آيين قدرداني از برگزيدگان و گشايش نمايشگاه «آداب و رسوم در خانواده‌هاي چين و ايران» آثار منتخب دومين جشنواره ملي نقاشي کودکان و نوجوانان با حضور حامد علامتي مديرعامل کانون و زونگ پي‌وو سفير جمهوري خلق چين، جو زي هائو رايزن فرهنگي چين، جمعي از مديران فرهنگي ايران و چين، صبح روز سه‌شنبه ۱۷ مهر ۱۴۰۳ در سالن غدير کانون برگزار شد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از اداره کل روابط‌عمومي و امور بين‌الملل کانون، در اين آيين که با همکاري کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان و سفارت خلق چين برگزار شد، علاوه بر نمايش آثار از چهار اثر برگزيده نيز رونمايي شد.
گسترش ديپلماسي کودک و نوجوان در ميان دو کشور
فرهاد فلاح معاون فرهنگي کانون پرورش فکري به عنوان نخستين سخنران اين مراسم، ضمن خوشامدگويي به حضار و تبريک فرارسيدن هفته ملي کودک، بيان کرد: اين هفته با شعار «براي کودکان، براي آينده» رقم خورده است و اميدوارم بهترين اتفاق‌ها براي کودکان و نوجوانان در هرکجاي جهان که هستند، رقم بخورد.
او ادامه داد: سابقه برگزاري جشنواره نقاشي ايران و چين به المپيک زمستاني سال ۲۰۲۲ در پکن بر مي‌گردد که با همکاري کانون پرورش فکري و سفارت خلق چين در تهران شکل گرفت و نمايشگاهي از نقاشي کودکان ايران و چين با موضوع «پرواز روياها در المپيک» با شعار «باهم براي آينده مشترک» برگزار شد. از آن‌جا ايده برگزاري نمايشگاه بين دو ملت ايران و چين شکل گرفت. سال ۱۴۰۱ جشنواره «سرزمين افسانه‌ها» را برگزار کرديم که آثار خوبي به دست‌مان رسيد و بچه‌هاي کانون حضور فعالي يافتند. در اين جشنواره‌ها کودکان و نوجوانان ايراني با زبان مشترک نقاشي، زيبايي‌هاي کشوري را که در فرسنگ‌ها دورتر از ايران است، به تصوير کشيدند که نتيجه آن، جشنواره‌اي فاخر و نمايشگاهي خوب از آثار اين بچه‌ها بود.
فلاح با اشاره به اين که ديپلماسي کودک و نوجوان بسيار اهميت دارد، گفت: بعد از جشنواره ما گفتمان ديپلماسي کودک و نوجوان را در کانون پررنگ کرديم و به سمت برگزاري رويداد علمي بين کودکان ايران و چين رفتيم که نتيجه آن رويداد «گفت‌وگو با قصر آسماني» بود که در اين برنامه با سازمان شانگهاي همکاري داشتيم. در اين برنامه کودکان ايراني در يک روز گفت‌وگوي زنده و مستقيم با فضانوردان چيني در فضا داشتند که بسيار اتفاق خوب و موفقي بود و ۱۴ کشور به‌صورت زنده اين رويداد را تماشا کردند و ۲ و نيم ميليون دانش‌آموز در شبکه شاد و شبکه خبر مخاطب آن بودند.
او با بيان اين که دومين جشنواره به آداب و رسوم در خانواده‌هاي ايران و چين پرداخت، افزود: تلاش شد تا بچه‌ها با فرهنگ و آداب دو کشور و مشترکات فرهنگي کشورها آشنا شوند که حاصل آن نمايشگاهي است که امروز از آن رونمايي شد. با توجه به اين که جشنواره در فضاي کانون شکل گرفته مربيان و اعضاي کانون نقاشي‌هاي خود را با اين موضوع در مراکز کانون پرورش فکري اجرا کردند و مربيان آثار منتخب را به بخش نهايي جشنواره ارسال کردند. در مجموع ۶۹۳ اثر قابليت حضور در بخش رقابتي جشنواره را داشتند که مورد ارزيابي داوران قرار گرفت و بعد از بررسي از هر گروه سني ۳ اثر برگزيده و ۳ اثر شايسته تقدير اعلام شدند.
معاون فرهنگي کانون اظهار کرد: نکته حائز اهميت مشارکت خوب اعضاي فراگير کانون بود و بچه‌هايي که با نيازهاي ويژه بودند نيز در اين جشنواره حضور يافتند که آثار آنها را در بخش نمايشگاهي مشاهده کرديد. اين نکته قوت اين دوره از جشنواره بود و اميدواريم که اين جشنواره گسترده‌تر شود و در سال آينده مشابه آن در يک روز و به شکل موازي و هم‌زمان در چين نيز برگزار شود تا بچه‌ها بتوانند آثار خوبي خلق کنند. اين جزو اهداف ما در جشنواره بعدي است. تلاش مي‌کنيم زمينه دوستي و ارتباطات فرهنگي ميان کودکان و نوجوانان دو کشور را فراهم کنيم و به سمت تحقق اين الگوي کلان کانون پيش برويم که ديپلماسي کودکان بخش مهمي از ديپلماسي فرهنگي باشد.
در ادامه کليپي از روند انتخاب آثار و اهداف برگزاري اين جشنواره به نمايش درآمد. همچنين دو کودک خواهر و برادر اهوازي، درسا و پارسا نيک‌بيان درباره آداب و رسوم دو کشور با هم به دو زبان فارسي و چيني به صحبت پرداختند.
راه گذشتگان را حفظ کنيد
زهرا دستان عضو هيئت علمي دانشگاه، ديگر سخنران اين مراسم بود که در جايگاه درباره اشتراک‌هاي فرهنگي دو کشور به صحبت پرداخت.
او با بيان اين نکته که در مقابل اطلاعات و دانش نسل آينده واقعا اطلاعات ما اندک است، اظهار کرد: از کانون پرورش فکري و سفارت جمهوري خلق چين و انجمن دوستي ايران و چين تشکر مي‌کنم که اين اتفاق خوب را رقم زدند. علاوه بر اين بايد هفته کودک را به همه بچه‌هاي ايران و جهان تبريک بگويم.
دستان که داراي مدرک فوق دکتري تاريخ هنر چين باستان از دانشگاه ملي هنر چين است، ادامه داد: براي اين که ملت‌ها در صلح و دوستي زندگي کنند، ابتدا بايد هر ملتي با فرهنگ خود آشنايي داشته باشد و در ادامه با فرهنگ ملت‌هاي ديگر؛ جاده ابريشم يکي از عوامل مهم اين تبادل‌هاي فرهنگي براي دوملت بزرگ با تمدن کهن است که از طريق اين جاده به مبادلات فرهنگي خود و مبادلات تجاري پرداختند. به همين سبب است که بايد گفت اين جاده باعث نزديکي قلب‌هاي دو ملت از طريق فرهنگ، هنر، آداب و سنت‌هاي مشترک شده است. تا در چين زندگي نکنيد متوجه اين آداب و نزديکي آن با فرهنگ ايراني نمي‌شويد. شباهت‌هاي فرهنگي ما با کشور چين بسيار زياد است.
اين استاد دانشگاه با بيان اين که جشن‌هاي باستاني دو تمدن ازجمله تشابه‌هاي فرهنگي است، اظهار کرد: ما عيد نوروز را داريم و در کشور چين عيد بهار و سپس عيد فانوس را دارند. در اين رابطه اشتراک‌هاي فرهنگي بسيار زيادي وجود دارد. از جمله اين که اين جشن‌ها هزاران سال است در طول تاريخ، سينه به سينه به آيندگان منتقل شده‌اند و تا امروز ادامه يافته است. يکي از اشتراک‌هاي مهم حفظ سنت‌ها و آداب و رسوم است که دو ملت تا امروز به آن اقدام کرده و سنت‌هاي خود را حفظ کرده‌اند. جشن بهار يا جشن سال نوي چيني در ماه بهمن و تقويم چيني با ما اختلاف يک ماهه دارد. در انتهاي جشن که ۱۵ روز است، جشن فانوس شروع مي‌شود که به نوعي با جشن چهارشنبه سوري ما شباهت دارد.
زهرا دستان در پايان بيان کرد: علاوه بر اين در چين نيز مانند ايران، احترام به نياکان از جمله اشتراک‌هاي فرهنگي است. در شب عيد، چيني‌ها نيز مانند ما دور هم غذا مي‌خورند و کوچکترها به ديدن بزرگترها مي‌روند و در کنار هم عيد را برگزار مي‌کنند. بستر ارتباطات فرهنگي و تاريخي ميان دو ملت با تلاش گذشتگان ما تا امروز به اين جايگاه رسيده است. شما کودکان و نوجوانان بايد راه گذشتگان را حفظ کنيد و با تلاش و شناخت فرهنگ‌هاي مختلف باعث ارتباطات و تبادل‌هاي فرهنگي بيشتر و درک متقابل در آينده شويد تا با صلح بيشتري از ما در دنيا زندگي کنيد. برگزاري اين نمايشگاه باعث درک متقابل ملت‌ها از هم است که نتايج بزرگي به همراه دارد.
آرزو مي‌کنم ارتباط‌هاي فرهنگي دو کشور در ميان جوانان به سطح بالاتري برسد
زونگ پي‌وو سفير جمهوري خلق چين، سخنران بعدي اين مراسم بود که طي سخناني بيان کرد: بسيار خوشحالم که در مراسم اهداي جوايز دومين دوره مسابقه نقاشي جوانان ايراني حضور دارم که به مناسبت هفته ملي کودک ايران برگزار مي‌شود. من اين روز را به همه کودکان و نوجوانان ايراني تبريک مي‌گويم و به نمايندگي از سفارت چين از دست‌اندرکاران کانون پرورش فکري و بهويژه آقاي علامتي صميمانه تشکر مي‌کنم.
او ادامه داد: چين و ايران هر دو کشوري با سابقه طولاني در مبادله‌هاي دوستانه هستند. در سال‌هاي اخير نيز همکاري‌هاي دو کشور در زمينه‌هاي مختلف پيشرفت مثبتي داشته و مبادله‌هاي فرهنگي و انسان‌دوستانه نيز بيشتر شده و شرايط مناسب‌تري براي درک متقابل ميان مردم دو کشور فراهم آمده است.
سفير چين همچنين با اشاره به موضوع اين جشنواره که آداب و رسوم در خانواده‌هاي چين و ايران است، اظهار کرد: بسيار خوشحالم که دوستان ايراني با قلم‌هاي خود برداشت‌شان از چين را به تصوير کشيدند که نشان از علاقه‌مندي آنها و ارتباط ميان دو ملت با يکديگر دارد. نقاشي‌هاي برگزيده را ديدم و بسيار آموختم. برگزاري اين مسابقه بسيار مفيد است. چندي پيش ما سالگرد چين جديد را جشن گرفتيم کشوري که ۵ هزار سال تمدن دارد.
او گفت: در چين جديد مردم صاحب مملکت شده‌اند و ايستادند و تلاش کردند تا به کشور جديد برسند. در سوي ديگر کشور چين به يک کشور مستقل جديد تبديل شد و از سلطه دولت‌هاي بزرگ رها شد. در پي اين اتفاق چين در توسعه اقتصاد به دستاوردهاي بزرگي دست يافت و به دومين اقتصاد بزرگ جهان تبديل شد. همان‌طور که ايران براي آموزش اهميت زيادي قائل است، چين نيز در توسعه آموزشي تلاش‌هاي بسياري داشته و در ميان بهترين‌ها در جهان قرار دارد. مدل توسعه چين کاملا جديد است و مدرن‌سازي را پيش گرفت که نه تنها به ضرر محيط زيست نيست بلکه آسمان چين آبي‌تر و آب آن زلال‌تر شد. دستاوردهاي چين جديد، بسيار فراتر از اين‌هاست و اميدوارم فرصتي فراهم شود تا بتوانيد به کشور من سفر کنيد و از تماشاي آن لذت ببريد.
پي‌وو در پايان اظهار کرد: اميدوارم از اين دست برنامه‌ها در ميان جوانان دو کشور بيشتر شود و تبادل‌هاي بيشتري اتفاق بيفتد و اين دوستي ادامه يابد. آرزو مي‌کنم اين تبادل‌ها ميان جوانان به سطح بالاتري برسد.
اهميت ديپلماسي کودک و نوجوان
در ادامه حامد علامتي مديرعامل کانون پرورش فکري طي سخناني ضمن خيرمقدم به حضار اظهار کرد: بسيار خرسندم که بار ديگر در جشنواره مشترک فرهنگي ايران و چين ويژه براي کودکان و نوجوانان که عامل وحدت و اجتماع دو ملت ايران و چين شدند، حاضر هستم. کودکان و نوجوانان ميزبان اصلي اين برنامه هستند.
او گفت: کودکان و نوجوانان همواره عامل اشتراک و نقطه اوج احساس‌ها و عواطف ما هستند. اين روزها در جمهوري اسلامي ايران هفته ملي کودک را گرامي مي‌داريم که امسال شعار آن «براي کودکان، براي آينده» نام‌گذاري شده است. هرچه ما براي کودکان ونوجوانان سرمايه‌گذاري کنيم در حقيقت براي آينده سرمايه‌گذاري کرده‌ايم و اين هزينه نيست. در اين راستا برگزاري برنامه‌هاي فرهنگي براي کودکان ونوجوانان، به نوعي سرمايه‌گذاري فرهنگي براي آينده کشور است. اگر ما مي‌خواهيم تصويري از آينده کشورمان داشته باشيم، مي‌توانيم به کودکان و نوجوانان امروزمان نگاه کنيم. تصوير کودک و نوجوان امروز ما نمايي از آينده پيشروي کشور ماست.
مديرعامل کانون اظهار کرد: حال اگر مي‌خواهيم به آينده روابط ميان دو کشور توجه کنيم بايد به سطح روابط و ارتباط‌هاي فرهنگي و تعامل ميان کودکان ونوجوانان دو کشور نگاه کنيم. جشنواره نقاشي کودکان و نوجوانان ايران و چين تصويري از آينده دو کشور است که نويد بخش يک رابطه روشن و درخشان است.
علامتي همچنين با بيان اين که ايران و چين از اشتراک‌هاي فرهنگي ويژه‌اي برخوردار هستند، گفت: تمدن هر دو کشور غني است و با حفظ اين تمدن و عمق بخشيدن به آن، افق فرهنگي درخشاني در انتظار هر دو ملت خواهد بود. ادبيات و هنر نيز از اشتراک‌هاي فرهنگي دو کشور است و آثار ادبي دو کشور بسيار پرسابقه و تاريخي هستند.
او ادامه داد: در بخش ادبيات نيز اگر ما دوره هان، دوره تانگ، دوره سن، دوره مينگ و دوره چين معاصر را به دليل تحولات بزرگي که در آن رخ داده است، بررسي کنيم هم‌طراز همين دوره‌هاي هنري در ايران نيز دوره هنر هخامنشي، دوره هنر اسلامي، دوره هنر قاجاري و دوره هنر معاصر را داريم. اگر ما دوره هان را به دليل تحولات بزرگي که در آن رخ داده است مثل توسعه چيني سازي و تثبيت زبان چيني نوين بدانيم که آثار معروفي مانند «چهار کتاب» و «مجموعه داستان‌هاي معروف» که تاثيرات زيادي بر ادبيات بعدي چين گذاشتند، ما نيز در دوره کلاسيک داريم که شامل قرن‌هاي ۹ تا ۱۶ ميلادي است که دوره طلايي ادبيات ايران را شکل مي‌دهد.
مديرعامل کانون با بيان اين که در دوره طلايي ادبيات فارسي آثار بزرگي از شاعراني چون فردوسي، سعدي، حافظ، نظامي و مولوي شکل گرفته است، فلسفه و عرفان را نيز از ديگر اشتراک‌هاي فرهنگي دو کشور دانست و افزود: در هر دو کشور مکتب‌هاي فلسفي بزرگي شکل گرفته که تاثيرات زيادي بر فلسفه و فرهنگ داشته است. معماري نيز از نقاط مشترک ايران و چين است. طراحي‌هاي زيبا و پيچيده دو کشور در دنيا زبانزد است. موسيقي سنتي ابزار بيان احساسات و تجربه‌هاي انساني است. مکاتب موسيقي کلاسيک چيني، تربتي، ديني و سنتي محلي در چين همه بخشي از احساسات و تجربه‌هاي انساني مردم چين است که ما نيز در ايران از موسيقي سنتي با همين طراز برخورداريم و در مکتب اصفهان تبريز و تهران را مي توانيم ببينيم.
او ادامه داد: يکي از شگفت‌انگيزترين اتفاق‌ها ميان دو کشور برخورداري ديرينه دو کشور از طريق جاده ابريشم است که با هم تبادل‌هاي فرهنگي، اقتصادي و هنري بسياري داشتند که منجر به غناي بيشتر فرهنگ‌ها شده است و باعث افزايش عمق ارتباط‌هاي فرهنگي ميان دو کشور شده است. نمونه‌اي از اشتراک‌هاي فرهنگي در اين مجال کوتاه عرض شد تا بدانيم اگر کودکان و نوجوانان دو ملت با هم تعامل فرهنگي مي‌کنند از سبقه کهني برخوردار است و حکايت از فرهيختگي دو کشور دارد.
علامتي گفت: ما با اين جشنواره تصويري از جامعه ايران و چين را به نمايش مي‌گذاريم که نوعي آينده‌نگاري فرهنگي بين دو کشور است که جلوه‌اي از ديپلماسي کودک و نوجوان را در قالب ديپلماسي عمومي نوين مي‌توان يافت. اميدوارم در جشنواره‌هاي بعدي زمينه بيشتري براي تعامل بچه‌هاي چين در ايران فراهم آيد و در کشور چين نيز اين جشنواره برگزار شود. براي آنکه آموخته‌هاي بچه‌هاي ايران و چين، عمق فرهنگي دقيق و تاريخ‌مندي داشته باشد پيشنهاد مي‌کنم موضوع جشنواره بعدي براساس جاده ابريشم باشد. چرا که جاده ابريشم نماد تبادل‌هاي فرهنگي است و مي‌تواند نکات فراواني به کودکان و نوجوانان دو کشور بياموزد.
مديرعامل کانون با يادي از تمامي کودکان نوجوانان فلسطين و غزه که در يک سال گذشته جان خود را از دست دادند، گفت: بر اين اساس امسال هفته کودک براي ما بسيار تلخ و سخت بود. فلسطين نيز مانند ايران و چين از يک پيشينه عميق فرهنگي برخوردار است. آرزو مي‌کنم روزي با همکاري سفارت چين در جمهوري اسلامي ايران جشنواره سه جانبه‌اي با حضور کودکان سه کشور برگزار شود.
در پايان نيز علامتي از همه کساني که در برگزاري اين جشنواره کوشا بودند، تشکر ويژه کرد.
در ادامه پيام «جانگ جي نينگ»، دبير کل بنياد سونگ چينگ لينگ در کشور چين به شکل تصويري پخش شد.
اين رويداد کوششي بود که همراه با کودکان بياموزيم
در ادامه جمال‌الدين اکرمي به نمايندگي از هيئت داوران بيانيه داوران را خوانش کرد. او پيش از قرائت متن گفت: داوري آثار کودکان و نوجوانان کار بسيار سختي است و انتظارهايي دارند که شايد برآورده نشود. کارها تنوع بسياري دارند و پراز رنگ هستند و گاهي اوقات ايده‌هاي آنها از داوري پنهان مي‌ماند. بنابراين طبيعي است که اگر گروه ديگري از داوران حضور داشتند برگزيدگان نيز متفاوت بودند.
اما در متن بيانيه هيئت داوران دومين جشنواره ملي نقاشي ايران و چين آمده است: «آيين‌هاي بومي بخش وسيعي از تاريخ تمدن و فرهنگ يک جامعه به شمار مي‌رود و ويژگي‌هاي گوناگون يک ملت يا يک قوم از جمله تنوع رفتار، پوشاک و آداب و رسوم محلي به همراه نژاد، خط، زبان، اسطوره‌ها و افسانه‌هاي به يادگار مانده از نياکان دور را نمايان مي‌کند. سرزمين پهناور چين در خاور دور يکي از گسترده‌ترين فرهنگ‌هاي جهان را در برگرفته است. اين فرهنگ شامل نمادهاي تصويري چون: نوارهاي تزييني، فانوس‌هاي کاغذي، شيرواني‌هاي رنگي و بهويژه اژدهاي تاب‌خورده است.
جشنواره‌ي ملي نقاشي کودکان و نوجوانان بازتابي از جلوههاي فرهنگ، هنر و تاريخ سرزمين چين و فرصتي براي کودکان و نوجوانان سرزمين ما است تا برداشت خود را از چنين تمدن گسترده‌اي در قاب نقاشي و آميختن آن با نمادهاي ايراني با چاشني خيال خود به نمايش بگذارند. برداشت‌هايي سرشار از رنگ و تخيل و خلاقيت در تلفيق و بازآفريني ويژگي‌هاي سرزميني در دوردست‌ها و سرزمين ايران باشکوه.
فرصتي که اي کاش براي آشنايي ديگر تمدن‌ها نيز براي کودکان ايراني فراهم مي‌شد.
اين جشنواره تلاشي بود براي رويارويي دوباره کانون با مجموعه توانايي، خلاقيت، هنر بکر و انديشه بيغبار کودکان و نوجوانان سراسر کشور. اين رويداد کوششي بود که همراه با کودکان بياموزيم به انسان‌ها با احساس هم‌دلي و دوستي بنگريم.
هيئت داوران ضمن تشکر از شرکت‌کنندگان، مربيان، دست‌اندرکاران و برنامه‌ريزان، از ميان ۶۹۳ اثر راه‌يافته به دبيرخانه، در ۴ گروه سني نوخوان، نونهال، نونگاه و نوجوان، از هر گروه سني ۳ نفر را برگزيده و ۳ نفر را شايسته تقدير و در مجموع ۲۴ اثر را منتخب اعلام کردند.
همچنين داوران در انتخاب آثار، درحين اعتماد به خلق اثر توسط خود شرکت‌کنندگان، ملاک‌هاي زير را مورد توجه قرار داده‌اند:
هماهنگي بين اثر با موضوع نقاشي، ارتباط فرهنگي بين کشور ايران و چين، توجه به سمبل‌هاي فرهنگي دو کشور، انتخاب زاويه ديد و چشم‌انداز، توجه به مشاهده هنرجويان و تخيل آنها در آثار و شخصيت و فرديت در خلق آثار هنري.
همچنين داوران در انتخاب آثار گروه سني نونگاه و نوجوان، توانايي اجرا، تکنيکال بودن و ايده‌مندي در آثار را به طور ويژه در نظر گرفتند.
هيئت داوران براي برگزاري بهتر اين جشنواره، پيشنهادهاي زير را ارائه مي‌دهند:
برگزاري کارگاه‌هاي مشترک کودکان و نوجوانان ايراني و چيني در کنار يکديگر، در نظر گرفتن کتاب‌هاي برگزيده کانون در کنار ساير جايزه‌ها، در نظر گرفتن سمبول‌هاي چيني و يا يادبودهايي براي راه‌يافتگان به نمايشگاه، در صورت امکان سفر برگزيدگان به کشور چين جهت کسب تجربه و قدرداني از مربيان اعضاي منتخب».
در ادامه با حضور حامد علامتي مديرعامل کانون و زونگ پي‌وو سفير چين، از کتاب آثار منتخب اولين جشنواره نقاشي در سال ۱۴۰۱رونمايي شد.
فرهاد فلاح، جو زي هائو رايزن فرهنگي چين، جمال‌الدين اکرمي به نمايندگي از هيئت داوران، امين کمالوندي معاون توسعه و مديريت منابع کانون و سميه‌سادات ابراهيمي مديرکل حوزه مديرعامل، مدير روابط عمومي و امور بين‌الملل کانون، با همراهي سفير چين و مديرعامل کانون براي اهداي جوايز برگزيدگان به روي صحنه آمدند.
گفتني است، الهام دارابي با همراهي عروسک «بابا قدرت» با صداپيشگي و اجراي وحيد خسروي اجراي برنامه را برعهده داشتند.
پايان بخش اين مراسم نيز عکس يادگاري برگزيدگان با مسئولان و مديران ايران و چين بود.
اسامي برگزيدگان اين جشنواره در پايگاه خبري کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان به نشاني www.kanoonnews.ir منتشر شده است.