو زبان فارسي و انگليسي در اين کتاب منتشر مي‌شود.

مدير گالري آب‌انبار هم‌چنين به يک فيلم ۱۵ دقيقه‌اي اشاره کرد که بهمن کيارستمي از کامران يوسف‌زاده ساخته، و افرود: اين فيلم، در کنار نمايش آثار در طول نمايشگاه به‌طور مرتب پخش خواهد شد.

متين‌فر در اهميتِ اين هنرمند گفت: کامران يوسف‌زاده يکي از هنرمندان ايراني است که در سطح بين‌المللي شناخته مي‌شود و سال‌هاست که خارج از ايران کار مي‌کند و با گالري‌هاي مهمي چون گاگوسيان نيويورک، سابقه‌ي فعاليت دارد. نمايشگاه‌هاي متعددي در کشورهاي مختلف دنيا برگزار کرده و آثارش در موزه‌هاي بزرگ دنيا حضور دارد. گالري آب‌انبار، به آقاي يوسف‌زاده پيشنهاد اين نمايشگاه را داديم و ايشان استقبال کرد و خوشحال شد که در ايران نيز آثارش به نمايش درمي‌آيد.

او در توضيحِ دوره‌هاي کاري يوسف‌زاده بيان کرد: اين نقاش، دوره‌هاي کاري مختلفي را از سر گذارنده. مشخصاً مي‌توانم به پرتره‌ها و گنبدهاي هنرمند اشاره کنم. دوره‌ي گنبدها تحت تأثير معماري شرقي است. هنرمند به معماري ايراني به خصوص معماري دوره‌ي سلجوقي علاقه‌ دارد. در گنبدها نوشته‌هايي مي‌بينيم که با متون ديني، خط پهلوي، عبري، عربي و… آميخته است.

او اضافه کرد: دوره پرتره‌ها لزوماً با تکيه بر چهره‌ي افراد معروف خلق نشده است. در پرتره‌ها مي‌توانيم چهره‌هايي از خودِ هنرمند، خانواده‌ و نزديکانش را مشاهده کنيم. در همين نمايشگاه دو سلف‌پرتره از هنرمند داريم. در کل، به تنها موردي که مي‌توانم اشاره کنم که يوسف‌زاده در آن، به چهره‌ي افراد مشهور پرداخته، تابلويي است که هنرمند از روي يک عکس خبري کشيده و آن رهبر مذاهب مختلف را، کنار يکديگر در بيت‌المقدس نشان مي‌دهد. اما براي يوسف‌زاده، بيشتر خودِ چهره مهم است ولو اينکه سوژه‌اش معروف يا يک شخصيت عادي باشد. مهم جذابيت و گيرايي آن چهره است.

کامران يوسف‌زاده (واي. زي. کامي) سال ۱۳۳۴ در تهران متولد شد. او پس از تحصيل فلسفه در دانشگاه برکلي در سال‌هاي ۵۴-۱۳۵۳، از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۰ در سوربون شاگرد امانوئل لويناس بوده است. در همين زمان حرفه نقاشي را انتخاب مي‌کند که در اين زمينه خودآموخته است. در کودکي درکنار مادرش، از نقاشان واقع‌گراي مشهور ايران، به کسب مهارت پرداخته است.

بابک احمدي (منتقد هنري و پژوهشگر) در مقاله‌ي «هنر تکرار» درباره‌ي آثار اين هنرمند مي‌نويسد: آثار کامى هرگز به مرتبه‌اى تجريدى نزديک نشده‌اند که در آن‌ها فقط بتوان احساسى را يافت. نقاش محبوب او کاندينسکى نيست. او هرگز دنياى بيرون را رها نکرد، اما بازنمايى صرف آن‌ را هم‌ وظيفه خود ندانست. او به احساس خود، عواطف خود، مرتبه زيسته و تجربه‌ شده زندگى خود، آدم‌هاى گرداگردخود، آن‌ها که دوست‌شان دارد يا مي‌خواهد بشناسدشان، به تاريخ نقاشى از ديد خود تکيه کرد.

همين‌طور در بخشي از مقاله‌ي رابرت‌ استور تحت عنوان «هر بار جان را احساس مي‌کنم» آمده است: او را به خاطر تلاش براي مرئي کردن امر نامرئي با نشان دادن تصاوير مردان و زناني که نگاه‌شان را از ما برگردانده و به سمت درون هدايت کرده‌اند، مي‌ستايم. چراکه کامي در اين تصاوير از منظري بهره مي‌گيرد که هدفش درون‌نگري است، به روشي که با مفروضات اکثر پرتره‌سازي‌ها که بر چشم به عنوان پنجره‌هايي به سمت روح تمرکز دارد در تناقض است.

هنرمند به موازات پرتره‌نگاري‌هايش مجموعه‌اي از آثار انتزاعي کشيده است که هنوز هم ادامه دارد. اين نقاشي‌ها شامل نقوش آجرمانند با دوايري هم‌گراست که انسان را به ياد معماري گنبد اماکن مذهبي مي‌اندازد. اين آثار، با نقوشي که از مرکز نقاشي ساطع مي‌شود، زبان تصويري تزئين را بکار مي‌بندد و در عين حال به خاستگاه دايره‌لغات آن در جهان طبيعي نيز اشاره دارد. نقطه کانوني آثار تماشاگري است که انگار به آسمان يا ستارگان نگاه مي‌کند، يا به سقف معبدي که در آن مشغول عبادت است مي‌نگرد.

مجموعه کوچکي از نقاشي‌هاي کامي که در گالري آب‌انبار گرد آمده، شامل برخي آثار اوليه او نيز مي‌شود. خودنگاره هنرمند در کودکي (۱۳۷۷) يکي از مجموعه پرتره‌هاي مهمي است که در طول دوران کاري خود کشيده است. بسياري از اين آثار نماي روبرو از مدل‌هاست که سر و شانه‌هايشان قاب را پرمي‌کنند و با نگاه خيره و مستقيم با تماشاگر مواجه مي‌شوند. اما بسياري آثار ديگرش با سکوت و چشمان بسته به استقبال مخاطب مي‌روند. او با ‌رنگ‌هاي گرم و شبيه پوست انسان و قلم‌گذاري ظريف و نرم خود، پرتره‌هايي مي‌آفريند که گرما و نزديکي فراگيري دارند. نقاشي براي کامي ابزاري است تا حقيقت بنيادين انسانيت مشترک‌مان را به نمايش بگذارد.

از نمايشگاه‌هاي انفرادي اخير واي. زي. کامي مي‌توان به اين رويداد‌ها اشاره کرد: گالري گاگوسيان، پاريس (۱۳۹۶)؛ موزه هنر لس‌انجلس (۱۳۹۵)؛ گالري ليلا هلر، دبي (۱۳۹۵)؛ گالري گاگوسيان، لندن (۱۳۹۴)؛ گالري گاگوسيان، نيويورک (۱۳۹۳)؛ موزه هنر معاصر، آتن (۱۳۸۸)؛ پنجاه‌ودومين بي‌ينال ونيز (۱۳۸۶)؛ موزه هنر هربرت اف. جانسون، دانشگاه کورنل، ايثاکا (۱۳۸۲). همچنين از نمايشگاه‌هاي گروهي اخير او مي‌توان به اين موارد اشاره کرد: موزه آقاخان، تورنتو (۱۳۹۶)؛ مجموعه خانواده پل جي. الن، سياتل (۱۳۹۶)؛ گالري آب‌انبار، تهران (۱۳۹۶)؛ گوگن‌هايم ابوظبي، امارات متحده عربي (۱۳۹۳).

آثار کامران يوسف‌زاده، در مجموعه‌هاي بسياري نگهداري مي‌شود و به نمايش گذاشته شده ازجمله: موزه بريتيش، لندن؛ بنياد هنر معاصر پاراسول يونيت، لندن؛ موزه هنز متروپليتن، نيويورک؛ موزه هنرهاي مدرن، نيويورک؛ موزه هنر آمريکايي ويتني، نيويورک؛ موزه سالومون آر. گوگن‌هايم، نيويورک؛ موسسه اسميتسونيان، واشنگتن، دي. سي؛ و موزه هنرهاي معاصر لس‌انجلس.

نمايشگاه آثار کامران يوسف‌زاده ۳۱ فروردين تا ۲۵ خرداد ۹۷ در گالري آب انبار به نشاني خيابان انقلاب، دروازه دولت، خيابان خاقاني، کوچه روشن منش، پلاک ۲ برگزار مي‌شود.

پیمایش به بالا