کشف نخستين کوره سفال دوره اسلامي

بقاياي يک اقامتگاه اعياني و شواهدي از نخستين کوره ساخت سفال در اوايل دوره اسلامي در تپه «بهرام» در مقيم‌آباد ري متعلق به دوره ساساني و داراي ساختار منحصر به فرد معماري کشف شد.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، مهدي موسوي‌نيا – سرپرست تعيين حريم و مستندسازي تپه بهرام مقيم‌آباد در ري – با اعلام اين خبر گفت: کاوش در اين محوطه تاريخي با هدف تعيين عرصه و پيشنهاد حريم و مستندسازي آن انجام شد.

اين باستان‌شناس با بيان اين کهبراي يافتن پاسخ به اهداف مورد اشارهنخستيک هکتار از فضاي درون محوطه مورد بررسيِ ژئومغناطيس سنجي قرار گرفت تا درک بهتري از مستندسازي محوطه به دست آيد، افزود: برخي از گمانه‌هاي درون محوطه در محل‌هاي مشخص شده توسط اين دستگاه ايجاد شد.

موسوي‌نيا با اشاره به ايجاد چند گمانه ديگر در بخش‌هاي درون و بيرون محوطه براي پاسخ به پرسش‌هاي باستانشناسيادامه داد: با استناد به مواد فرهنگي يافت شده از گمانه‌هاي درون محوطه، تپه بهرام داراي چند فاز استقراري است.

او افزود: سفال‌هاي يافت شده از بررسي سطحي محوطه و معماري حصار محوطه نشان مي‌دهد اين محوطه احتمالا در دوره ساساني ساخته شده و در قرون اوليه اسلامي مورد استفاده مجدد قرار گرفته است، همچنين اين مورد از برش بخش‌هايي از حصار دوم و استفاده از آن به عنوان کوره ساخت سفال مفروض است.

اين باستان‌شناس گفت: متاسفانه بالا بودن سطح آب در درون محوطه و رطوبت بالاي انباشت‌هاي زيرين، مانع از فهم لايه‌هاي پاييني اين محوطه شد بنابراين  وجود لايه‌هاي فرهنگي قبل از اسلام در محوطه تا به امروز از يک فرض فراتر نخواهد رفت. 

او اظهار کرد: در لايه‌هاي بالايي که کاوش‌هاي باستانشناسي محوطه اغلب در اين لايه‌ها متمرکز بود، تنوعي از مواد فرهنگي از قرون اوليه اسلامي و آل بويه به دست آمد.

به گفته وي، قطعات سفال ساده، لعاب‌هاي تک رنگ، لعاب پاشيده و اسگرافياتو، در کنار قطعات ظروف شيشه‌اي، قطعات اشياء مفرغي و اهني و دکمه‌هاي تزئيني استخواني نشان مي‌دهد اين محوطه در سده‌هاي نخست دوره اسلامي به مراتب پررونق بوده است.

موسوي‌نيا، کشف يک کوره ساخت سفال متعلق قرون اوليه اسلامي در ري را يکي از مهمترين کشفيات باستانشناسي اين فصل از کاوش اعلام کرد و با بيان اين نکته که اين مورد اولين کوره سفالگري يافت شده از قرون اوليه اسلامي در منطقه ري است، گفت: انتظار مي‌رود با کاوش گسترده در اين بخش از محوطه بتوان اطلاعات حائز اهميتي از سنت توليد سفال در قرون اوليه اسلامي در ري به دست آورد.

او با بيان اين‌که در کنار مواد فرهنگي شاخص يافت شده از محوطه، بخش ديگري از اهميت تپه بهرام به ساختار منحصربه فرد معماري اين محوطه برمي‌گردد، به ساختاين محوطه از سه حصار تودرتو اشاره کرد و افزود: حصار بيروني و حصار مياني آن داراي برجهاي نگهباني است.

اين باستان‌شناس ادامه داد: ساختار معماري محوطه و وجود برج‌هاي نگهباني نشان مي‌دهد اين محوطه بالقوه يک اقامتگاه اعياني بوده است. فراواني قطعات ظروف شيشه‌اي و اشياي تزئيني استخواني در باروي مرکزي شاهد ديگري بر اعياني بودن اين محوطه در سده‌هاي نخست دوره اسلامي و چه بسا پيش از اسلام است.

او گفت: با کاوش گسترده در باروي مرکزي محوطه و برجستگي‌هاي در فضاي درون باروي بيرونيانتظار مي‌رود اطلاعات حائز اهميتي از محوطه در سده‌هاي نخست دوره اسلامي و احتمالا دوره ساساني به دست آيد. همچنين کاوش گسترده اين محوطه مهم دوره تاريخي- اسلامي، اهميت و جايگاه ري در سده‌هاي تاريخ ايران را نمايان‌تر  مي‌کند.

پیمایش به بالا