معاون وزير فرهنگ و رسانه آلمان معتقد است که نمايشگاهي که قرار بود از آثار گنجينه موزه هنرهاي معاصر در برلين برگزار شود، مي‌توانست يک چيز بسيار جالب و غيرمترقبه باشد، اگر به‌گونه‌اي ديگر شروع مي‌شد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، ۳۰ اثر ايراني و ۳۰ اثر خارجي از گنجينه موزه‌ي هنرهاي معاصر انتخاب شدند تا در نمايشگاهي در برلين آلمان به‌نمايش درآيند، اما اين تصميم با اعتراض‌هايي از سوي هنرمندان روبه‌رو شد. نگراني هنرمندان حتي با ضمانت سرپرست وقت موزه هنرهاي معاصر تهران نيز رفع نشد. حتي در نمايش ۴۴۶ شيء تاريخي موزه‌ي ملي ايران که براي سه‌ماه در تالار و موزه هنر آلمان با عنوان نمايشگاه «ايران، فرهنگ کهن بين آب و بيابان» ارائه شده است، به اين موضوع اشاره شد.
در ميان اظهارات برخي مسئولان فرهنگي آلمان درباره‌ي برگزاري نمايشگاه آثار گنجينه موزه هنرهاي معاصر در برلين، گونتر ويناندز – معاون وزير فرهنگ و رسانه جمهوري فدرال آلمان –نيز به ايسنا توضيح‌هايي داد.
خوب بود کارها طور ديگري شروع مي‌شد
معاون وزير فرهنگ و رسانه آلمان در حاشيه بازديد از نمايشگاه «ايران؛ فرهنگ کهن، بين آب و بيابان» در شهر بُن آلمان، به خبرنگار ايسنا گفت: ما در اين زمينه طرف معامله با ايران نبوديم، بلکه وزارت خارجه آلمان بيشتر در اين زمينه با ايران در ارتباط بود. بنابراين تمايلي ندارم در اين‌باره چيزي بگويم. البته من اعتقاد دارم، خوب مي‌شد که از ابتدا به‌گونه‌اي ديگر شروع مي‌کرديم، در واقع اعتقاد دارم نمايشگاهي که قرار بود در برلين برگزار شود، يک چيز بسيار جالب و غيرمترقبه مي‌توانست باشد، اگر به‌گونه‌اي ديگر شروع مي‌شد.
گونتر ويناندز با اشاره به مدت زمان مربوط به آماده‌سازي نمايشگاه «ايران؛ فرهنگ کهن، بين آب و بيابان» اظهار کرد: اگر بسياري از چيزها پيش از اين‌که قراردادها امضا شوند، توضيح داده مي‌شدند، اين مشکلات وجود نداشت؛ اما وزير امور خارجه قبلي آلمان مي‌خواست در فاصله زماني کوتاهي، يک موفقيت داشته باشد. همچنين ما خوشحال خواهيم بود اگر در يک راه طبيعي و عادي، به‌زودي نمايشگاه بعدي در آلمان برگزار شود.
او تاکيد کرد: کاري (نمايش آثار موزه ملي ايران در شهر بُن) که ما انجام مي‌دهيم، با آنچه قرار بود در برلين رخ دهد، دو چيز بسيار متفاوت بودند. قرار بود در برلين آثاري که بخش بزرگي از آن‌ها خريده شده بودند، نمايش داده شوند.
وي مهم‌ترين هدف در برگزاري اين نوع نمايشگاه‌ها را راضي نگه داشتن بازديدکنندگان آلماني از نمايشگاه دانست و اضافه کرد: هدف آن‌ها، فرهنگ و جذابيتِ فرهنگ شماست.
او نمايشگاه برلين را بيشتر مربوط به عکس‌هايي دانست که به فرهنگ ايراني ارتباط چنداني نداشتند و گفت: نمايشگاه «ايران، فرهنگ کهن بين آب و بيابان»، فرهنگ شما را به نمايش مي‌گذارد. اگر قرار است نمايشگاهي برگزار شود، بهتر است نمايشگاه شامل آثار هنرمندان ايراني باشد نه نمايشگاه آثار هنرمندان کشورهاي ديگر که از طريق ايران نمايش داده مي‌شوند، آن هم در حالي که ربطي به ايران ندارند.
در اين گفت‌وگو که محمدحسن طالبيان – معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ايران – نيز در آن حضور داشت، طالبيان درباره‌ي اتفاق‌هاي رخ‌داده براي نمايشگاه موزه هنرهاي معاصر، توضيحاتي را به معاون وزير فرهنگ و رسانه آلمان داد.
طالبيان همچنين گفت: نمايشگاه برلين متعلق به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ايران بود و حوزه‌ي اختيارات ما در محدوده نمايشگاه‌هاي سازمان ميراث فرهنگي است.
او همچنين در پاسخ به پرسش معاون وزير فرهنگ و رسانه آلمان درباره‌ي تقسيم‌بندي آثار به‌نمايش درآمده در وزارت‌خانه‌ها، به تقسيم‌بندي بخش‌هاي مختلف سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري اشاره و اظهار کرد: آثار تاريخي به نمايش درآمده در نمايشگاه «ايران؛ فرهنگ کهن، بين آب و بيابان» متعلق به اين سازمان با سه بخش مجزا و زير نظر معاونت رئيس‌جمهور است، اما آثاري که قرار بود در برلين به‌نمايش درآيند، متعلق به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و موزه‌ي هنرهاي معاصر بودند.
طالبيان تاکيد کرد: مسئولان برگزاري آن نمايشگاه نيز تمام تلاش خود را مي‌کنند که آن را برگزار کنند و حتي تمايل دارند تحت نام هنرمندان اين حوزه، آن نمايشگاه برگزار شود، بنابراين به يک زمان نياز دارند.
معاون وزير فرهنگ و رسانه جمهوري فدرال آلمان نيز در پاسخ به اين سخنان طالبيان، گفت: ما در قدم بعدي «انن سوزانن» – مسئول نمايشگاه «ايران؛ فرهنگ کهن، آب و بيابان» – را براي برگزاري نمايشگاه ميراث در اختيار شما مي‌گذاريم.
زماني که ايران فرهنگ داشت، اينجا بيابان بود
ويناندز در ادامه تاکيد کرد: ما درباره يک فرهنگ هفت‌هزار ساله صحبت مي‌کنيم، زماني که در ايران، فرهنگ وجود داشت، اينجا (اشاره به شهر بُن) جايي شبيه جنگلي مسطح بود که مردم در آن تردد داشتند. اين بسيار خوب است که فرهنگ بالاي موجود در اين نمايشگاه، به آلماني‌ها نشان داده شود. فرهنگ آلمان در مقابل، فرهنگ ايران در گذشته جوان‌تر است.
معاون وزير فرهنگ و رسانه جمهوري فدرال آلمان افزود: اين جذابيت دارد که آدم بگويد قدمت حکومت در کشورش چه اندازه است؟ معتقدم اين بالاترين حسي بود که از اين نمايشگاه مي‌شد به‌دست آورد.
آلماني‌ها براي حل موانع نمايشگاه برلين تلاش کردند
سعيد حريري – رايزن فرهنگي ايران در آلمان –نيز در اين زمينه به ايسنا گفت: براي برگزاري نمايشگاه برلين از سوي ايران، اعتراضي به ما نشد، اما طرف آلماني تمام تلاش خود را مي‌کند تا بتواند موانع را برطرف و آثار موزه هنرهاي معاصر را در برلين به‌نمايش بگذارد که اميدواريم اين اتفاق نيز در آينده رخ دهد.
او درباره‌ي ضمانت اجرايي برگزاري اين نمايشگاه و برطرف کردن مواردي که از ديد هنرمندان مانع خارج کردن آثار گنجينه موزه هنرهاي معاصر از ايران است نيز اظهار کرد: ضمانت اجرايي، يک فرآيند مشخص و معين دارد، اين نيست که براي برگزاري هر اتفاق هنري که در يک کشور خارجي بخواهد رخ دهد، ما مجبور خواهيم بود يکسري کارهاي خاص را انجام دهيم.
وي ادامه داد: آنچه دنبال مي‌شود، پس از امضاي هر نوع تفاهم‌نامه است که سعي مي‌کنند چارچوب‌هاي حقوقي لازم و تضمين‌هاي مورد نياز را بررسي و روي آن‌ها متمرکز شوند، اتفاقي که براي ديگر موضوعات و نمايشگاه‌ها در سراسر دنيا نيز به همين روال است. اين نيست که ما از اين موضوع مستثني باشيم.
او تاکيد کرد: به هر جهت هر گاه قرار است کار دشواري انجام شود، يکسري مخالف و موافق نيز در زمينه اظهار نظر مي‌کنند.
به گزارش ايسنا، با روي کار آمدن سيدرضا صالحي اميري به‌عنوان وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، اين کشمکش پايان نيافت و ارسال آثار گنجينه موزه هنرهاي معاصر به دو کشور ايتاليا و آلمان متوقف شد و وزير جديد ارشاد در جمع خبرنگاران اعلام کرد که موضوع ارسال آثار گنجينه به اروپا فعلا متوقف شده است. همچنين علي مرادخاني – معاون هنري وزارت ارشاد – گفت که موضوع اين تابلوها به‌دليل مهم بودن، امري است که بايد در دولت درباره‌ي آن‌ها تصميم گرفته شود، يعني مستندات و موارد به دولت ارسال مي‌شود و ان‌شاءالله تصميم اعلام خواهد شد.
از سوي ديگر، وزير امور خارجه جمهوري فدرال آلمان به محمدجواد ظريف – وزير امور خارجه ايران – نامه‌اي نوشت و در آن بازگشت سالم آثار را ضمانت کرد؛ اما اين پروژه همچنان متوقف بود. مجيد ملانوروزي – سرپرست دفتر هنرهاي تجسمي وزارت ارشاد – نيز در آخرين اظهارات خود گفته است که نمايش آثار در اروپا به سال ۱۳۹۶ موکول شده است.