نمايشگاه جديدي در لندن، نقاشي «نوازنده‌ي گيتار» اثر «يوهانس ورمير» را براي اولين‌بار در بيش از ۳۰۰ سال اخير درکنار همتاي مرموزش قرار داده است، تا براي مخاطبان اين فرصت را فراهم کند که خود درباره اصالت نقاشي شبيه به «نوازنده گيتار» قضاوت کنند.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، با توجه به اينکه ۳۷ نقاشي با اطمينان به «يوهانس ورمير» نسبت داده مي‌شود، او همچنان يکي از مرموزترين نقاشان تاريخ هنر باقي مانده است. احتمال وسوسه‌انگيزِ افزودن حتي يک اثر به کارنامه هنري اين نقاش، مدت‌هاست که بحث‌ها را بر سر يک نقاشي با موضوع دختري در حال نواختن گيتار در «موزه هنر فيلادلفيا»(PMA) برانگيخته است.
اين اثر تقريبا يک کپي دقيق از «نوازنده‌ي گيتار» اثر «ورمير»(۱۶۷۲) است و اين پرسش را مطرح مي‌کند که آيا ممکن است آن هم توسط اين استاد افسانه‌اي هلندي نقاشي شده باشد. نمايشگاه جديدي در لندن از عموم دعوت مي‌کند که خودشان تصميم بگيرند.
در اين نمايشگاه براي اولين‌بار در بيش از ۳۰۰ سال اخير، اين دو نقاشي در کنار يکديگر در «کِن‌وود هاوس»(Kenwood House) جايي که نسخه‌ي اصل لندن نگهداري مي‌شود، به نمايش گذاشته مي‌شوند. اين اتفاق به لطف امانت دادن نقاشي مشکوک، از موزه هنر فيلادلفيا امکان‌پذير شده است. نمايشگاه «ديد دوگانه: ورمير در کِن‌وود» روز گذشته افتتاح شد و تا ۱۱ ژانويه ۲۰۲۶ ادامه دارد که با ۳۵۰ سالگي درگذشت ورمير در ۱۶۷۵ ميلادي، مصادف است.
مورخان هنري از دهه ۱۹۲۰ تاکنون بحث مي‌کنند که اگر نقاشي موزه فيلادلفيا قرار نبوده يک کپي دقيق از نسخه‌ي لندن باشد، اصلا چرا خلق شده است. در حالي که بازديدکنندگان شباهت‌هاي زيادي بين اين دو اثر خواهند ديد، برخي تفاوت‌هاي آشکار هم به چشم مي‌آيد. مهم‌ترين آن‌ها نبودن حلقه‌هاي آويخته‌ي مو بر سر دختر در نسخه‌ي فيلادلفيا است، که همچنين با نور و سايه به شکلي متفاوت پردازش شده است. نکته‌ي اساسي اين است که نقاشي لندن با امضاي ورمير است، در حالي که نقاشي موزه فيلادلفيا فاقد امضاست.
«وندي مانک‌هاوس»(Wendy Monkhouse)، متصدي ارشد «انگليش هريتيج» در «کِن‌وود »گفت: «اين که روبه‌روي شاهکاري از ورمير بايستيد يک تجربه‌ي خيره‌کننده است، چه رسد به اينکه همتاي تقريبا همسانش را در کنارش ببيني.» او افزود: «اين يک نقاشي شگفت‌انگيز با جزئيات فوق‌العاده است که شامل تابلوي داخل نقاشي روي ديوار، ميزي پوشيده از کتاب‌ها و چين‌هاي پارچه‌ي آبي مجلل، مرواريدهاي نيمه‌شفافي که بر گردن دختر نشسته و نور را منعکس مي‌کنند، مي‌شود.»
کارشناسان مدت‌ها زمان صرف رمزگشايي اين نسخه‌ي معماگونه کرده‌اند، چراکه مقايسه‌ي دو نقاشي با شرايط بسيار متفاوتشان دشوار است: نسخه‌ي لندن از جمله سالم‌ترين آثار ورمير است و بخش زيادي از اصالت خود را حفظ کرده، اين در حالي است که نسخه‌ي فيلادلفيا فرسودگي قابل‌توجهي دارد که از جمله آن به آسيب ناشي از پاک‌سازي‌هاي نادرست گذشته مي‌توان اشاره کرد.
در سال‌هاي اخير تلاشي جديد براي يافتن پاسخ به اين معماي صدساله شکل گرفته است. تحليل‌هاي جديد روي هر دو اثر امکان مقايسه‌ي مداوم مواد، تکنيک و روند کار را فراهم کرده است تا مشخص شود آيا ممکن است هر دو توسط يک دست خلق شده باشند يا خير.
اگرچه کارشناسان هنوز به نتيجه‌ي قطعي نرسيده‌اند، اما برخي يافته‌هاي اوليه را اعلام کرده‌اند. نخستين مورد مربوط به لايه‌هاي زمينه‌ي هر يک از اين دو نقاشي است که با يکديگر تفاوت دارند، هرچند اين مسئله ممکن است ناشي از آن باشد که ورمير احتمالا بوم‌هاي خود را از يک منبع خارجي و آماده خريداري مي‌کرده است. نقاشي تاييدشده ورمير با يک زمينه‌ي خاکستري ـ قهوه‌اي روشن آماده شده که از سرب سفيد و گچ ساخته شده و با رنگدانه‌هاي خاکي و سياه تنظيم شده است، که با ديگر آثار متأخر ورمير سازگار است. اما زمينه‌ي نقاشي فيلادلفيا قهوه‌اي تيره ساخته شده است.
رنگ‌ها نيز تفاوت‌هاي کليدي نشان دادند. سبزي که در منظره‌ي نقاشي پشت دختر در اثر تاييدشده ورمير ديده مي‌شود، از رنگي موسوم به «سبز خاکي» است. در نسخه‌ي فيلادلفيا اين رنگ با ترکيب نيلي (indigo) و اُخرايي ساخته شده است. ورمير از رنگ محبوب خود، لاجوردي (ultramarine) استفاده کرده است که انتخابي گران‌قيمت است؛ اما در نسخه‌ي فيلادلفيا اين رنگ با رنگ‌دانه‌ي ارزان‌تر نيلي (indigo) جايگزين شده است.
«يوهانس ورمير» را اغلب براي خلق تابلوهاي نقاشي با موضوعات زندگي روزمره طبقه متوسط جامعه مي‌شناسيم. او در سال ۱۶۳۲ ميلادي متولد و در سال ۱۶۷۵ ميلادي درگذشت و کارنامه کوچکي از خود به جاي گذاشت. «ورمير» مرموزترين هنرمند در بين نقاشان چيره‌دست هلندي است؛ چراکه با وجود نقاشي‌هاي مشهورش، هيچ اطلاعات شخصي از او وجود ندارد، نه پرتره‌اي، نه نامه‌اي، نه دست‌نوشته يا خاطراتي.
نمايشگاه «ديد دوگانه: ورمير در کِن‌وود» تا تاريخ ۱۱ ژانويه ۲۰۲۶ ميلادي در «کِن‌وود هاوس» واقع در لندن، در حال برگزاري است.