«اگر ناشران بدانند که قيمت کار تصويرگري در يک استاندارد مشخص، يکسان است، مي‌دانند که اگر با يک تصويرگر به نتيجه نرسند ناچارند با تصويرگر بعدي نيز با همين شرايط کار کنند.» اين را علي بوذري ضمن تشريح برنامه‌هاي انجمن تصويرگران ايران و اهميت نشان آبان، در گفتگويي اختصاصي با خبرنگار گالري آنلاين مطرح کرد.
در ادامه خوانندۀ گفتگو با مديرعامل انجمن تصويرگران ايران به بهانه برگزاري هفته تصويرگري 1397 در خانه هنرمندان ايران، هستيد.
بوذري توانايي انجمن تصويرگران ايران در پاسخگويي به نيازهاي اعضاي انجمن را از چند محور موردبررسي قرارداد و گفت:
بخش‌هايي که در اين رابطه مي‌توان اشاره کرد يکي نياز اصلي و يکي نياز بنيادي در مسئلۀ تصويرگري ايران است. زماني که انجمن در سال 1382 تأسيس شد، بسياري از مسئولان چيزي از مفهوم تصويرگري نمي‌دانستند؛ اما انجمن با برگزاري نمايشگاه‌ها، سمينارها و شرکت در جلسات گوناگون و همکاري با نهادهاي مختلف سياست‌گذار فرهنگي و هنري توانست اين مفهوم را جا بيندازند و تصويرگري را از تصويربرداري و عناوين مشابهي که وجود دارد تفکيک کند و تصويرگري را به‌عنوان يک شغل مستقل و تصويرگر را به‌عنوان يک پديدآورندۀ اصلي کتاب معرفي نمايد.
شايد اين دليلي بوده که از همان ابتدا عنوان نمايشگاه سالانه انجمن را نيز «ما تصويرگر هستيم» برگزيديم چون موضوع تصويرگر بودن را مطرح کنيم و در مورد اين موضوع به صحبت بنشينيم.
به نظر من اين‌يکي از کارهايي بوده که دوستان در هيئت‌مديره‌هاي مختلف در درازمدت روي آن کارکرده‌اند و امروزه ما به نتايج خوبي رسيده‌ايم و مردم با شنيدن اين جمله که «ما تصويرگر هستيم» متعجب ما را نگاه نمي‌کنند.
وي همچنين افزود: انجمن در طول سال نمايشگاه‌هاي مختلفي برگزار مي‌کند، برگزاري نمايشگاه‌هاي داخلي و خارجي که خود مي‌تواند در معرفي هرچه بيشتر اعضاي انجمن به جامعه ناشرين و جامعه توليدکنندگان کتاب و رسانه‌هاي ديگري که به کار تصويرگري ارتباط دارد مؤثر باشد.
همچنين سمينارها و نشست‌هاي مختلفي برگزارشده است که از آن جمله مي‌توان سلسله نشست‌هايي تخصصي تحت عنوان «اتاق روشن» اشاره کرد. يکي از مهم‌ترين اين نشست‌ها، نشستي بود که در سال گذشته در کنار برنامه هفته تصويرگري برگزار شد. همايش کتاب‌هاي تصويري که در سال 1396 برگزار شد را شايد بتوان يکي از بزرگ‌ترين برنامه‌هاي انجمن درزمينۀ تئوريزه کردن مباني تصويرگري به شمار آورد. مجموعه مقالات اين همايش امسال به مناسبت هفته تصويرگري 97 منتشرشده و اکنون در اختيار علاقه‌مندان است.
وي همچنين خاطرنشان کرد: انجمن توانسته تمام اعضايش را بيمه کند. تمامي اعضاي انجمن اعم از اعضاي پيوسته و اعضاي وابسته، بيمه هنرمندان هستند که بازنشستگي را هم شامل مي‌شود.
بوذري همچنين اعلام کرد: اصلي‌ترين نياز جامعه تصويرگري، مسئله امنيت شغلي است؛ تا زماني که هنرمند تصويرگر اين اطمينان خاطر را نداشته باشد که مي‌تواند از طريق اين شغل ارتزاق کند، براي او اين شغل يک کار تفنني خواهد بود. ما جلسات مختلفي در مورد نظام صنفي تصويرگران و همين‌طور در مورد امنيت شغلي تصويرگران با نهادهاي مختلفي مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي داريم تا بتوانيم هرچه بيشتر تصويرگري را به‌عنوان يک شغل ايمن و امن براي هنرمند مطرح کنيم.
ما تصويرگران درجه‌يک و خوبي داريم که واقعاً اشتياق اين کار رادارند که تمام‌وقتشان را صرف کار تصويرگري کنند اما به دلايل مختلف ازجمله دلايل مالي ناچارند در کنار کار تصويرگري شغل‌هاي ديگري مثل تدريس در دانشگاه، انجام کارهاي گرافيکي و يا نقاشي و… داشته باشند.
اين هنرمند ضمن تأکيد بر اينکه اين تنها کار انجمن نيست، اين‌يک بسيج همگاني از طرف تصويرگرها، ناشران، نهادهاي مختلف و البته انجمن است، بيان کرد:
تصويرگران نيز بايد به مباحثي متعهد باشند؛ اگر ناشران بدانند که قيمت تمام تصويرگران در يک استاندارد مشخص، يکسان است، مي‌دانند که اگر با يک تصويرگر به نتيجه نرسند ناچارند با تصويرگر بعدي نيز با همين شرايط کار کنند.
متأسفانه تصويرگران در بعضي موارد اين قوانين را رعايت نمي‌کنند و با شرايط نامناسب و قيمت‌هاي پايين که حتي در شأن کار تصويرگري هم نيست، کارشان را انجام مي‌دهند و اين نه‌تنها به تصويرگر لطمه ميزند بلکه به جامعه تصويرگري نيز لطمه وارد مي‌کند.
بوذري در ارتباط با استقبال هنرمندان براي شرکت در هفته تصويرگري ۹۷ اظهار داشت: ما افتتاحيه بسيار باشکوهي داشتيم و هرساله اين افتتاحيه پربارتر مي‌شود. هنرمندان بيشتري علاقه‌مندند در افتتاحيه حضور پيدا کنند و حتي از قبل براي روز ۱۵ آبان که روز تصويرگري نام‌گذاري شده برنامه‌ريزي مي‌کنند.
وي افزود: به نظر مي‌آيد بعدازاين چند سالي که ما به شکل مستمر اين برنامه را انجام مي‌دهيم، اين روز و اين هفته تصويرگري در تقويم هنرمندان تصويرگر جاي خود را بازکرده است.
من مي‌بينم که در دانشگاه‌هاي مختلف، دانشگاه تهران و دانشگاه يزد و …، در حال برگزاري برنامه تصويرگري هستند، همچنين کارگاه آموزشي‌ها و نشست‌هاي مختلفي برگزار مي‌کنند.
وي افزود: هرساله تصويرگران و هنرمندان بيشتر از قبل علاقه‌مندند در اين برنامه شرکت کنند تاجاييکه از اواخر تابستان در مورد هفته تصويرگري پيگيري و سؤال مي‌کنند، چراکه براي تصويرگران هم مسجل شده که اين‌يک فرصت ارزشمند و استثنايي است تا کارشان ديده شود. شرکت کردن در اين برنامه، شرکت در يک برنامه حرفه‌اي است که گاهي به شهرستان‌هاي مختلف فرستاده مي‌شود و هرساله نيز برنامه‌ها گسترده‌تر و متنوع‌تر مي‌شود.
بوذري در رابطه با آموزش تصويرگري در انجمن اين‌چنين گفت: يکي از برنامه‌ها کلاس‌هاي تخصصي تصويرگري انجمن است که سال‌هاست در حال برگزاري است.
وي افزود: اين کلاس‌ها به شکل دوره‌اي براي تربيت تصويرگر حرفه‌اي برنامه‌ريزي‌شده‌اند و به فراخور شرايط و فراخور تغييراتي که در جامعه هنري پيش مي‌آيد اين کلاس‌ها نيز به‌روز مي‌شوند.
بخش دوم نيز کارگاه‌هاي موردي است که با حضور تصويرگران ايراني و خارجي برگزار مي‌شود. افراد زيادي از ايتاليا، لهستان، چک و … به ايران آمدند و کارگاه‌هاي مختلفي را برگزار کردند و اين خود فرصتي بود براي تصويرگران تا بيشتر با شيوه آموزشي و شيوه کاري که در خارج از ايران اتفاق مي‌افتد آشنا بشوند.
علاوه بر اين به دليل پيشنهادهايي که انجمن از طرف نهادهاي مختلف دارد، اعضاي انجمن را براي برگزاري کارگاه‌هايي که در مناسبت‌هاي مختلف در شهرستان‌ها وجود دارد معرفي مي‌کند. برگزاري برنامه‌هايي در شهرستان‌ها نيز باعث مي‌شود که تنها تهران مرکز تصويرگري نباشد و براي مخاطبيني که در شهرستان‌ها هم هستند برنامه‌هايي اجرا شود.
بوذري در ارتباط با ارزش و اهميت جايزه نشان آبان، گفت: جايزه نشان آبان نشان حرفه‌اي تصويرگري است که از طرف انجمن تصويرگران اهدا مي‌شود. من فکرمي‌کنم تصويرگران هرچه بيشتر علاقه‌مندند که در مورد نتيجه داوري بدانند و اين نشان جاي خود را بازکرده است.
يک سال پس از اهداي نشان آبان، نمايشگاهي از آثار برندگان آن نشان برگزار مي‌شود و اين خود به جامعه تصويرگري نشان مي‌دهد افراد منتخب چه ويژگي‌هايي داشتند که توانستند نشان آبان را دريافت کنند.
بوذي نکته حائز اهميت نشان آبان را چنين تشريح کرد: اين نشان فقط به اعضاي انجمن تصويرگران اهدا مي‌شود؛ بنابراين اگر در جلسات داوري، هيئت‌داوران فردي را برگزينند که عضو انجمن نيست و يا عضويت وي به پايان رسيده، ناچار به حذف آن فرد هستيم. به همين دليل عضويت در انجمن، به‌عنوان تنها نهاد رسمي درزمينۀ تصويرگري در ايران، بسيار اهميت دارد.
بوذري در پاسخ به اينکه آيا با نگاه به آثار هنرمندان تصويرگر جوان مي‌توان شاهد دوران طلايي بود، گفت:
ما هرروز با جوانان پويايي مواجه هستيم که بيشتر به سمت اين رشته جذب مي‌شوند. دوستاني که در دانشگاه‌ها و همين‌طور در نمايشگاه‌ها با ما صحبت مي‌کنند و مي‌خواهند در اين زمينه فعاليت کنند و آثاري را شاهديم که بسيار خلاقانه هستند. نسل جديد هنرمندان به شکل کلي در ايران بسيار تحت تأثير فضاي مجازي قرار دارند. هرروز با تصاوير و منابع بصري بمباران مي‌شوند و به‌سختي هنرشان شکل مي‌گيرد و شخصي مي‌شود.
شما وقتي تصاوير را مي‌بينيد، تصاوير زيبايي است ولي درعين‌حال تصاوير شخصي نيست به اين معني که مي‌توان ردپاي هنرمندان مختلف را در تصاوير هنرمندان جوان ببينيم.
اين مسئله نه‌تنها در بخش تصويرگري بلکه در بقيه زمينه‌هاي هنرهاي تجسمي به چشم مي‌خورد.
بوذري در ادامه «چالش هنرمند بودن» را بسيار بااهميت دانست و توضيح داد:
اينکه شما چطور بتوانيد تأثيرات بيروني و تأثيراتي که از هنرمندان ديگر مي‌گيريد را جذب کرده و از فيلتر شخصي‌تان رد کنيد و تبديل به يک اثر هنري جديد کنيد اهميت دارد.
هيچ هنرمندي در دنيا نمي‌تواند از تأثيرپذيري فارغ باشد، همه هنرمندان از ابتدا تا الآن تحت تأثير هنرمندان پيشين و هنرمندان هم‌عصر خودشان قرارگرفته‌اند، ولي اينکه چگونه اين تأثيرپذيري از فيلتر شخصي خود هنرمند رد شود و به يک کار شخصي شده، منحصربه‌فرد و ويژه تبديل شود، کار دشواري است.
وي همچنين گفت: حدود ۱۵ تا ۲۰ سال گذشته دسترسي به منابع و منابع بصري به اين شکل وجود نداشت، هر کتاب يا کاتالوگي که مي‌آمد بايد از کتابخانه کانون يا کتابخانه شوراي کتاب کودک يا جاهاي مختلف ديگر تهيه مي‌شد اما امروزه هر نمايشگاهي برگزار مي‌شود تا چند ثانيه پس از افتتاحيه مي‌توانيد تمام‌کارها را در اينترنت پيدا کنيد.
بوذري در پايان افزود: اين موضوع درعين‌حال مي‌تواند خوب باشد و هنرمندان مي‌توانند بيشتر با کارهاي هنرمندان مختلف در جهان آشنا بشوند اما درعين‌حال مي‌تواند گرفتاري‌هايي را هم به وجود آورد، هنرمندان آن‌قدر تحت تأثير قرار بگيرند که نتوانند اين تأثير را هضم کنند و تبديل به يک کار شخصي بکنند.