
«تاريخِ تاريخ معماري ايران: روايت شکل گيري تاريخ معماري ايران در ابتداي قرن چهاردهم هجري شمسي» موضوع گفتار سوم کوبه سه شنبه 13 آذرماه در خانۀ وارطان برگزار مي شود.
به گزارش گالري آنلاين، اين برنامه با حضور علي پوررجبي ساعت 16 در خانۀ گفتمان شهر (خانۀ وارطان) به نشاني ميدان فلسطين، خيابان طالقاني غربي، پلاک ۵۱۴ برگزار مي شود.
درک ما از تاريخ معماري ايران؛
دربارۀ گفتار سوم کوبه با موضوع «تاريخِ تاريخِ معماري ايران؛ روايت شکلگيري تاريخ معماري ايران در ابتداي قرن چهاردهم هجري شمسي»:
درک ما از معماريمان هرچه که باشد، چه سنتگرايانه و چه عارفانه، و چه فرمگرايانه يا بومگرايانه، ريشه در پژوهشها و آثار و نوشتههاي پيشينيان ما دارد؛ پيشينياني که زماني به ديدۀ عبرت و براي اثبات گذار بودن زندگي به آثار تاريخي مينگريستند و زماني براي اثبات برتري قوميشان و زماني ديگر براي نقد تمدنشان. زماني هنر ايران را مملو از لحظههاي عيش و عشرت و لذات دنيوي ديدهاند و زماني ديگر همين هنر را تجليگاه جلوۀ جمال الهي. اين تفسيرهاي متفاوت و گاه متضاد از هنر ايراني درک ما را از معماري ايران ساختهاند.
به هر اندازه که کالبد معماري براي ما مهم است درک ما از اين کالبد نيز به همان اندازه مهم است. هرقدر که معماري تاريخ دارد درک ما از معماري نيز تاريخ دارد. بنابراين اگر ميتوان تاريخ معماري نوشت، ميتوان «تاريخ درک معماري» را هم نوشت.
گفتار سوم کوبه با عنوان «تاريخِ تاريخِ معماري ايران» در واقع شرح مبسوط پاياننامۀ من با عنوان «ريشهها و زمينههاي تفسيرهاي نو از معماري ايران» است. اين پاياننامه در پاسخ به اين پرسش شکل گرفت که آنچه ما از معماريمان ميفهميم، نخستين پيشزمينهها و حتي اولين پرسشها دربرخورد با معماريمان چگونه و تحت تأثير کدام متنها و انديشهها شکل گرفتهاند؟ درک ما از معماري خودمان چگونه ساخته شده است؟ اولين پژوهشها دربارۀ معماري ايران حول چه پرسشهايي شکل گرفتهاند و چه پاسخي به اين پرسشها داده شده است؟ هدفم از اين پژوهش يافتن پيشفرضهايي است که در طول صد سال گذشته نگاه ما را به معماري خودمان ساختهاند و هدف نهاييام ارائۀ تصويري منسجم از تاريخ درک ما از معماري ايران بوده است.
راه يافتن پاسخ پرسشهايم مطالعۀ آثار اولين پژوهشگران معماري ايران که در قرن سيزدهم و ابتداي قرن چهاردهم شمسي فعال بودهاند و درک پيشزمينههاي ذهني آنها بوده است. در واقع اين پژوهش بررسي خشت اولِ بناي «مطالعۀ معماري ايران» است؛ خشت اولي که کساني چون فلاندن و کوست و هرتسفلد و گدار و پوپ و مصطفوي و بهرامي بر زمين گذاشتهاند و امروز بنايي بلندبالا شده است.
علي پوررجبي
