ريشه‌هاي نابودگر توسعه، تنيده بر پيکر نقش جهان

مدير پايگاه ثبت جهاني نقش جهان مي‌گويد اداره برق براي جمع‌آوري سيم‌کشي‌هاي زشت و خطرناک اين ميدان همکاري نمي‌کند، اما مدير دفتر مديريت مصرف شرکت توزيع برق شهرستان اصفهان براي هرگونه همکاري با ميراث فرهنگي اعلام آمادگي کرده است.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، ميدان نقش جهان، به عنوان مهمترين اثر تاريخي موجود در اصفهان که به دوره صفوي باز مي‌گردد، علاوه بر آنکه زيباترين و چشم‌نوازترين عناصر هنري و معماري را مي‌توان در آن سراغ گرفت، مملو از زشت‌ترين مناظر در ديد بصري خود نيز هست.

 ميدان نقش جهان که به جرأت يکي از شاخص‌ترين محوطه‌هاي باستاني کشور و نگين بي‌بديل تاريخ، فرهنگ و هنر اصفهان است، بايد به شکلي وسواس‌گونه مورد نگهداري قرار گيرد، چرا که سالانه ميليون‌ها گردشگر داخلي و خارجي از اين بنا بازديد کرده و به واسطه آن به اصفهان سفر مي‌کنند.

 به خصوص در کلانشهر اصفهان که در چند دهه اخير، به خصوص در چند سال گذشته با مشکلات و بحران‌هاي عميق و انکار ناپذير زيست محيطي روبه‌رو شده و در تلاش است موتورهاي محرکي نو، مبتني بر گردشگري تاريخي براي خود تعريف کرده و در راستاي دستيابي به اين صنعت پايدار گام بردارد.

 از طرفي پيوستن اصفهان به شبکه جهاني شهرهاي خلاق که به واسطه صنايع دستي اين کلانشهر صورت گرفت، باعث شده است که توجهات جهاني نسبت به اصفهان افزايش يافته و اين کلانشهر تاريخي زير نگاه ريز بين متخصصان و جريان‌سازان گردشگري قرار گيرد.

 با اين حال مجموعه مديران محلي، استاني و ملي که بايد به شکلي هم‌افزا و هماهنگ در رابطه تامين نيازهاي ابتدايي صنعت گردشگري در اصفهان گام بردارند، از توجه به عناصر و مشکلاتي که کاملا جنبه عيني داشته و نهضت‌هاي زيباسازي اروپايي بيش از يک قرن پيش درباره آن‌ها قلم زده، کتاب و مقاله نوشته‌اند، عاجز هستند.

 اغتشاشات بصري ميدان نقش جهان که درست در مرکز توجه و تمرکز گردشگران و سازمان‌هاي ملي و بين‌المللي قرار دارد، يکي از مواردي است که توسط مديران و مسئولان به دست فراموشي سپرده شده، اما گردشگران هر روز آن‌ها را ديده و با تصاويري که از ميدان مي‌گيرند، به ثبت مي‌رسانند.

گسستگي طراحي نما در حجره‌ها، استندهاي گز، محصولاتي که از روبه‌روي فروشگاه‌ها آويزان شده‌اند، اعمال سليقه در طراحي ويترين‌ها بدون وجود ضابطه‌ و کندانسور کولرهاي گازي که در حقيقت نيازي به حضورشان در بازارهاي متناسب با اقليم نيست، از جمله اين اغتشاشات هستند.

 اما چيزي که بيش از همه بدمنظره و ويران کننده جلال و زيبايي اين ميدان است، سيم‌هاي برقي هستند که به شکلي منزجر کننده و به دور از ظرافت و زيبايي به شکلي خطرناک به يکديگر پيچيده و بر در و ديوار اين ميدان 500 ساله همچون ريشه‌هاي نابودگر توسعه، تنيده شده است.

 فريبا خطابخش- مدير پايگاه ثبت جهاني ميدان نقش جهان در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا مي‌گويد: از حدود چهار الي پنج سال پيش پيگيري‌هاي ساماندهي سيم‌هاي برق ميدان نقش جهان شروع شده و حتي در جلسات کميته راهبردي ميراث، چند بار عنوان شده است.

 وي ادامه مي‌دهد: بارها از مديريت اداره برق و مخابرات درخواست کرده‌ايم که به وضعيت سيم‌ها رسيدگي جدي کنند. حتي براي رسيدگي و مرمت بخشي از اثر درخواست‌هاي کتبي ارسال شده است تا جعبه‌هاي برق جابه‌جا شوند اما با بي توجهي مواجه شديم.

مدير پايگاه ثبت جهاني نقش جهان با اشاره به تلاش ميراث فرهنگي براي مرمت تزئينات سردر بازار قيصريه مي‌افزايد: تابلو و جعبه برق که درست سر راه اين مرمت قرار گرفته بود مانع ادامه عمليات شد و ميراث فرهنگي را از ادامه عمليات باز داشت.

 اين در حالي است که محمدمهدي عسگري- مدير دفتر مديريت مصرف شرکت توزيع برق شهرستان اصفهان، در همين رابطه به ايسنا گفته است که شرکت توزيع برق براي هرگونه همکاري با سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري براي بهبود اغتشاشات بصري ميدان نقش جهان آماده است.

 وي مشکل اصلي را کابل‌هاي برقي مي‌داند که کسبه براي روشنايي و استفاده‌هاي جانبي بر ميدان تحميل کرده‌اند و ادامه مي‌دهد: 60 الي 70 درصد اين سيم‌ها متعلق به خود مشترکين و مغازه‌داران است و تمام سيم‌هاي موجود در بازار متعلق به اداره برق نيست.

 مدير دفتر مديريت مصرف شرکت توزيع برق شهرستان اصفهان مي‌گويد: چند سال پيش تصميم گرفته شد مانند بازار تهران که کل تاسيسات و شبکه برق را به پشت بام منتقل مي‌کنند، اين کابل‌ها به پشت‌بام انتقال يابد. اما اين بحث به دليل ناتواني سقف بازار اصفهان، ممکن نيست.

عسگري مي‌افزايد: تنها راه باقي‌مانده براي ساماندهي اين سيم‌ها، اين است که در حين عمليات کف‌سازي کانال‌هاي عبور سيم‌ را احداث و در اختيار شرکت توزيع برق قرار دهند. در محدوده‌هايي که شهرداري زيرساخت مربوط را بهينه سازي کرده و کانال عبور سيم‌ را اختصاص داده است، اداره برق کابل‌هاي هوايي را به زير زمين منتقل کرده.

 خطابخش اما با اشاره به کانال‌کشي‌هاي انجام شده در بخشي از ميدان نقش جهان معتقد است با وجود ساماندهي کف در برخي از راسته‌هاي بازاي اداره برق هنوز از سيم‌هاي هوايي استفاده کرده است. در اکثر بازارها از سمت عالي قاپو و مسجد شيخ لطف‌الله کانال مخصوص عبور سيم‌ وجود دارد و اداره برق و مخابرات موظف هستند براي انتقال خطوط همکاري کنند.

 مدير پايگاه ثبت جهاني ميدان نقش جهان اضافه مي‌کند: وجود اين سيم‌ها علاوه بر بحث زيباسازي و ديد بصري، مشکل ايمني هم دارد. کوچکترين اتصال، آتش‌سوزي به دنبال خواهد داشت و اين يک بحران است. تاکنون هيچ درخواستي مبني بر بحث ساماندهي سيم‌ها به سازمان ميراث فرهنگي از سمت اداره برق يا مخابرات صورت نگرفته و وجود اين سيم‌ها مانع انجام کارهاي مرمتي بازار شده است.

از طرفي عسگري به بيان توضيحاتي در رابطه با اقدامات اداره برق در ميدان نقش جهان پرداخته و مي‌گويد: در بازار محدوده مسجد شيخ لطف‌الله پنج سيم روکش‌دار وجود دارد که تامين‌کننده برق کل بازار است. چند سال گذشته قسمت‌هايي از اين سيم‌ها را به کابل‌هاي خودنگهدار تغيير دادند.

 وي همچنين در خصوص خطر احتراق و اتصال، متذکر مي‌شود: کابل‌هاي خودنگهدار کاملا عايق هستند و اگر حادثه‌اي رخ دهد از جعبه انشعاب‌ها يا شبکه داخلي مشترکين نشات مي‌گيرد. چند سال گذشته هم که آتش‌سوزي در محدوده عالي‌قاپو اتفاق افتاد مربوط به اتصال سيم هاي برق مغازه‌ها بود.

 مدير دفتر مديريت مصرف شرکت توزيع برق شهرستان اصفهان ادامه مي‌دهد: اداره برق آمادگي لازم براي هرگونه همکاري را دارد. پاساژ جعفري واقع در سبزه ميدان اصفهان داراي 400 مغازه است که شبکه‌ برق نابساماني دارد. توافق شد که بازسازي و بهينه‌سازي صورت بگيرد و کنتورهاي برق در يک مکان مشخص جمع شود.

 عسگري تاکيد مي‌کند: نظام مهندسي در ساختمان‌هاي جديد، ناظر الکتريکي دارد که بر اساس نقشه شبکه، سيم‌هاي برق را انتقال مي‌دهد. حيطه وظيفه و اختيار شرکت توزيع برق تا کنتور و تابلو برق است.

 وي ادامه مي‌دهد: بايد جلسه‌اي بين اداره برق، امور برق مرکز و متولي مغازه‌ها در خصوص مصرف، شبکه اداره برق و شبکه برق خود مشترکين گذاشته شود تا به مصارف مازاد و نابه‌ساماني‌هاي بصري سيم‌ها در همين جلسه رسيدگي شود.

 زيبايي بصري و تشخص فضا، نخستين شاخص و عامل براي خلق هويت و جذب گردشگر است. آيا کلانشهر اصفهان، بدون توجه به اين مساله، به خصوص در ميدان نقش جهان که نماد و نشانه اين شهر تاريخي است، مي‌تواند در راستاي توسعه پايدار گام بردارد؟

گزارش از هانيه سادات موسوي- خبرنگار اجتماعي ايسنا

پیمایش به بالا