کودکی به تابلوی ۵۰ میلیون یورویی «روتکو» در هلند آسیب زد
یک کودک در موزه‌ای در شهر روتردام هلند، به یکی از تابلوهای میلیون‌ها یورویی «مارک روتکو»، هنرمند آمریکایی، آسیب رساند.
به گزارش گالری آنلاین، سخنگوی موزه بویمنس فان بونینگن اعلام کرد که در حال بررسی «مراحل بعدی» برای مرمت اثر «خاکستری، نارنجی بر زرشکی، شماره ۸» است.
به گفته سخنگوی موزه که با رسانه هلندی Algemeen Dagblad (AD) گفتگو کرده، این آسیب در یک «لحظه غفلت» رخ داده است.
او در گفتگو با بی‌بی‌سی تأکید کرد که آسیب «سطحی» بوده و «خراش‌های کوچکی در لایه بدون وارنیش (جلا) در بخش پایینی تابلو قابل مشاهده است.»
ارزش این تابلوی آبستره، طبق گزارش روزنامه AD، تا ۵۰ میلیون یورو (۴۲.۵ میلیون پوند) برآورد شده است.
موزه اعلام کرد که «برای مشاوره در خصوص مرمت اثر، از متخصصان در هلند و خارج از کشور کمک گرفته شده» و در حال بررسی راهکارهای مرمت است. همچنین ابراز امیدواری کردند که این اثر در آینده دوباره به نمایش گذاشته شود.
سوفی مک‌الون، مدیر بخش مرمت در شرکت Fine Art Restoration، گفت که تابلوهای مدرن بدون وارنیش مانند آثار روتکو «بسیار آسیب‌پذیر» هستند، چراکه به دلیل ترکیب پیچیده مواد مدرن، نبود لایه محافظ و یکدستی رنگ‌های تخت، حتی کوچک‌ترین خراش‌ها به وضوح قابل تشخیص است.
او افزود: «در این مورد، خراش لایه‌های سطحی رنگ می‌تواند تأثیر زیادی در تجربه بصری بیننده داشته باشد.»
تابلوی روتکو در «دیپوی» موزه — مخزن عمومی و قابل بازدید آثار — به عنوان بخشی از نمایشگاه «آثار محبوب مردم» نصب شده بود.
جانی هلم، مدیر بازاریابی در شرکت مرمت آثار هنری Plowden & Smith، گفت این اتفاق می‌تواند برای موزه‌های بریتانیا مانند V&A East و موزه بریتانیا که به دنبال نمایش عمومی آرشیوهای خود هستند، پیامدهایی داشته باشد. او افزود: «سؤال اینجاست که چنین رویدادی چه تأثیری بر تصمیم موزه‌های دیگر برای باز کردن آرشیوهایشان خواهد داشت.»
هلم همچنین توضیح داد که مرمت آثار روتکو دشوار است، چون ترکیب مواد، رنگدانه‌ها، رزین و چسب‌های او پیچیده بوده و نبود وارنیش، اثر را در معرض محیط قرار می‌دهد.
در حال حاضر مرمت‌گران در حال ثبت میزان آسیب و بررسی نمونه‌های موفق قبلی در مرمت آثار روتکو هستند.
او گفت: «آثار روتکو انگار همیشه بدشانسی می‌آورند — این اولین بار نیست که یک اثر او آسیب می‌بیند.»
Mark Rothko's 1958 painting Black On Maroon went back on display 18 months after it was vandalised
در سال ۲۰۱۲، تابلوی «سیاه بر زرشکی» (۱۹۵۸) روتکو در گالری تیت مدرن لندن، توسط وودیمی‌یرژ اومانیتس عمداً مخدوش شد. او به دو سال زندان محکوم شد و بعدها از اقدام خود عذرخواهی کرد. هزینه مرمت آن اثر حدود ۲۰۰ هزار پوند برآورد شده بود و ۱۸ ماه طول کشید تا مرمت آن به پایان برسد.
ریچل مایرتل، مدیر بخش بیمه آثار ارزشمند در شرکت Aon، گفت: معمولاً بیمه‌نامه‌های آثار هنری، تمامی خسارت‌های فیزیکی از جمله آسیب‌های تصادفی توسط کودکان یا بازدیدکنندگان را — با استثناهایی مشخص — پوشش می‌دهد.
او افزود: در صورت آسیب، بیمه‌گر موزه یک کارشناس ارزیاب خسارت آثار هنری را به محل اعزام می‌کند تا میزان آسیب، تصاویر دوربین مداربسته و راهکارهای مرمت را بررسی کند.
موزه هنوز درباره اینکه مسئولیت خسارت تابلوی متعلق به دهه ۱۹۶۰ — که در دهه ۱۹۷۰ خریداری شده بود — برعهده چه کسی است، اظهار نظری نکرده است.
پیش از این هم موزه بویمنس فان بونینگن، از بازدیدکنندگانی که به آثار آسیب زده بودند، درخواست پرداخت خسارت کرده بود. در سال ۲۰۱۱، از یک توریست که ناخواسته روی اثر «کف زمین از کره بادام‌زمینی» ساخته ویم تی. شیپرز پا گذاشته بود، خواسته شد که هزینه مرمت آن را پرداخت کند. سخنگوی وقت موزه گفته بود: «روند معمول این است که در صورت آسیب به اثر هنری، فرد خسارت را جبران کند.»
تابلوی روتکو نمونه‌ای از نقاشی‌های «رنگ‌میدانی» است — سبکی که در آن از سطوح یکدست و بزرگ رنگی روی بوم استفاده می‌شود.
در سال‌های اخیر، چندین اثر هنری مدرن در هلند آسیب دیده‌اند. در نوامبر ۲۰۲۴، چند اثر چاپی از اندی وارهول، هنرمند پاپ‌آرت آمریکایی، در جریان یک سرقت ناموفق از گالری MPV در شهر اویسترویک آسیب دید. در رویدادی دیگر، شهرداری یک شهر هلند اعلام کرد «احتمالاً» ۴۶ اثر هنری از جمله یک چاپ از اندی وارهول را هنگام نوسازی ساختمان به‌اشتباه دور ریخته است.
واکنش موزه‌ها به آسیب‌های این‌چنینی متفاوت است. در اوت سال گذشته، یک پسر ۴ ساله به طور اتفاقی یک ظرف سفالی ۳۵۰۰ ساله را در موزه هخت اسرائیل شکست. در آن زمان، یکی از کارکنان موزه اعلام کرد که این اتفاق را «موضوعی جدی» تلقی نمی‌کنند و خانواده کودک را به بازدید اختصاصی از موزه دعوت کردند.