بهرام دبيري، نقاش پيشکسوت و يکي از چهرههاي شاخص هنر معاصر ايران، اخيراً بخشي از آثار خود را به موزه هنرهاي معاصر تهران اهدا کرده است. او در گفتوگو با «گالري آنلاين» از دلايل اين تصميم، معيارهاي انتخاب آثار و نگاهش به آينده هنر سخن گفت.
دبيري درباره انگيزهاش براي سپردن بخشي از کارها به موزه گفت: يکي از نگرانيهاي من هميشه اين بوده که با اين حجم کار، سرنوشت آثار بعد از من چه خواهد شد. به همين دليل تصميم گرفتم درصد کوچکي از مجموعهام را در اختيار موزهاي معتبر قرار دهم و مطمئن باشم از آنها بهخوبي نگهداري ميشود. با توجه به مديريت آقاي دبيرينژاد، رئيس کنوني موزه هنرهاي معاصر، که فردي مسئول، مطمئن و خوشفکر است انتخابم موزه هنرهاي معاصر است. زيرا ايشان پيش از رياست، وقتي سرپرست موقت موزه بودند، نمايشگاه مهم پيکاسو در تهران را برگزار کردند و موجب شدندموزه دوباره زنده شود. فکر کردم اين بهترين راه است که بخشي از ميراثم را براي مردم باقي بگذارم و کمي مسئوليت از دوش من برداشته شود.
اين هنرمند اذعان داشت اين مجموعه شامل بيش از صد اثر است؛ از بومها و نقاشيهاي رنگ روغن و آکريليک گرفته تا طراحيها، پوسترها، کارت دعوت نمايشگاهها و چند نمونه از اسکچبوکهاي شخصي من. دبيري در توضيح انتخاب آثار افزود: سعي کردم از هر دوره يکي دو اثر انتخاب کنم تا يک تصوير پيوسته از ۵۰ سال کار من ارائه شود. اين انتخابها در کنار آثاري که موزه پيش از انقلاب از من داشت، يک خط روايي منسجم ايجاد ميکند.
وي تأکيد کرد که آثار اهداشده صرفاً پراکنده نيستند بلکه پيوستگي مفهومي و تاريخي دارند هم تعدادي از آثار من که قبل از انقلاب در نمايشگاهم در گالري سيحون ارائه شده بود توسط فرح پهلوي خريداري شد و اکنون در دست موزه است؛ و هم آثار سالهاي اخيرم. در اين مجموعه اخير هم ردپايي از تمام دورههاي کاري من ديده ميشود. به همين دليل ميتوان گفت يک شيرازه منسجم از پنج دهه فعاليت من است.
دبيري در پاسخ به پرسشي درباره پيوند هنر سنتي و مدرن در آثارش، نگاه متفاوتي ارائه داد و گفت اصطلاح هنر سنتي به نظر من درست نيست. ما صنايع دستي سنتي داريم اما هنر چيزي فراتر از مرزهاي جغرافيايي است. نميتوان به شعر حافظ گفت سنتي و به نيما گفت مدرن. هنر يک جريان انساني پيوسته است. وي افزود هر نقاشي از يک سرزميني مي آيد در عين حال چشمش به تمام دنيا هم گشوده است، تاثير پذيري و تاثير گذاري ذات هنر است مثلا پيکاسو از آفريقا تاثير مي گيرد يا ونگوگ از ژاپن. هنر يک جريان بهم پيوسته انساني است و به ندرت دچار مرز مي شود. من از تاريخ نقاشي ايران، از مارليک سههزارساله گرفته تا هنر اروپا و جهان الهام گرفتهام و آنها را در ذهن و دست خود ترکيب کردهام.
او در پايان به دغدغهاش نسبت به نسلهاي آينده اشاره کرد آنچه مهم است اين است که نسل جوان اگر از هنر جهان بهره ميگيرد، بايد به سرچشمههاي عميق رجوع کنند، نه به جريانهاي سطحي و گذرا. درواقع هنرمند بايد به دريا رجوع کند نه جويبارک ها. هر هنرمند ميتواند با چشم بينا و همزادپنداري با ميراث جهاني، جهان تازه خود را بيافريند.
به گفته دبيري، در آبانماه امسال نمايشگاهي در موزه هنرهاي معاصر برگزار خواهد کرد که يکي از سالنها به آثار اهدايي او اختصاص خواهد داشت. همچنين سال آينده يک نمايشگاه بزرگ انفرادي از آثار اين هنرمند در موزه برپا ميشود.