علیرضا سمیع‌آذر: آثار خوب هنرمندان مدرنیست ایران کمیاب شده است
در تئاتر گرچه وضع گیشه بهتر شده و چرخ اقتصاد تئاتر با وجود کم شدن حمایت های دولتی می چرخد اما یک سالن تئاتر با ۱۵۰ صندلی اگر هر روز به صورت کامل بلیت هایش را با قیمت متوسط هر صندلی ۲۵ هزار تومان بفروشد، در یک ماه چه رقمی خواهد شد؟
در موسیقی اوضاع بهتر از تئاتر است خصوصا اگر موضوع موسیقی پاپ باشد. با اینکه اجرای موسیقی از نظر سانس، اجرایی محدودتر از همه مدیوم های هنری دارد اما قیمت بالای بلیت ها و سالن هایی که ظرفیت بالایی برای پذیرش مخاطب دارد و پر مخاطب بودن این عرصه باعث شده اوضاع اقتصادی موسیقی در عرصه کنسرت خوب باشد.
اما شاید مردم کمترین اطلاعات را در زمینه گردش اقتصادی در عرصه هنرهای تجسمی داشته باشند. چگونگی گردش اقتصادی در عرصه هنرهای تجسمی به دلیل پیچیدگی هایی که دارد و حتی به دلیل حساس نبودن سطوح مختلف جامعه و مسئولان نسبت به این بازار، تنها وقتی تیترهایی مانند «فروش میلیاردی تابلوی سهراب سپهری در حراج تهران» در رسانه ها منتشر می شود توجه ها را به خود جلب می کند و اغلب مخاطب نا آگاه با خود می گوید چرا باید یک تابلوی نقاشی یک میلیارد و نیم فروش برود.
روتین ترین شیوه گردش اقتصادی در عرصه هنرهای تجسمی از طریق برپایی نمایشگاه و مجرای گالری ها رخ می دهد اما در تمام دنیا یکی از مهمترین مراجعی که در چرخه اقتصادی عرصه هنرهای تجسمی تعیین کننده هستند حراجی ها هستند و از این راه می توان برای کشور ارزآوری داشت و روی گردش مالی آن حساب کرد؛ اتفاقی که در ایران هنوز جدی گرفته نشده و شاید یکی از علت هایش همان پیچیدگی های بازی اقتصادی در این وادی و یا نبود شناخت این عرصه باشد. برپایی پنج دوره «حراج تهران» که به دلایل متعدد از جمله نزدیک کردن قیمت اثر هنری در داخل و خارج از کشور برپا شده است یکی از واکنش ها به این مساله اقتصادی است اما این حرکت به تنهایی برای پویا کردن اقتصاد هنرهای تجسمی کافی نیست.
برپایی حراج کریستیز در دبی و سهم قابل توجه هنر ایران در این حراج
بیست و یکمین حراج کریستیز که ۲۷ مهرماه در دبی برگزار شد بار دیگر بحث اقتصاد هنرهای تجسمی ایران را بر سر زبان ها انداخت. حراجی که ۶,۳۶۴,۸۷۵ دلار فروش داشت و یازده اثر ایرانی در این حراج بالای یکصد هزار دلار چکش خوردند و از میان ۴۱ اثر ایرانی از ۱۸ هنرمند، ۳۹ اثر به فروش رسیدند و سهم قابل ملاحظه ای از فروش این حراج را به خود اختصاص دادند.
خانه حراج کریستیز (christies) در حال حاضر ۸۵ شعبه در ۴۳ کشور جهان دارد که از مهم ترین آنها می توان به شعبات نیویورک، پاریس، لس آنجلس، دبی، آمستردام، هنگ کنگ، رم و برلین اشاره کرد. گفته می شود روزگاری قرار بود این حراج به جای دبی در تهران برپا شود اما به دلیل مهیا نبودن زیرساخت های برپایی این حراج در ایران این اتفاق مهیا نشد. حجم بالای مبادلات مالی که در این حراج اتفاق می افتد یکی از این دلایل بود، اما امروز در منطقه خاورمیانه بیشترین حجم تبادل مالی در عرصه هنرهای تجسمی دوبار در سال در این حراج و در دبی رخ می دهد؛ حراجی که برپایی اش بدون حضور هنر ایران امکان پذیر نیست و تقریبا بین یک سوم تا یک پنجم آثار هر دوره حراج را به خود اختصاص می دهد. در این حراج آثار هنرمندان ایران، عرب و ترکیه چکش می خورد.
فروش آثار ایرانی در سه دوره اخیر کریستیز و آخرین دوره حراج تهران
دوره بیست و یکم کریستیز (قیمت ها به دلار) | دوره بیستم کریستیز (قیمت ها به دلار) | دوره نوزدهم کریستیز (قیمت ها به دلار) | حراج تهران خرداد ۹۵ |
حسین زنده رودی: ۳۰۷۰۰۰ | منیر فرمانفرماییان: ۳۷۷۰۰۰ ۱۳۱۰۰۰ | سهراب سپهری: ۴۲۵۰۰۰ | لیلی متین دفتری: ۱۴۰ میلیون تومان |
فرهاد مشیری ۱۹۹۵۰۰ ۱۰۶۲۵۰ ۸۱۲۵۰ | سهراب سپهری: ۳۴۱۰۰۰ ۲۲۷۰۰۰ ۱۲۵۰۰۰ | فرهاد مشیری: ۳۸۹۰۰۰ ۲۴۵۰۰۰ ۱۲۵۰۰۰ | ناصر عصار: ۲۰۰ میلیون تومان ۲۸۰ میلیون تومان |
پرویز تناولی: ۱۵۰۰۰۰ ۱۳۷۰۰۰ ۵۰۰۰۰ ۶۸۷۵۰ | منصور قندریز: ۳۱۷۰۰۰ | حسین زنده رودی: ۳۶۵۰۰۰ ۷۵۰۰۰ | حسین کاظمی: ۲۴۰ میلیون تومان ۵۵۰ میلیون تومان |
منیر فرمانفرماییان: ۱۵۰۰۰۰ ۸۷۵۰۰ | پرویز تناولی: ۳۰۵۰۰۰ ۱۸۵۰۰۰ ۱۴۹۰۰۰ ۹۴۰۰۰ | منیر فرمانفرمایان: ۲۰۹۰۰۰ | سیراک ملکونیان: ۲۰۰ میلیون تومان |
فرامز پیل ارام: ۱۵۰۰۰۰ ۸۷۵۰۰ ۶۲۵۰۰ ۳۷۵۰۰ ۴۳۷۵۰ | فرامرز پیل آرام: ۲۴۵۰۰۰ | منوچهر یکتایی: ۲۰۹۰۰۰ ۵۶۰۰۰ | پرویز کلانتری: ۳۲۰ میلیون تومان ۴۰۰ میلیون تومان |
سهراب سپهری: ۱۳۷۵۰۰ ۳۷۵۰۰ ۳۵۵۰۰ | حسین زنده رودی: ۲۳۳۰۰۰ | محمد احصایی: ۱۸۵۰۰۰ | ژازه طباطبایی: ۱۹۰ میلیون تومان ۲۰۰ میلیون تومان |
منوچهر یکتایی: ۱۳۷۰۰۰ ۵۲۵۰۰ ۴۷۵۰۰ | رضا درخشانی: ۲۲۱۰۰۰ ۶۲۰۰۰ | بهمن محصص: ۱۴۹۰۰۰ | بهمن محصص: ۸۵۰ میلیون تومان
|
کورش شیشه گران ۱۰۶۰۰۰ ۵۰۰۰۰ | منوچهر یکتایی: ۱۷۳۰۰۰ ۱۶۱۰۰۰ ۱۳۷۰۰۰ | رضا درخشانی: ۱۱۲۰۰۰ ۵۰۰۰۰ | منوچهر یکتایی: ۷۰۰ میلیون تومان |
محمد احصایی: ۸۱۲۵۰ ۵۶۲۵۰ | فرهاد مشیری: ۱۷۳۰۰۰ ۱۵۵۰۰۰ | سیراک ملکونیان: ۷۵۰۰۰ | پروانه اعتمادی: ۱۴۰ میلیون تومان |
رضا درخشانی: ۵۶۲۵۰ | بهمن محصص: ۱۷۳۰۰۰ | قاسم حاجی زاده: ۶۵۰۰۰ ۴۷۰۰۰ | مسعود عربشاهی: ۴۵۰ میلیون تومان |
نصرالله افجه ای: ۹۳۷۵۰ | پروانه اعتمادی: ۱۳۷۰۰۰ | لیلی متین دفتری: ۶۵۰۰۰ ۳۳۰۰۰ | سیراک ملکونیان: ۹۰ میلیون تومان |
ناصر اویسی: ۲۰۰۰۰ ۲۳۷۵۰ | حسین زنده رودی: ۱۳۷۰۰۰ | حسین کاظمی: ۵۲۰۰۰ ۲۷۰۰۰ | بهجت صدر: ۲۶۰ میلیون تومان ۲۶۰ میلیون تومان |
رضا مافی: ۲۱۲۵۰ | ابوالقاسم سعیدی: ۱۱۲۰۰۰ ۵۰۰۰۰ | بهجت صدر: ۵۰۰۰۰ ۳۸۰۰۰ | منصور قندریز: ۸۵۰ میلیون تومان |
ناصر عصار: ۱۵۰۰۰ | افشین پیرهاشمی: ۱۰۰۰۰۰ ۳۲۰۰۰ | پرویز کلانتری: ۴۴۰۰۰ | نصرالله افجه ای: ۲۲۰ میلیون تومان |
ملیحه افنان: ۱۸۷۵۰ | حسین زاده: ۱۰۰۰۰۰ | افشین پیرهاشمی: ۴۴۰۰۰ | حسین زنده رودی: یک میلیارد تومان |
مسعود عربشاهی: ۱۳۷۵۰ ۹۳۷۵ ۱۱۸۷۵ | هدیه شعفی: ۱۰۰۰۰۰ | فریده لاشایی: ۴۰۰۰۰ | محمد احصایی: یک میلیارد تومان ۱۸۰ میلیون تومان |
صادق تبریزی: ۱۱۲۵۰ ۹۳۷۵ ۳۲۵۰ | کورش شیشه گران: ۸۷۵۰۰ ۵۰۰۰۰ | سیراک ملکونیان: ۲۳۰۰۰ | کورش شیشه گران: ۲۲۰ میلیون تومان |
- | سیراک ملکونیان: ۵۷۰۰۰ ۳۵۰۰۰ ۲۰۰۰۰ | تیمو ناصری: ۱۹۰۰۰ | ابوالقاسم سعیدی: ۳۰۰ میلیون تومان |
- | جعفر روح بخش: ۵۱۰۰۰ | - | سهراب سپهری: ۳ میلیارد تومان یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومان |
- | حسین کاظمی: ۵۲۰۰۰ ۵۰۰۰۰ ۱۹۰۰۰ | - | فریده لاشایی: ۴۵۰ میلیون تومان |
- | ناصر عصار: ۵۰۰۰۰ ۳۷۰۰۰ | - | جعفر روحبخش: ۱۰۰ میلیون تومان |
- | مارکوگریگوریان: ۵۰۰۰۰ | - | منیر فرمانفرماییان: ۹۰۰ میلیون تومان ۱۲۰ میلیون تومان |
- | ژازه طباطبایی: ۵۰۰۰۰ | - | حسین زنده رودی: ۶۵۰ میلیون تومان |
- | بهجت صدر: ۴۷۰۰۰ | - | پرویز تناولی: ۲۶۰ میلیون تومان |
- | رکنی حائری زاده: ۴۳۰۰۰ | - | - |
- | سونیا بالاسانیان: ۳۷۵۰۰ | - | - |
- | مسعود عربشاهی: ۳۷۰۰۰ | - | - |
رکورد حراج کریستیز نزد هنر ایران
بهار و پاییز هر سال باید منتظر چکش خوردن آثار هنری ایران در منطقه باشیم؛ آثاری که گاه رکوردهایی از خود می گذارند که تا سال ها باقی می مانند. مانند اثر «پرسپولیس» پرویز تناولی که سال ۲۰۰۸ با فروش ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار دلار رکورد شگفتی آوری زد و یا در بهار سال ۹۴ سه حراج کریستیز، بانامز و ساتبیز ۵۰ اثر ایرانی را چکش زدند که معادل ۳ میلیون دلار نصیب هنر ایران کرد.
حراج کریستیز مشابه حراج های دیگر دنیا برگزار می شود. این حراج با یک سیستم باز و آزادانه اداره می شود و هیچ محدودیتی برای قیمت گذاری وجود ندارد به همین دلیل هر کسی می تواند اثر موردنظرش را مستقیما یا از طریق افراد دیگر به حراج کریستیز پیشنهاد دهد. در حال حاضر تعداد زیادی از گالری دارها با این حراجی مرتبط شده اند و مدیر جوان این حراج لااقل سالی یک بار به ایران سفر می کند و به گالری های مختلف سر می زند.
به این سادگی ها نیست
اما چه از نگاه بیرونی و چه از منظر درونی (نگاه هنرمندان و کارشناسان حوزه هنرهای تجسمی) برپایی این حراجی ها و گردش مالی در آن به همین راحتی ها تحلیل نمی شود.
همچنان ارقامی که در این حراج برای آثار هنری چکش می خورد برای عده ای ارقامی نجومی است و برای برخی پرسش هایی را پیش رو قرار می دهد که این ارقام توسط چه کسانی پرداخت می شود. البته هیچ گاه هیچ حراجی نام فروشنده و خریدار خود را اعلام نمی کند. برخی از کارشناسان داخلی نیز این ارقام را یک پیروزی بزرگ برای هنر ایرانی ذکر می کنند. در این میان البته پرسش های دیگری نیز مطرح می شود مثل اینکه چرا در اکثر دوره های این حراج اسامی ثابتی تکرار می شود و تقریبا حضور جوان ترها در این حراجی بسیار کمرنگ است. به طور مثال نام هایی مانند فرهاد مشیری، منیر فرمانفرماییان، حسین زنده رودی، سهراب سپهری، پرویز تناولی، فرامز پیل آرام، افشین پیرهاشمی به دفعات در حراج کریستیز به چشم می خورد.
مایکل جی ها، رییس جوان کریستیز خاورمیانه که ملیتی لبنانی دارد، معتقد است: کریستیز باید هنرمندانی را بیاورد که در جاهای مختلف نمایشگاه گذاشته و در گالری های حرفه ای و بزرگ آثارشان عرضه شده باشد. وظیفه کریستیز این نیست که جوان ها را وارد مارکت کند. ما باید آثاری عرضه کنیم که خریدار بین المللی داشته باشند.
برای همین در این حراج که در اوج رکود اقتصادی بین ۴ تا ۵ میلیون دلار فروش داشت یک دوره بخشی برای ارائه هنر جوان ترها باز کرد ولی به سرعت این ایده جمع آوری شد تا همچنان دایره هنرمندان در این حراجی محدود باشد.
اما شاید یکی از مهمترین نکته های این حراجی این باشد که مشخص نیست خریداران هنر ایرانی چه کسانی هستند. مدیر کریستیز می گوید: عرب ها کارهای ایرانی را می خرند اما ایرانی ها کمتر به سراغ خرید آثار عربی می روند.
و اینجا عده ای این موضوع را مطرح می کنند که آیا خرید و فروش آثار در حراجی ها صرفا یک بازی برای بالا بردن قیمت آثار یک هنرمند است! هر چند از دید اقتصاد هنر این موضوع اگر هم بازی باشد بازی پذیرفته شده ای در تمام دنیاست.
مقایسه سه دوره اخیر حراج کریستیز
دوره بیست و یکم | دوره بیستم | دوره نوزدهم |
تاریخ برگزاری: ۲۷ مهر ۹۵
| تاریخ برگزاری: ۲۶ اسفند۹۴ | تاریخ برگزاری: ۲۸ مهر ۹۴ |
۱۱۳ اثر از هنرمندان ایران، عرب و ترک چکش خورد | ۱۲۵ اثری از هنرمندان ایران و عرب چکش خورد
| ١٢١ اثر از هنرمندان ایران، عرب و ترک چکش خورد |
پشت جلد کاتالوگ حراج اثری از حیسن زنده رودی بود | در میان هنرمندان ایرانی گران قیمت ترین اثر به اثری از پرویز تناولی با قیمت پایه ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار دلار تعلق داشت که در سال ۲۰۰۷ خلق شده بود | پشت جلد کاتالوگ این دوره به اثری فرهاد مشیری اختصاص داده شد. |
در این دوره ۱۸ هنرمند ایرانی شرکت داشتند | در بخش اصلی ۸۶ اثر از ۶۴ هنرمند ارائه شد که ۳۵ اثر آن به ۲۱ هنرمند ایرانی تعلق داشت | گران ترین هنرمندان این دوره از کریستیز خاورمیانه از ایران، مصر، فلسطین و لبنان بودند. ها ۲ هنرمند از مصر و لبنان، ۲ هنرمند از فلسطین و پنج هنرمند از ایران بودند |
پرویز تناولی در کنار فرامرز پیلارام بیشترین آثار حراج را با تعداد آثار هر کدام ۵ اثر داشتند
| بالاترین فروش هنرمندان ایرانی به منیر فرمانفرماییان رسید که اثر وی ۳۷۷ هزار دلار چکش خورد | اثر فرهاد مشیری از میان هنرمندان ایرانی بالاترین قیمت پایه را داشت و حسین زنده رودی با ارائه پنج اثر هنرمندی بود که بیشترین تعداد اثر ارائه شده را داشت |
در مرحله قیمت گذاری، مجسمه ای از » پرویز تناولی با قیمت پایه ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار دلار به عنوان گران ترین اثر در این حراج شرکت داده شد | به مناسبت ۱۰ سالگی حراج بخش مجزایی با کاتالوگی مجزا ایجاد شد تا شماری از آثاری که در این ۱۰ سال در حراج حضور موفقی داشتند ارائه شود و در این بخش حضور هنر ایران بسیار قابل توجه بود و ۴۰ اثر از ۳۷ هنرمند ارائه شد. | از ۱۲۱ اثر شرکت کننده در این حراج ۸۸ اثر فروخته شده و ۳۳ اثر به فروش نرسیده که می توان آن را رقم بالایی دانست |
برای نخستین بار بخش مجزایی شامل ۲۷ اثر از «مکتب سقاخانه» ارائه شد | ۵۲ اثر از هنرمندان ایران، ۱۹ اثر از لبنان، ۱۶ اثر از مصر، ۹ اتر از عراق، ۹ اثر از سوریه، شش اثر از فلسطین، پنج اثر از ترکیه، چهار اثر از مراکش، سه اثر از عربستان و دو اثر از الجزایر به کاتالوگ و میز حراج راه یافتند | ایران با ارائه ۳۴ اثر از ۲۰ هنرمند پیشتاز این دوره بود |
۵ هنرمند ایرانی آثارشان بالای ۱۰۰ هزار دلار قیمت گذاری شد | شش اثر از سید محمد احصایی، فرهاد مشیری، سهراب سپهری، سونیا بالاسانیان، رکنی حائری‌زاده و افروز عمیقی به فروش نرسیدند
| اثری از فرهاد مشیری پشت جلد کاتالوگ این دوره هم نقش بست |
سهراب سپهری به عنوان گران قیمت ترین هنرمند در داخل ایران با سه اثر در حراج حضور داشت | - | پرویز تناولی که در اکثر دوره ها جزو هنرمندانی است که آثارش قیمت گذاری بالایی دارد غایب بود |
از میان ۱۱۳ اثری که در بیست و یکمین حراج سالانه کریستیز شرکت داده شدند ۱۴ اثر به فروش نرسیدند که در میان آن ها اثر رکنی حائری زاده و یکی از آثار رضا درخشانی هم به چشم می‌خورد | - | اما هنرمندان جوان در این دوره از حراج کریستیز چندان حضور پرنگی نداشتند و روی هم رفته تعداد آنان به ۱۵ نفر هم نمی رسید
|
تابلوی حسین زنده رودی با قیمت ۳۰۷.۵۰۰ به عنوان دومین اثر گران قیمت حراج به ثبت رسید | - | شایعه تقلبی بودن یک اثر ایرانی بعد از حراج مطرح شد |
- | - | در جایگاه دوم تابلویی از مجموعه درخت های سهراب سپهری ایستاد که گرچه حراج ۱۵۰۰۰۰ دلار تا ۰۰۰۲۰۰ دلار برای آن پیشنهاد داد اما ۴۲۵۰۰۰ دلار به فروش رسید |
صنایع بزرگ و بانک های عامل وارد چرخه اقتصاد هنر شوند
و اما حبیب الله صادقی هنرمند نقاش درباره حراج کریستیز و ساز و کارهایش گفت: حراجی ها یک امکان در دنیای هنر هستند و بسیار اتفاق خوبی است که عده ای از هنرمندان ما در این حراجی جای خوبی دارند و کارهایشان به فروش می رود. البته بیشتر در این حراجی آثار نقاشی دهه ۴۰ و ۵۰ ما فروخته می شود اما هر چراغی که در اقتصاد هنر روشن باشد باید غنیمت شمرد و نباید به دلیل حسادت و اینکه چرا اثر من در این حراجی ها نیست، آن تلاش تخریب شود. هنر آن دهه ها نیز جزو افتخارات هنر ماست. برخی نقدها در این حوزه بوی بداخلاقی می دهد. باید به پیشینیان احترام گذاشت ولی از سویی باید این حرکت را پویا کنیم و همگانی تر بشود.
وی ادامه داد: اتفاقات جدیدی در عرصه هنر معاصر ایران رخ می دهد که در حراج کریستیز ارائه نمی شود و باید تلاش کنیم جایگاه خود را به دست بیاورد. ما نتوانستیم این گنج پنهان را همراهی و خوب آن را به دنیا معرفی کنیم. ضمن اینکه ما امکانات بسیار خوبی در کشورهایی مثل ژاپن، استرالیا، کانادا و... داریم که به سمت آنها نرفته ایم و تنها به کریستیز بسنده کرده ایم.
صادقی در عین حال با انتقاد از جریانی در حراج کریستیز که به عنوان نمونه مبحثی فمنیستی را راه می اندازد و ترجمان غلطی از زن ایرانی ارائه می دهد، بیان کرد: این گونه کارها که در این حراج ها ارائه می شود و تعدادشان البته کم است باعث می شود غیرت ملی تهییج شود. عده ای دوست دارند هنرمند ایرانی زن ایرانی را در اسارت نشان دهد و بعد این کارها وقتی در کشورهای عربی نمایش داده می شود غیرت ملی و انقلابی ما تهییج می شود. البته هنرمند ایرانی آنقدر باهوش است که فریب این سیاه نمایی را نخورد و دنبال‌رو این حرکت نباشد.
این هنرمند در ادامه اظهار کرد: ما هنرمندان ایرانی آنقدر توانایی داریم که هنر ملی خود را به دنیا عرضه کنیم و از این طریق پول دربیاوریم و در این میان به نظر می رسد نسل سوم ما که بسیار کاربلد هستند در اقتصاد هنر جایگاه مشخصی ندارند و ما باید در این مسیر بسیار کوشا باشیم.
وی در پایان گفت: به طور کلی اگر به هنر این امکان را بدهند که پر و بالی بگیرد می تواند اندازه صنایع دستی و نفت برای کشور ارزآوری داشته باشد اما برای این منظور باید بانک های عامل و یا حتی صنایع بزرگ در این عرصه سرمایه گذاری کنند، گالری تاسیس کنند و وارد چرخه خرید و فروش اثر هنری شوند. همانطور که صنایعی مثل مس کرمان یا فولاد مبارکه در عرصه ورزش وارد شده اند و تیم های ورزشی دارند چه ایرادی دارد آنها به عرصه هنر هم وارد شوند. هنر ایران استعداد بسیار شگفت انگیزی دارد.
گران ترین اثر یک حراج بهترین اثر هنری نیست
غلامرضا نامی که نامی آشنا در عرصه اقتصاد هنر است و امروزه به عنوان کارشناس و مشاور هنری گنجینه هنری یکی از بانک های خصوصی کشور فعالیت می کند و در اکثر حراجی های داخلی و خارجی حضور دارد درباره ساز و کار حراجی ها در بحث اقتصاد هنر گفت: بدون شک حراجی ها در اقتصاد هنر موثر هستند. از زمانی که حراج کریستیز برگزار شده قیمت آثار هنری ما به قیمت های واقعی نزدیک شده است. از نظر هنری اما هیچ حراجی در دنیا تاثیرگذار نیست و نمی توان گفت گران ترین اثر یک حراج بهترین اثر هنری و یا حتی بهترین اثر هنری آن حراج است. ما در برخی حراجی ها از جوانی از هنرمندان کشور خودمان اثری فروخته ایم که اثر یک هنرمند پیشکسوت و خوبمان در همان حراج یک چهار آن قیمت به فروش رفته است. پس حراجی ها در این زمینه تاثیرگذار نیستند.
وی ادامه داد: بازار بسیار تابع سلیقه است. حالا گاهی این سلیقه آموزش دیده است و گاهی بسیار روتین و معمولی. برای همین باید جامعه آگاه باشد تا سلیقه این حراجی ها به جامعه هنری تحمیل نشود و هر هنرمند روش خود را پیش گیرد و به این ترتیب بازار را می تواند تحت تاثیر قرار دهد.
وی در پاسخ به اینکه آیا حضور کمرنگ خریداران ایرانی در این حراج به دلیل این است که در داخل می توانند اثر هنرمندان را ارزان تر خریداری کنند نیز بیان کرد: اخیرا قیمت آثار ایرانی در حراجی های منطقه از داخل کشور ارزان تر شده است، اما این را بگویم که خرید اثر از گالری درست ترین شکل اقتصادی است که باید رخ بدهد. در همه جای دنیا هم اینگونه است و هیچ هنرمندی مستقیم اثرش را برای فروش ارائه نمی دهد بلکه از طریق گالری دار و یا یک نفر که معمولا آثار هنرمند را به بازار ارائه می دهد این کار را می کند. این درست ترین شکل اقتصادی هنر است.
نامی در ادامه به محسنات حراجی ها اشاره کرد و گفت: وقتی اثری در یک حراجی حضور پیدا می کند دیگر به عنوان سابقه آن اثر نزد خریدار می رود و اصالتش گارانتی می شود. در واقع حتی اگر هنر آن اثر بگوید کار تقلبی است هم تبلیغی برای خودش است.
این کارشناس هنری درباره اینکه در حراج کریستیز معمولا اسامی ثابتی حضور دارند و به ندرت با اسم تازه ای رو به رو می شویم نیز گفت: موضوع پسند بازار است و نکته بعد این است که برای مجموعه دار مهم است اثری را بخرد که در تاریخ هنر یک کشور ثبت شده است. در عرصه های دیگر هم کمابیش این موضوع صادق است. مثلا آن قالیبافی که در بازار خریدار بسیار دارد شاید کارش را یک قالیباف خبره تبریزی هم انجام بدهد و حتی بهتر اما آن اسم تثبیت شده است. این در واقع «تقصیر به حق» این حراجی ها هم هست که مطمئن شوند کاری را به حراج راه می دهند که خریدار دارد. ضمن اینکه در سال های اخیر هنرمندان جوان ایرانی هم به این حراجی ها راه پیدا کرده اند.
وی همچنین درباره فروش آثار هنری در حراجی کریستیز در دو دوره اخیر که به نظر می رسد افت داشته است، توضیح داد: کلا روند فروش در این حراجی رو به رشد بوده است اما یک سال است که کمی ضعیف شده و مجموعه داران با احتیاط خرید می کنند، اما خوشبختانه هنرمندانی که با مهجوریت رو به رو بودند مانند حسین کاظمی، منوچهر یکتایی و... با اقبال رو به رو شدند.
در این دوره از حراج کریستیز یک بخش به نام
معرفی هنرمند
