بررسي آماري پيرامون حراج نهم تهران

در نهمين دوره از حراج تهران ويژه آثار مدرن و کلاسيک، ۸۰ اثر هنري از ۵۸ هنرمند ارائه شد.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايلنا، نهمين دوره از حراج تهران ويژه آثار مدرن و کلاسيک شامگاهِ جمعه ۸ تيرماه در هتل پارسيان آزادي برگزار شد. در اين دوره، ۸۰ اثر هنري از ۵۸ هنرمند ارائه شد که دو اثر از علي اکبر صادقي و بهجت صدر از دور حراج خارج شدند. دليل خروج آثار، ازسوي برگزارکنندگان حراجي اين‌گونه عنوان شد که درحالي‌که کاتالوگ حراج يک ماه پيش نهايي شده بود، افزايش قيمت دلار سبب شد صاحبان دو اثر ياد شده خواهان تصحيح قيمت شوند که اين امر براي حراج تهران ميسَر نبود.

در حراج نهم، ۴۲ اثر از ۳۵ هنرمند درگذشته عرضه شد که عبارت بودند از: پرويز کلانتري (متوفي ۱۳۹۵)، جعفر روحبخش (۱۳۷۵)، ليلي متين‌دفتري (۱۳۸۶)، فريده لاشايي (۱۳۹۱)، عباس کيارستمي (۱۳۹۵)، عليرضا اسپهبد (۱۳۸۵)، عبدالرضا دريابيگي (۱۳۹۱)، سياوش کسرايي (۱۳۸۲)، رضا مافي (۱۳۶۱)، مهدي ويشکايي (۱۳۸۵)، بهمن محصص (۱۳۸۹)، محمد غفاري (۱۳۱۹)، دوستعلي معيرالممالک (۱۳۴۵)، ابوالحسن صديقي (۱۳۷۴)، محسن سهيلي (۱۳۷۵)، حسين شيخ (۱۳۷۰)، عيسي بهادري (۱۳۶۵)، سمبات درکيورقيان (۱۳۷۸)، يرواند نهاپتيان (۱۳۸۵)، محمود زنگنه (۱۳۷۸)، عباس کاتوزيان (۱۳۸۷)، ناصر عصار (۱۳۹۰)، حسين خطايي (۱۳۵۳)، حسين زرين‌قلم (سده ۱۴ ه.ق)، محمود جوادي‌پور (۱۳۹۱)، احمد اسفندياري (۱۳۹۱)، منصور قندريز (۱۳۴۵)، سهراب سپهري (۱۳۵۹)، حسين کاظمي (۱۳۷۵)، هانيبال الخاص (۱۳۸۹)، بهجت صدر (۱۳۸۸)، ژازه تباتبايي (۱۳۸۶)، هوشنگ پزشک‌نيا (۱۳۵۱)، توکل اسماعيلي (۱۳۷۳)، و فرامرز پيلارام (۱۳۶۳).

۱۸ هنرمند همانند دوره‌هاي پيشين با بيش از يک اثر در حراج حضور داشتند: محمد احصايي (اثر اول ۶۰۰ ميليون و اثر دوم ۴۲۰ ميليون)، پروانه اعتمادي (اثر اول ۳۰۰ ميليون و اثر دوم ۱۱۰ ميليون)، ناصر اويسي (اثر اول ۱۴۰ ميليون و اثر دوم ۸۵ ميليون)، پرويز تناولي (اثر اول ۴۵۰ ميليون، اثر دوم ۶۰۰ ميليون و اثر سوم ۲۹۰ ميليون)، عبدالرضا دريابيگي (اثر اول ۱۸۰ ميليون و اثر دوم ۱۳۰ ميليون)، جعفر روح‌بخش (اثر اول ۱۳۰ ميليون و اثر دوم ۸۵ ميليون)، کورش شيشه‌گران (اثر اول ۵۵۰ ميليون و اثر دوم به فروش نرسيد)، حسين زنده‌رودي (اثر اول ۲ ميليارد و ۳۰۰ ميليون، اثر دوم فروش نرفت و اثر سوم ۳۰۰ ميليون)، سهراب سپهري (اثر اول ۵ ميليارد و ۱۰۰ ميليون و اثر دوم ۱ ميليارد و ۹۰۰ ميليون)، ابوالقاسم سعيدي (اثر اول ۳۲۰ ميليون و اثر دوم ۱۴۰ ميليون)، مسعود عربشاهي (اثر اول ۳۶۰ ميليون و اثر دوم ۴۰۰ ميليون)، ناصر عصار (اثر اول ۲۴۰ ميليون و اثر دوم ۲۸۰ ميليون)، منير شاهرودي فرمانفرمائيان (اثر اول ۵۲۰ ميليون و اثر دوم ۷۵۰ ميليون)، حسين کاظمي (اثر اول ۳۰۰ ميليون و اثر دوم ۳۸۰ ميليون)، رضا مافي (اثر اول ۱ ميليارد و ۱۰۰ ميليون و اثر دوم ۱۱۰ ميليون)، محسن وزيري مقدم (اثر اول ۲۲۰ ميليون و اثر دوم ۱۰۰ ميليون)، مهدي ويشکايي (اثر اول ۲۵۰ ميليون و اثر دوم ۱۶۰ ميليون)، و منوچهر يکتايي (اثر اول ۴۸۰ ميليون و اثر دوم ۸۰۰ ميليون) به فروش رسيدند.

در بين ۵۸ هنرمندي که حضور داشتند، نام ۶ هنرمند زن به چشم مي‌خورد: ليلي متين‌دفتري، فريده لاشايي، پروانه اعتمادي، سونيا بالاسانيان، منير شاهرودي فرمانفرمائيان و بهجت صدر.

تکنيک آثار ارائه شده عبارت بود از: رنگ روغن روي بوم، ترکيب مواد روي بوم، حکاکي لينولئوم روي فيبر، رنگ روغن و باند گچي روي بوم، رنگ روغن و شن روي بوم، عکس روي بوم، رنگ و روغن و سيمان روي فيبر، رنگ روغن و رنگ متاليک روي فيبر، آينه‌کاري و نقاشي پشت شيشه روي گچ، اکرليک روي بوم، مجسمه برنزي، رنگ روغن روي گوني، آبرنگ روي مقوا، گواش روي مقوا، سوخت و معرق چرم، رنگدانه‌هاي طبيعي و اکرليک روم بوم، ورق طلا روي بوم، يونوليت روي فيبر، مجسمه‌‌اي از جنس فايبر گلاس، جسو روي تخته سه‌لا، مجسمه آهني، سفال لعاب‌کاري شده، سيمان روي چوب، پاستل روي مقوا، و چاپ سيلک روي کاغذ.

آثار حجمي اين دوره عبارت بودند از: اثري آينه‌کاري و نقاشي پشت شيشه روي گچ بدون عنوان از منير فرمانفرمائيان، اثري برنزي با عنوان هيچ از پرويز تناولي، اثري برنزي با عنوان پرنده ۱ از بهمن محصص، اثري از جنس فايبر گلاس با عنوان هيچ روي صندلي از پرويز تناولي، اثري آهني بدون عنوان از مجموعه‌ي ژنرال‌هاي ژازه تباتبايي، اثري از جنس سفال لعاب‌کاري‌شده از پرويز تناولي، اثري آهني بدون عنوان از توکل اسماعيلي، اثري آينه‌کاري و نقاشي پشت شيشه روي گچ بدون عنوان از منير فرمانفرمائيان.

تنها عکس حاضر در اين دوره «گاو گريان» عباس کيارستمي محصول ۱۳۹۱ بود. اين اثر در حراج دوم در سال ۱۳۹۲ به قيمت ۷۰ ميليون به فروش رسيده بود، در اين حراج نهم با قيمت ۲۲۰ ميليون چکش خورد. 

عباس کيارستمي (۱۳۱۹ – ۱۳۹۵) 

محمد غفاري مشهور به کمال‌الملک (متولد ۱۲۲۷) مسن‌ترين هنرمند و عليرضا اسپهبد (متولد ۱۳۳۰) جوان‌ترين هنرمند اين دوره از حراج تهران بودند که هر دو درگذشته‌اند.

عليرضا اسپهبد (۱۳۸۵-۱۳۳۰)

سمبات درکيورقيان، محمود زنگنه، عباس کاتوزيان، دوستعلي معيرالممالک و يرواند نهاپتيان ازجمله هنرمندان کلاسيکي بودند که براي نخستين‌بار در حراج تهران آثاري از آن‌ها به فروش رسيد. از بين هنرمندان مدرن، نام جديدي به چشم نمي‌خورد و همه حداقل يک‌بار در دوره‌هاي پيشين اثري داشتند. 

يرواند نهاپتيان (۱۳۸۵-۱۲۹۵)

در اين دوره، ۱۳ اثر زير مبلغ ۱۰۰ ميليون به فروش رسيدند: سه اثر از ناصر اويسي، گارنيک درهاکوپيان، جعفر روحبخش هر يک ۸۵ ميليون، اثري از دوستعلي معيرالممالک ۸۰ ميليون، دو اثر از سمبات درکيورقيان و هانيبال الخاص ۷۵ ميليون، اثري از ابوالحسن صديقي ۷۰ ميليون تومان، اثري از محمود جوادي پور ۶۰ ميليون تومان، کاري از عيسي بهادري ۵۵ ميليون تومان، سه اثر از احمد اسفندياري، سياوش کسرايي و حسين شيخ ۴۰ ميليون تومان و اثري از محسن سهيلي ۳۸ ميليون تومان فروخته شدند.

گارنيک در هاکوپيان (متولد ۱۳۲۳)

۴ هنرمندِ ميلياردي اين دوره از حراج تهران به ترتيب عبارتند از: سهراب سپهري، حسين زنده رودي، منصور قندريز و رضا مافي. با احتساب هر دو اثر سپهري باز هم اين هنرمند با مبلغ ۷ ميليارد تومان در رتبه نخست، زنده‌رودي با دو اثر به مبلغ ۲ ميليارد و ۶۰۰ ميليون در رتبه دوم، قندريز با يک اثر با مبلغ يک ميليارد و ۳۰۰ ميليون در رتبه سوم و مافي با دو اثر به مبلغ يک ميليارد و ۲۱۰ ميليون در رتبه چهارم فروش‌هاي ميلياردي قرار مي‌گيرند. 

منصور قندريز (۱۳۴۴-۱۳۱۴)

تاريخ خلقِ ۷ اثر دهه‌ي ۹۰ شمسي بود و اين آثار متعلق به عباس کيارستمي، کيخسرو خروش، دو اثر از محمد احصايي، جليل رسولي، کورش شيشه‌گران و منير فرمانفرمائيان بود. 

محمد احصايي (متولد ۱۳۱۸)

۷ اثر از کل آثار در دوره‌هاي قبلي حراج نيز حضور داشته‌اند:

• تابلوي بدون عنوان سيراک ملکونيان محصول سال ۱۳۵۵ که در اين دوره ۵۵۰ ميليون به فروش رسيد، در اولين حراج تهران سال ۱۳۹۱ در قيمت ۴۰ ميليون چکش خورده بود.

• اثري بدون عنوان از ابوالقاسم سعيدي محصول سال ۱۳۸۵ که در اين دوره ۳۲۰ ميليون به فروش رسيد، در سومين حراج تهران سال ۱۳۹۳ در قيمت ۳۰۰ ميليون چکش خورده بود.

• عکس گاو گريان از عباس کيارستمي  محصول سال ۱۳۹۱ که در اين دوره ۲۲۰ ميليون به فروش رسيد، در دومين حراج تهران سال ۱۳۹۲ در قيمت ۷۰ ميليون چکش خورده بود.

• بدون عنوان از مسعود عربشاهي محصول ۱۳۵۱ که در اين دوره ۴۰۰ ميليون به فروش رسيد، در چهارمين حراج تهران سال ۱۳۹۴ در قيمت ۳۲۰ ميليون چکش خورده بود.

• اثري بدون عنوان از کمال‌الملک محصول ۱۲۹۲ که در اين دوره ۷۰۰ ميليون به فروش رسيد، در چهارمين حراج سال ۱۳۹۴ در قيمت ۵۰۰ ميليون چکش خورده بود.

• اثري بدون عنوان از حسين زرين قلم محصول ۱۲۷۶ که در اين دوره ۴۲۰ ميليون به فروش رسيد، در چهارمين حراج ۱۳۹۴ در قيمت ۲۶۰ ميليون چکش خورده بود.

• اثري بدون عنوان از مهدي ويشکايي محصول ۱۳۴۴ که در اين دوره ۱۶۰ ميليون به فروش رسيد، در پنجمين حراج ۱۳۹۵ در قيمت ۱۴۰ ميليون چکش خورده بود.

سيراک ملکونيان (متولد ۱۳۰۹)

همچنين ۱۰ اثر از بين کل آثار، پيشتر در حراج‌هايي چون ساتبيز لندن، کريستيز دوبي، کلارس کاليفرنيا و وينزور انگليس چکش خورده بودند. اين آثار عبارتند از:

• اثري بدون عنوان از منوچهر يکتايي محصول ۱۳۴۸ که در قيمت ۴۸۰ چکش خورد، در دسامبر ۲۰۱۶ در حراج وينزور انگليس به فروش رسيده بود.

• اثري بدون عنوان از رضا مافي محصول ۱۳۵۳ که در قيمت ۱ ميليارد و ۱۰۰ ميليون چکش خورد، در اکتبر ۲۰۰۸ در حراج کريستيز دوبي به فروش رسيده بود.

• اثري بدون عنوان از محمد احصايي محصول ۱۳۹۱ که در قيمت ۶۰۰ ميليون چکش خورد، در مارچ ۲۰۱۶ در حراج کريستيز دوبي به فروش رسيده بود.

• اثري از مجموعه‌ي هيچ روي صندلي پرويز تناولي که در قيمت ۶۰۰ ميليون چکش خورد، در اکتبر ۲۰۱۳ در حراج کريستيز دوبي به فروش رسيده بود.

• اثري بدون عنوان از حسين کاظمي محصول ۱۳۵۰ که در قيمت ۳۰۰ ميليون چکش خورد، در مارچ ۲۰۱۶ در حراج کريستيز دوبي به فروش رسيده بود.

• اثري بدون عنوان از محسن وزيري مقدم محصول ۱۳۸۶ که در قيمت ۱۰۰ ميليون چکش خورد، در اکتبر ۲۰۰۹ در حراج کريستيز دوبي به فروش رسيده بود.

• اثري بدون عنوان از منوچهر يکتايي محصول سال ۱۳۴۹ که در قيمت ۸۰۰ ميليون چکش خورد، در اکتبر ۲۰۱۷ در حراج ساتبيز لندن به فروش رسيده بود.

• اثري بدون عنوان از حسين کاظمي محصول دهه‌ي ۱۳۵۰ که در قيمت ۳۸۰ ميليون چکش خورد، در اکتبر ۲۰۱۰ در حراج کريستيز دوبي به فروش رسيده بود.

• اثري بدون عنوان از ناصر عصار محصول ۱۳۴۳ که در قيمت ۲۴۰ ميليون چکش خورد، در مارچ ۲۰۱۶ در حراج کريستيز دوبي به فروش رسيده بود.

• اثري از ابوالقاسم سعيدي با عنوان طبيعت‌ بي‌جان با ميوه‌ها محصول ۱۳۳۷ که در قيمت ۱۴۰ ميليون چکش خورد، در اکتبر ۲۰۱۶ در حراج کلارس کاليفرنيا به فروش رسيده بود.

  منوچهر يکتايي (متولد ۱۳۰۱)

از بين ۷۸ اثر ارائه شده، ۱۱ اثر نقاشيخط وجود داشت. يک اثر از نصرالله افجه‌اي، سه اثر از حسين زنده‌رودي، دو اثر از رضا مافي، يک اثر از حسين زرين‌قلم، دو اثر از محمد احصايي، يک اثر از جليل رسولي و يک اثر از فرامرز پيلارام آثار نقاشيخط را تشکيل مي‌داد. 

فرامرز پيلارام (۱۳۷۸-۱۳۱۶)

تابلويي بدون عنوان از حسين زرين‌قلم به عنوان قديمي‌ترين اثر اين دوره از حراج تهران در سال ۱۲۷۶ خلق شده است. اين اثر که با قيمت پيشنهادي ۸۰ تا ۱۲۰ ميليون ارائه شده بود، در ‌‌نهايت به قيمت ۴۲۰ ميليون به فروش رسيد. به نظر مي‌رسد دليل اقبال از چنين تابلويي کاربرد لفظِ «يا علي» در تابلو است که جنبه‌ي بازاري آن را توجيه مي‌کند. همچنين جديدترين اثر به کورش شيشه‌گران تعلق داشت که مربوط به سال ۱۳۹۷ مي‌شد؛ اثري که در قيمت پايه‌ي ۲۸۰ ميليون به فروش نرفت.

حسين زرين‌قلم (سده ۱۴ ه.ق)

نصرالله افجه‌اي که پيشتر در گفتگو با خبرنگار ايلنا اعلام کرده بود به دليل برخي از بدرفتاري‌ها، حاضر به شرکت در حراج تهران نيست، در اين دوره از حراج بعد از غيابِ سه دوره‌ايش اثري از او چکش خورد. با استناد به کاتالوگ حراج، اين تابلو متعلق به يک مجموعه‌‌دار است و متعلق به مجموعه‌ي خود هنرمند نيست. اين اثر که با قيمت پيشنهادي ۲۵۰ تا ۳۵۰ ميليون ارائه شده بود، در نهايت در قيمت ۳۰۰ ميليون چکش خورد.

نصرالله افجه‌اي (متولد ۱۳۱۲)

تابلويي بدون عنوان از هوشنگ پزشک‌نيا محصول سال ۱۳۴۰ که به قيمت ۱۲۰ ميليون چکش خورد، پيشتر از مؤسسه ماه مهر دزديده شده بود. اين تابلو دو سال گم بود و بهمن ماه سال ۱۳۹۶ پيدا شد.

هوشنگ پزشک‌نيا (۱۳۵۱-۱۲۹۶)

دو اثر به فروش نرسيد؛ نخست اثري با عنوان رخ از حسين زنده‌رودي بود که از قيمت پايه‌ي ۳۸۰ ميليون شروع شد ولي چکش نخورد. دومين اثر نيز متعلق به کورش شيشه‌گران با عنوان زرد بود که با قيمت پايه‌ي ۲۸۰ ميليون به فروش نرفت. جالب آنکه اثر نخستِ زنده‌رودي اولين فروش ميلياردي حراج نهم بود که به قيمت ۲ ميليارد و ۳۰۰ ميليون به فروش رسيد و اولين تابلويي که چکش نخورد نيز متعلق به همين هنرمند بود.

حسين زنده‌رودي (متولد ۱۳۱۶)

دو اثري که از سهراب سپهري ارائه شد، متعلق به خانواده‌ي گلستان بود.

 سهراب سپهري (۱۳۵۹-۱۳۰۷)

۲۹ اثر در اين دوره، بالاي قيمت بيشينه‌ چکش خوردند. مهم‌ترين اين آثار از نظر محسوس بودنِ اختلاف قيمت عبارتند از:

• اثري از سيراک ملکونيان با قيمت بيشينه‌ي ۴۰۰ ميليون که ۵۵۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از منوچهر نيازي با قيمت بيشينه‌ي ۸۰ ميليون که ۱۰۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از فريده‌ لاشايي با قيمت بيشينه‌ي ۶۰۰ ميليون که ۷۵۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از منير فرمانفرمائيان با قيمت بيشينه‌ي ۴۰۰ ميليون که ۵۲۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از عبدالرضا دريابيگي با قيمت بيشينه‌ي ۱۲۰ ميليون که ۱۸۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از رضا مافي با قيمت بيشينه‌ي ۸۰۰ ميليون که ۱ ميليارد و ۱۰۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از دوستعلي معيرالممالک با قيمت بيشينه‌ي ۴۰ ميليون که ۸۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از محمود زنگنه با قيمت بيشينه‌ي ۴۰ ميليون که ۱۰۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از حسين زرين قلم با قيمت بيشينه‌ي ۱۲۰ ميليون که ۴۳۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از پرويز تناولي از مجموعه‌ي سيمرغ با قيمت بيشينه‌ي ۱۵۰ ميليون که ۲۹۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از سهراب سپهري با قيمت بيشينه‌ي يک ميليارد و ۶۰۰ ميليون که يک ميليارد و ۹۰۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از فرامرز پيلارام با قيمت بيشينه‌ي ۳۵۰ ميليون که با قيمت ۴۵۰ ميليون چکش خورد.

• اثري از منير فرمانفرمائيان با قيمت بيشينه‌ي ۶۰۰ ميليون که ۷۵۰ ميليون چکش خورد.

منير (شاهرودي) فرمانفرماييان (متولد ۱۳۰۱)

پیمایش به بالا